Από τα παραδοσιακά σουκ στις στιλάτες μπουτίκ-γκαλερί κι από τα εξωτικά αρώματα των μαροκινών τραπεζιών στις chic oriental νεο-brasseries. Η Νταϊάνα Σαλεβουράκη πιάνει τον παλμό του κοσμοπολίτικου Μαρόκου στο Μαρακές, εκεί όπου το καρτποσταλικό άρωμα της Μεδίνας μπλέκεται με τις νέες τάσεις
σε ένα μοναδικό fusion.
Πού αλλού μπορείς να διασχίσεις την έρημο με καμήλα το πρωί, το απόγευμα να πίνεις το τσάι σου συντροφιά με Βεδουίνους σε κάποια σκηνή στις χιονισμένες βουνοπλαγιές του Άτλαντα και την επομένη να χορταίνεις το φρέσκο αέρα του Ατλαντικού κάνοντας windsurfing; Το Μαρόκο φέρνει στο νου εικόνες εξωτικές, ζεστής άμμου, μαγικών χαλιών, φοινικόδεντρων, γοητευτικών μεσαιωνικών πόλεων και πολύχρωμων αγορών, που όλα μαζί εξηγούν γιατί αποτελούσε ανέκαθεν προορισμό-φετίχ για τους Ευρωπαίους. Για να δεις τις διαφορετικές όψεις της χώρας, δεν αρκεί ένα ταξίδι (εκτός αν τα εξαντλητικά τουρ είναι του στιλ σας): μερικά μόνο από τα σημεία που αξίζουν ένα πέρασμα είναι το λιμάνι της Ταγγέρης, η παλαιότερη βασιλική πόλη της Φεζ, η αγροτική πόλη του Μεκνές με τα εξαιρετικά κρασιά της, η art deco Καζαμπλάνκα, τα χωριά των Βεδουίνων, η παραθαλάσσια πόλη του Αγαδίρ με τις απέραντες αμμουδιές, το κατάλευκο ψαροχώρι της Εσαουίρα και η πρωτεύουσα της χώρας,
το Ράμπατ... Αν όμως θέλετε να ζήσετε σε ένα long weekend τον παλμό του σύγχρονου Μαρόκου, το γοητευτικό melange παράδοσης, αποικιοκρατικής αύρας και κοσμοπολίτικου lifestyle σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα ένα ταξίδι στην κόκκινη πόλη στα σύνορα της Σαχάρας και των βουνοπλαγιών του Άτλαντα, το υπέροχο Μαρακές.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι πλούσιοι Μαροκινοί το επιλέγουν πλέον ως τόπο μόνιμης κατοικίας εκτοξεύοντας την ανάπτυξή του. Διαμονή σε ένα από τα εκατοντάδες πλέον ριάντ (ανακαινισμένα παλιά αρχοντικά με περίτεχνη διακόσμηση), shopping σε δρόμους-λαβύρινθοι αλλά και μπουτίκ που θυμίζουν γκαλερί, ροδόνερο και μυστήριες κρέμες που υπόσχονται πολλά, ένα απολαυστικό τσάι μέντας όσο σας εξηγούν την ποιότητα των χαλιών που απλώνουν στα πόδια σας, μαροκινά γλυκά σε τραπέζια στρωμένα με ροδοπέταλα αλλά και μοντέρνες brasseries, belly dancers καθώς και spa με το καλύτερο μασάζ που έχετε απολαύσει... Από το λαβύρινθο της Μεδίνας και τα σοκάκια των σουκ ως την ανερχόμενη γειτονιά του Γκελίζ όπου γράφονται οι νέες τάσεις του lifestyle, το Μαρακές σε συνεπαίρνει τόσο με το άρωμα της παράδοσης όσο και με τον νέο hip χαρακτήρα του.
Εξωτική μύηση στη Μεδίνα
Ήξερα ότι θα μου αρέσει το Μαρακές κιόλας από την πρώτη μέρα, όταν με ξύπνησε τα ξημερώματα η φωνή του μουεζίνη. Άνοιξα το ψηλό παράθυρο του δωματίου μου και όλα έλαμπαν στο φως του ήλιου. Ήταν μια θαυμάσια μέρα και οι βουνοκορφές του Άτλαντα διακοσμούσαν τον ορίζοντα. Όταν μου έφεραν ένα καλάθι γεμάτο ζεστά κρουασάν (μία από τις καλύτερες γαλλικές συνήθειες που διατηρείται) και φρέσκο χυμό πορτοκάλι για πρωινό, κατάλαβα ότι θα επέστρεφα εδώ ξανά και ξανά.
