Απάτητες αμμουδιές κρυμμένες πίσω από τις καλαμιές, ενετικές θαλασσινές καστροπολιτείες και το πιο χαλαρό beach life. Η Δέσποινα Ζευκιλή οδηγεί με πρώτη στο αριστερό πόδι της Πελοποννήσου κι αναρωτιέται αν πλησιάζει το τέλος της αθωότητας για έναν ακόμη προορισμό που ετοιμάζεται… ν’ αλλάξει ταχύτητα.
Όταν είχα πρωτοκάνει, πριν από επτά περίπου χρόνια, το γύρο των μεσσηνιακών παραλίων, συνηθισμένη από τα νησιά και τις πιο τουριστικές περιοχές της Πελοποννήσου, δεν πίστευα ότι ακόμη υπήρχαν στην Ελλάδα τόσα χιλιόμετρα αμμουδιών, που μοιάζουν ξεχασμένα από την ανάπτυξη και μόνιμα παραδομένα σε μια γλυκιά καλοκαιρινή νάρκη. Εκεί, ανάμεσα στους αμμόλοφους και στις μπανανιές, στήνεται κάθε καλοκαίρι μια χαλαρή παρεΐστικη κατάσταση, βγαλμένη λες από μια σύνθεση ταινιών του Σταύρου Τσιώλη («Έρωτας στη Χουρμαδιά») και του Ζακ Τατί («Οι διακοπές του κυρίου Ιλό»). Δεν ήταν ακριβώς ότι δεν υπήρχε ανάπτυξη, όπως στα νησιά της άγονης γραμμής, όλα όμως φαίνονταν ν’ ακολουθούν πιο χαλαρούς ρυθμούς, χωρίς resorts και συγκροτήματα-υπερπαραγωγές, μ’ ένα πολύχρωμο γαϊτανάκι από καντίνες/μεζεδοπωλεία που εκτελούσαν χρέη beach bar, υπαίθριους πωλητές καλαμποκιών, οικογενειακά κάμπινγκ, σέρφερ από την Ευρώπη, παρέες εφήβων που έστηναν τα κασετόφωνα (πόσο ρετρό ακούγεται πλέον!) στην άμμο…
Επιστρέφοντας στα μεσσηνιακά παράλια, αντιλαμβάνεσαι ότι η κατάσταση δεν έχει ακόμη αλλάξει ριζικά, η περιοχή όμως, τουλάχιστον προς την πλευρά της Πύλου, βρίσκεται σε μεταβατική φάση, αφού μόλις υποδέχτηκε τη μεγαλύτερη ξενοδοχειακή επένδυση στην Ελλάδα (και μια από τις μεγαλύτερες στη Μεσόγειο). Η πρώτη φάση του συγκροτήματος «Costa Navarino», σε μια παρθένα έκταση 10.000.000 τ.μ. κοντά στη φημισμένη παραλία της Βοϊδοκοιλιάς, περιλαμβάνει 2 resorts, το Romanos-Luxury Collection που άνοιξε ήδη και το The Westin που ανοίγει μες στον Ιούλιο, με πρότυπο γήπεδο γκολφ, ιδιαίτερες παροχές για παιδιά και κέντρο θαλασσοθεραπείας εμπνευσμένο από την αρχαία Ελλάδα.
