Σκηνογράφοι, χορογράφοι, μουσικοί, ενδυματολόγοι - το στήσιμο της εναρκτήριας τελετής του 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα έφερε κοντά ανθρώπους από διαφορετικούς κόσμους, οι οποίοι εξερεύνησαν την πόλη και τα μυστικά της προκειμένου να δημιουργήσουν τα ευφάνταστα εγχειρήματα που θα δούμε στις 4 & 5 Φεβρουαρίου. Δέκα από τους βασικούς σχεδιαστές του πολυμεσικού προγράμματος για την τελετή έναρξης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας μας μιλούν για τις εμπνεύσεις και τα στοιχεία που ενσωμάτωσαν στα επιμέρους πρότζεκτ τους.
Μαρίνα Σάττι
Καλλιτεχνική επιμέλεια CHÓRES
"Περισσότερες από 100 φωνές του γυναικείου χορωδιακού συνόλου CHÓRES –με κύριο εργαλείο το χορωδιακό τραγούδι συνοδευόμενο από κίνηση, χορό ή υποκριτική και με κλιμάκια που δραστηριοποιούνται στην Αθήνα και την Ελευσίνα– προσκαλούν το κοινό να γίνει μέτοχος στη δημιουργική μας σύμπραξη με τη 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης: την επανασύνδεση της θεάς Δήμητρας με τη δική της Φεύγουσα Κόρη, την Περσεφόνη, στον αρχέγονο και μυστηριακό τόπο της Ελευσίνας. Η συμμετοχή μας στην τελετή έναρξης αποτελεί διαδικασία μοιράσματος υλικών μεταξύ γυναικών που ενδυναμώνονται γύρω από μια εξωστρεφή καλλιτεχνική δράση και συλλογικοποιούνται για να συμμετάσχουν σ’ αυτό το μεγάλο πολιτιστικό γεγονός. Δίαυλος εισόδου σε κάθε αφήγηση είναι η πύλη της εσωτερικής ακοής. Στην Ελευσίνα, οι CHÓRES προσφέρουν τον ήχο για να ορίσουν, εκτός και εντός μας, μια επικράτεια νοητική και συναισθηματική. Εκπροσωπώντας την τέχνη ως ιδεώδες, αναδεικνύουν τη διαχρονική ομορφιά: το κάλλος. Η θαλάσσια οδός θα φέρει την Άφιξη του Αξιοσημείωτου – μαζί και τις CHÓRES του τώρα, που φτάνουν διαμέσου της προκυμαίας της πόλης στην αγκαλιά της ελευσίνιας γης".
Κωνσταντίνος Ρήγος
Κινησιολογική επιμέλεια "ΝΥΜΦΕΣ"
"Η κεντρική ιδέα ξεκινάει από την αρπαγή της Περσεφόνης από το θεό του Κάτω Κόσμου, η απαγωγή μιας νύμφης που όρισε τη γέννηση και τη μοίρα της Ελευσίνας. Επίσης, υπάρχει ένα άλλο περιστατικό, από το 1802 περίπου, όπου από την πόλη κλέβουν το άγαλμα μιας από τις Καρυάτιδες που "φυλούσαν” τα Προπύλαια της Ελευσίνας. Η απαγωγή είναι ένα οδυνηρό στοιχείο που έχει εγγραφεί στην ιστορία της πόλης. Η νύμφη είναι ένα καθαρά συμβολικό στοιχείο. Με αφορμή όλο αυτό, η ιδέα ήταν να δημιουργήσουμε αυτή την αίσθηση της φυγής μέσα στην πόλη, δηλαδή αυτή της νύμφης που έχει δραπετεύσει και επιστρέφει, δημιουργώντας μια προσωπική διαδρομή που ο θεατής κάποιες φορές βλέπει και άλλες όχι".
Όλγα Καραβερβέρη
Ενδυματολογική επιμέλεια "ΝΥΜΦΕΣ"
"Η πηγή της έμπνευσής μου ήταν η ιστορική πορεία της Ελευσίνας, από την ιερή πόλη της αρχαιότητας στη βιομηχανική πόλη του 20ού αιώνα και στο σήμερα, την πόλη της σύγχρονης βιώσιμης ανάπτυξης. Οι νύμφες, αντιπροσωπεύοντας όλες τις εκφάνσεις της ζωής κατά την ελληνική μυθολογία, ήταν γυναικείες ιδεατές μορφές ημιθεϊκής καταγωγής, νεαρές στην ηλικία, που ζούσαν στην άγρια φύση. Το όραμά μου ήταν να αναδείξω τη θεϊκή καταγωγή τους μέσα από το πρίσμα του σήμερα. Μεταξωτά υφάσματα, σχέδια σε άλφα γραμμές, ιδιαίτερα κεντημένα μοτίβα και πάτερν ολοκλήρωσαν την έμπνευσή μου για την τελετή έναρξης της Πολιτιστικής πρωτεύουσας".
