O σκηνοθέτης και συνσεναριογράφος του δεύτερου κύκλου του «Έτερος Εγώ» μιλά για τη σειρά που «τόλμησε να ονειρευτεί» και την επιτυχία της, για το ελληνικό σινεμά, αλλά και για αυτό που πραγματικά λείπει από την ελληνική τηλεόραση.
Το «Έτερος Εγώ» είναι η πιο viral ελληνική ταινία στο διαδίκτυο, ενώ η σειρά «Χαμένες Ψυχές» είχε μεγάλη απήχηση στο τηλεοπτικό κοινό. Αυτή η επιτυχία σε οδήγησε στη δημιουργία του νέου κύκλου «Κάθαρσις» ή θεωρούσες εξαρχής ότι ήταν ένα κομμάτι του «Έτερος Εγώ» που έπρεπε να ειπωθεί;
Στη ζωή μου γενικά με οδηγεί το όραμα και όχι η απήχηση όσων κάνω. Αν με οδηγούσε η απήχηση δεν θα είχα κάνει τις «Χαμένες Ψυχές», θα είχα μείνει στην ταινία εξαιτίας του «ξύλου» που είχα φάει τότε.
Πού οφείλεται το τεράστιο hype του δεύτερου κύκλου «Έτερος Εγώ-Κάθαρσις», την παραγωγή του οποίου αναλαμβάνει ξανά η Cosmote TV;
Δεν μπορώ να το ξέρω. Μπορώ να εικάσω ότι ίσως αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι είναι κάτι διαφορετικό. Είναι πολλοί οι άνθρωποι ξέρετε που μιλούν καθημερινά για την ανάγκη της διαφορετικότητας σε όλα τα επίπεδα, αλλά μόλις αυτή η διαφορετικότητα εμφανιστεί και πάει να τους βγάλει από το «βόλεμά τους», την πολεμούν. Νομίζω ότι ο κόσμος αγάπησε και αγκάλιασε το «Έτερος Εγώ» γιατί τόλμησε να ονειρευτεί, και ονειρευόμενο τόλμησε. Και ανεξαρτήτως αποτελέσματος, μπορείς να πεις μου άρεσε ή δεν μου άρεσε, αλλά δεν μπορείς να μην παραδεχτείς ότι τα κίνητρα ήταν αγνά, το πάθος τεράστιο και η προσπάθεια τιτάνια, για όλους όσους συμμετείχαν σε αυτό το project.
«Δυστυχώς, αρκετοί από τους ανθρώπους της τηλεόρασης που αποφασίζουν τι θα γίνει και τι όχι, καθώς και με ποιους, γνωρίζουν για το σινεμά και τη μυθοπλασία όσα οι μύγες για τα μαθηματικά».
Πολλά από τα σκηνικά της σειράς όπως τα γραφεία της αστυνομίας, οι φυλακές και παλιότερα το ψυχιατρείο απέχουν πολύ από την ελληνική (ίσως και όχι μόνο) πραγματικότητα. Τι θεωρείς ότι προσδίδει στο σύμπαν του «Έτερος Εγώ» αυτή σου η τολμηρή σκηνοθετικά επιλογή;
Την αισθητική την συναποφασίσαμε με τον Ηλία Λεδάκη, Production Designer του «Έτερος Εγώ». Το σύμπαν του «Έτερος Εγώ» λοιπόν είναι αυτό, και δεν είναι ούτε φουτουριστικό, ούτε εκτός ελληνικών δεδομένων. Είναι μυθοπλαστικό. Το «Έτερος Εγώ» δεν είναι ντοκιμαντέρ. Επί προσθέτως, δεν υπάρχει ούτε ένας από τους χώρους και τα μηχανήματα που χρησιμοποιήσαμε εμείς, που δεν θα μπορούσε -αν ήθελε- να χρησιμοποιήσει ή νοικιάσει ή αγοράσει το ελληνικό κράτος προκειμένου να στεγάσει ή να εξοπλίσει κάποιες από τις υπηρεσίες του. Για να κλείσουμε λοιπόν αυτήν τη συζήτηση περί των σκηνικών του «Έτερος Εγώ», θέλω να σας πω ότι το «Έτερος Εγώ» φτιάχτηκε εξολοκλήρου από Έλληνες και δεν είναι εκτός των ελληνικών δεδομένων. Απλά επέλεξε να μην είναι μίζερο.