Είτε το συνδυάσετε με κάποιες μέρες χαλάρωσης στο Costa Navarino, είτε επιλέξετε πιο budget λύσεις πάντως, το αριστερό πόδι της Πελοποννήσου είναι ιδανικό για χαλαρά drives με κατάληξη στην Καρδαμύλη, την ομορφότερη κατά τη γνώμη μας παραθαλάσσια πολιτεία «κάτω απ’ τ’ αυλάκι». Αν έχετε στη διάθεσή σας δέκα-δεκαπέντε μέρες, σας προτείνουμε να μοιράσετε το χρόνο on the road και με στάσεις σε διάφορες περιοχές, καταλήγοντας στην Καρδαμύλη για μερικές μέρες χαλάρωσης. Αν δεν έχετε πάει τελευταία προς Κυλλήνη κι αρχαία Ολυμπία, μπορείτε να κάνετε μια παράκαμψη και προς το νομό Ηλείας που, παρά τις περιπέτειές του με τις πυρκαγιές πριν δύο χρόνια, διατηρεί μια ιδιαίτερη γοητεία, με πόλο έλξης τις αμμουδιές με τα θαλασσιά κρινάκια, ένα από τα ομορφότερα αρχαιολογικά πάρκα στην Ελλάδα και τα καλά ξενοδοχεία – εκτός από τα resort της Aldemar και της Grecotel, δεν λείπουν οι νέες αφίξεις, όπως το άρτι ανακαινισμένο «Kyllini Beach» (πρώην Robinson Club) ή το πιο μικρό «Olympia Golden Beach», επίσης ριζικά ανακαινισμένο. Εμείς αποφασίσαμε να έρθουμε κλασικά μέσω Πύργου, αλλά περνώντας μέσα από την αρκαδική ενδοχώρα. Μετά από στάσεις στην Καρύταινα και την Ανδρίτσαινα, δεν χάνουμε την ευκαιρία ν’ ανέβουμε μέχρι το μεγαλοπρεπή ναό του Επικούριου Απόλλωνα. Κατηφορίζοντας πλέον προς Μεσσηνία, διανυκτερεύουμε στην κουκλίστικη Αμπελιώνα που μπήκε στον ταξιδιωτικό χάρτη με τον ξενώνα «Εποχές» της Aldemar – σαν χωριό μες στο χωριό και με natural zen ατμόσφαιρα, λουλουδιασμένους κήπους και πιάτα με έμφαση στα βιολογικά προϊόντα, σε βάζει στον πειρασμό να μείνεις μερικές μέρες. Από δω ξεκινά κι η κατάβαση στο υπέροχο φαράγγι της Νέδας – οι φυσιολάτρες σίγουρα θα του αφιερώσετε μια μέρα από το χρόνο σας.
Το πρώτο μας μπάνιο θα το κάνουμε στον κόλπο της Κυπαρισσίας. Οι επιλογές είναι πολλές κι εκμεταλλευόμαστε τη δημοσιογραφική μας αποστολή για να… ακολουθούμε κάθε ταμπέλα που γράφει «παραλία» (συχνά δεν γράφει τίποτε περισσότερο) και να βουτάμε κάθε φορά και σ’ άλλη αμμουδιά. Σήμα κατατεθέν της περιοχής, με θέα στο Παλαιόκαστρο, η παραλία της Βοϊδοκοιλιάς, που, σημειωτέον, συγκεντρώνει πολύ κόσμο. Πριν αφήσετε πίσω σας την Κυπαρισσία, κάντε ένα πέρασμα από τη γραφική Άνω Πόλη της, με τα πέτρινα σπίτια στη σκιά του Κάστρου των Γιγάντων και τις ψησταριές με τις παραδοσιακές γουρνοπούλες. Από κει και κάτω, κατεβαίνοντας προς Πύλο, το βασικό αξιοθέατο είναι… οι παραλίες: Λαγκουβάρδος (πολύ πλατιά αμμουδιά), Στόμιο (κλειστός, βοτσαλωτός κόλπος με βουναλάκια ελαφρόπετρας και beach bar), Σανί (οργανωμένη, με χοντρή άμμο και καντίνα), Καρτελάς (νεανική αμμουδιά), Καλό Νερό (καταφύγιο της Caretta-Caretta). Ένας λόγος για να… στεγνώσετε λίγο είναι το Παλάτι του Νέστωρα και το αντίστοιχο μουσείο στη Χώρα Τριφυλλίας, όπου εκτίθενται πολλά ευρήματα από το ανάκτορο – τα σπαράγματα από τις τοιχογραφίες με τις πολεμικές σκηνές σίγουρα θα σας δώσουν μια εικόνα για την πάντα ετοιμοπόλεμη μυκηναϊκή κοινωνία. Ακόμα ένας είναι τα Φιλιατρά, η cult κωμόπολη με το ομοίωμα του Πύργου του Άιφελ που πρωταγωνίστησε σ’ ένα διαφημιστικό σποτ. Εκτός από τον Πύργο, όμως, έχουν και μια τεράστια υδρόγειο σφαίρα (έξω από το γυμνάσιο) και, βέβαια, το Κάστρο των Παραμυθιών (στο δρόμο για το παραλιακό χωριό Αγρίλι), όλα έργα του Μπάμπη Φουρναράκη ή, επί το καλλιτεχνικότερον, Harry Fournier, του γλύπτη που άφησε τη σφραγίδα του στο τοπίο της γενέτειράς του. Από τα υπερμεγέθη αγάλματα του Ποσειδώνα, της Αθηνάς και του καραβιού Αργώ που σε καλωσορίζουν στην αυλή του μέχρι τα δαιδαλώδη δωμάτια με τοιχογραφίες, κολάζ και γλυπτά που αφηγούνται μύθους και γεγονότα από την ελληνική μυθολογία και ιστορία, το Κάστρο είναι ένα απερίγραπτο μνημείο ναΐφ τέχνης και ευρεσιτεχνίας.