Τζένη Αργυρίου & Βασίλης Γεροδήμος
Καλλιτεχνική επιμέλεια "Ελευσίνιο κίνημα"
"Ξεκινήσαμε τη συνεργασία μας με την Πολιτιστική Πρωτεύουσα ήδη από το 2018 με το έργο "Αποθέματα”, το οποίο και εξελίσσουμε με αφορμή την έναρξη των εκδηλώσεων. Στα "Αποθέματα” αντλήσαμε υλικό από τους κατοίκους της Ελευσίνας και τοπικούς φορείς για την πορεία των εργατικών διεκδικήσεων από τις αρχές του 20ού αιώνα, με σκοπό να αναδείξουμε ένα ουσιαστικό μέρος της σύγχρονης ιστορίας της, την εργασία στις βιομηχανίες και τις εργατικές κινητοποιήσεις. Ένα αποτύπωμα της διαδικασίας αποτελεί η εγκατάσταση "Αποθέματα ΙΙ”. Τέσσερα χρόνια μετά, με το "Ελευσίνιο κίνημα”, μπήκαμε στη διαδικασία να εξελίξουμε την ιδέα αυτή θέτοντας νέα ερωτήματα. Από πού ήρθαν όλοι αυτοί οι άνθρωποι για να εργαστούν στην Ελευσίνα; Το έργο προέκυψε με το σκεπτικό της ανάδειξης και ενεργοποίησης του ανθρώπινου δυναμικού της πόλης, που φέρει έναν πλούσιο διαπολιτισμικό χαρακτήρα και συνθέτει τη μεγάλη εικόνα της σημερινής Ελευσίνας. Έτσι συνεργαστήκαμε με τους εθνοτοπικούς συλλόγους, οι οποίοι ιδρύθηκαν ακριβώς για να διατηρήσουν τους δεσμούς και τις μνήμες ατόμων με κοινή καταγωγή που έφεραν μαζί τους τα ήθη και τα έθιμα τους. Το έργο αγγίζει ακριβώς το στοιχείο της αποδοχής της διαφορετικότητας και του μοιράσματος. Μέσα από έναν "τελετουργικό χαρακτήρα”, οι κάτοικοι ενώνονται συμμετέχοντας σε ένα έργο που φέρνει την ιστορία του τόπου στο παρόν, δημιουργώντας ένα ζωντανό σώμα συλλογικής μνήμης".
Πάρις Μέξης
Σχεδιασμός ενδυμάτων
"H εργασία μου στον καθορισμό των ενδυματολογικών προδιαγραφών της τελετής έναρξης και o σχεδιασμός των κοστουμιών βασίστηκε σε τρεις άξονες: στην οπτική επικοινωνία του 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, στη χρήση ενός ενιαίου και συμπαγούς ενδυματολογικού κώδικα, ο οποίος θα ήταν άμεσα αναγνωρίσιμος, και στην πρόσφατη βιομηχανική ιστορία της πόλης. Έτσι, αποφασίσαμε όλα τα ενδύματα να είναι ρούχα "πρακτικά”, πιο κοντά σε ρούχα "εργασίας” παρά "εντύπωσης”. Αντί για εντυπωσιακά πλην άβολα φορέματα και ανδρικά κοστούμια, θα δείτε, λοιπόν, φόρμες εργασίας, αδιάβροχα με κουκούλες και παλτό που επιτρέπουν την κίνηση και προστατεύουν από τις καιρικές συνθήκες. Τα κοστούμια υπογραμμίζουν το γενικότερο ύφος της τελετής έναρξης, η οποία αποτίνει, μεταξύ άλλων, φόρο τιμής στην πολυσυλλεκτική εργατική κοινότητα της Ελευσίνας".
Petko Tanchev
Σχεδιασμός φωτισμού και προβολών
"Πριν επισκεφθώ την Ελευσίνα για πρώτη φορά, έκανα την έρευνά μου στο διαδίκτυο και εμπνεύστηκα τρομερά από την ποικιλομορφία της ιστορίας της. Όταν πήγα εκεί, η εξερεύνηση του τόπου διεξαγωγής των Ελευσίνιων Μυστηρίων μου έδωσε ακόμα περισσότερη έμπνευση. Όταν δουλεύαμε για το στήσιμο της τελετής έναρξης, αποφασίσαμε να προσεγγίσουμε το μύθο της Περσεφόνης, εστιάζοντας στην κατακόρυφη σύνδεση Πάνω και Κάτω Κόσμου. Χρησιμοποιήσαμε εργαλεία φωτός, προβολής και μουσικής, αλλά και την ωμή βία των βιομηχανικών μηχανημάτων: γερανούς, πλοία και βάρκες. Το πρότζεκτ αφηγείται την ιστορία των ντόπιων και τη σχέση τους με το περιβάλλον, την ιστορία και τον πολιτισμό. Παίρνουμε ένα μυστηριώδες αντικείμενο από τη θάλασσα και πάνω του προβάλλουμε το όραμά μας βασισμένο σε φωτεινές μορφές, οργανική ενέργεια, το χαρακτηριστικό αστικό τοπίο και τους κατοίκους του".