Λαβύρινθος η Μεδίνα, η οχυρωμένη παλιά πόλη του Μαρακές (κόκκινη πόλη στα αραβικά), με τους μπλεγμένους δρόμους και τις αυλές γεμάτους μοτοποδήλατα, ταξί, μικροπωλητές και γαϊδούρια που τραβάνε αμαξάκια φορτωμένα με τα πάντα – από λάστιχα αυτοκινήτων μέχρι τσαμπιά φρέσκιας μέντας. Πάνε όμως οι μέρες που η πόλη ήταν γεμάτη επιθετικούς πλανόδιους πωλητές, πορτοφολάδες και μυστηριώδεις κουκουλωμένους ντόπιους που χτυπούσαν μικρά κουδούνια (ένας Θεός ξέρει γιατί). Η μεγαλύτερη έκπληξη είναι ότι το σημερινό Μαρακές έχει μεταμορφωθεί σε μια σύγχρονη εμπορική πόλη που παραμένει όμως μισή αφρικάνικη, μισή ευρωπαϊκή. μισή παλιά, μισή νέα.
Η ιδανική μέρα για να φτάσετε στο Μαρακές είναι η Παρασκευή (σαν Κυριακή για τους μουσουλμάνους) που η πόλη είναι κάπως πιο ήσυχη και τα περισσότερα μαγαζάκια των σουκ είναι κλειστά – έτσι θα προσανατολιστείτε πιο εύκολα. Περπατήστε κατά μήκος της λεωφόρου που οδηγεί ανατολικά από το τζαμί της Koutoubia και θα φανερωθεί μπροστά σας μια πελώρια υπαίθρια πλατεία σε σχήμα L, η Djemaa el-Fna. Περιτριγυρισμένη από cafe΄s με μεγάλες ταράτσες και πανοραμική θέα, την ημέρα η πλατεία είναι μια μεγάλη λαϊκή αγορά που μετατρέπεται τη νύχτα σε πιάτσα διασκέδασης για Μαροκινούς και τουρίστες. Αφηγητές ιστοριών, γητευτές φιδιών και χειρομάντες διασκεδάζουν τις χιλιάδες των επισκεπτών, ενώ δίπλα τους, σε σύννεφα καπνού, μικρά πλανόδια εστιατόρια προσφέρουν πιάτα με σαλιγκάρια και αρνίσια κεφαλάκια. Πολλοί ποιητές έχουν αποπειραθεί να περιγράψουν την εξωτική ζωντάνια της Djemaa el-Fna, εγώ όμως πιστεύω ότι καλύτερα να την ανακαλύψετε μόνοι σας.
Shopping με ονομασία προέλευσης
Το Σάββατο είναι η μέρα των αγορών στο Μαρόκο. Χωθείτε λοιπόν με θάρρος στο λαβύρινθο των σουκ: σκεπαστά σοκάκια γεμάτα μικρομάγαζα που στην αρχή σού φαίνεται ότι πουλάνε τα πάντα, από παπούτσια μέχρι κότες. σιγά σιγά όμως ανακαλύπτεις ότι υπάρχει μια τάξη σ’ αυτό το χάος. Κάθε τμήμα του σουκ ειδικεύεται σε κάποιο υλικό (μεταλλικά κηροπήγια και φωτιστικά, δερμάτινες παντόφλες και ζώνες, κελεμπίες και μάλλινα κασκόλ, γυάλινα ποτήρια), ενώ σε ένα τους σημείο τα σοκάκια οδηγούν σε μια υπαίθρια πλατεία όπου οι γυναίκες πουλάνε καλάθια. Εκτός όμως από τα κλασικά εμπορικά είδη, τα σουκ κρύβουν και μικρά διαμάντια, όπως η γκαλερί τέχνης Minestero del Gusto, με πανοραμική θέα της Μεδίνας από την ηλιόλουστη ταράτσα της, τα κοσμηματοπωλεία Tresor du Sud και Chez Abdou με ασημένια κοσμήματα διακοσμημένα με πολύτιμους λίθους και η boutique Beldi που φημίζεται για τις haute couture δημιουργίες της. Για τυπικά μαροκινά χαλιά επισκεφθείτε το Petit Palais, που στεγάζεται σε ένα παλιό αρχοντικό, και απολαύστε το τσάι σας όσο ο υπάλληλος σας εξηγεί τις λεπτομέρειες της κατασκευής τους. Η απίστευτη συλλογή ποτηριών τσαγιού θα σας εντυπωσιάσει στο Bazaar du Muse΄e, ενώ στο Riad des epices μπορείτε να αγοράσετε ροδόνερο και μυστήριες κρέμες από βότανα που υπόσχονται πολλά.
