Γιατί κανείς δε μιλάει για την Άλις Μπερτς;

Η 36χρονη Βρετανίδα συγγραφέας που έβαλε την υπογραφή της στο «Succession», το «Normal People» και το «Dead Ringers» αλλάζει διακριτικά αλλά δυναμικά τον κόσμο της σύγχρονης TV.

alice birch

Πηγή δύναμης κάθε τηλεοπτικής ιστορίας που έχει την ικανότητα να "γραπώσει" και να συνεπάρει τον θεατή στον δικό της κόσμο, σχεδόν σαν να μην του δίνει επιλογή, είναι μία: οι λέξεις. Κι όμως οι σεναριογράφοι ανήκουν στην αφάνεια του τηλεοπτικού τοπίου, παρ’ ότι η απουσία τους μπορεί να οδηγήσει στην ερήμωσή του. Χωρίς σενάριο, δεν υπάρχει σειρά - απόδειξη αυτού, η εν εξέλιξη απεργία στην Αμερική. Και χωρίς καθηλωτικό σενάριο, δεν υπάρχει πετυχημένη σειρά – απόδειξη αυτού, το γράψιμο της Άλις Μπερτς. Η 36χρονη Βρετανίδα συγγραφέας που έβαλε την υπογραφή της στο "Succession", το "Normal People" και το "Dead Ringers", επιστρατεύει παράλληλα όλη της την οργή και όλη της την συμπόνια και καταθέτει τους πιο περίπλοκους, δυσλειτουργικούς χαρακτήρες, τους ταυτόχρονα ήρωες και αντι-ήρωες.

Η σχέση της Μπερτς με το γράψιμο άνθισε εντός του κόσμου του θεάτρου, κάτι που αντανακλάται αμιγώς στα σενάρια της. Τα τρία ανατρεπτικά θεατρικά της "Revolt. She said. Revolt Again”, "We Want You to Watch” και "Anatomy of a Suicide”, πήραν ζωή στις ιστορικές σκηνές των National Theatre, Royal Shakespeare Company και The Old Vic του Λονδίνου και του Soho Rep της Νέας Υόρκης. Καθένα τους διακρίθηκε, με βραβεία, διθυραμβικές κριτικές ή και τα δύο, για την ανατρεπτική και καλαίσθητη προσέγγιση λεπτών ζητημάτων, όπως η πορνογραφία, η γυναικεία απελευθέρωση και η ψυχική υγεία, μία προσέγγιση που πολλοί επιχειρούν αλλά λίγοι επιτυγχάνουν. Παρά την αιχμηρότητα τους, τα έργα της Μπερτς δε φόβισαν τoυς θεατές, αντιθέτως τους προσκάλεσαν και τους ζήτησαν κατανόηση. Το κοινό μεταξύ τους, αλλά και μεταξύ της θεατρικής, της κινηματογραφικής και της τηλεοπτικής δουλειάς τις, είναι μία ξεχωριστή φωνή που τολμά και ταυτόχρονα συγκινεί.

lady macbeth

Το 2017 έγραψε το πρώτο της σενάριο για την κινηματογραφική μεταφορά του "Lady Macbeth", βασισμένο στη νουβέλα του Νικολάι Λεσκόφ του 1865, και τον συγκλονιστικά καλογραμμένο χαρακτήρα της πρωταγωνίστριας ενσάρκωσε η εξίσου συγκλονιστική Φλόρενς Πιού στον πρώτο της μεγάλο ρόλο. Το ντεμπούντο της Μπερτς χάρισε στην ίδια το Βραβείο Καλύτερου Σεναρίου των British Independent Film Awards και στην πρωταγωνίστρια της το Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού. Τρία χρόνια αργότερα ξεκίνησε η ήδη εντυπωσιακή καριέρα της στην τηλεόραση και μία πορεία που μαρτυρά την επιλεκτικότητα, την ποιότητα και την προσαρμοστικότητά της.

