Η «πολιτεία του Γκραν Κάνιον» σίγουρα δεν περιορίζεται μόνο στο διάσημο φαράγγι. Αχανείς εκτάσεις στολισμένες με φυσικά πέτρινα γλυπτά, ο ατίθασος Κολοράντο, το μεθυστικό γαλάζιο της Λίμνης Powell, oι στοχαστικοί Navajo, ο θρυλικός Route 66... Η Δανάη Μολόχα διέσχισε την Αριζόνα the American way – πάνω σε τέσσερις ρόδες, ακούγοντας παλιά blues και rock ’n’ roll. Το τελευταίο, πάντως, είναι προαιρετικό...
Η Αμερική αναλώνεται συνήθως σε χολιγουντιανούς μύθους και διάσημους pop stars, επιβλητικούς ουρανοξύστες και φανταχτερές πινακίδες από νέον· και στο Γκραν Κάνιον, στην κινηματογραφική του προοπτική φυσικά. Πίσω απ’ όλα αυτά, όμως, υπάρχει η άλλη, ατίθαση, απρόβλεπτη, μοναχική Αμερική, γεμάτη αυθεντική παλιομοδίτικη περιπέτεια, πνευματικότητα και ζεστασιά. Αρκεί να πάρεις τα μπαγκάζια σου και να τραβήξεις προς το άγνωστο, αποφασισμένος να ζήσεις την Άγρια Δύση ως σύγχρονος εξερευνητής. Μια θελκτική προσφορά αεροπορικής εταιρείας (δεδομένου του υπερπληθυσμού τουριστών, το όσο νωρίτερα τόσο καλύτερα ισχύει στο έπακρο) και η μυστηριώδης αίγλη του γειτονικού Flagstaff ήταν που με προσγείωσαν, μια ωραία αυγουστιάτικη πρωία, στο αεροδρόμιο του Γκραν Κάνιον, μικρό και ακριβό συγκριτικά με το δημοφιλές του Φοίνιξ. Από την cool (στην κυριολεξία) μικρή πόλη του Flagstaff ξεκίνησα μια οn the road περιπέτεια επτά ημερών στις πέτρινες ερήμους της Βόρειας Αριζόνα – με κάποιες απρόβλεπτες μικρές παρακάμψεις…
Αν και η έρημος είναι αδιαμφισβήτητα στα καλύτερά της την άνοιξη και το φθινόπωρο, όλα λύνονται το καλοκαίρι με ένα δροσερό καουμπόικο καπέλο! Το μεγαλειώδες, αλλά γαλήνιο τοπίο από φαράγγια, επίπεδα και τριγωνικά βράχια (mesas και buttes ανάλογα με το σχήμα τους), με γαλαζοπράσινες υδάτινες οάσεις, προσφέρεται τόσο για πνευματικό/σωματικό ριλάξ όσο και για δυνατές συγκινήσεις στην άγρια φύση· οι clubbers, πάντως, καλύτερα να κατηφορίσουν προς Φοίνιξ ή να κινηθούν δυτικά προς Λας Βέγκας. Οι πτήσεις και το αμάξι κοστίζουν φυσικά, αλλά οι φοιτητικές προσφορές, οι ποιοτικές budget λύσεις και τα πακέτα διακοπών κρατούν τις ισορροπίες. Όσο για την τοπική κουζίνα, η Αριζόνα λατρεύει τα burgers και την παραδοσιακή κουζίνα των Navajo, τα οποία θα απολαύσετε χαλαρά και οικονομικά μέχρι και στα εστιατόρια top ξενοδοχείων. Ελπίζοντας, τέλος, πως θα υπάρξει σύντομα λύση για τον νέο σκληρό αντιμεταναστευτικό νόμο της πολιτείας, που βρήκε απέναντί του –εκτός από όλους εμάς– και τον ίδιο τον πρόεδρο Ομπάμα, είναι συνετό να κουβαλάτε πάντα μαζί τα χαρτιά σας.
