Πάνε 10 χρόνια από την τελευταία φορά που είδα τους Behemoth: ήταν καλοκαίρι του 2014, στην Πλατεία Νερού, όπου θα ξαναπαίξουν και τώρα (Κυριακή 28/7), στο πλαίσιο του φετινού Release Athens, ηγούμενοι της ενδέκατης και ακροτελεύτιας φεστιβαλικής ημέρας –η οποία περιλαμβάνει, επίσης, τους Καλιφορνέζους thrash θρύλους Testament, αλλά και τους Ολλανδούς Pestilence, μπροστάρηδες του ευρωπαϊκού death metal.
Τότε, βέβαια, ήταν ένα διαφορετικό φεστιβάλ (το Heavy By The Sea) και οι Πολωνοί εμφανίστηκαν ως τρίτο όνομα, κάτω από τους Deftones και τους ταχύτατα ανερχόμενους Ghost. Πράγμα που σημαίνει ότι βγήκαν στη σκηνή ενώ είχε ακόμα ήλιο (και λιοπύρι), συνθήκη αντικειμενικά δύσκολη για ένα "μαύρο", μαυροντυμένο κι έντονα βαμμένο συγκρότημα. Κι όμως! Ακόμα θυμάμαι τη σκοτεινή δύναμη που εξέπεμψαν, η οποία ανακάλεσε στη μνήμη προηγούμενες ελληνικές τους συναυλίες, π.χ. στο "An Club" το 2010, όπου, παρά τα προβλήματα ήχου, έκαναν τους πάντες να τραγουδούν και να χτυπιούνται εκστασιασμένα, όταν έπαιξαν το "Decade Of Therion".
Πλέον, η διαδρομή τους μετρά 33 χρόνια αδιάλειπτης δράσης (έτος ίδρυσης το μακρινό 1991), η οποία ξετυλίχθηκε μέσω δώδεκα στούντιο δίσκων, που κυκλοφόρησαν από το 1995 ως το 2022. Δεν ήταν όλοι αξιόλογοι ή/και επιτυχημένοι, εντούτοις έβαλαν το λιθαράκι τους στα χιλιόμετρα εμπειρίας που μετρούν σήμερα. Από την άλλη, κάποιοι από αυτούς αναγνωρίζονται πλέον ως κομβικής σημασίας, όχι μόνο για την εξέλιξη και γιγάντωση των Behemoth (οι οποίοι απόκτησαν μέχρι και top-40 ισχύ στην Αμερική), αλλά και για τη γενικότερη πορεία του ευρωπαϊκού black underground κατά τον μέχρι στιγμής 21ο αιώνα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζω τους εξής τρεις:
Satanica [Avantgarde Music, 1999]
Το "Satanica" υπήρξε γύρισμα σελίδας για τον ήχο των Behemoth, οι οποίοι είχαν περάσει το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1990 ασκούμενοι σε ένα black metal παθιασμένο μα στυλιζαρισμένο, που ήταν, μάλλον, υπερβολικά στραμμένο προς τη σαγήνη των νορβηγικών δασών. Εκεί προς το χάραμα του 21ου αιώνα, όμως, έκαναν μια αρκετά αναπάντεχη ανατροπή, που αν μη τι άλλο έδειξε και τη θέλησή τους να εξελιχθούν, αλλά και το ότι διέθεταν τις δημιουργικές δυνάμεις για να το κάνουν. Το "Satanica", λοιπόν, τους βρήκε στο σταυροδρόμι εκείνο μεταξύ black και death metal που σήμερα αναγνωρίζουμε ως "blackened death metal", έτοιμους για μια γενική αλλαγή, η οποία επεκτάθηκε και στην εμφάνισή τους.
Πλέον, βέβαια, έχουμε ακούσει κάμποση τέτοια μουσική και ο τότε αντίκτυπος του άλμπουμ μπορεί να διαφεύγει, για τα νεότερα αφτιά. Στον καιρό του, όμως, ξεχώρισε τον Nergal και την παρέα του ανάμεσα στις αμαυρωμένες ορδές της ευρωπαϊκής περιφέρειας, λανσάροντας μια ιδιοσυγκρασιακή πρόταση, έξυπνα κινούμενη μεταξύ Emperor, Morbid Angel, Deicide και των καθοριστικών Mayhem του "De Mysteriis Dom Sathanas".
Demigod [Century Media, 2004]
Οι Behemoth έβγαλαν κι άλλους ωραίους δίσκους πριν και μετά, μα κανένας δεν κρίνεται αναλόγως σημαντικός για το ποιοι έμελλε να γίνουν. Μπορεί, δηλαδή, να ήταν το "Thelema 6" (2000) που προετοίμασε το έδαφος, όμως ήταν με το "Demigod" που έγιναν top-20 όνομα στην πατρίδα Πολωνία και που πούλησαν τις πρώτες χιλιάδες αντιτύπων στην Αμερική, σπάζοντας το ζόρικο φράγμα της underground απήχησης.
Αυτά τα νούμερα, βέβαια, θα ήταν απλά εμπορικά "ρεκόρ", εάν δεν τα στήριζε μια ισχυρή καλλιτεχνική δήλωση. Η οποία μπορεί να στηλιτεύθηκε από ορισμένους για την εστίασή της στη death τεχνική, μα σίγουρα δεν έμεινε εκεί: την πάντρεψε με εκπληκτική heavy metal ωμότητα και τη βάπτισε, έπειτα, στον ζόφο του occult, αντιχριστιανικού σκότους, ρίχνοντας και λίγο Φρίντριχ Νίτσε στο όλο μείγμα, μέσω των στίχων. Ασφαλώς και δεν ήταν εντελώς ορίτζιναλ, ούτε και υπεράνω κριτικής. Αλλά τέτοιο λυσσομάνημα έμεινε, πραγματικά, αξέχαστο.
The Satanist [Nuclear Blast, 2014]
Εδώ, πια, σχηματοποιούνται οι Behemoth των φεστιβάλ και των επιτυχιών στα διεθνή charts (Πολωνία #1, Γερμανία #11, Η.Π.Α. #34), μέσω ενός black/death ήχου επιμελώς καλογυαλισμένου, που στόχευσε να γίνει πιο "λαϊκός" –σχεδόν "ποπ", με την πολύ ευρεία έννοια του όρου– ακόμα και με τίμημα τη δυσφορία όσων προτιμούσαν τα πιο ακατέργαστα μονοπάτια. Εκτός από τα εμπορικά τρικ, πάντως, στο "The Satanist" λαμποκοπά ατόφια και η όλη αισθητική των Πολωνών, όπως και η δυναμική τραγουδοποιία του Nergal, η οποία έφτασε σε επίπεδα που δεν επανέλαβαν οι επόμενοι δίσκοι.
Κι αν υπάρχει ένα τραγούδι το οποίο πραγματικά στεφανώνει τη δόξα αυτή, δεν είναι άλλο από το "Blow Your Trumpets Gabriel", με το λασπωμένο ριφ της έναρξης, την επιβλητική αύρα μοχθηρότητας που το διατρέχει και το απίστευτο, αριστουργηματικό βιντεοκλίπ με το οποίο το έντυσε η Grupa 13. Τιμώντας όχι μόνο το ψαρωτικό βεστιάριο που έφτιαξαν με τον καιρό οι Behemoth, αλλά και τον αντικαθολικισμό/Σατανισμό τους στο πλήρες και πιο ανησυχητικό του μεγαλείο. Εξαιτίας της απροκάλυπτης φρίκης, βέβαια, δεν μπορείς πια να το απολαύσεις στην ολότητά του στο YouTube (όπως παλιότερα), καθώς έχει λογοκριθεί: "Διαβήκαμε τον Ρουβίκωνα", παραδέχτηκε και ο ίδιος ο Nergal.