Σίγουρα έχεις ακούσει για την πολυαναμενόμενη ταινία "Τελειώνει με Εμάς", η οποία έκανε πρεμιέρα στους ελληνικούς κινηματογράφους στις 29 Αυγούστου. Αλλά τη γνωρίζεις για τους σωστούς λόγους; Η μεταφορά του βιβλίου της Κόλιν Χούβερ στη μεγάλη οθόνη, με τη σταρ του Χόλιγουντ Μπλέικ Λάιβλι στον πρωταγωνιστικό ρόλο, έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις. Από τις φεμινιστικές διαστάσεις της ιστορίας μέχρι τις επιλογές των ηθοποιών και την αμφιλεγόμενη προώθηση της ταινίας, οι αντιδράσεις του κοινού είναι καταιγιστικές. Η ταινία φαίνεται να προκαλεί περισσότερο ντόρο για τους λάθος λόγους, έτσι, μήπως θα έπρεπε να μας προβληματίσει;
Τι αφηγείται το "Τελειώνει με Εμάς";
Το "Τελειώνει με Εμάς" της Κολίν Χούβερ είναι ένα μυθιστόρημα που εξετάζει την αγάπη, την κακοποίηση και τη δύναμη που χρειάζεται για να σπάσει κανείς τον κύκλο της βίας. Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τη Λίλι Μπλουμ, μια νεαρή γυναίκα που προσπαθεί να ξεκινήσει τη ζωή της στη Βοστώνη. Εκεί γνωρίζει τον Ράιλ Κινκέιντ, έναν γοητευτικό νευροχειρουργό. Η σχέση τους ξεκινά με πάθος, αλλά γρήγορα γίνεται περίπλοκη, καθώς αποκαλύπτεται ότι ο Ράιλ έχει βίαιες τάσεις. Η Λίλι παλεύει με εσωτερικές συγκρούσεις, καθώς οι πράξεις του Ράιλ την αναγκάζουν να επανεξετάσει τη σχέση τους.
Παράλληλα, η Λίλι ξανασυναντά τον πρώτο έρωτά της, τον Άτλας Κόριγκαν, ο οποίος εμφανίζεται ξανά στη ζωή της και της προσφέρει την υποστήριξη και τη σταθερότητα που χρειάζεται. Η παρουσία του Άτλας την αναγκάζει να σκεφτεί σοβαρά το μέλλον της και να αμφιβάλλει για τις επιλογές της. Η κεντρική σύγκρουση της ιστορίας είναι η εσωτερική πάλη της Λίλι: Θα παραμείνει με τον Ράιλ, παρά τη βία που υφίσταται ή θα βρει τη δύναμη να τον εγκαταλείψει; Το βιβλίο προσφέρει μια δυνατή και συναισθηματική εξερεύνηση της κακοποίησης, του αυτοσεβασμού και της γενναιότητας που απαιτείται για να κάνει κανείς τις απαραίτητες αλλαγές στη ζωή του.
Είναι το βιβλίο φεμινιστικό;
Υπάρχει συζήτηση σχετικά με το αν το "Τελειώνει με Εμάς" είναι ένα φεμινιστικό βιβλίο και κατ’επέκταση αν θα είναι αντίστοιχη η κινηματογραφική διασκευή του. Το μυθιστόρημα αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας που βίωνε ενδοοικογενειακή βία, ούσα παιδί και έπειτα εμπλέκεται η ίδια σε μια κακοποιητική σχέση, συμπορεύομαστε αναγνωστικά στο ταξίδι της μέχρι να επιλέξει τον αυτοσεβασμό και την ασφάλειά της. Αυτή η ιστορία θάρρους και ενδυνάμωσης έχει στοιχεία φεμινισμού, καθώς προωθεί την ιδέα ότι οι γυναίκες πρέπει να θέτουν τα όριά τους και να επιλέγουν τη δική τους ευημερία. Βέβαια, στο βιβλίο δεν αποτυπώνεται καμία φεμινιστική αρχή, δεν εμβαθύνει αρκετά σε φεμινιστικά θέματα, εστιάζουμε κυρίως σε περιστατικά "διεκδίκησης”- όπως παρουσιάζονται- που στην ουσία είναι μια ρομαντικοποίηση της βίας και αποδοχής της πατριαρχίας.