ΣΑΝ EASY RIDER
Διάσημος σταθμός του Route 66 (εκεί έκανε τις πρώτες βόλτες του, αν θυμάστε, και ο κινηματογραφικός Easy Rider), το Flagstaff απλώνεται στα 2.121 μέτρα υψόμετρο, δίπλα στο μεγαλύτερο δάσος με πεύκα Ponderosa στη Βόρεια Αμερική, μιάμιση ώρα από το «μεγάλο φαράγγι». Πραγματική όαση δροσιάς, σε έναν τόπο με σήμα κατατεθέν τον κάκτο, σε φέρνει στο σταυροδρόμι παλιάς και σύγχρονης Αμερικής. Το low budget μου με έφερε στο «Grand Canyon Hostel» (www.grandcanyonhostel.com), μια εξαιρετική, όπως αποδείχτηκε, οικονομική επιλογή από τα πολλά ποιοτικά Bed & Breakfast της περιοχής. Μαζί με το αδελφό «Hostel Du Beau», ενδείκνυται όχι μόνο για τα πεντακάθαρα δωμάτια (σαν καμπίνες στο δάσος) και τα «οικογενειακά» γεύματα, αλλά και για τις value for money εκδρομές στο Γκραν Κάνιον με πριβέ μίνι βαν (είναι η καλύτερη λύση, δεδομένου του βασανιστικού κυκλοφοριακού και του περιορισμένου πάρκιν στο πάρκο).
Στα δυο βήματα, οι ράγες του τρένου τρέχουν δίπλα στον Route 66. Κι ύστερα μπαίνεις στο ιστορικό κέντρο της πόλης για να ανακαλύψεις έναν παράδεισο από γραφικές μονοκατοικίες και διώροφα, σπαρμένα με μοντέρνες γκαλερί, μαγαζάκια με ψαγμένες τοπικές δημιουργίες, μια κεντρική πλατεία με αρτιστίκ μεταλλικά παγκάκια, μια πιτσαρία με ποπ αρτ γκράφιτι. Το βραδάκι, εκτός από τον υπαίθριο χορό «του χωριού», έχεις να επιλέξεις ανάμεσα σε jazz κλαμπάκια ή karaoke στο μπαρ του ιστορικού ξενοδοχείου «Monte Vista» (www.hotelmontevista.com), με την αύρα παλιών θαμώνων, όπως ο Κλαρκ Γκέιμπλ, ο Τζον Γουέιν και οι... κλέφτες τραπεζών μιας άλλης εποχής!
ΓΚΡΑΝ ΚΑΝΙΟΝ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΙΟ ΣΟΥ
Την πρώτη φορά που αντικρίζεις τον απόκοσμο, δεξιοτεχνικά πλασμένο όγκο του δεν μπορεί παρά να σου κοπεί η ανάσα. Μια απέραντη έκταση ανελέητης πέτρας σε απίστευτες αποχρώσεις, μέχρις εκεί που φτάνει το μάτι. Δεν ήταν, όμως, η θέα του φαραγγιού που με συνεπήρε αυτήν τη δεύτερη «κρίσιμη» ημέρα του ταξιδιού· ήταν η ίδια η ψυχή του. Εδώ η ζωή –οι ιλιγγιώδεις γκρεμοί, ο ποταμός Κολοράντο, οι δηλητηριώδεις Μαύρες Χήρες (αράχνες), τα σκιουράκια που δαγκώνουν– είναι όντως άγρια και οι κίνδυνοι δεν αστειεύονται. Μη γελαστείτε από τους ετοιμοπόλεμους rangers και τα ελικόπτερα τελευταίας τεχνολογίας – κάτι τόσο grand(e) ξέρει να ταπεινώνει κάθε θνητή δύναμη. Ακολουθήστε πιστά τις ταμπέλες, μην κάνετε ακροβασίες για να τραβήξετε εντυπωσιακές φωτογραφίες (το είδαμε κι αυτό), βάλτε καπέλο, πάρτε μαζί σας άφθονο νερό· κι αν έχετε εμπιστοσύνη στις δυνάμεις σας, ετοιμαστείτε να τις αμφισβητήσετε στις ανηφόρες. Σε μια κάθοδο περίπου δύο ωρών, στο δημοφιλές Bright Angel Trail της νότιας παρυφής (South Rim), βυθιστήκαμε στο άνυδρο μεγαλείο, στη γήινη παλέτα, τη σιωπή. Και τα μουλαράκια, πάντως, είναι απόλυτα έμπιστα στο κατέβασμα. Οι πιο περιπετειώδεις είστε ευπρόσδεκτοι να κατασκηνώσετε με ειδική άδεια (υπάρχουν πάντα και τα υπέροχα ξενοδοχεία του πάρκου), ενώ οι πιο extreme θα διασχίσετε με βάρκα τον ατίθασο Κολοράντο, σε ένα ταξίδι δύο εβδομάδων (ιδανικά), που ο οδηγός μάς διαβεβαίωσε ότι «αλλάζει ζωές». Άνθρωποι βρίσκονται, χωρίζουν, αποφασίζουν να αλλάξουν δουλειά και οι αρχικά πιο συγκρατημένοι επιχειρηματίες μεταμορφώνονται σε μικρά παιδιά...
