Το τραγούδι "Μη Με Ρωτάς" (2009) δεν ακούστηκε στη συναυλία. Όμως οι παραπάνω στίχοι καθρεφτίζουν πλήρως τα όσα εκτυλίχθηκαν στο κατάμεστο Θέατρο του Κολλεγίου Αθηνών, στην πέμπτη κατά σειρά βραδιά του Γιάννη Πάριου εκεί (από τις συνολικά έξι). Γιατί όλα, πράγματι, περιστράφηκαν γύρω από αυτή την αγάπη του κόσμου προς το πρόσωπό του, η οποία βαστά αμείωτη εδώ και μισό αιώνα.
Σε κάθε συναυλία, κάθε μουσικού είδους, υπάρχουν ορισμένα ζενίθ: στιγμιότυπα που συνήθως σχετίζονται με τα πιο λαοφιλή και πολυπόθητα τραγούδια, όπου κορυφώνεται η μέθεξη μεταξύ σκηνής και πλατείας. Είχε και η βραδιά του Γιάννη Πάριου έξι, εφτά, οχτώ τέτοια σημεία.
Στο μπάσιμο κατευθείαν στα βαθιά, στο μεν πρώτο μέρος της βραδιάς με "Μου 'Χεις Κάνει Τη Ζωή Μου Κόλαση" και "Φταίμε Κι Οι Δυο", στο δε δεύτερο με "Την Αγαπούσα Παραδέχομαι", "Είσαι Θεός" και "Καλημέρα, Τι Κάνεις;". Στον χαμό που έγινε όταν είπε "Το Πουλάω Το Σπίτι". Στο βροντερό χειροκρότημα μετά από μια απρόσμενη, καθηλωτική διασκευή στο "Πάτωμα". Στην κυρία εμπρός μου, που μόλις τον άκουσε να λέει "Απορώ", άνοιξε διάπλατα τα χέρια κραυγάζοντας "με την καρδιά μου". Στο "Γεια σου Γιαννάκη, γίγαντα!" που αντήχησε σε μια παύση. Ή όταν μας πήγε 50 χρόνια πίσω, για μια συγκινητική απόδοση του "Τι Θέλεις Να Κάνω" –όπου, για λίγο, μεταμορφώθηκε στον άγουρο νέο που προσπαθούσε να κρατήσει ψηλά το κεφάλι και να μην πνιγεί, καίτοι άντρας, στη φουρτούνα του χωρισμού.
Και θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε έτσι, η αλήθεια είναι. Και σκέτη την πλούσια setlist της βραδιάς να δημοσιεύαμε, δηλαδή, θα έφτανε για να μεταδοθεί μια πλευρά τουλάχιστον της συναυλιακής εμπειρίας. Ακριβώς γιατί ο Πάριος είναι συνυφασμένος –και ως τραγουδιστής, μα και ως τραγουδοποιός– με μεγάλο μέρος του εγχώριου ερωτικού ρεπερτορίου που παραμένει αναγνωρίσιμο, σχετικό και αγαπητό, σε ευρύ φάσμα ακροατών.
Το φάσμα αυτό το απέδειξε και η σύσταση του κοινού στο Θέατρο του Κολλεγίου Αθηνών, αφού οι ηλικίες ήταν πραγματικά ανάκατες, σε βαθμό που δεν βλέπεις συχνά σε βραδιές καλλιτεχνών της γενιάς του Πάριου. Ο ίδιος, δε, έχει σαφή επίγνωση της θέσης του στα πράγματα. Χαριτολογούσε λοιπόν συχνά, μουρμουρώντας φωναχτά "κι αυτό δικό μου είναι", καθώς γύριζε τα φύλλα στο αναλόγιο εμπρός του. Και όταν προς το τέλος θέλησε να πει κάτι από εκείνα που αγάπησε πολύ ως ακροατής, μας πήγε πίσω στο 1948, στον Χρήστο Χαιρόπουλο και το "Έλα Γι' Απόψε", φανερώνοντας από πού κρατάει η καλλιτεχνική του σκούφια.
