O διεθνής μπασκετμπολίστας Θοδωρής Παπαλουκάς, παίκτης της ΤΣΣΚΑ Μόσχας εδώ και έξι χρόνια, ξεναγεί τη Δέσποινα Ζευκιλή σε μια μητρόπολη in progress.
Oι λίστες στατιστικών του real estate φέρνουν φέτος τη Μόσχα στην κορυφή των πιο ακριβών πόλεων στον κόσμο, ψηλότερα ακόμα και από τα μέγαρα του λονδρέζικου West End (τα οποία, άλλωστε, αγοράζουν πλέον μόνο Ρώσοι!). Ο Norman Foster ετοιμάζεται να μετασχηματίσει το κολοσσιαίο ’60s συγκρότημα Rossiya, το άλλοτε μεγαλύτερο ξενοδοχείο στον κόσμο, σε ένα υπερ-mall που θα στεγάζει τέσσερα ξενοδοχεία και καταστήματα. Στο ετήσιο συνέδριο της «Herald Tribune», οι ιδιοκτήτες και leading designers των μεγαλύτερων luxury brands τοποθετούν το μέλλον της αγοράς υψηλής πολυτέλειας –πού αλλού;– στη Μόσχα. Οι τίτλοι-βιτρίνες εκδοτικών κολοσσών, όπως η «Vogue» και το «GQ» της Conde΄ Nast, ανοίγουν τα δικά τους bar-restaurants μαζί με τον τοπικό βασιλιά της εστιατορικής σκηνής Arkady Novikov, που βρίσκεται πίσω από την gold list των hip bar-restaurants της πόλης. Μπορεί η καρτποσταλική εικόνα της Κόκκινης Πλατείας με τους περίτεχνους τρούλους του Αγίου Βασιλείου να κοσμεί πάντα τα εξώφυλλα των τουριστικών οδηγών, η σούπα borscht και τα blinis να φιγουράρουν στα μενού των παλιών αστικών εστιατορίων που αναβιώνουν την αίγλη της προεπαναστατικής Ρωσίας, για τον υποψιασμένο σύγχρονο ταξιδιώτη, όμως, η Μόσχα του σήμερα είναι ένα μυστήριο. Μια πόλη με σκληρό face control, που αλλάζει κυριολεκτικά καθημερινά, κάνοντας την ατζέντα ενός insider ακόμη πιο πολύτιμη για να ζήσεις το τώρα της.
Την ώρα του τηλεφωνικού μας ραντεβού ο Θοδωρής Παπαλουκάς είναι ακόμη κολλημένος στην κίνηση, δίνοντάς μας την πρώτη εικόνα μιας μεγαλούπολης μπροστά στην οποία τα μποτιλιαρίσματα της λεωφόρου Κηφισίας είναι ψιλά γράμματα. «Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόση κίνηση έχει αυτή η πόλη. Ιδιαίτερα το πρωί, είναι πολύ δύσκολο να μετακινηθείς με αυτοκίνητο. Μόνο με το μετρό και με τα πόδια μπορείς να γυρίσεις το κέντρο της. Ούτως ή άλλως, το μετρό της Μόσχας έχει και τουριστικό ενδιαφέρον. Κάποιοι κεντρικοί σταθμοί είναι σαν μουσεία, με υπέροχα βιτρό και αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες».