ΕΜΠΕΙΡΙΑ MONUMENT(AL)
Νωρίς το πρωί της τρίτης ημέρας έρχεται η στιγμή να μπω στο νέο, αυτόματο αμάξι μου, να πιάσω έναν γνήσιο τοπικό σταθμό (δυστυχώς παίζει «I love rock ’n’ roll») και να κάνω τα πρώτα χιλιόμετρα (κάπως απότομα, μέχρι να συνηθίσω το καθεστώς χωρίς ταχύτητες) στον ιστορικό Route 66.
Επέλεξα μια ημικυκλική διαδρομή, σχεδόν μιας ημέρας, προς τη Monument Valley, μέσω του I-40 ανατολικά, προσπερνώντας το Petrified Forest (με τα πολύχρωμα απολιθωμένα ξύλα), με αντάλλαγμα μια στάση στο Canyon de Chelly βορειοανατολικά. Είναι free και μαγευτική η δίωρη αμαξάδα στο South Rim Drive. Στα βάθη του ίσως πετύχετε κάποιον Navajo μουσικό να εμπνέεται μελωδίες από τη φύση ή μικρούς καταρράκτες να σχηματίζονται από το πουθενά με την πρώτη βροχή. Φροντίστε μόνο να ξεκινήστε για τον τελικό προορισμό σας, βορειοδυτικά, πριν από το σούρουπο – το αλκοόλ απαγορεύεται στους γειτονικούς καταυλισμούς των Navajo και Hopi, με αποτέλεσμα ο ατμοσφαιρικός Indian Route 59 να γεμίζει κάθε βράδυ με επικίνδυνους μεθυσμένους οδηγούς που επιστρέφουν από τα μπαρ.
Η τέταρτη ημέρα ανήκει (σχεδόν αποκλειστικά) στην αφαιρετική, μεγαλειώδη Monument Valley – αν και πολλοί, καθώς φαίνεται, είναι αυτοί που δεν αντιλαμβάνονται το μεγαλείο της. Διατρέχοντας, όμως, τα θεόρατα γλυπτά που κοσμούν τα 27 χλμ. κυκλικού χωματόδρομου, το θέαμα είναι συγκλονιστικό – διαλογισμός πάνω σε ρόδες. Αυτές οι ρόδες, βέβαια, δυσκολεύονται στις λακκούβες, αν το πάρετε όμως με το μαλακό θα τα καταφέρετε μια χαρά. Χρόνος για χάζι, άλλωστε, χρειάζεται. Σε κάθε στροφή περιμένεις να σκάσει μύτη ο Τζον Γουέιν πάνω στο άλογο – αντ’ αυτού βλέπεις το John Ford’s Point, προς τιμήν του σκηνοθέτη των all time classic westerns, και κάποιους αυτόχθονες Navajo να πουλάνε παραδοσιακές χειροτεχνίες. Ένα γκρουπ ίσως σας βολέψει καλύτερα και δω, αφού τα περισσότερα tours (με τζιπ) θα σας βγάλουν σε απάτητα μονοπάτια μια ανάσα από τα buttes.
Κάτι παίρνει το αφτί μου για μια Κοιλάδα των Θεών, στο δρόμο που κατηφορίζει από τη Γιούτα, και αυτό είναι αρκετό για να κάνω την παράκαμψη. Εντοπίζω την ταμπέλα λίγο βορειότερα, στο ύψος του Mexican Hat και το «ταξίδι στο άγνωστο» είναι πια αληθινό. Το εν λόγω σήμα (και η περιέργειά μου) με βγάζει σε μια πρωτόγονη... πίστα λούνα παρκ από χώμα, με το αμάξι να χοροπηδά παιχνιδιάρικα (σε μερικά λοφάκια πίστεψα ότι δεν θα ξανανεβεί...) σε ένα αρχαίο τοπίο διάσπαρτο με κοκκινόχρωμους πέτρινους «θεούς». Άνθρωπος πουθενά. Περίπου 25 χιλιόμετρα και μιάμιση ώρα μετά, αρχίζει να με κυριεύει ο τρόμος ότι μπορεί να μην οδηγεί πουθενά. Ευτυχώς που ένας ντόπιος λεβέντης εμφανίζεται στο παραπέντε για να με καθησυχάσει ότι προσεχώς υπάρχει πολιτισμός. Ουφ! Το ζήσαμε κι αυτό...