Σύμφωνα με δηλώσεις σου, μετά την «Κάθαρση» θα ακολουθήσει η «Νέμεση» ως τρίτος κύκλος του «Έτερος Εγώ». Κρύβει κάτι αυτή η εννοιολογικά αντίστροφη σειρά των λέξεων;
Η αντιστροφή αυτή προκύπτει από το ίδιο το έργο, γιατί η Κάθαρση που βιώνουν κάποιοι ήρωες, δεν μπορεί λόγω της εύθραυστης και μπερδεμένης ανθρώπινης φύσης, παρά να οδηγήσει στη Νέμεση. Νέμεσι όμως δεν σημαίνει εκδίκηση. Αυτή η θεότητα, που προσδιορίζεται άλλοτε ως Ιχναίη, άλλοτε ως Αδράστεια ή Ραμνουσία, έχει την ετυμολογία της στη ρίζα του ονόματος «νέμω». Δηλαδή τη δίκαιη διανομή, τη μοιρασιά που γίνεται βάσει νόμιμης εξουσίας. Με τον καιρό απέκτησε τη σημασία της ανάληψης δικαστικής δράσης εκ μέρους της εξουσίας, ώστε να απονεμηθεί δικαιοσύνη. Μεταφορικά λέγοντας «Νέμεσι» εννοούμε τη θεία δίκη.
Έχεις ομολογήσει τη λατρεία σου για την ελληνική μυθολογία, κάτι που καθρεφτίζεται και στην ανθολογία του «Έτερος Εγώ». Πιστεύεις ότι μπορείς να αντλήσεις κι άλλη έμπνευση από τα αρχαία κείμενα σε επόμενα project;
Φυσικά. Πολλά μάλιστα από τα projects που δουλεύω παράλληλα εκεί ακριβώς έχουν τη βάση τους. Η μαγεία της ελληνικής μυθολογίας δεν έγκειται στις ιστορίες της αυτές καθαυτές. Αλλά στον αποσυμβολισμό τους.
Είναι τα αστυνομικά θρίλερ αυτό που λείπει περισσότερο από την ελληνική τηλεόραση;
Αυτό που λείπει στην ελληνική τηλεόραση είναι το μέτρο, το μεράκι και το όραμα. Και αυτά τα τρία δεν είναι θέμα budget. Είναι θέμα αισθητικής και διάθεσης ανθρώπων, για αυτό και κάποιες στιγμές (δυστυχώς όχι συχνά) εμφανίζονται δουλειές που ξεχωρίζουν γιατί οι άνθρωποι που δουλεύουν στην τηλεόραση είναι σπουδαίοι επαγγελματίες και καλλιτέχνες. Δυστυχώς όμως, αρκετοί από τους ανθρώπους που αποφασίζουν τι θα γίνει και τι όχι, καθώς και με ποιους, γνωρίζουν για το σινεμά και τη μυθοπλασία όσα οι μύγες για τα μαθηματικά.
Αφήνοντας στην άκρη το είδος, μετά την επιτυχία μιας καλοστημένης ελληνικής μυθοπλαστικής παραγωγής όπως το «Έτερος Εγώ» πιστεύεις ότι έχει πλέον ανοίξει ο δρόμος για φροντισμένες εγχώριες παραγωγές που θα τολμήσουν κάτι διαφορετικό τηλεοπτικά;
Δεν το πιστεύω, το γνωρίζω ότι έχει ανοίξει και γνωρίζω και δουλειές που έγιναν σε αυτό το πρίσμα και άλλες που είτε συζητούνται, είτε ήδη γίνονται.
Θα προσέγγιζες και κάποιο άλλο είδος εκτός από το αστυνομικό θρίλερ;
Φυσικά, άλλωστε αυτό το απέδειξα και με την πρώτη μου ταινία πριν το «Έτερος Εγώ». Δεν ακολουθώ είδη. Ακολουθώ ιστορίες και αυτές μου υπαγορεύουν το είδος μέσα από το οποίο επιθυμούν να εκφραστούν. Δεν μου αρέσουν οι ταμπέλες, οπότε ποτέ δεν θα φορούσα μία.
Πολλοί θεωρούν ότι η ανθολογία του «Έτερος Εγώ» θα μπορούσε εύκολα να κάνει διεθνή καριέρα. Θα ετοίμαζες κάτι για το κοινό του εξωτερικού; Και αν ναι θα άλλαζες κάτι στη μεθοδολογία που ακολουθείς ως σκηνοθέτης και ως σεναριογράφος;
Το κοινό είναι ένα. Οι άνθρωποι. Δεν τους χωρίζω σε ημεδαπούς ή αλλοδαπούς. Άλλωστε με το διαδίκτυο τα πνευματικά σύνορα έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Λαμβάνω πολλά σχόλια για την ταινία από Ινδία, Αγγλία, Γαλλία και πολλές άλλες χώρες. Επίσης οι δύο κύκλοι των σειρών είναι έτοιμοι για ταξίδι εκτός συνόρων. Σεναριακά δεν θα άλλαζα κάτι γιατί τα ζητήματα με τα οποία καταπιάνεται το «Έτερος Εγώ» είναι ζητήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα στο σύνολο της. Από τη στιγμή που τα θέματά μου δεν αφορούν μόνο τοπικά κοινωνικά προβλήματα, δεν έχω τέτοια διλλήματα. Την σκηνοθετική γραμμή την καθορίζει το σενάριο και τίποτα άλλο.
