Από τις minimal chic αφίξεις στη Χώρα μέχρι το χαλαρό beach life στο Καψάλι και από τις νέες προτάσεις αγροτουρισμού μέχρι τις πρώτες private pools, η Δέσποινα Ζευκιλή βρίσκει τα Κύθηρα σε φάση ανανέωσης, που όμως δεν τους έχει στερήσει τίποτε από τη σοφιστικέ γοητεία τους.
Το άρθρο αυτό θα έπρεπε να γράφεται ιδανικά αργά το πρωί κάτω από τα πλατάνια της πλατείας του Μυλοποτάμου. Παρέα με τους ήχους των νερών και την υπέροχη δροσιά που απολαμβάνεις εδώ ακόμη και ντάλα μεσημέρι, και τους ελληνικούς καφέδες να γίνονται σταδιακά τσίπουρα, καθώς τα πρώτα μαγειρευτά βγαίνουν από την κουζίνα του παραδοσιακού καφε-εστιατορίου «Ο Πλάτανος»... Να υπαγορεύεται καθοδόν σε κάποιο on the road στην ενδοχώρα, όπου το ξερό «κυκλαδίτικο» τοπίο δίνει από τη μια στιγμή στην άλλη τη θέση του στο πυκνό δάσος, με τη μυρωδιά του φρέσκου φασκόμηλου (σήμα κατατεθέν του νησιού) να σε ζαλίζει.
Να μη γράφεται καν στο laptop, αλλά σε εκείνα τα ρετρό σημειωματάρια των παλιών ταξιδευτών, έτσι ώστε ξεφυλλίζοντάς το να βλέπεις τους λεκέδες που έχουν αφήσει πάνω του η κυματισμένη παραλία της Παλαιόπολης, η παγωμένη φατουράδα (τοπικό λικέρ με κανελογαρίφαλο και τσίπουρο), η πληθωρική βρεχτολαδέα του Βαρελά (η κυθηραϊκή εκδοχή του ντάκου) στην ταβέρνα της Φιλιώς, τα πρώτα κοκτέιλ της βραδιάς στο «Banda Landra» στο Καψάλι...
Νησί περισσότερο των εμπειριών παρά των καρτ ποστάλ, τα Κύθηρα δεν εξαντλούνται σε μια ρομαντική Χώρα και μερικές ξεχωριστές παραλίες. Μια ενδοχώρα γεμάτη χωριά με μακρόσυρτα ονόματα (Αρωνιάδικα, Λογοθετιάνικα, Φριλιγκιάνικα...) κι εκπληκτικά σπίτια με έντονο τοπικό χρώμα κι ενετικά χαρακτηριστικά, σε περιμένει να βγεις από το αυτοκίνητο και να την περπατήσεις, ενώ δεκάδες ασφαλτόδρομοι, χωματόδρομοι και μονοπάτια σε βάζουν στον πειρασμό για ανακαλύψεις. Κι ενώ αν πας βάσει τετραγωνικών, θα μπορούσες να γυρίσεις το νησί σε μία ημέρα, οι συνεχείς διακλαδώσεις είναι ικανές να τροφοδοτήσουν τους λάτρεις των on the road με υλικό για εβδομάδες.
Ως προς τους καλοκαιρινούς επισκέπτες, τα Κύθηρα δεν κάνουν διακρίσεις: έχουν χώρο τόσο για τους μοντέρνους αναχωρητές που καταφθάνουν εδώ για να περπατήσουν στα φαράγγια και να ανακαλύψουν απάτητες παραλίες μες στους απροσπέλαστους πευκώνες του Βορρά όσο και για τα mega jeeps, που ενώ σχηματίζουν ουρά για να μπουν στην «Πορφυρούσα» (το πλοίο που σε φέρνει εδώ από τη Νεάπολη της Πελοποννήσου), με το που φτάνεις στο νησί εξαφανίζονται μυστηριωδώς και δεν «φωνάζουν».