ΟLD TOWN SILVERTON
Την πέμπτη ημέρα διχάστηκα ανάμεσα στους απομονωμένους καταυλισμούς των Hopi, νότια της Monument, και στα καταπράσινα μονοπάτια του Silverton, σε μια από τις πιο εντυπωσιακές διαδρομές του γειτονικού Κολοράντο στην οποία και κατέληξα. Με ένα must πέρασμα από το Four Corners (το μοναδικό σημείο των ΗΠΑ όπου διασταυρώνονται τέσσερις πολιτείες), παρέα με άφθονες Harley Davidson (σήμα κατατεθέν της... νέας Άγριας Δύσης), πήρα το δρόμο αρχικά για το Durango, τη γραφική πόλη που θα έχετε ακουστά από το κλασικό «Butch Cassidy and the Sundance Kid». Σκαρφαλώνοντας ένα τοπίο γεμάτο έλατα και λίμνες σαν γυαλί (τα όρη San Juan είναι φτυστά οι Άλπεις), αντίκρισα τελικά το Silverton αφ’ υψηλού. Ιδρυθέν το 1876, αντιστέκεται στην άσφαλτο, με άμαξες και άλογα να τρέχουν πέρα δώθε, βικτοριανά εστιατόρια να παίζουν live ragtime και το τρένο στο σκονισμένο σταθμό να προαναγγέλλει θεαματικές διαδρομές πίσω στο Durango – και στο χρόνο...
ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ
Πολλοί περιγράφουν την (τεχνητή) Λίμνη Powell σαν το «Γκραν Κάνιον με νερό» και, πράγματι, η ομορφιά της είναι τόσο εξωπραγματική όσο ακούγεται. Ο επόμενος σταθμός είναι δυτικά: το Page, μια άνυδρη πόλη που αναδύθηκε στην πέτρινη έρημο για να εξυπηρετήσει το χτίσιμο του φράγματος Powell κι έκτοτε ξέμεινε. Εκεί θα φάτε σάντουιτς αγναντεύοντας τον ποταμό Κολοράντο, θα βολτάρετε στο Horseshoe Bent (υπερμεγέθης βράχος σε σχήμα αλογοπέταλου που βρέχεται από τον ποταμό) και –το βασικότερο– θα ταξιδέψετε μέσω της λίμνης μέχρι τη μεγαλύτερη φυσική γέφυρα του κόσμου, την πέτρινη αψίδα της Rainbow Bridge. Αλέ ρετούρ μιας ημέρας με το πλοιαράκι, θα σας οδηγήσει σε τοπία ανυπέρβλητης ομορφιάς (μόνο κάτι τύποι με σκουτεράκια θα σας προσγειώσουν απότομα). Ιδανικά θα διανυκτερεύσετε σε ένα από τα houseboats της λίμνης. Και μην ξεχάσετε το κολύμπι (με προσοχή πάντα) στο υδάτινο μεγαλείο της Powell – συναγωνίζεται το καλύτερο spa. Αυτή η αίσθηση σαν να έκανες μπάνιο σε μετάξι κάνει κάπως ελαφρύτερο το αντίο το επόμενο πρωινό, όταν έρθει η ώρα για τη (συναισθηματική) κατηφόρα πίσω στο αεροδρόμιο του Γκραν Κάνιον.