Ταυτόχρονα, πάντως, όλα τούτα δεν αρκούν για να δείξουν τι ακριβώς συνέβη στο Θέατρο του Κολλεγίου Αθηνών. Γιατί ο Πάριος δεν ενθουσίασε απλώς, μα λατρεύτηκε –ως μέγας τραγουδιστικός μύθος, ενσαρκωμένος εμπρός μας. Επιτομή αυτού του συναισθήματος στάθηκε το στιγμιότυπο με τον νεαρό ("21 χρονού", όπως ο ίδιος είπε) που πήρε τον λόγο σε ένα σημείο του δεύτερου μέρους για να του πει ότι ήρθε να τον δει από την επαρχία της Κρήτης και ότι πριν την έναρξη τηλεφώνησε στη γιαγιά του στο χωριό, η οποία του ζήτησε να δώσει ένα φιλί εκ μέρους της στον πολυαγαπημένο της ερμηνευτή. "Πολλά φιλιά κι από εμένα", απάντησε ο Πάριος από τη σκηνή, ενθυμούμενος ότι και ο δικός του παππούς (ο πατέρας της μητέρας του) καταγόταν από το Ηράκλειο. Κι αμέσως άλλαξε το πρόγραμμά του για να πει το "Αποχαιρετισμός (Θάλασσα)" του Κώστα Μουντάκη.
Ήταν το σύνθημα για το ίσως πιο συναρπαστικό τμήμα της βραδιάς, αφού ο κόσμος ξέσπασε, αρχίζοντας να φωνάζει διάφορα ψαγμένα τραγούδια του από το παρελθόν, τα οποία επιθυμούσε να ακουστούν. Ο Πάριος έκανε λίγο τον δύσκολο, αλλά είπε τελικά ό,τι του ζητήθηκε, μη διστάζοντας να αφήσει παράμερα το πρόγραμμα που είχε σχεδιάσει. Μου θύμισε έτσι μια επική performance τον Νοέμβριο του 2016 στην ιστορική "Ιερά Οδό" (όπου εμφανιζόταν τότε με την Ελένη Βιτάλη), στην οποία τραγούδησε σχεδόν κάθε παραγγελιά του κοινού –επί τόπου, δίχως καμία προετοιμασία.
Έτσι συνέβη κι εδώ, αρχής γενομένης με το "Πετροβολούσα Τη Ζωή", που του θύμισε τον "μέγα Απόστολο Καλδάρα". Οπότε είπε και το "Ράκος" μετά, πριν μας διηγηθεί για την εποχή που τραγουδούσε σε κάποιο κέντρο με τη Χριστίνα Μαραγκόζη κι ερχόταν ο Αντώνης Βαρδής να την πάρει. Αυτός, λοιπόν, γνωρίζοντας ότι ο Πάριος σκάρωνε στίχους, μπήκε μια μέρα στο καμαρίνι του και παρότι δεν τον βρήκε εκεί, πήρε ένα χαρτί που είδε. Λίγες μέρες αργότερα του τηλεφώνησε, προτείνοντάς του να ακούσει ένα καινούριο κομμάτι. "Ωραία μελωδία ρε συ Αντώνη", του λέει, "αλλά πρόσεχε με τους στίχους, γιατί είναι κλεμμένοι" –καθώς δεν τους αναγνώρισε. "Τι λες ρε μαλάκα", του απάντησε τότε, "εσύ τους έγραψες!". Ήταν το "Μη Μιλάς", γκράντε σουξέ για την Πίτσα Παπαδοπούλου, το οποίο μας είπε βέβαια και ο ίδιος, θαυμάσια. Κι αμέσως έπειτα, εξίσου θαυμάσια, το "Θα Προχωράμε Μαζί", αξέχαστο ντουέτο Βαρδή & Μαραγκόζη σε δικούς του στίχους.
Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν θα πραγματωνόταν δίχως τη συγκεκριμένη ομάδα μουσικών που τον συνόδευσαν σε αυτές τις συναυλίες: μια ορχήστρα έτοιμη να τον ακολουθήσει οπουδήποτε κι αν αποφάσιζε να κινηθεί, πλαισιώνοντάς τον με τα κατάλληλα ηχοχρώματα. Ηγέτης της και μαέστρος της βραδιάς, ο Ντίνος Γεωργούντζος –επί χρόνια συνεργάτης του Πάριου, ο οποίος ήταν καθισμένος στα πλήκτρα. Δίπλα του η Σωτηρία Αναστασίου (τσέλο), οι Νίκος Πολίτης & Γιώργος Χατζόπουλος (κιθάρες), οι Σπύρος Γκλένης & Χρηστάκης Βασιλείου (ντραμς και κρουστά), ο Δημήτρης Παπαδόπουλος (μπουζούκι), ο Κυριάκος Τσολάκης (ακορντεόν) και ο Αθανάσιος Γκιουλετζής (βιολί).