Η Μπερτς έκανε αυτό που λένε "θεαματική είσοδο" στον χώρο της τηλεόρασης, γράφοντας το πρώτο της τηλεοπτικό σενάριο για τη δεύτερη σεζόν του "Succession”. Μπορούμε με σιγουριά να πούμε πως πρόκειται για μία αρκετά δυναμική αρχή που επιβεβαιώνει τόσο το θάρρος της συγγραφέως όσο και τις ικανότητες της. Με πρωτοφανή αυτοπεποίθηση, η Μπερτς αποκτά κομβικό ρόλο σε μία από τις πιο δημιουργικά απαιτητικές σειρές της σύγχρονης τηλεόρασης. Και τα φέρνει εις πέρας. Το "Succession” κατέληξε στην κορυφή επειδή δεν απομακρύνθηκε ποτέ από το στόχο του και δεν εγκατέλειψε ποτέ τους χαρακτήρες του, δύο στοιχεία που εντοπίζονται με συνέπεια στο έργο της Μπερτς.

succession

Το 2020 καταθέτει μαζί με την ομοϊδεάτισσα συγγραφέα Σάλι Ρούνεϊ το "Normal People", σε μία συνεργασία που μοιάζει καρμική. Η καλλιτεχνική τους συνάφεια αναδεικνύεται σε μία  υπομονετική αφήγηση που δε χρονοτριβεί αλλά προσφέρει χώρο στους χαρακτήρες της να καταλάβουν ο καθένας τον εαυτό του και ο ένας τον άλλον. Με φόντο τη σύγχρονη Ιρλανδία, η σειρά εξιστορεί τη μακροχρόνια σχέση μεταξύ του Κόνελ και την Μαριάν, ξεκινώντας από το σχολείο μέχρι το τέλος του πανεπιστημίου. Σε αντίθεση με άλλες σειρές που καταπιάνονται με τη μεταβατική ενηλικίωση (π.χ "Euphoria”), η τηλεοπτική μεταφορά της ιστορίας της Σάλι Ρούνεϊ διατηρεί τον ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα χωρίς να καταφεύγει σε υπερβολές και παρωχημένα tropes. Μία ιστορία ενηλικίωσης, ένα ρομαντικό δράμα και ένα ψυχογράφημα, το "Normal People” εξανθρωπίζει τα μυθοπλαστικά πρόσωπα αποτυπώνοντας με καθαρότητα, ευγένεια και ψυχραιμία τον πόνο της εφηβείας, του έρωτα, του άγχους και του τραύματος. Την ίδια προσέγγιση εφαρμόζει η Μπερτς και στην τηλεοπτική μεταφορά του πρώτου μυθιστορήματος της Ρούνεϊ, "Conversations With Friends”.

Βλέποντας κανείς τις δημιουργίες της Άλις Μπερτς, αντιλαμβάνεται αμέσως πως η διαδικασία συγγραφής της είναι σε έναν βαθμό ή απόλυτα βιωματική. Γι’ αυτό και το κοινό δεν μπορεί παρά να σταθεί απέναντι στους χαρακτήρες της με ενσυναίσθηση, κι ας σκιαγραφούνται ως προβληματικοί, αντιπαθητικοί, αποκρουστικοί. Στην τελευταία της τηλεοπτική δημιουργία, η Μπερτς μεταφέρει το "Dead Ringers” του Ντέιβιντ Κρόνερμπεργκ και αντικαθιστά τους άνδρες δίδυμους πρωταγωνιστές με γυναίκες (σε διπλό ρόλο η Ρέιτσελ Βάις). Το αποτέλεσμα πρόκειται για μία βίαιη σάτιρα η οποία στοχοποιεί το σύστημα υγείας που "επιτίθεται" στα αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών, και εξυμνεί το δικαίωμα τους στην αυτοδιάθεση. Η προσωπική συνάφεια της Μπερτς με τις θεματικές της ιστορίας που επιλέγει να αφηγηθεί είναι συνειδητά εμφανής, επιτρέποντας σε ένα ψυχολογικό θρίλερ να πάρει τη μορφή άμεσης κοινωνικής κριτικής.