ΑΡΙΖΟΝΑ KNOW HOW
Πού να μείνετε
Amangiri (http://www.amanresorts.com/amangiri/home.aspχ) Το resort της γνωστής αλυσίδας Amanresorts μετρά μόλις λίγους μήνες λειτουργίας στα κινηματογραφικά φαράγγια της Νότιας Γιούτα (πλησίον των Four Corners Monument, Page και Powell), με τις deluxe σουίτες, το spa και την πισίνα να έρχονται face to face με ένα πανέμορφο απόκοσμο σύμπαν. Inn at the 410 (www.inn410.com) Δυο βήματα από το ιστορικό κέντρο του Flagstaff, το ανακαινισμένο αυτό πανδοχείο του 1894 είναι από τα top B&Bs της Αριζόνα, με άνετα δωμάτια, στολισμένα θεματικά, γευστικότατο πρωινό και απογευματινά ροφήματα στην ολάνθιστη αυλή. Εl Tovar (www.grandcanyonlodges.com) Η Νο 1 επιλογή στη South Rim του Γκραν Κάνιον, έχει χαρακτήρα ρουστίκ, αλλά όχι πάντα την καλύτερη θέα ή τα πιο ευρύχωρα δωμάτια. Αν το τραβήξετε, όμως, στα άκρα και κλείσετε σουίτα (τουλάχιστον ένα χρόνο πριν), οι πριβέ ταράτσες με τη συγκλονιστική θέα θα σας κλέψουν την καρδιά. The View (www.monumentvalleyview.com) Το μοναδικό ξενοδοχείο στη Monument Valley, αναδύεται από την πέτρα προσφέροντας στο πιάτο τα συγκλονιστικά ηλιοβασιλέματα της κοιλάδας. Πιθανότατα δεν θα βρείτε δωμάτιο – αν επιμείνετε όμως, οι ακυρώσεις δεν είναι σπάνιες. Να θυμάστε ότι αξίζει τον κόπο!Goulding’s Lodge (www.gouldings.com) Ακριβώς απέναντι από τη Monument, το ιστορικό αυτό ξενοδοχείο (o ιδρυτής του πρωτόφερε τον σκηνοθέτη Τζον Φορντ προς τα δω!) έχει πισίνα, μουσείο (με κινηματογραφικά memorabilia), tours στην κοιλάδα, τραπέζια με θέα και Navajo tacos. Ειδικά για μοναχικούς ταξιδευτές, το κάμπινγκ του προσφέρει τις καλύτερες τιμές της περιοχής.
Houseboats (www.lakepowell.com) Οικονομικά δεν είναι (εναλλακτικά θα βρείτε αρκετές lower budget επιλογές στο Page), αλλά όσοι τα δοκίμασαν (ακόμη και για μία νύχτα) μιλούν για αξέχαστη εμπειρία. Πλεύστε με το «σπιτάκι» σας στη Λίμνη Powell και βρείτε μια ήσυχη γωνιά για να αράξετε, να κολυμπήσετε και να απολαύσετε στο έπακρο τη ζωή στο «Γκραν Κάνιον με νερό».Πού να φάτε Τhe View Στο εστιατόριο του Κέντρου Επισκεπτών της κοιλάδας Monument, οι Navajos σερβίρουν burgers «Τζον Γουέιν», σούπες, σαλάτες και άλλες εύγευστες επιλογές εμπνευσμένες από κινηματογραφικούς ήρωες – προς € 10-5. Ωστόσο, δεν είναι τόσο οι τιμές όσο η θέα που δεν συγκρίνεται! Το βράδυ θα πετύχετε και υπαίθριες προβολές παλιών καλών γουέστερν. Bent Elbow (www.thebent.com) Ο πιανίστας παίζει ragtime, καθώς εσείς πιάνετε θέση στην αυλή ή στον –αλά σαλούν– πάγκο του βικτοριανού εστιατορίου/ξενοδοχείου. Από τις must διευθύνσεις (και με σοφιστικέ κουζίνα) για να νιώσετε την ατμόσφαιρα του παλιομοδίτικου Silverton. Diablo Burger (www.diabloburger.com) Ένας νέος σχετικά κάτοικος του Flagstaff θέλησε να μας σερβίρει πρωτότυπα, νοστιμότατα burgers, απευθείας από τα καλοθρεμμένα (χωρίς ορμόνες) βοοειδή που σουλατσάρουν στα ράντζα της περιοχής. Τravel tips
• Ταξιδέψαμε Αθήνα-Νέα Υόρκη με Delta Airlines (www.delta.com) και από κει με American Airlines (www.aa.com) για το αεροδρόμιο του Γκραν Κάνιον (και το γειτονικό Flagstaff), με ενδιάμεση στάση στο Λος Άντζελες. Αν επιλέξετε το Φοίνιξ, η Alaska Airlines (www.alasakaair.com) έχει πολύ ανταγωνιστικές τιμές.
• Μην τσιγκουνευτείτε για κανένα λόγο την (τσουχτερή) ασφάλεια στην ενοικίαση αμαξιού (LDW) – είναι πιθανό να χρειαστεί να σας μαζέψουν από τη μέση του πουθενά (μια καλή λύση είναι το www.budget.com).
• Φροντίστε να έχετε βενζίνη στο φουλ (σε κάποια σημεία δεν υπάρχει βενζινάδικο για δεκάδες χιλιόμετρα) και άφθονο νερό – για σας και το αμάξι σας!
• Μια καλή πηγή πληροφοριών είναι το www.nps.gov/grca, το site της Υπηρεσίας Εθνικών Πάρκων των ΗΠΑ.
© Tom Bean / CORBIS / Apeiron© Δανάη Μολόχα
© laif / www.iml.gr