Στο ίδιο στιλ κινείται και η τουριστική ανάπτυξη. Τα τελευταία χρόνια, δίπλα στους λιτούς παραδοσιακούς ξενώνες, σε σπίτια ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και απλά summer hotels, έχουν προστεθεί τα πρώτα resorts, στιλάτα minimal style apartments στη Χώρα, ιδιαίτερες αγροτουριστικές μονάδες αλλά και κατοικίες σαν στο εξοχικό σου όπως αυτές του συγκροτήματος Castri Village. Παρόλα αυτά, οι αλλαγές αυτές δεν έχουν επηρεάσει το ύφος του νησιού, που παραμένει φανατικά χαμηλών τόνων, με πολλούς ξένους αλλά και μόνιμους Έλληνες επισκέπτες, επώνυμους και μη, να αναζητούν εδώ ένα περιβάλλον χαλάρωσης, ανέμελης καλοκαιρινής κομψότητας, επαφής με τη φύση και την Ιστορία.
ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Ή ΒΙΛΑ ΜΕ ΠΙΣΙΝΑ;
Τσιμπολογώντας τα νοστιμότατα λαδοπαξίμαδα στο πρωινό του ξενώνα μας, αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε από πού να πρωτοξεκινήσουμε; Μυλοπόταμος ή Μητάτα; Ποταμός ή Πιτσινάδες; Το δίλημμα «χωριό ή παραλία» δεν πέφτει καν στο τραπέζι. Σε ένα νησί με τόσο όμορφα χωριά τα πρωινά αφιερώνονται αναγκαστικά στις περιηγήσεις. Τι να πρωτομνημονεύσουμε;
Το τσαλαβούτημα στις λιμνούλες του Μυλοποτάμου και τις ατελείωτες ώρες ραστώνης στην πλατεία του πιο πράσινου χωριού, το ψάξιμο... εξοχικού στα Αρωνιάδικα (δύσκολο να μην μπεις στον πειρασμό να ονειρευτείς σε έναν τόσο «World of Interiors» οικισμό), το αχνιστό ξινόχοντρο με μελιτζάνες στην ταβέρνα του Πανάρετου στην πλατεία του Ποταμού...
Στα Μητάτα, ένα χωριό-κόμβος με υπέροχη πλατεία-μπαλκόνι, ακολουθούμε τις ταμπέλες για «Απλυνόρι» και Μέλι-Γάλα, για να ανακαλύψουμε έναν μικρό χειροποίητο ξενώνα κι ένα οικογενειακό μελισσοκομείο-τυροκομείο. Από τις νοστιμιές στο πρωινό (π.χ. τηγανίτες με δικό τους μέλι) μέχρι τη συμμετοχή στη διαδικασία παραγωγής του μελιού και του τυριού αλλά και τις ξεναγήσεις σε άγνωστα σημεία του νησιού (όπως το οροπέδιο με τα απολιθωμένα κοχύλια), εδώ η παρεξηγημένη λέξη «αγροτουρισμός» αποκτά νόημα.
Αρκετά χιλιόμετρα πιο βόρεια, στο Γερακάρι, το παρθένο τοπίο σε ηρεμεί, νιώθεις ότι οδηγείς χωρίς προορισμό. Ωστόσο η έκπληξη έρχεται όταν βρεθείς μπροστά στο συγκρότημα «Gerakari Suites». Η λιτή μοντέρνα αρχιτεκτονική με έντονη την παρουσία της πέτρας δεν «χτυπάει», ενώ στις πριβέ αυλές με τις ιδιωτικές πισίνες και τη διάχυτη μυρωδιά του πεύκου η συνάντηση του τσιριγώτικου τοπίου με τις σύγχρονες προδιαγραφές resort πολυτέλειας μοιάζει απρόσμενα αρμονική. Το εσωτερικό, πλήρως και πολυτελώς εξοπλισμένο, ίσως ξενίσει ορισμένους με το αστικό του ύφος· εμείς θα το θέλαμε λίγο πιο χαλαρό. Η περιοχή προσφέρεται για τζιπάτους, μηχανόβιους με γουρούνες ή περιπατητές με εξερευνητική διάθεση, αφού έχει καταπληκτικές διαδρομές μες στο δάσος που καταλήγει σε απάτητες παραλίες.