dead ringers

Μητέρα η ίδια, σε μία συνέντευξη της για το The Atlantic, η Μπερτς αναφέρθηκε στη γέννα ως μία "επώδυνη, τιμωρητική και εξουθενωτική" διαδικασία για την οποία κανείς δε συζητάει. Με το "Dead Ringers” παίρνει πρωτοβουλία και ανοίγει αυτόν τον διάλογο. Και με αυτήν την επαναστατική διάθεση, φαίνεται να προσεγγίζει την καλλιτεχνική δημιουργία ως έννοια, ανάγκη και προσωπική υποχρέωση. Η τέχνη της είναι σε συνεχή αλληλεπίδραση με τον πραγματικό κόσμο, εμπνέεται και τροφοδοτείται από τους ανθρώπους του, και απευθύνεται σε αυτούς χρησιμοποιώντας μία διαπεραστική και κατανοητή συγγραφική γλώσσα. Ανεξάρτητα από το μέσο (σινεμά, θέατρο, τηλεόραση) και το είδος (δράμα, σάτιρα, θρίλερ) που επιλέγει να εκφραστεί, η Άλις Μπερτς δεν έχει σκοπό να διδάξει, να σοκάρει και να εντυπωσιάσει το κοινό της, αναλαμβάνοντας ρόλο αυθεντίας. Αυτό που επιθυμεί είναι να σταθεί στην ευθεία του και να συνομιλήσει μαζί του. Γι’ αυτό και ο ρεαλισμός είναι πάντα παρών στη μυθοπλασία της.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Τηλεόραση

Το "The Secret Song" τιμά τη μνήμη του Μανούσου Μανουσάκη

Η μουσική εκπομπή του Alpha προβάλλει ένα επεισόδιο αφιερωμένο στον σκηνοθέτη που "ύμνησε" τους μεγάλους έρωτες.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
21/11/2024

"17 Κλωστές": Τι θα δούμε στο 4ο επεισόδιο της της σειράς που υπογράφει ο Σωτήρης Τσαφούλιας

Η δραματική σειρά που αφηγείται την καθηλωτική αληθινή ιστορία των Κυθήρων συνεχίζεται στο Mega την Κυριακή 24 Νοεμβρίου. Δείτε το τρέιλερ.

"Φτάσαμε" στα Τζουμέρκα με τον Ζερόμ Καλούτα και την ΕΡΤ1

Επόμενη στάση της δημοφιλούς ταξιδιωτικής εκπομπής, τα καταπράσινα βόρεια Τζουμέρκα. Αυτήν την Κυριακή, 24 Νοεμβρίου.

Η "Έρημη Χώρα" ανάμεσα στις 10 καλύτερες τηλεοπτικές σειρές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης

Μια μεγάλη διάκριση για την ΕΡΤ και την Ελλάδα, στο πλαίσιο των ΝΕΜ Awards 2024.

Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος στην νέα εκπομπή #START της ΕΡΤ3

Δυο επεισόδια της πολιτιστικής εκπομπής που παρουσιάζει η Λένα Αρώνη αφιερωμένα στον πρωτοπόρο σκηνοθέτη.

5 σειρές του Μανούσου Μανουσάκη που σημάδεψαν την ελληνική τηλεόραση

Ο μεγάλος δημιουργός έφυγε από τη ζωή αφήνοντας πίσω του πέντε ερωτικές ιστορίες που άφησαν το στίγμα τους στη μικρή οθόνη.

Απόψε (21/11) στην TV: Μια κινηματογραφική σπουδή στη γυναικεία μοναξιά

Η Κέλι Ρέιχαρντ υπογράφει ένα υποβλητικό δράμα που φέρνει μπροστά ένα all-star γυναικείο καστ.