Επόμενος σταθμός η Πύλος, για πολλούς η ομορφότερη από τις τρεις καστροπολιτείες της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου. Τα ψηλά σπίτια με τις κεραμιδένιες στέγες που καθρεφτίζονται στα νερά του λιμανιού, το Νιόκαστρο που στέκει επιβλητικό στο ύψωμα ανάμεσα στα πεύκα, η μεγάλη πλατεία των Τριών Ναυάρχων με τους φοίνικες και τον αιωνόβιο πλάτανο συνθέτουν ένα νησιώτικο σκηνικό. Και μπορεί στους travel editors τα πετρόχτιστα σπίτια να φαντάζουν ιδανικά για boutique hotels, ωστόσο η Πύλος δεν διαθέτει ιδιαίτερα αναπτυγμένη ξενοδοχειακή υποδομή, αφού, όπως και οι γειτονικές Μεθώνη και Κορώνη, προσφέρονται κυρίως για όσους βρίσκουν γοητευτικό το συνδυασμό γραφικότητας, ιστορίας και χαμηλών τόνων – όπως οι πολλοί ξένοι, κυρίως Γερμανοί, που έχουν αγοράσει και σπίτια στην περιοχή.
Συνεχίζουμε για Μεθώνη κι ο κεντρικός της δρόμος μάς οδηγεί κατευθείαν στο κάστρο, το μεγαλύτερο και πιο σημαντικό από τα τρία της περιοχής. Αξίζει να το περπατήσετε ολόκληρο ως την επιβλητική Πύλη της Θάλασσας και τα βράχια του Μόθωνα Λίθου στο οκταγωνικό Μπούρτζι. Η περαντζάδα με τα φανάρια και τους φοίνικες διεκδικεί τις βραδινές βόλτες μας, δεν συγκρίνεται όμως σε γραφικότητα με αυτήν της Κορώνης, όπου τα ουζερί με τα απλωμένα χταπόδια (must ο «Καγκελάριος» για αχινοσαλάτα, πεταλίδες, και κολοχτύπες) θυμίζουν νησιώτικη καρτ ποστάλ. Κάντε μια βόλτα στο κάστρο της, το οποίο εξακολουθεί να κατοικείται ακόμη και σήμερα.
Όσο θ’ απομακρύνεστε από τα ασβεστωμένα σοκάκια και τα χωριάτικα σπίτια, το τοπίο αγριεύει. Τα πεύκα στην κόψη του βράχου λυγίζουν από τον αέρα, οι φραγκοσυκιές σκαρφαλώνουν στα χαλάσματα και η θέα στη θάλασσα και στο λιμάνι κόβει την ανάσα. Είτε επιλέξετε ως βάση σας τη Μεθώνη είτε την Κορώνη, οι παραλίες ανάμεσά τους θα μονοπωλήσουν τα πρωινά σας. Η Χαρουπιά, το Μαυροβούνι, οι Λάμπες, τα Περούλια, με ψιλή άμμο και λοφίσκους με καλαμιές, Γερμανούς σέρφερ και οικογένειες ντόπιων, κάμπινγκ και ήσυχες γωνιές συνθέτουν μια παραλιούπολη πολλών χιλιομέτρων, που πλαισιώνεται από μια σειρά τυπικά μεσσηνιακά χωριά. Ανεβαίνοντας προς το Πεταλίδι, παρά τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, η περιοχή εξακολουθεί ν’ αναδύει ένα άρωμα ’60s επαρχιακού καλοκαιριού σ’ ένα μάλλον οικογενειακό θέρετρο.