Τα σοκάκια της Μεδίνας δεν έχουν ονόματα, πινακίδες και σήματα. Και παρά το γεγονός ότι μια πυξίδα θα σας ήταν χρήσιμη, αν εξερευνήσετε την περιοχή μόνοι σας (χωρίς χάρτες και οδηγούς), θα δείτε το πραγματικό Μαρακές. Εξάλλου, όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη μεγάλη πλατεία της Djemaa el-Fna για ένα τσάι με μέντα στο Cafe΄ Argana, το αγαπημένο του Jean Paul Gaultier.
Όσο θα είστε στη Μεδίνα επισκεφθείτε τους εντυπωσιακούς βασιλικούς τάφους των Saadian και το διπλανό τζαμί που δεσπόζει στο Κάσμπαχ, μία από τις φτωχότερες περιοχές της πόλης. Εδώ, άντρες καθισμένοι στους δρόμους ράβουν κελεμπίες, ενώ τα τυπικά mosharabi (προστατευτικά πλέγματα) επιτρέπουν στις γυναίκες να παρακολουθούν τους επισκέπτες χωρίς να φαίνονται.
Σε αντίθεση με την παλιά, η νέα πόλη του Μαρακές μεγαλώνει διαρκώς, με ένα πλήθος Μαροκινών της μεσαίας τάξης να την επιλέγουν για τη μόνιμη κατοικία τους. Η συνοικία Γκελίζ, στην καρδιά της νέας πόλης, θεωρείται η καλύτερη και είναι γεμάτη μικρές boutique και shopping centres. Εδώ, αντίθετα με τα σουκ, όπου το παζάρι είναι υποχρεωτικό, οι τιμές είναι ακατέβατες. Θαυμάστε τις υπέροχες τσάντες του καταστήματος Place Vendome, αγοράστε αυθεντικά μαροκινά γλυκά στην Al Jawda και χαζέψτε τις βιτρίνες στη λεωφόρο Mohamed V. Κάντε στάση για έναν καπουτσίνο στο «Grand Cafe΄ de la Poste», που θυμίζει παριζιάνικη brasserie ή για ευρωπαϊκό φαγητό στο Kechmara. Must see spot οι εξωτικοί κήποι Majorelle, σχεδιασμένοι από το Γάλλο ζωγράφο Jaque Majorelle το '30 και τώρα ιδιοκτησία του Pierre Berge, φίλου του Yves Saint Laurent.
Αrt de la (MorocCan) table
Για να δοκιμάσετε τη μαροκινή κουζίνα, πάρτε ένα ταξί (υπάρχουν δύο ειδών: τα petit για μικρές διαδρομές και τα grand για να μοιραστείτε τις εμπειρίες σας με ένα σωρό επιβάτες) και κατευθυνθείτε προς τη Μεδίνα. Για μεσημεριανό μπείτε στο «Riad Tamsna», ένα εστιατόριο-γκαλερί που ανήκει στη super stylish Meryanne Loum-Martin, ιδανική απόδραση από την κίνηση και το θόρυβο των δρόμων. Για βραδινό ακολουθήστε τις μυρωδιές των μπαχαρικών ως την πόρτα του «Dar Marjana» ή του «Le Tobsil» με το τέλειο σέρβις και την καλή μουσική. Στο Dar Moha, ο διάσημος σεφ Moha Fedal παίζει με παραδοσιακές συνταγές, ενώ στο «Casa Lalla» o Γάλλος σεφ Pierre Olivier επιτρέπει μόνο σε 14 άτομα τη βραδιά να δοκιμάσουν το γευστικό μενού των 6 πιάτων του. Εκτός Μεδίνας δοκιμάστε την κουζίνα του πολυτελούς «Red House» και του αγαπημένου «Al Fassia» στο Γκελίζ, όπου οι σεφ και οι σερβιτόροι είναι γυναίκες και το φαγητό δεν είναι απλή βιολογική ικανοποίηση, αλλά απόλαυση των αισθήσεων. Αν θέλετε να το ξενυχτήσετε, το «Le Comptoir» έχει μαροκινή κουζίνα και ζωντανή μουσική αλλά και τις πιο εντυπωσιακές belly dancers.