Άγγελος Τριανταφύλλου
Συνθέτης
"Η Ελευσίνα είναι ένας διαχρονικός τόπος έμπνευσης για εμένα. Το μουσικό έργο το όποιο συνέθεσα έχει τον τίτλο "Μυστήρια της Μετάβασης” και φέρει όλες τις βασικές μου αναφορές στην πόλη αυτή, το μύθο της Περσεφόνης, την εμπειρία του αρχαιολογικού χώρου, το ντοκιμαντέρ "Αγέλαστος Πέτρα”, τον "Εφιάλτη της Περσεφόνης” του Χατζιδάκι, τις βιομηχανίες και ταυτόχρονα την απίστευτη φυσική ομορφιά του τόπου, την πολυπολιτισμικότητά της, τις συζητήσεις μου με ντόπιους από διαφορετικούς συλλόγους, το μόχθο και το πείσμα της, μικρά σύγχρονα προσφυγόπουλα να ορμάνε στη θάλασσα τον Αύγουστο, την ίδια την προσπάθεια ανάπλασης της πόλης και τη γοητεία του σύγχρονου αμαλγάματος που τώρα αποτελεί. Όλα χώρεσαν και όλα καθόρισαν τον μουσικό κόσμο. Η έννοια της καθετότητας υπήρξε πολύ σημαντική. Στη διήμερη τελετή πραγματοποιείται μουσικά και οπτικά μια βαθιά κατάδυση στα μυστήρια του βυθού και του Κάτω Κόσμου, η ανάδυσή του στην επιφάνεια και η γιορτή που φέρνει αυτή η ανάδυση".
Πατρίσια Απέργη
Καλλιτεχνική επιμέλεια του έργου "Κανελλοπούλου 33"
"Στην Ελευσίνα βρίσκομαι τα τελευταία δύο χρόνια για το πρότζεκτ "U(R)TOPIAS Ακαδημία Χορογραφίας”. Πρόκειται για το καλλιτεχνικό και εκπαιδευτικό πρόγραμμα της ομάδας Αερίτες στο πλαίσιο του 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Για την τελετή έναρξης, δημιουργήσαμε ένα συλλογικό έργο με τους έξι συνεργαζόμενους χορογράφους της Ακαδημίας. Χρησιμοποιώντας τα κινητικά υλικά της προσωπικής τους έρευνας και μέσα από μια σύνθεση με τη μορφή κολάζ φτιάξαμε το έργο "Κανελλοπούλου 33 (δίπλα στον Τέλειο)”. Το εργοστάσιο της ΠΥΡΚΑΛ, οι γυναίκες εργάτριες, οι πρόσφυγες, το τσιμέντο, ο Πανελευσινιακός, τα μπαλκόνια, τα παιδικά παιχνίδια, η μεγάλη απεργία του Κρόνου, ο Παναγιώτης Φαρμάκης, οι αυλές, τα γλέντια, οι έρωτες, οι καημοί, το μνήμα του Καζαντζίδη έγιναν για εμάς το πρωτογενές υλικό του έργου. Με εργαλεία ένα τραγούδι του Στέλιου Καζαντζίδη, τις ιστορίες των κατοίκων της Ελευσίνας και το σώμα, σε ένα μεταίχμιο ιδιωτικού και δημόσιου χώρου, σε μια μισοτελειωμένη οικοδομή, έρχονται να κατοικήσουν αλλά και να μας εμπνεύσουν οι ιστορίες των ανθρώπων, οι περιπλανήσεις, οι μνήμες και τα τραύματά τους και, φυσικά, η ίδια η πόλη".
Philippe (Pipo) Geffrοy
Σκηνογράφος
"Όταν έφτασα στην Ελευσίνα, μου έκανε εντύπωση η αντίθεση ανάμεσα στα αρχαία μνημεία του ναού του Άδη και τις υπερμεγέθεις δεξαμενές υδρογονανθράκων στο λιμάνι. Ήθελα να δημιουργήσω μια αλληγορία για τα μυθολογικά τέρατα του παρελθόντος, τα ιπτάμενα τέρατα του βαρόνου von Zeppelin στις αρχές της βιομηχανικής επανάστασης και τις καινοτόμες μεταλλικές αρχιτεκτονικές κατασκευές• αλλά και ένα σύμβολο της γονιμότητας που, όπως η Περσεφόνη, επιστρέφει για να προσαράξει στις όχθες της Ελευσίνας και να αναγγείλει την άνοιξη του μέλλοντός της".
Διαβάστε Επίσης