Έχουμε πλέον μπει στην ευθεία για την Καλαμάτα και μπορούμε να βγάλουμε από το πορτ μπαγκάζ τα… καλά μας, αφού η όλο και πιο ατμοσφαιρική τα τελευταία χρόνια εικόνα της πόλης σε προδιαθέτει για βόλτες στο ανανεωμένο ιστορικό κέντρο και βέβαια στην παραλία. Θα μπορούσαμε να κολυμπήσουμε κι εδώ (καλύτερο το σημείο μπροστά από το ανανεωμένο «Classical e-Filoxenia»), αλλά βρήκαμε το δικό μας πριβέ ελιόφυτο βοτσαλωτό κολπίσκο λίγο μετά τον Αλμυρό, ενώ το απόγευμα μας βρήκε στην παραλία της Σάντοβας να πίνουμε ποτάκια στο funky beach bar «Hobo». Η βόλτα στα ατμοσφαιρικά cafe-bars του όλο και πιο όμορφου ιστορικού κέντρου, τα bio-ψώνια στο deli-cafe «Μυλόπετρα», οι βραδιές του φεστιβάλ χορού, τα cult ουζερί της Νομαρχίας, αλλά και η γευστική έκπληξη που ακούει στο όνομα «Κουζίνα» του Γιάννη Κουμάνη (εδώ δοκιμάσαμε τραχανά με γαρίδες και μανούρι με καβουρδισμένο γλυκό κουταλιού κολοκύθας), είναι μερικά μόνο από τα highlights της στάσης μας σε μια πόλη που ανεβαίνει διαρκώς. Πριν κατηφορίσετε προς τη Μεσσηνιακή Μάνη, αξίζει μια παράκαμψη για την Αρχαία Μαντίνεια, με την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα, κι ένα βραβείο για τη διαμόρφωση του αρχαιολογικού χώρου.
Δεν μας κρατάει πλέον τίποτα για να πάρουμε non stop το δρόμο προς την Καρδαμύλη. Καθώς μπαίνουμε στη Μεσσηνιακή Μάνη, το μεσογειακό τοπίο με τις ελιές δεν θυμίζει σε τίποτε την άγρια ομορφιά της Λακωνικής Μάνης. Το διαμέρισμά μας με στα δέντρα στο συγκρότημα «Ελιές» στα Ριτσά, την όμορφη βοτσαλωτή παραλία της Καρδαμύλης, μας προκαλεί να χαλαρώσουμε σαν να είμαστε στο εξοχικό μας. Η θάλασσα είναι σε απόσταση περιπάτου, ενώ η ταβέρνα «Ελιές» πάνω στην παραλία, με νόστιμα μαγειρευτά, ολοκληρώνει το πακέτο – εδώ μπορούμε να ξεχάσουμε τα χιλιόμετρα που γράψαμε ως τώρα και ν’ απολαύσουμε διακοπές – χωρίς ωστόσο ν’ αντιστεκόμαστε σε μια απογευματινή βόλτα στην Παλιά Καρδαμύλη, ένα από τα ομορφότερα σημεία στην Ελλάδα. Παίρνουμε το λιθόστρωτο δρόμο (πάει και αυτοκίνητο, αλλά η πεζοπορία έχει άλλη χάρη) για τον –έρημο σήμερα– αναστηλωμένο ιστορικό οικισμό πάνω στο λόφο. Εδώ χαζεύουμε τη ρετρό εικόνα των Άγγλων ζωγράφων που στήνουν τα καβαλέτα τους για ν’ αποτυπώσουν τον πύργο του Μούρτζινου (του τελευταίου Μανιάτη καπετάνιου της Καρδαμύλης), τη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα με το υπέροχο καμπαναριό και τους ίσκιους των κυπαρισσιών, αναπνέουμε αρώματα Ταΰγετου και ξεχνάμε το χρόνο. Το σούρουπο μας βρίσκει στην ταβέρνα της Λέλας για μαμαδίστικο χοιρινό ριγανάτο, και παρόλο