Είναι η Μπλέικ Λάιβλι θύμα του cancel culture;
Ήδη από τη στιγμή που ανακοινώθηκαν οι ηθοποιοί της ταινίας προκλήθηκαν αντιδράσεις. Η Μπλέικ Λάιβλι και ο Τζάστιν Μπαλντόνι επιλέχθηκαν για τους ρόλους της Λίλι και Ράιλ αντίστοιχα, αλλά πολλοί θαυμαστές ανησύχησαν ότι οι ηθοποιοί δεν ταιριάζουν με την εικόνα των χαρακτήρων από το βιβλίο. Η κριτική εστιάστηκε κυρίως στην ηλικία της Λάιβλι, καθώς είναι μεγαλύτερη από την Λίλι όπως περιγράφεται στο βιβλίο. Οι αμφιβολίες αυξήθηκαν όταν έγινε γνωστό πως ο Μπαλντόνι ανέλαβε, επίσης, την παραγωγή, κάνοντας ορισμένους να ανησυχήσουν πως το τελικό αποτέλεσμα θα είναι μακριά από το πνεύμα του βιβλίου.
Στην αρχή, υπήρχαν σκέψεις ότι η Λάιβλι μπορεί να είναι θύμα ηλικιακού ρατσισμού ("ageism"), καθώς αντιμετώπισε έντονη κριτική. Ωστόσο, οι φήμες γρήγορα πήραν άλλη τροπή. Λέγεται ότι η Μπλέικ έκανε την παραγωγή της ταινίας δύσκολη, παρεμβαίνοντας συνεχώς στο σενάριο και τη σκηνοθεσία (η ίδια βρίσκεται μεταξύ των παραγωγών του φιλμ). Οι φήμες αυτές ενισχύθηκαν όταν οι θαυμαστές ανέσυραν μια παλιά συνέντευξή της, όπου δήλωνε ότι δεν θα συμμετείχε σε ταινία αν δεν είχε τον έλεγχο της παραγωγής, καθώς δεν μπορεί πλέον να συμβιβάζεται με τα "θέλω" των άλλων.
Η μεγαλύτερη αντίδραση του κοινού ήρθε όταν η Λάιβλι αποφάσισε να διαφημίσει την ταινία ως "ρομαντική" και "κοριτσίστικη", αποφεύγοντας τις αναφορές στην έμφυλη βία. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωσή της, που προέτρεπε τα "κορίτσια" να φορέσουν τα φλοράλ τους και να δουν την ταινία, γεγονός που αποξένωσε πολλούς θαυμαστές που ήλπιζαν σε μια πιο σοβαρή προσέγγιση του θέματος. Ακόμα, το κοινό στάθηκε στη διαφορετική αντιμετώπιση των δύο πρωταγωνιστών, καθώς ο Μπαλντόνι, αναφερόταν συνεχώς στο γεγονός πως όποιες γυναίκες βρίσκονται σε μια κακοποιητική σχέση, θα μπορούσαν να ταυτιστούν με τη Λίλι και να φύγουν από τα "κλουβιά" τους. Αυτού του είδους των χρησιμοθηρικών τακτικών, κινητοποίησαν χρήστες των social media ώστε να δημιουργήσουν ρεύμα για το "cancel" της ταινίας, ακριβώς διότι παρουσιαζόταν ως μια ρομαντική κομεντί, ενώ παράλληλα η ηθοποιός εκμεταλευόταν κάθε ευκαιρία στο κόκκινο χαλί ώστε να διαφημίσει τη νέα σειρά περιποίησης μαλλιών και το gin brand του άντρα της.
Η αλήθεια είναι πως η ταινία και οι συντελεστές φαίνεται να έχουν επικεντρωθεί στην εμπορική πλευρά, χωρίς να δοθεί βαρύτητα σε φεμινιστικά θέματα και το κοινωνικό ζήτημα της έμφυλης βίας. Το κοινό αναρωτιέται αν η ταινία θα καταφέρει να αποδώσει τη σοβαρότητα του βιβλίου ή αν θα χαθεί στην επιφάνεια του "ρομαντικού δράματος". Μια ταινία που ξεκινά ως ιστορία θάρρους, κινδυνεύει να καταλήξει απλώς ως προϊόν στα social media, αφήνοντας πίσω την ουσία της. Διαβάστε την κριτική του "α" για το "Τελειώνει με Εμάς" εδώ.