The riad empire
Για να διαλέξετε πού θα μείνετε στο Μαρακές, πρέπει ν’ αποφασίσετε αν θέλετε να συμμετέχετε πλήρως στην καθημερινή ζωή της Μεδίνας ή να χρησιμοποιείτε το ξενοδοχείο σας σαν όαση από τις... εξωτικές εμπειρίες της ημέρας. Δώδεκα χρόνια πριν υπήρχαν μόνο 25 ριάντ, σήμερα όμως πάνω από 500 λειτουργούν ως μικρά boutique ξενοδοχεία. Στην... ακριβή κατηγορία διαλέξτε το «La Sultana», που στεγάζεται σε 4 παλιά αρχοντικά ανακαινισμένα με πολύ γούστο από τους Γάλλους ιδιοκτήτες ή ένα από τα 6 αναστηλωμένα ριάντ της εταιρείας Angsana που «κρύβουν» θαυμάσια χαμάμ και spa με το καλύτερο μασάζ της πόλης. Το «Riad Casa Lalla» προσφέρει παραδοσιακή διαμονή σε πιο προσιτές τιμές. Το «Le Meridien N’Fis» ανήκει στη συλλογή των πολυτελών ξενοδοχείων της εταιρείας Starwood και προσφέρει όλες τις απαραίτητες ανέσεις καθώς και μια υπαίθρια θερμαινόμενη πισίνα, λίγα λεπτά με ταξί από τη Μεδίνα. Αν θέλετε πολυτέλεια, το art de΄co «La Mamounia», σε ένα παλιό παλάτι στα σύνορα παλιάς και νέας πόλης, έχει φιλοξενήσει την Ελίζαμπεθ Τέιλορ, τον Τσόρτσιλ και πρόσφατα τη Ναόμι Κάμπελ και τη Νικόλ Κίντμαν. Για κάτι πιο ιδιαίτερο, σε απόσταση 30-45 λεπτών από τη Μεδίνα, σε μια φυτεία φοινικόδεντρων, υπάρχει το «Dar Liqama», ενώ στο «Le Palais Rhoul» μπορείτε να περάσετε τη νύχτα σε σκηνή Βεδουίνων.
Μαρακες know how
Πού να μείνετε
La Mamounia Avenue Bab Jdid Marrakech, 21224388600
Les Palais Rhoul Route des Fe΄s, Gueliz, 21224329494
Le Meridien N’fis Avenue Mohamed VI, 21224339400, www.starwoodhotels.com
Dar Liqama La Palmeraie, www.luxurypropertyrentals.com, www.rhodeschoolofcuisine.com
La Sultana Rue De La Kasbah 403, 21224388008, www.lasultanamarrakech.com
Riad Casa Lalla Zitoun Lakdime, Derb Jamaa16, 21224429757
Angsana Riads Collection Residence Ben Fateh, Rue Loubnane, Gueliz, 21224421979, www.angsana.com
Πού να φάτεDar Marjana Restaurant Derb Sidi Ali Tair 15, Bab Doukkala, 21244385110, 21244385773
The Red House Restaurant & Hotel Avenue El Yarmouk, Hivernage, 21244437040
Riad Tamsna Riad Zitoun Jdid, 23 Derb Zanka Daika, Medina, 21244385272
Dar Moha Rue Dar El-Bacha 81, 21224386400
Comptoir Darna Avenue Echouhada Hivernage, 21224437702, www.comptoirdarna.com
Le Tobsil Derd Abdellah Ben Hessaien 22, Rmila Bab Ksour, Medina 21244444052
BrasseriesGrand Cafe΄ De La Poste Avenue Mohamed V 127, Gueliz, 21224433038, www.grandcafedelaposte.com
Al Jawda Patisserie Avenue Mohamed V 86, Gueliz, 21224434662, www.al-jawda.com
Γκαλερί-Μουσεία
Khalid Art Gallery Rue Dar El Bacha, Medina
Ministero Del Gusto Derd Azouz El Mouassine 22, Medina, 21244426455
Jardin Majorelle Et Musee D’art Islamique 21224301852, www.jardinmajorelle.com
ShoppingBeldi Souikat Laksour 9-11, Medina, 21244441076
Chez Abdou EL Ksour Saba Grawa 70, Medina
Place Vendome Avenue Mohamed V 141, Gueliz, 21224435263
Le Petit Palais Derb Messioui Zankate Rahba 3, Lakdime, 21224391483
Riad Des Epices Laksour Fhal Zefriti 56, 21224385072
Tresor Du Sud Rue El Moissine 49, 21244440439
Bazar Du Musee Riad Zitoune Jdid 38, 21271842628
Kechmara 1 Bis At 3 Rue La Liberte, Gueliz, 21224422532
Complexe D’artisanat Et Bouchaib Derb Baissi Kasbah 7, Boutouil, 21224381853, www.bouchaib.net