που είπαμε ν’ αφήσουμε για λίγο το αυτοκίνητο, ο χάρτης έχει ανοίξει και σχεδιάζουμε κοντινές διαδρομές. Ν’ ανέβουμε προς τα κοντινά χωριά του Ταΰγετου (Τσέρια, Εξωχώρι, Σαϊδόνα, Καστάνια, Μηλιά) με τα πετρόχτιστα σπίτια και τα καφενεία που σερβίρουν ομελέτα με ντόπιο παστό, για να δούμε από ψηλά το φαράγγι του Ρίντομου; Να πάρουμε τον παραλιακό δρόμο μέσω Στούπας μέχρι το λιμανάκι της Τραχήλας, με τα μικρά χωριουδάκια να διαδέχονται τους γυμνούς κατακόρυφος βράχούς της Έξω Μάνης, αφού στο ύψος του σπηλαίου Καταφύγι, η ομώνυμη απόκρημνη ακτή με τις φυσικές πέτρινες ξαπλώστρες είναι ωραία για ήσυχες βουτιές; Να κατέβουμε προς Λακωνική Μάνη σταματώντας στις Θαλάμες για ανεφοδιασμό σε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο Morea (και με άρωμα πορτοκάλι ή λεμόνι) από το παραδοσιακό ελαιοτριβείο; Ή μήπως… – αυτό το drive μοιάζει να μην τελειώνει πουθενά, ακριβώς όπως θέλαμε…
Το προφιλ της διαδρομης
Ξεκινώντας από τα ορεινά σύνορα Αρκαδίας-Μεσσηνίας, η διαδρομή μας κάνει το γύρο του αριστερού ποδιού της Πελοποννήσου από την Κυπαρισσία ως την Καρδαμύλη, με μια παράκαμψη προς τα παράλια της Ηλείας. Περνάει από μερικές από τις ωραιότερες παραλίες της Ελλάδας αλλά και όμορφες παραθαλάσσιες πόλεις χαμηλών τόνων θέρετρα και, βέβαια, την πρωτεύουσα Καλαμάτα.
Πού να μείνετε Αμπελιώνα Μεσσηνίας Εποχές Ένα παραδοσιακό χωριό μες στο χωριό, με τη σφραγίδα ποιότητας της γνωστής αλυσίδας ξενοδοχείων Aldemar. Μεγάλα country style διαμερίσματα και καλό εστιατόριο με έμφαση στα βιολογικά προϊόντα (26260/23991-3, www.epohes.gr). Παράλια Ηλείας Aldemar Olympian Village Thalasso Resort υψηλών προδιαγραφών, σε μεγάλους κήπους, στην υπέροχη παραλία της Σκαφιδιάς. Family δωμάτια, luxury μπανγκαλόους και βίλες, τεράστια νεροτσουλήθρα και πέντε διαφορετικά εστιατόρια, όλα αξιόλογα (2621082000, www.aldemarhotels.com). Grecotel Olympia Riviera Resort Τέσσερα συγκροτήματα συνθέτουν ένα εντυπωσιακό συγκρότημα διακοπών στα Λουτρά Κυλλήνης, με προτάσεις διαφορετικού στιλ (family, luxury boutique, resort & spa, all inclusive) και βέβαια πολλά εστιατόρια, μπαρ, εγκαταστάσεις σπορ κ.λπ. (2623064400, www.grecotel.com). Olympia Golden Beach Ριζικά ανακαινισμένο όμορφο resort με κήπους, στην αμμουδιά της Καλαμιάς. Άνετα δωμάτια, σουίτες και μπανγκαλόους, τα οποία μοιράζονται πέντε πισίνες, κι εστιατόριο με καλή ευρωπαϊκή και ελληνική κουζίνα (2623095999, www.ogb.gr).Rex Φρεσκοανακαινισμένο cosy τριώροφο ξενοδοχείο, στην κεντρική πλατεία της Ζαχάρως (2625031221, www.rexhotelzacharo.gr).