Στα δε δεύτερα φωνητικά βρέθηκαν η Ελένη Αλεξανδρή και Κωνσταντίνος Αναγνώστου, οι οποίοι ανέλαβαν και τα 15 λεπτά του διαλείμματος. Όχι με σπουδαίες επιδόσεις, φοβάμαι. Ίσως γιατί άπλωσαν την ηχητική παλέτα σε τραγούδια που δεν τους ταίριαξαν καθόλου (η "Συναυλία" από Χάρις Αλεξίου, λ.χ., ισοπεδώθηκε βάναυσα), καθώς φάνηκε να προέρχονται από ένα περιβάλλον πιο εξοικειωμένο με ό,τι λέμε "μπουζούκια". Γι' αυτό και ο Αναγνώστου βρήκε μια δικιά του προσέγγιση στο "Στην Καρδιά" του Θέμη Αδαμαντίδη, που με έναν τρόπο είχε τη γοητεία της, ενώ η Αλεξανδρή έκανε ταιριαστό ντουέτο με τον Πάριο στο προαναφερθέν "Θα Προχωράμε Μαζί".
Μιλώντας τώρα περί φωνητικών, δεν γίνεται ασφαλώς να μην θίξουμε μια συζήτηση που τραβά εδώ και κάποιον καιρό γύρω από τον Πάριο και το πώς τραγουδά πια. Κοντεύει πλέον τα 77, άλλωστε, οπότε είναι φυσικό κι επόμενο να έχει επέλθει φθορά. Μια περίοδο, βέβαια, φώναζε πολύ προσπαθώντας να αντισταθμίσει τις απώλειες ή κατέφευγε σε λεονταρισμούς, λιγότερο εντυπωσιακούς από όσο, ίσως, τους θεωρούσε. Χάρηκα που πλέον αποφεύγει, γενικά, τέτοιες μεθόδους. Στο κάτω-κάτω, όταν ζεστάθηκαν οι χορδές του, απέδωσε παραπάνω από όσο ανέμενε κανείς, ενώ το μόνο σίγουρο είναι ότι ένας τόσο πολυσχιδής ερμηνευτής δεν στερείται τρόπους και χρωματισμούς ώστε να προσεγγίσει ένα κομμάτι και να στο σερβίρει γοητευτικά.
Το έκανε πολλές φορές αυτό στη διάρκεια της συναυλίας ο Πάριος, μάλλον όμως το αντιληφθήκαμε σαφέστερα στο πέρα από το φινάλε κομμάτι του προγράμματος. "Κανονικά φεύγω εδώ", είπε μετά το "Αχ Αγάπη", όμως το βιολί ήχησε σε νησιώτικο ρυθμό, με εκείνον να μπαίνει στο "Ντάρι Ντάρι". Η φωνή είχε πια κουραστεί, όμως κράτησε όλη του τη φλόγα και είπε κι άλλα από εκείνα "της Μαρουσώς και του Χαραλάμπη". Με τον κόσμο από κάτω να οδηγείται σε παραλήρημα, με κάποιες κυρίες στις μπροστινές σειρές να σηκώνονται για χορό κι άλλους να βγάζουν μαντήλια, κουνώντας τα ρυθμικά. Κάπως έτσι, λοιπόν, τα "Νησιώτικα" άνθισαν ξανά στο μεταίχμιο μεταξύ αδάμαστης γκρούβας, μικροαστικού ευδαιμονισμού και υπαρκτών ταυτοτικών αναγκών ενός όγκου εσωτερικών μεταναστών στην Αθήνα όπου τα τοποθέτησε, λίαν εύστοχα, ο Στυλιανός Τζιρίτας, σε ένα κείμενό του πριν κάποια χρόνια. Γενόμενα ιδανικοί τίτλοι τέλους.
Διαβάστε Επίσης