Ως κινηματογραφικός σκηνοθέτης, πώς κρίνεις το γεγονός ότι οι περισσότερες ταινίες προβάλλονται πλέον αποκλειστικά σε τηλεοπτικές πλατφόρμες λόγω της πανδημίας; Είναι κάτι που θα αλλάξει για πάντα ό,τι ξέραμε για το σινεμά;
Κοιτάζοντας αυτό με το οποίο είναι αντιμέτωπη η ανθρωπότητα, πολλά θα αλλάξουν στη ζωή μας, πέραν των όσων έχουν ήδη αλλάξει. Και όσα δεν αλλάξουν σίγουρα θα επηρεαστούν σε μεγάλο βαθμό. Η ουσία όμως για έναν δημιουργό είναι η ανάγκη να μοιραστεί μια ιστορία, όχι το μέσο με το οποίο θα το κάνει. Το μέσο συνδέεται με το βιοποριστικό κομμάτι που φυσικά καθόλου δεν υποτιμώ. Θα βρούμε τον τρόπο. Ανέκαθεν το κάναμε.
«Δεν είμαι στο σινεμά για να κάνω καριέρα, δεν στοχεύω σε τίποτα άλλο από το να προσπαθώ να μοιράζομαι με τον κόσμο τις ιστορίες που με συνεπαίρνουν».
Ποια είναι η γνώμη σου για το ελληνικό σινεμά; Βρίσκεις ότι υπάρχει ένα μεγάλο κενό ανάμεσα στις καλλιτεχνικές και τις mainstream ταινίες; Στοχεύεις ακριβώς σε αυτό το κενό;
Κάποτε σε μια συζήτηση για το ελληνικό σινεμά, είχα ακούσει τον Ιάσονα Τριανταφυλλίδη, πριν αρκετά χρόνια να λέει: «Μα τι λέτε; Δεν υπάρχει ελληνικό σινεμά, έχει πεθάνει. Για το κουφάρι του μαλώνετε». Το ελληνικό σινεμά περνάει δύσκολα, όπως τα πάντα άλλωστε γιατί δεν είμαστε μονιασμένοι. Γιατί προσπαθούμε να είμαστε εξυπνότεροι της ιστορίας που πάμε να δούμε. Αντί να την αφήσουμε να μας ταξιδέψει, προετοιμαζόμαστε να βρούμε τα λάθη της, με την ψευδαίσθηση ότι αυτά θα διορθώσουν τα όποια δικά μας σε άλλους τομείς της ζωής μας ή και όχι. Προσπαθούμε να είμαστε πιο μάγκες από τον σκηνοθέτη που την έκανε και ας μην ξέρουμε όχι από κάδρα, ούτε τι είναι η κάμερα. Είμαστε πιο μάγκες από τους ηθοποιούς και ας μην έχουμε ερμηνεύσει ούτε το αρνάκι άσπρο και παχύ στη ζωή μας ποτέ. Τα ξέρουμε όλα εκτός τα όσα αφορούν το αντικείμενό μας. Δεν προσπαθώ να στοχεύσω πουθενά. Δεν είμαι στο σινεμά για να κάνω καριέρα, δεν στοχεύω σε τίποτα άλλο από το να προσπαθώ να μοιράζομαι με τον κόσμο τις ιστορίες που με συνεπαίρνουν.
Είσαι από εκείνους που έλιωσαν στην tv στις καραντίνες; Κι αν ναι ποιες σειρές ήταν τα πιο απολαυστικά binge-watching;
Θα μπορούσες να το πεις και έτσι, αν και παράλληλα δούλευα την «Κάθαρση» που λόγω Covid είχε σταματήσει. Οπότε το διάστημα αυτό προχωρούσα με το μοντάζ των σκηνών που είχαμε ήδη γυρίσει και προετοιμαζόμουν για την επανέναρξη. Τώρα από όσα είδα ξεχωρίζω το «Breaking Bad» και το «Better Call Saul».
Τι σχεδιάζεις μελλοντικά, είτε στην τηλεόραση είτε στον κινηματογράφο;
Προς το παρόν έχω ήδη αρχίσει και πάλι μαζί με την αγαπημένη μου Κατερίνα Φιλιώτου να δουλεύουμε τη «Νέμεση», ενώ παράλληλα όπως σας είπα δουλεύω κάποια projects για τα οποία δυστυχώς δεν δύναμαι να ανακοινώσω κάτι ακόμα. Μόλις οριστικοποιηθούν, θα χαρώ να είστε από τους πρώτους που θα τα μοιραστώ.
Το «Έτερος Εγώ-Κάθαρσις» προβάλλεται κάθε Δευτέρα στις 23:00 στο COSMOTE SERIES HD, ενώ όλα τα επεισόδια είναι διαθέσιμα μέσα από τη δωρεάν on demand υπηρεσία COSMOTE TV Plus.