Κυπαρισσία - Πύλος The Romanos, Costa Navarino Το πρώτο από τα ξενοδοχεία του συμπλέγματος Navarino Dunes, μέλος της Luxury Collection της Starwood Hotels, σε προδιαθέτει για μια όντως εντυπωσιακή επένδυση που ενσαρκώνει το όραμα του Καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου για την τουριστική αναβάθμιση του τόπου του. Πολύ κομψά μεγάλα δωμάτια με ωραία αισθητική και προσοχή στις λεπτομέρειες. Η σειρά Infinity διαθέτει και ιδιωτικές πισίνες. Καταπληκτική παραλία, κορυφαίο signature golf court, συνεδριακό κέντρο αλλά και το anazoe spa με concept που βασίζεται σε πρακτικές και προϊόντα από την αρχαία Ελλάδα και διάφορες επιλογές φαγητού (ιταλική κουζίνα στο Da Luigi, ελληνική στο Eleo'n). Η Agora, ενώνει το Romanos με το διπλανό Westin που θα εγκαινιαστεί τον Ιούλιο με μια φιλοσοφία που παραπέμπει σε χωριό με καταστήματα, καφενείο, σουβλατζίδικο, θερινό κινηματογράφο. Ειδική φροντίδα για παιδιά έως 3 ετών στο Cocoon, και το SandCastle με δυνατότητες διανυκτέρευσης και δραστηριότητες αναψυχής και εκπαίδευσης. Apollo resort art Hotel Πρόσφατα ανακαινισμένο οικογενειακό ξενοδοχείο με πισίνα, ορισμένα στοιχεία resort και σύγχρονες υποδομές μες στις ελιές σε απόσταση αναπνοής από την Κυπαρισσία αλλά και από μια από τις ωραιότερες παραλίες της περιοχής (2761024411-12, www.apollo-hotel.gr). Messina Resοrt Ξενοδοχειακό συγκρότημα νεοκλασικίζουσας αρχιτεκτονικής, στο Καλό Νερό, κοντά στην παραλία. Άνετα δωμάτια, κάπως βαριάς αστικής αισθητικής, σε δέκα κτίρια σε κήπους και με μια lagoon πισίνα ανάμεσά τους (2761072500, www.messina-resort.com). Philip Οικογενειακό ξενοδοχείο στον κεντρικό δρόμο Γιάλοβας-Πύλου, λίγο πριν από την είσοδο της Πύλου. Απλή επίπλωση κι ωραία θέα (2723022741, www.hotelphilip-pylos.com). Καλαμάτα Classical e-Filoxenia Μοντέρνο city resort μέσα σε κήπους που καταλήγουν στην παραλία. Διαθέτει spa, ενώ φέτος το καλοκαίρι μεταμορφώνεται σε family hotel με πολλές πρωτότυπες παροχές για παιδιά. (2721023166, www.classicalhotels.com). Ακτή Ταΰγετος Resort Περιποιημένο ξενοδοχείο στη Μικρή Μαντίνεια, με δωμάτια μοιρασμένα στο κεντρικό κτίριο και σε 47 αραιά χτισμένα μπανγκαλόους σε όμορφους κήπους (27210/42000 www.aktitaygetos.gr). Μεγάλη Μαντίνεια Επιβλητική πυργοκατοικία του 1858, στο όμορφο ομώνυμο χωριό, 10 χλμ. από την Καλαμάτα, με 5 διαμερίσματα διαφορετικού μεγέθους και θέας – ιδανική βάση για όσους θέλουν απομόνωση ή εναλλακτικές διακοπές (2721058158, www.greatmadineia.com). Messinian Bay Βέργα Αίσθηση διακοπών στο πρόσφατα ανακαινισμένο ’70s ξενοδοχείο της Βέργας, πάνω από οργανωμένη παραλία με πλωτή εξέδρα. Μεγάλο ατού η πανοραμική θέα στο μεσσηνιακό κόλπο (2721041001-2, www.messinianbay.gr). Καρδαμύλη Ελιές Όμορφα πέτρινα, καλά εξοπλισμένα αυτόνομα σπίτια, εναρμονισμένα με το περιβάλλον, σ’ ένα μεγάλο ελαιώνα που φτάνει μέχρι τη θάλασσα (2721073021, www.elieshotel.gr). Melitsina Village Πέτρινο κτίριο με άνετες σουίτες και διαμερίσματα σε φροντισμένο κήπο με λουλούδια κι ελιές, στην άκρη της βραχώδους ακτής της Ριτσάς με τα βαθιά νερά – πρόσβαση στη θάλασσα με σκάλα (2721073334, www.melitsina.com). Νότος Προσεγμένο συγκρότημα διαμερισμάτων, σε μια πλαγιά πάνω από την παραλία των Ριτσών. Ατού η εντυπωσιακή θέα στην Καρδαμύλη και τη θάλασσα (2721073991, www.notoshotel.gr).Πού να φάτε
