Λίγο πολύ στις γκανγκστερικές σειρές τα έχουμε δει όλα, είτε επί αμερικανικού είτε επί ευρωπαϊκού εδάφους. Στη Γηραιά Ήπειρο δε, η Ιταλία τις τελευταίες δεκαετίες πρωτοστατεί, αναπόφευκτα, στην παραγωγή ποιοτικών σειρών γύρω από τη μαφία, με χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα το "Gomorrah". Ωστόσο, ένα νέο εγχείρημα με μια ολόφρεσκη προσέγγιση φιλοδοξεί να ανεβάσει τον πήχη, έχοντας μάλιστα ως πρώτη ύλη μερικές απίστευτες αληθινές ιστορίες. Ο λόγος για το ιταλικό "Good Mothers" που προβάλλεται στο Disney+, το οποίο πριν λίγους μήνες έκανε πρεμιέρα στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βερολίνου (Berlinale Series) αποσπώντας μάλιστα τη Χρυσή Άρκτο.
Η βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα υπόθεση του "Good Mothers", η οποία εμπνέεται και από το ομώνυμο βιβλίο του δημοσιογράφου Άλεξ Πέρι, αφορά τις ζωές τριών γυναικών που τόλμησαν να αψηφήσουν την Ντραγκέτα – της περιβόητα βίαιης εγκληματικής οργάνωσης που έχει απλώσει τον ιστό της σε κάθε κοινωνική δραστηριότητα στην Ιταλία. Οι ηρωίδες βρίσκουν το κουράγιο να εναντιωθούν στη μαφία ώστε να κερδίσουν την ελευθερία τους, αλλά για να το καταφέρουν αυτό θα χρειαστούν τη βοήθεια μιας θαρραλέας εισαγγελέως. Εκείνη, με τη σειρά της, έχει ανάγκη αυτές τις γυναίκες ώστε να μπορέσει να αποκαθηλώσει την Ντραγκέτα εκ των έσω, βασισμένη στις πολύτιμες μαρτυρίες τους. Σε άκρα μυστικότητα, όλες τους θέτουν σε δράση ένα εξαιρετικά ριψοκίνδυνο σχέδιο, το οποίο εάν αποτύχει θα επιφέρει τρομακτικές επιπτώσεις σε όλους.
Παρακολουθήσαμε το "Good Mothers" στο Βερολίνο, όπου και συναντήσαμε τους συντελεστές της σειράς ώστε να μάθουμε περισσότερα για τη φιλόδοξη παραγωγή. Ακολουθεί η συζήτηση που κάναμε με τον υποψήφιο για BAFTA σεναριογράφο Στίβεν Μπάτσαρντ, τον υποψήφιο για BAFTA και EMMY σκηνοθέτη Τζούλιαν Τζάρολντ και την πολυβραβευμένη σκηνοθέτρια Ελίσα Αμορούσο.
Εκείνο που κάνει εκ προοιμίου ξεχωριστό το "Good Mothers", σε σχέση κιόλας με άλλες γκανγκστερικές σειρές, είναι πως αφηγείται την ιστορία του εκ των έσω μεν, από τη σκοπιά των παρατηρητών – γυναικών δε. Ήταν αυτό που σας δελέασε να τη γράψετε εξαρχής;
Στίβεν Μπάτσαρντ: Σίγουρα ήταν το στοιχείο που κινητοποίησε εμένα να πάρω μέρος στην παραγωγή. Γιατί μας δόθηκε η ευκαιρία να γράψουμε μια ιστορία πάνω σε ένα θέμα που όλοι γνωρίζουμε καλά, καθώς έχουμε δει δεκάδες σειρές και ταινίες γύρω από τη μαφία, αλλά με έναν ολόφρεσκο τρόπο. Ταυτόχρονα, θίγουμε ζητήματα που νιώθω ότι έπρεπε να ειπωθούν, όπως την ενδοοικογενειακή βία. Διαχειριστήκαμε αληθινές υποθέσεις ανθρώπων που έχουν σημασία, δώσαμε χώρο να ακουστούν οι φωνές τους οι οποίες για καιρό είχαν υποχρεωθεί στη σιωπή. Έτσι η σοβαρότητα των περιπτώσεών τους μας έθρεφε και μας κινητοποιούσε σε όλη τη διάρκεια της γραφής των επεισοδίων. Κατ’ επέκταση, εκείνο που με γοήτευσε στην προσέγγισή μας ήταν η απόφαση να μην εξελίσσεται η αφήγηση μέσα από περίτεχνα κατασκευασμένες πλοκές, αλλά έχοντας στο επίκεντρο πυκνά γραμμένους και πολύπλοκους χαρακτήρες. Γιατί με αυτόν τον τρόπο προκύπτει μια οικειότητα ανάμεσα στους ήρωες και τους θεατές, έτσι είναι ευκολότερο να ταυτιστούν με τις καταστάσεις που απεικονίζονται.