ALL-DAY BEACH LIFE
Στο πεδίο «παραλίες», τα Κύθηρα έχουν επιλογές για όλους, αν και οι καλύτερες δεν έχουν και την πιο άνετη πρόσβαση: θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για αρκετή οδήγηση (το αυτοκίνητο είναι απαραίτητο γενικά στο νησί) και δύσκολο –σε κάποιες περιπτώσεις– πάρκιν. Από το Καλαδί, την πιο πολυφωτογραφημένη παραλία, για την οποία θα περπατήσετε λίγο (να έχετε μαζί σας προμήθειες) ως την αχανή παραλία της Παλαιόπολης και από τις μικρές και πιο άγριες δυτικές παραλίες (Άγιος Λευτέρης, Λυκόδημος) ως τις αγαπημένες των νέων βοτσαλωτές ακτές ανατολικά της Χώρας (Φυρή Άμμος, Χαλκός) κάθε μέρα μπορείς να δοκιμάζεις διαφορετική παραλία.
Εμείς, πάντως, κάθε απόγευμα κάναμε την τελευταία βουτιά απαραίτητα στο Καψάλι, τον μικρό παραθεριστικό οικισμό κάτω από τη Χώρα. Από τους αργούς απογευματινούς καφέδες και τα απεριτίφ στα cafes της περαντζάδας και τα τσιμπολογήματα στο «Υδραγωγείο» μέχρι τις funky και world νύχτες, το Καψάλι συνοψίζει την καλοκαιρινή χαλαρότητα και το beach nightlife που αναζητά κανείς σε ένα τέτοιο νησί.
Εναλλακτικά, ανεβαίνοντας το βραδάκι προς τη Χώρα, τσεκάρετε τις βραδιές κινηματογράφου στην αυλή του σχολείου, χαζέψτε τα μπουκέτα με τις σεμπρεβίβες, δοκιμάστε κούμαρα, μελούνια, ροζέδες και άλλα γλυκά στα μαγαζιά με τοπικά προϊόντα, όπως ο Σταύρος ή η Μαρία, και μπείτε στην ουρά για τα σουβλάκια του «Ζορμπά» (δυστυχώς, η Χώρα δεν διαθέτει ιδιαίτερες προτάσεις φαγητού) προτού πιάσετε πεζούλι στο «Il Mercato», ένα ατμοσφαιρικό street bar, ακριβώς αυτό που θέλεις να συναντήσεις σε μια νησιώτικη Χώρα. Αν δεν προλάβετε κάποιο από τα παραπάνω, μην ανησυχείτε. Και αύριο, και μεθαύριο, και παραμεθαύριο οι επιλογές σας παραμένουν λίγο πολύ οι ίδιες...
KNOW-HOW
Αξιολογημένες προτάσεις διαμονής στα Κύθηρα από τον Alpha Guide εδώ
Αξιολογημένες προτάσεις φαγητού στα Κύθηρα από τον Alpha Guide εδώ
ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Παράδεισος των τοπικών προϊόντων τα Κύθηρα, θα σας βάλουν στον πειρασμό να γεμίσετε το πορτ μπαγκάζ. Αγοράστε θυμαρίσιο μέλι από τον Συνεταιρισμό στα Αρωνιάδικα (2736034370) ή τη μελισσοκομία-τυροκομία Μέλι-Γάλα στα Μητάτα (2736033010). Τοπικά γλυκά από τον Σταύρο (Χώρα, 31857) και τη Μαρία (2736031188) που έχει εργαστήριο στις Καλοκαιρινές και πρατήριο στη Χώρα. Λαδοπαξίμαδα από το Αρτοποιείο του Καραβά στο ομώνυμο χωριό (2736033092) και από τους φούρνους σε Καρβουνάδες (2736038154) και Λιβάδι (2736031698).
Διαβάστε εδώ αναλυτικό θέμα του athinorama umami για τα προϊόντα των Κυθήρων
Photos Clairy Moustafellou / www.iml.gr Christina Karayiannis Lonely planet images / AK Images Ευγενία Καρολίδου
