Το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος διοργανώνει την 1η Γιορτή της Επιστήμης στις 6 - 16 Νοεμβρίου 2023, ένα ετήσιο γεγονός που πραγματοποιείται από το 1991 στη Γαλλία, υπό την αιγίδα του Γαλλικού Υπουργείου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας, με σκοπό να προάγει τις επιστήμες στο ευρύ κοινό. Με αυτήν τη γιορτή, το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος επιδιώκει να ενισχύσει την ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ ερευνητών και πολιτών, να αναδείξει το έργο της επιστημονικής κοινότητας και να ενθαρρύνει τους νέους να ασχοληθούν με την επιστήμη.
Οι δραματικές οικολογικές καταστροφές, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, επηρεάζουν καταλυτικά όπως είναι φυσικό επόμενο, το κύκλο του νερού και κατ’ επέκταση την ύπαρξη όλου του οικοσυστήματος πάνω στον πλανήτη Γη. Για το λόγο αυτό η 1η Γιορτή της Επιστήμης στην Ελλάδα έχει ως κεντρικό θέμα "Το νερό στη δίνη της κλιματικής αλλαγής" και περιλαμβάνει διαλέξεις, εκθέσεις, πειράματα, προβολές, εκπαιδευτικά εργαστήρια στην Αθήνα, με διάφορες παράλληλες εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα.
Η εικαστικός Μαρία Φιλοπούλου είναι η ανάδοχος αυτής της πρώτης διοργάνωσης, καθώς με τα έργα της δίνει τις δικές της απαντήσεις για τη συνύπαρξη του ανθρώπου με το υδάτινο στοιχείο και τον καλούν να διαφυλάξει ευλαβικά αυτήν τη πολύτιμη για τη ζωή του σχέση.
Για ποιες επιπτώσεις πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι; Μπορούμε ακόμη να περιορίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη; Ποια είναι η κατάσταση των υδάτινων πόρων στην Ελλάδα (στη λεκάνη της Μεσογείου); Ποια είναι τα κύρια ζητήματα σχετικά με τη διαθεσιμότητα των υδάτινων πόρων στην Ελλάδα (έλλειψη, τρωτότητα, υπερεπάρκεια); Στα παραπάνω ερωτήματα νέοι Έλληνες και Ελληνίδες ερευνητές-ερευνήτριες από τα συνεργαζόμενα ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, θα είναι οι πρωταγωνιστές αυτής της δεκαήμερης Γιορτής της Επιστήμης. Θα κληθούν να συνομιλήσουν με καταξιωμένους Γάλλους επιστήμονες, θα απαντήσουν με απλό και κατανοητό τρόπο σε βασικά ερωτήματα για την κλιματική αλλαγή και για το πώς οι επιπτώσεις της αποτυπώνονται ήδη και στην Ελλάδα.
Οι Γάλλοι προσκεκλημένοι που θα συμμετέχουν στις συζητήσεις αυτές είναι: Η κλιματολόγος Françoise Vimeux, η οποία θα μιλήσει για την κλιματική αλλαγή: Το σήμερα και οι προοπτικές για το 2050 και το 2100, και ο υδρολόγος Pierre Chevallier, ο οποίος θα μιλήσει για τον κύκλο του νερού, την κατάσταση των υδάτινων πόρων και τις χρήσεις τους, υπό την παγκόσμια προοπτική της κλιματικής αλλαγής.
Στην 1η Γιορτή της Επιστήμης συμμετέχουν η ΕΛΛΕΤ (Ελληνική Εταιρεία για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό) και η ΕΥΔΑΠ με βιωματικές δράσεις, όπως περιπάτους σε ιστορικούς χώρους της Αττικής: Αδριάνειο Υδραγωγείο, Φράγμα Μαραθώνα, Μουσείο Νερού.
Εξέχουσα θέση δίνεται στη σημασία του νερού στην πολιτιστική κληρονομιά με μια εκδήλωση με θέμα: "Το νερό ως φυσική και πολιτιστική κληρονομιά της Αθήνας" και ομιλητές τους Νίκο Βατόπουλο δημοσιογράφο και συγγραφέα, Γιώργο Σαχίνη, Διευθυντή Στρατηγικής και Καινοτομίας της ΕΥΔΑΠ και Δημήτρη Θεοδοσόπουλο, Αγρονόμο-Τοπογράφο Μηχανικό Μηχανικός του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (Ε.Μ.Π.). Θα ακολουθήσει συζήτηση με συντονίστρια την Χριστίνα Κουλούρη, Πρύτανη και καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου.
Μια επιστημονική έκθεση του Ερευνητικού Ινστιτούτο για την Ανάπτυξη -IRD θα εκτίθεται στο μπιστρό του Γαλλικού Ινστιτούτου Maya le Bistro, από τις 6 Νοεμβρίου έως τις 20 Δεκεμβρίου 2023. Πρόκειται για μια πλούσια εικονογραφημένη και εκπαιδευτική παρουσίαση των σημαντικότερων έργων της γαλλικής έρευνας στο τομέα του νερού, από το Μαρόκο έως τη Βολιβία, τη λεκάνη της Μεσογείου έως τους ποταμούς της Ινδίας.
Η 7η Τέχνη δίνει το δικό της στίγμα σ’ αυτή τη γιορτή της επιστήμης με τις προβολές δύο ταινιών που αναδεικνύουν με χαρακτηριστικό τρόπο τη σημασία του πολύτιμου για την ανθρωπότητα αγαθού που είναι το νερό. Το ντοκιμαντέρ "Περπατώντας στο νερό" της Aissa Maiga, που φέρνει στο προσκήνιο τον αγώνα πρόσβασης στο νερό σ’ ένα χωριό στις όχθες του Νίγηρα, που θα προβληθεί στο Auditorium Theo Angelopoulos του Γαλλικού Ινστιτούτου και το "Νερό, μια κοσμική περιπέτεια" (παραγωγή: Σύλλογος Πλανηταρίων Γαλλικής Γλώσσας), ένα ταξίδι στη αναζήτησή του στο σύμπαν, το οποίο θα προβληθεί στο Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου.
Κατά τη διάρκεια της Γιορτής της Επιστήμης, από 6 έως 16 Νοεμβρίου, θα παρουσιαστούν έργα της εικαστικού Μαρία Φιλοπούλου στην υποδοχή του Γαλλικού Ινστιτούτου. Τέλος, τα σχολικά εργαστήρια δε θα μπορούσαν να λείπουν από αυτήν τη διοργάνωση, καθώς είναι πρώτιστης σημασίας η ευαισθητοποίηση των νέων στα τόσο ζωτικά θέματα διαχείρισης της κλιματικής κρίσης.
Για την επικοινωνία και την προβολή των εκδηλώσεων της Γιορτής της Επιστήμης, το Γαλλικό Ινστιτούτο συνεργάζεται στενά με τα τμήματα Επικοινωνίας, Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και το τμήμα Σχεδιασμού Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου.