Κάθε τραγούδι και χαμός (κατά το "κάθε λιμάνι και καημός", αν θέλετε). Αυτή ήταν, με δυο πινελιές, η εικόνα που κυριάρχησε στο Ολυμπιακό Στάδιο κατά τη διάρκεια της βραδιάς των Rammstein, που εγκαινίασε με το δεξί το πρόγραμμα των μεγάλων διεθνών συναυλιών του φετινού καλοκαιριού. Στην οποία, ναι, ήρθε κι ο Γιώργος Μαζωνάκης, για όσους αναρωτιούνται αν όντως παρέστη, μετά το διάσημο διαφημιστικό με το "Du Hast".
Αυτή η εικόνα, τώρα, οφείλεται στο ότι οι Till Lindemann, Richard Z. Kruspe, Paul Landers, Oliver Riedel, Christoph Schneider & Christian "Flake" Lorenz δεν έμειναν στο φαντασμαγορικό και άκρως επαγγελματικό σόου που είχαν υποσχεθεί, μα φρόντισαν και το συνδύασαν με μια φοβερή και τρομερή εμφάνιση, η οποία σάρωσε το πλήθος, κάνοντας χιλιάδες ψυχές να κοπανιούνται, να πωρώνονται με διάφορους τρόπους και να τραγουδούν εκστατικά, λες και δεν θα υπήρχε αύριο. Εδώ που τα λέμε, άλλωστε, υπήρχαν σημεία όπου πράγματι αμφέβαλλες για το αν θα ξημέρωνε επόμενη μέρα, αφού η περφόρμανς των Rammstein έμοιαζε με την επίθεση των Χαρκόνεν στον Dune του Ντενί Βιλνέβ.
Πριν απ' όλα τούτα, όμως, είδαμε τις Abélard. Οι οποίες μάλλον επιβεβαίωσαν το απογοητευτικό θέαμα που παρουσιάζουν, συνήθως, τα support τέτοιων μεγάλων συναυλιών, αλλά, ταυτόχρονα, πρόσφεραν και μια κάποια αναζωογόνηση. Η εξήγηση για μια τόσο διφορούμενη δήλωση βρίσκεται στο ότι το γαλλικό δίδυμο παίζει πιανιστικές διασκευές σε τραγούδια των Rammstein, που σε μια πρώτη εντύπωση δείχνει προτιμότερο από ένα ακόμα κιθαριστικό γκρουπ, σαν εκείνα, π.χ., που έχουν οι Iron Maiden στις δικές τους παγκόσμιες περιοδείες. Ως ένα σημείο, μάλιστα, η "έκπληξη" λειτούργησε, κάνοντας αρκετούς να στήσουν αφτί, ενώ ενισχύθηκε και χωροταξικά, αφού οι Abélard δεν εμφανίστηκαν στη μεγάλη σκηνή των 60 μέτρων πλάτους (η οποία θα τις είχε καταπιεί), αλλά στο λεγόμενο "stage B": τον υπερυψωμένο χώρο απέναντι από το βασικό στήσιμο της βραδιάς, περίπου στο κέντρο και στα αριστερά της κατάμεστης με κόσμο αρένας.
Οι Héloïse Hervouët & Yolande Kouznetsov καλησπέρισαν με κέφι το Ολυμπιακό Στάδιο και ρίχτηκαν έπειτα στα πιάνα τους, παίζοντας αξιοπρεπώς, ενίοτε, δε, και με ορισμένες ταχύτητες που πίσω τους είχαν εμφανή τεχνική και μελέτη (π.χ. στα "Mein Herz Brennt" και "Deutschland"). Το θέμα είναι ότι η όλη προσέγγιση διακρίνεται από μια λυρική ευκολία κι έναν μελοδραματισμό, που ενώ στα τραγούδια των Rammstein λειτουργεί ως οργανικό τμήμα ενός γερού συνόλου, εδώ, λαμβάνοντας κεντρική θέση, προέκυψε επίπεδος και λιγάκι αγοραίος. Κι αυτό, εν τέλει, δημιούργησε ένα φλύαρο κλίμα, υποταγμένο στο πληκτικό κλισέ "η ηρεμία πριν την καταιγίδα".
Το κοινό κουρδίστηκε, πάντως, κι ένα τμήμα του άρχισε τις φωνές αμέσως μετά τον αποχαιρετισμό τους, παρότι δεν είχε έρθει η ώρα, ακόμα, για τους πρωταγωνιστές της βραδιάς. Τέτοιες αντιδράσεις, φυσικά, έγιναν ακόμα μαζικότερες όταν, 14 χρόνια μετά την τελευταία τους εμφάνιση στην Αθήνα, οι Rammstein προσεδαφίστηκαν στη σκηνή κατεβαίνοντας αργά και τελετουργικά από μια πλατφόρμα στο αριστερό τμήμα, με τα ηχεία του Ολυμπιακού Σταδίου να ντύνουν τον ερχομό τους στο "Music For The Royal Fireworks" του Γκέοργκ Φρίντριχ Χαίντελ –ως έμμεση "προειδοποίηση" για το τι επρόκειτο να συμβεί. Ο κρότος μιας πυροτεχνικής έκρηξης, έπειτα, έδωσε το σινιάλο για το "Ramm 4", το οποίο παίχτηκε εν μέσω του πρώτου από τους πολλούς πανζουρλισμούς που θα ακολουθούσαν, με τον Till Lindemann να βροντοφωνάζει και τη λέξη "μαλάκα", κάπου μέσα σε όλα αυτά.
Το "Links 2-3-4", κατόπιν, κράτησε τον παλμό της έναρξης ολοζώντανο, οδηγώντας σε μια εκπληκτική εκτέλεση του "Sehnsucht": νομίζω ήταν εκεί όπου συνειδητοποιήσαμε την υψηλή ποιότητα του θεάματος που βλέπαμε, το πόσο προσεγμένος ήταν αυτός ο ξεδιάντροπα γηπεδικός ήχος, πόσο εξωγήινα φάνταζαν τα φώτα, πόση μέριμνα είχε επενδυθεί και για την τελευταία μικρή λεπτομέρεια ενός αληθώς φαντασμαγορικού σόου. Το οποίο θέλησε (και μπόρεσε) να επιβληθεί με τον όγκο και με την ωμή δύναμή του.
Αλλά σίγουρα δεν ήταν μόνο η εξτραβαγκάντζα, σκέφτηκα, καθώς η σκηνή και οι πανύψηλοι (ζωσμένοι με ηχεία και προβολείς) πύργοι της αρένας γέμιζαν με κόκκινα λάβαρα φέροντα τον σταυρό των Rammstein, κάνοντάς τους να μοιάζουν σαν Μεροβίγγειοι πρίγκηπες που είχαν πλιατσικολογήσει φουτουριστική τεχνολογία. Οι Γερμανοί βρίσκονταν σε μεγάλη φόρμα, με τον Lindemann να αποτελεί αιχμή στο δόρυ τους, αφού η φωνή του υψωνόταν άνετα πάνω από τον ορυμαγδό της έντασης κι ακουγόταν χάρμα τόσο στις βορβορώδεις βραχνάδες, όσο και στα βαγκνερικά τενόρο. Εκεί στα μελωδικά πλατώματα του "Sehnsucht", μάλιστα, φάνηκαν περιθώρια ακόμα και για έναν Γιώργο Μαζωνάκη, ώστε να βγει με ανάλογη της περίστασης ενδυμασία για να συγκολλήσει το ρεφρέν από το "Παιδί Της Νύχτας", αν υπήρχε η διάθεση να συνεχιστεί το κλίμα του συζητημένου διαφημιστικού κι αν, βεβαίως, κοινό και συντελεστές ήταν έτοιμοι για τόσο μεγάλα κόλπα.
Και, φυσικά, υπήρχαν και οι φωτιές. Και οι φωτιές των Rammstein καίνε πραγματικά, όπως γνωρίζουν όσοι βρέθηκαν στις πρώτες σειρές της Μαλακάσας το 2010. Χαρακτηριστικό που, πλέον, έχει γιγαντωθεί και τελειοποιηθεί ακόμα περισσότερο, δημιουργώντας τον χώρο εκείνον στα μπροστά της αρένας που ονομάζεται "Feuerzone" –και τιμάται αναλόγως, σε επίπεδο εισιτηρίων. Το πόσο άξιζε τα λεφτά του, το πρωτοκατάλαβαν οι κάτοχοι στο "Mein Herz Βrennt", που έγινε δεκτό με ομαδικό τραγούδι και ποδοβολητά σε τμήματα των κερκίδων, αναδεικνύοντας τόσο τη μπαρόκ δύναμη της rhythm section των Rammstein, όσο και την ηλεκτρονική φινέτσα των πλήκτρων του Flake, ο οποίος έμοιαζε σαν ηλιακή θεότητα των Ίνκας, μέσα στο υπέροχα παλαβιάρικο κοστούμι του.
Κι αργότερα θα άναβαν κι άλλες φωτιές, πλημμυρίζοντας το Ολυμπιακό Στάδιο με μια λάβρα που θα έκανε τη συναυλία να σταθεί σε επίπεδο θερμοκρασίας ακόμα κι αν είχε διεξαχθεί σε κάποιο ήπιο βράδυ του χειμώνα. Είδαμε, ασφαλώς, και τα γνώριμα φλογοβόλα, ενώ απολαύσαμε και τον Lindemann να προσπαθεί να κάψει τον Lorenz μέσα σε ένα τσουκάλι που φιλοξένησε για λίγο τα πλήκτρα του. Μέχρι και κανόνι φωτιάς χρησιμοποίησε, ο αθεόφοβος.
Αλλά τα πιο εντυπωσιακά στιγμιότυπα του όλου σόου συνδυάστηκαν, τελικά, με τους προαναφερόμενους πύργους της αρένας: από εκεί, δηλαδή, ξεχύθηκαν κατάμαυροι καπνοί στο τελείωμα του "Asche Zu Asche", βυθίζοντας το στάδιο σε μια εργοστασιακή δυστοπία, από εκεί συδαυλίστηκε η πυρκαγιά που συντρόφευσε το "Sonne" –τσουρουφλίζοντας ακόμα κι όσους κάθονταν αρκετά μέτρα μακριά, στα ψηλά των πλαϊνών κερκίδων– κι από εκεί εξαπολύθηκε και κάτι που έμοιαζε με πυραυλική επίθεση προς την κεντρική σκηνή, η οποία "ανταπέδωσε" τα πυρά κατά τη διάρκεια του πολυλατρεμένου "Du Hast". Ξεχωριστή μνεία, όμως, αξίζει και ο εκπληκτικός, τεχνητός ήλιος που υψώθηκε πάνω από τους Rammstein κατά το φινάλε του "Sonne".
Όπως αναμενόταν, τώρα, το "Du Hast" και το "Sonne" υπήρξαν τα δύο κομμάτια με την πιο παλλαϊκή συμμετοχή, με το τραγούδι του κόσμου να αντηχεί απ' άκρη σ' άκρη στο γήπεδο, συνοδεύοντας τα φωνητικά του Lindemann. Μεγάλος χαμός, πάντως, σημειώθηκε και στο "Radio", που απέδειξε τη σωστή αίσθηση ποπίλας με την οποία το εμπότισαν οι δημιουργοί του, η οποία πυροδότησε εκρήξεις έξαλλων χορών εδώ κι εκεί. Χαμός, φυσικά, έγινε και στο "Deutschland", το οποίο όχι μόνο αποδόθηκε όπως του έπρεπε, μα προλογίστηκε και μ' ένα κοφτερό ηλεκτρονικό remix του Kruspe, ο οποίος ανέβηκε ξανά στην εξέδρα της αρχικής καθόδου για να το παρουσιάσει, θυμίζοντας super star DJ της εποχής όπου μεσουρανούσε ο Tiësto. Και τι να πεις, βέβαια, για το χιούμορ που πάντα υπήρχε στις τάξεις των Rammstein κι έγινε ολοφάνερο όταν τα υπόλοιπα μέλη τον συντρόφευσαν κινούμενα ρυθμικά μέσα σε φωσφοριζέ ενδυμασίες, με ήχο και εικόνα να παραπέμπουν ευθέως στους Kraftwerk, μέχρι να επιστρέψουμε στο κανονικό "Deutschland".
Τελικά, πάντως, το βάθος της ζωντανής Rammstein εμπειρίας ίσως να μη μετριέται με τη λαμπερή τους απόδοση σε τέτοιες κομματάρες, αλλά στη βάση της ικανότητάς τους να μεταμορφώνουν ακόμα και τα δεύτερά τους τραγούδια σε κάτι πιο ενδιαφέρον απ' ό,τι περιμένεις. Κοιτάς, ας πούμε, τη setlist και, σε μια πρώτη αντίδραση, δυσανασχετείς με την παρουσία του "Puppe" ή του "Zeit", αναλογιζόμενος γιατί να λείπει π.χ. το "Feuer Frei" ή το "Reise, Reise". Στην πράξη, όμως, βοηθούν στην ανάδειξη όλων των πλευρών της δημιουργίας τους, προσφέροντας περαιτέρω περιθώρια για σόου: στο τέλος του "Puppe", για παράδειγμα, μια έκρηξη γέμισε το στάδιο με μαύρες λωρίδες (τύπου κονφετί, αλλά σε πιο πλατιά εκδοχή), οι οποίες σηκώθηκαν στον αέρα χάρη στους κολοσσιαίους ανεμιστήρες, μοιάζοντας σαν κοπάδια νυχτερίδων που πετούσαν γύρω μας με φόντο το τελευταίο φως της ημέρας. Παράλληλα, υφέρπει και μια αίσθηση ότι οι Rammstein εκμεταλλεύονται πλήρως τόσο τις πτυχώσεις της γερμανικής γλώσσας, όσο και τις προσδοκίες ή αν θέλετε και τα στερεότυπά μας γύρω από την ηχώ και τις (ιστορικές ή άλλες) συνδηλώσεις της. Ακόμα, δηλαδή, κι αν έχεις απέναντί σου τον Lindemann να μουρμουρίζει καταχθόνια κάτι απλό σαν το "ich will", συναισθάνεσαι δυνάμεις πάθους και σαγήνης να ρέουν κάτω από τη σκληρή, μονοκόμματη και πειθαρχημένη επιφάνεια, βαπτισμένες στα νάματα του Φρίντριχ Νίτσε και του Τόμας Μαν.
Από πολλές απόψεις, τώρα, το ηλιακό φινάλε του "Sonne" μπορούσε να αποτελεί και τέλος της όλης βραδιάς, χωρίς κανείς να δυσανασχετήσει (πολύ) για την πυκνότητα και τον παλμό της. Εκεί, άλλωστε, διάλεξαν να μας αποχαιρετήσουν και οι Γερμανοί, κατά τρόπο θεατρικό βέβαια, αφού όλοι ξέραμε ότι θα είχε κι άλλο. Το πρώτο από τα δύο encore τους βρήκε λοιπόν να βγαίνουν στο stage B, μέσα στην αρένα, με τις Abélard στο πλάι τους, για μια εκτέλεση του "Engel" που σημαδεύτηκε από μια θάλασσα φωτός, προερχόμενο από τους φακούς των κινητών τηλεφώνων του κόσμου. Πώς θα γύριζαν, όμως, στην κεντρική σκηνή; Μα, με λαστιχένιες βάρκες, φυσικά, τις οποίες μετέφεραν με ασφάλεια στο "λιμάνι" τα χέρια-κύματα ενός ενθουσιασμένου πλήθους!
Κι αυτό, τελικά, δεν ήταν παρά η έναρξη ενός θαυμάσιου encore, που σημαδεύτηκε από τη δυναμική του "Ausländer" –όπου τα πλήκτρα του Flake άγγιξαν το "Cambodia", κάνοντάς σε να αναρωτηθείς αν θα ξεπρόβαλλε από κάπου και η Kim Wilde, για ένα σπέσιαλ medley– και περιέλαβε, επίσης, μια σαρωτική παρουσίαση του "Du Riechst So Gut", με τους Rammstein να καλπάζουν μέσα σε εντυπωσιακά πράσινα φώτα. Εδώ παίχτηκε βέβαια και το τόσο αμφιλεγόμενο (πλέον ακόμα περισσότερο) "Pussy", που έμελλε, όμως, να είναι η πιο άστοχη στιγμή της βραδιάς, με τα φωνητικά του Lindemann να ξεθωριάζουν, ίσως γιατί ήταν απασχολημένος να τριγυρνά τις πρώτες σειρές με το φαλλικό του κανόνι, εκτοξεύοντας παχιά πυρά σαπουνάδας, με το κοινό να τα λούζεται εκστασιασμένο. Αλλά, ακόμα κι ένα τόσο διασκεδαστικό θέαμα, έδειχνε αποδυναμωμένο, έτσι όπως εντάχθηκε στο πλαίσιο ενός τραγουδιού τόσο προφανούς: η όλη σημειολογία ήταν συνταρακτικά ρευστότερη όταν τα κανόνια σαπουνάδας μας χτυπούσαν καταπρόσωπα στη Μαλακάσα του 2010, δίχως να έχουν ανάγκη από pussies και dicks για να σταθούν.
Σε κάθε περίπτωση, το "Ich Will" έβαλε τα πάντα στη θέση τους κι έδωσε πάσα, έπειτα, στο δεύτερο και τελευταίο encore. Οι Γερμανοί έσεισαν το Ολυμπιακό Στάδιο με το "Rammstein" να αντηχεί βίαια μέσα σε μια επέλαση κατακόκκινων προβολέων κι αποχαιρέτησαν την παραληρούσα Αθήνα με το "Adieu". Συναυλιακά μιλώντας, το καλοκαίρι του 2024 δεν γινόταν να ξεκινήσει καλύτερα, αφού η βραδιά αυτή θα μείνει σίγουρα αξέχαστη στις μνήμες όσων κατάφεραν να δώσουν το παρών.
Διαβάστε Επίσης