Τζούλιαν Τζάρολντ: Επιπλέον, επιδιώξαμε να υπογραμμίσουμε την αξία του βιώματος των κεντρικών ηρωίδων και μέσα από τη σκηνοθεσία. Εάν προσέξετε, σχεδόν πάντα η κάμερα βρίσκεται από τη μεριά τους και στο ύψος των ώμων τους, ώστε υποσυνείδητα οι θεατές να "μπαίνουν" στη θέση τους. Θεωρήσαμε, δηλαδή, πως είναι σημαντικό να ενδυναμωθεί η υποκειμενική ματιά τους πάνω στη δράση. Προσωπικά με ενθουσίασε αυτή η προσέγγιση, διότι με αυτόν τον τρόπο αποκτάς μια πιο ουσιαστική ιδέα του τι σημαίνει να ζεις στο οργανωμένο έγκλημα. Κι ας λείπει η γραφική βία ή άλλου είδους "πυροτεχνήματα".
Ελίσα Αμορούσο: Ένας ακόμα λόγος που θέλαμε να αφηγηθούμε αυτήν την ιστορία ήταν πως για εμάς αυτές οι γυναίκες αποτελούν ένα παράδειγμα προς μίμηση. Βρέθηκαν σε μια αδιέξοδη κατάσταση στην οποία είναι διαρκώς τα θύματα, αλλά σταδιακά βρίσκουν το δρόμο ώστε να αποκτήσουν θάρρος, να αντισταθούν και να χειραφετηθούν. Οπότε, ήταν δίκαιο και αναγκαίο να φέρουμε στην τηλεόραση το αφήγημά τους. Εξάλλου, εν προκειμένω έχουμε να κάνουμε με μια διαφορετικής κοπής μαφία, επομένως ήταν αρκετό να μείνουμε στα γεγονότα και στην πραγματικότητα της κατάστασης, χωρίς υπερβολές.
Ακόμα κι εγώ βλέποντας τη σειρά ένιωσα πως παρακολουθώ μια τελείως ξένη εκδοχή της μαφίας και σκεφτόμουν πως τόσες δεκαετίες τώρα, το οργανωμένο έγκλημα απλά αλλάζει μορφή και προσαρμόζεται στις συνθήκες. Ενδεχομένως με αφέλεια, αλλά προβληματίζομαι σε σχέση με το κατά πόσο θα υπάρξει εποχή που θα έχει εξαλειφθεί η μαφία ως φαινόμενο.
Τζ. Τζ.: Η όλη κατάσταση θυμίζει αέναο πόλεμο που δεν μπορείς να κερδίσεις, σε πιάνει κατάθλιψη να το αναλογίζεσαι. Εύχομαι απλά έργα και σειρές σαν τη δική μας να απεικονίζουν έναν καινούριο τρόπο να αντιμετωπίζεις τη μαφία. Και σίγουρα, δεν έχει νόημα να παρατάς να τους αντιμάχεσαι με όλα τα μέσα.
Στ. Μπ.: Πρόκειται για μια ευρύτερη προβληματική, συγκεκριμένα πώς χειρίζεσαι ως κράτος το έγκλημα και την τιμωρία του. Κάποτε ένας Βρετανός πολιτικός είχε πει ότι πρέπει να είσαι σκληρός με το έγκλημα, αλλά σκληρότερος με τις συνθήκες που το καλλιεργούν. Άρα, η συζήτηση πρέπει να αφορά και το πώς αλλάζεις ποιοτικά τις κοινότητες. Δεν έχει νόημα να αντιμετωπίζεις την παρανομία με τη βία, χωρίς να κοιτάς τη μεγάλη εικόνα. Είναι λυπηρό να βλέπεις σε όλο τον κόσμο κυβερνήσεις να εκλέγονται ακριβώς πάνω στη ρητορική της σκληρότερης πάταξης του εγκλήματος, αλλά πότε να μη μιλούν για βελτίωση της εκπαίδευσης για παράδειγμα.
Γνωρίζω πως έχετε μελετήσει βαθιά όσα έχουν ζήσει οι γυναίκες που ενέπνευσαν τη σειρά, αλλά και πως βασίζεστε σε αρκετά πραγματικά γεγονότα, όμως υπάρχουν στιγμές που η δημιουργικότητά σας προσδίδουν πρωτοτυπία στο "Good Mothers". Πόσο δύσκολο, λοιπόν, ήταν να διατηρήσετε ισορροπία ανάμεσα στο ρεαλισμό και τη μυθοπλασία;
Στ. Μπ.: Προσωπικά ακολουθώ έναν απλό κανόνα. Αν μια ατάκα που έχω σκεφτεί για ένα χαρακτήρα μου ακούγεται πειστικά αληθοφανής, την κρατάω. Ας μην ξεχνάμε πως συχνά συμβαίνει και το ακριβώς αντίθετο. Να γνωρίζεις δηλαδή ένα πραγματικά αλλόκοτο πραγματικό γεγονός, αλλά να είναι τόσο απίστευτο που να μη βρίσκεται τρόπος να ενσωματωθεί σωστά στο σενάριο.
