Στο δωδέκατο και τελευταίο επεισόδιο του πρώτου κύκλου της άκρως ενδιαφέρουσας εκπομπής της ΕΡΤ1 «Κεραία» (Σάββατο 11/12, 18:15), η παρουσιάστρια Ρέα Βιτάλη μάς ξεναγεί σε γνωστά μουσεία, αλλά και σε μερικά κρυφά «διαμαντάκια» της Αθήνας, που περιμένουν τον επισκέπτη για να τον μυήσουν στην ιδιαίτερή τους ατμόσφαιρα και στα απροσδόκητα εκθέματά τους.
Η αρχή γίνεται από το Μουσείο Ανατομίας του Εργαστηρίου Ανατομίας, που βρίσκεται μέσα στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, όπου η Ελένη Σαμαράκη, σύζυγος του Αντώνη Σαμαράκη, εξηγεί γιατί ο σπουδαίος Έλληνας πεζογράφος επέλεξε να γίνει εκεί δωρητής σώματος «ώστε να είναι κοντά στους φοιτητές, δηλαδή τους νέους που τόσο αγαπούσε ακόμα και μετά θάνατον». Η Ρέα Βιτάλη ξεναγείται στο Εργαστήριο Ανατομίας των φοιτητών και μιλά με τον νυν διευθυντή του Μουσείου, αναπληρωτή καθηγητή Ιατρικής, Θεόδωρο Τρουπή, αλλά και τον ομότιμο καθηγητή Χειρουργικής του ΕΚΠΑ Τάκη Σκανδαλάκη, ο οποίος το ανακαίνισε το 2010 για το πώς το κορμί -έστω και άπνοο- εξακολουθεί να διδάσκει τους ζωντανούς μέσα από τα μαθήματα Ανατομίας.
Το ανθρώπινο σώμα και πνεύμα υπήρξε, άλλωστε, στο επίκεντρο του κλασικού ελληνικού πολιτισμού, όπως λέει και ο Νίκος Σταμπολίδης, μπροστά στα γλυπτά του Παρθενώνα, ως νέος διευθυντής της ναυαρχίδας των ελληνικών μουσείων. Κάνει μια αναδρομή στον θεσμό από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα: «Δεν είναι τυχαίο ότι η λέξη μουσείο βγαίνει από τις Μούσες, τις θυγατέρες του Δία και της Μνημοσύνης», ενώ εξομολογείται τι θα διάλεγε από τον σύγχρονο πολιτισμό της ανθρωπότητας για ένα μουσείο του μέλλοντος.
Μιλώντας για το μέλλον και την κατάκτηση του Διαστήματος από τον άνθρωπο, η Ρέα Βιτάλη επισκέπτεται το Κέντρο Επισκεπτών του Εθνικού Αστεροσκοπείου στο Θησείο, όπου η επικεφαλής του, αστροφυσικός δρ. Φιόρη Μεταλληνού, δείχνει στην κάμερα ένα εκπληκτικό τηλεσκόπιο του 1902, μέσα από το οποίο η εμπειρία της παρατήρησης του ουράνιου θόλου γίνεται η πιο γοητευτική εμπειρία.
Στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης του Κεραμεικού μαθαίνουμε για τον πολιτισμό του «άλλου» μέσα από τα εκπληκτικά αντικείμενα που συνέλεξε ο ίδιος ο Αντώνης Μπενάκης. Βλέποντας μπροστά από την εποχή του και διαισθανόμενος πως η θέαση του κόσμου πρέπει να είναι ολόκληρη και όχι μισή, διέσωσε τρομερά κομμάτια. Το ίδιο και η αδελφή του Αργήνη Σαλβάγου, μια «βασίλισσα δίχως στέμμα», όπως μας εξηγεί ο υπεύθυνος Ανάπτυξης και Πόρων του Μουσείου Μπενάκη, Νίκος Τριβουλίδης, δείχνοντάς μας τα υπέροχα κοσμήματα των Κατζάρων από το Ιράν.
Τα μουσεία δεν μας λένε πάντοτε ευχάριστες ιστορίες. Όμως σίγουρα είναι χρήσιμες, μαθήματα βίου που όλοι πρέπει να πάρουμε. Ο Μάκης Μάτσας, πρόεδρος του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος, κρυμμένο παιδί της Κατοχής και ο ίδιος, μας μιλά για το Ολοκαύτωμα και τις σπαρακτικές οπτικές και ακουστικές μαρτυρίες που έχει συγκεντρώσει το ΕΜΕ από επιζήσαντες.
«Κεραία» με τη Ρέα Βιτάλη, Σάββατο 11/12 στις 18:15 στην ΕΡΤ1