Παράλια Ηλείας Βάκχος Ταβέρνα- κπληξη στο ισόγειο του πέτρινου ξενώνα της οικογένειας. Δοκιμάστε καγιανά, αρνάκι λεμονάτο, μαυρομάτικα και καψαλίδες [Αρχαία Πίσα (Μιράκα), 2624022298]. Τα Πεύκα Απλή, προσεγμένη ταβέρνα, 2 χλμ. έξω από τη Ζαχάρω. Δοκιμάστε κατσικάκι λαδορίγανη και ψητά στη σχάρα (2625032307). Σου-Μου Λιτή, καλή ψαροταβέρνα στην αμμουδιά αριστερά, πριν από την είσοδο του λιμανιού. Must καλοκαιρινός μεζές η σαρδέλα πετάλι (λιμάνι Κυλλήνης, 2623092396). Κυπαρισσία - Φοινικούντα - Κορώνη Καγκελάριος Δημοφιλές ουζερί-ψαροταβέρνα, στο γραφικό λιμανάκι της Κορώνης, με σήμα κατατεθέν τα απλωμένα χταπόδια αλλά και μεγάλη ποικιλία σε φρέσκα θαλασσινά (2725022648). Ο Μαρτσέλος Απλή ψαροταβέρνα, σε μια ξύλινη βεράντα με θέα στο λιμανάκι της Κυπαρισσίας. Μία από τις πρώτες στις προτιμήσεις των ντόπιων για φρέσκο ψάρι (2761022211). Το Σπιτικό Στην τσιμεντένια εξέδρα στην ακρογιαλιά θα βρείτε ψάρι στη σχάρα αλλά και κυπριακά πιάτα, όπως κουπένια (ντολμαδάκια τυλιγμένα σε σέσκουλα) κι αφέλια (χοιρινό κρασάτο με κόλιαντρο) (Γιάλοβα, 2723022138, 6977012586). Έλενα Από τις πιο γνωστές ψαροταβέρνες της περιοχής σε ύψωμα με θέα. Must τα μικρά ψαράκια και ωραία μαγειρευτά (Φοινικούντα, 2723071235). Καλαμάτα Κουζίνα του Γιάννη Κούμανη Μοντέρνο bistro με ωραίες μουσικές και δημιουργικό μενού που αλλάζει συστηματικά και βασίζεται σε φρέσκα λαχανικά από τον κήπο του (Ναυαρίνου 79, 2721087533). Καραμάνος Κλασική ψαροταβέρνα σε νέο πλέον χώρο, στην άκρη της μαρίνας, με τραπεζάκια σ ντεκ. Καλοφτιαγμένοι μεζέδες και πραγματικά φρέσκο ψάρι αλλά και μυδοπίλαφο, και σπαγκέτι με θαλασσινά (Σαλαμίνος 53, 2721096012). Da Francesco Καλή τρατορία με ευρύχωρη βεράντα μπροστά στην περαντζάδα. Θα βρείτε ολόφρεσκο ψάρι που ψαρεύουν οι ίδιοι και νόστιμα θαλασσινά ορεκτικά (Ποσειδώνος 14, 2721080806). Ο Μίμης Φημισμένη ταβέρνα που βγάζει τραπέζι στην προβλήτα, στο γραφικό ψαροχώρι, ένα τεταρτάκι δρόμο από την πόλη. Φρέσκο ψάρι, σωστά ψημένο, σούπερ τηγανητές πατάτες και μαγειρευτά με λάδι παραγωγής τους (Κιτριές, 2721058010).
Καρδαμύλη
Οι Ελιές Συμπαθητική ταβέρνα με νόστιμα μαγειρευτά αλλά και πιάτα της ώρας, σε πανέμορφο κτήμα με ελιές, δίπλα στην παραλία των Ριτσών (2721073140). Κυρία Λέλα Η πιο γνωστή ταβέρνα της Καρδαμύλης με τραπέζια πάνω από τα βραχάκια της παραλίας, στη σκιά της κληματαριάς. Λίγα, αλλά πολύ καλά μαγειρευτά ημέρας και ντόπιο ψάρι (2721073541). Το Παλιό Μποστάνι Κάτω από τη μουριά, με την αμμουδιά στα πόδια σας, δοκιμάσαμε αρνάκι στη γάστρα και πολύ καλή κακκαβιά (Παραλία Καλογριάς, 2721078282).