«Η Μόσχα έχει δύο όψεις», θα μας πει αργότερα, χαλαρώνοντας πλέον στο σπίτι του ύστερα από μια μέρα σκληρής προπόνησης, με το σκύλο του, τον Πειρατή, να... παρεμβαίνει στην κουβέντα. «Άλλη το πρωί κι άλλη το βράδυ. Ακόμα και σε νούμερα. Το πρωί οι κάτοικοι της Μόσχας είναι 12-13 εκατομμύρια και το βράδυ πέφτουν στα 8 με 9. Οι Ρώσοι οδηγούν πολύ. Μπορεί να μένουν σε απόσταση 50 χλμ. από τη δουλειά τους και να μην τους φαίνεται μακριά! Το να οδηγούν 100 χλμ. καθημερινά τους φαίνεται λίγο. Μου έλεγαν κάτι Ρώσοι φίλοι: “Φάγαμε στον Πειραιά και μετά πήγαμε για καφέ σ’ ένα ωραίο μέρος, τη Θεσσαλονίκη” και δεν το έλεγαν γι’ αστείο. Πέρα από τους Ρώσους, όμως, κι ο επισκέπτης θα ζήσει δύο διαφορετικές πόλεις. Το πρωί μπορεί ν’ απολαύσει μια πόλη πλούσια σε ιστορία, με καταπληκτικά μουσεία, εκκλησίες και δεκάδες spots για sightseeing. Το βράδυ, ανάλογα με τα ενδιαφέροντά του, θα βρει μια πόλη γεμάτη κουλτούρα, με μοναδικές πολιτιστικές εκδηλώσεις, θέατρο, χορό, κονσέρτα και φυσικά περίφημη νυχτερινή ζωή».
Η Μόσχα δίνει την αίσθηση μιας πόλης που μεταλλάσσεται συνεχώς. Πόσο έχει αλλάξει στα έξι χρόνια που είστε εδώ;Δεν μπορείτε να φανταστείτε. Η πόλη αλλάζει ασταμάτητα. Φεύγω τον Ιούνιο και γυρίζοντας λίγο καιρό μετά, τη βρίσκω αγνώριστη. Νέοι δρόμοι, νέα κτίρια, νέα στέκια... Πας να επισκεφτείς ένα σχετικά καινούργιο εστιατόριο και δεν υπάρχει πια. Η πόλη έχει ιδιαίτερη ρυμοτομία, με δακτυλίους που αναπτύσσονται περιμετρικά του κέντρου. Η αρχιτεκτονική της συνδυάζει το παλιό με καινούργια, μοντέρνα γυάλινα κτίρια. Το βράδυ σε εντυπωσιάζει με τα εκατοντάδες φωτάκια των ψηλών κτιρίων. Επίσης, έχει πολύ μεγάλους δρόμους. Η Συγγρού, ας πούμε, θεωρείται στη Μόσχα ένας φυσιολογικός δρόμος. Σε πλάτος εννοώ, γιατί σε μήκος είναι βέβαια πολύ μικρή... Για να καταλάβετε για τι μεγέθη μιλάμε, ο περιφερειακός της πόλης έχει μήκος 220 χιλιόμετρα. Επίσης, η Μόσχα είναι μία από τις ακριβότερες πόλεις του κόσμου. Τα ενοίκια στο κέντρο κυμαίνονται από € 5.000-15.000 για ένα διαμέρισμα. Φυσικά, όλα τα σπίτια έχουν security, όπως και όλοι οι άλλοι χώροι.
Πώς διασκεδάζουν οι Μοσχοβίτες; Πού τους βρίσκεις το σαββατόβραδο;Πρέπει οπωσδήποτε να ζήσεις την εμπειρία ενός τσαγιού σε κάποιο από τα cafe΄s της πόλης. To τσάι στη Μόσχα είναι ολόκληρη ιεροτελεστία, με το σαμοβάρι να καίει διαρκώς και τους συνοδευτικούς μεζέδες ν’ αποτελούν κανονικό γεύμα. Οι Ρώσοι έχουν, όμως, και μακρά παιδεία στο θέατρο, την κλασική μουσική και το μπαλέτο. Αξίζει να παρακολουθήσεις τα μπαλέτα Μπολσόι, αν και προς το παρόν οι παραστάσεις τους φιλοξενούνται σ’ ένα άλλο θέατρο κοντά στο ορίτζιναλ, το οποίο ανακαινίζεται και όταν ανοίξει (του χρόνου κατά πάσα πιθανότητα), αναμένεται να συζητηθεί – λένε ότι γίνεται καταπληκτική δουλειά και θα είναι πολύ εντυπωσιακό. Επίσης, υπάρχουν πολλοί φημισμένοι χώροι για όπερα και κονσέρτα κλασικής μουσικής. Από την άλλη, θα βρείτε πολλά ωραία clubs, όπως το «Opera» και το «GQ», και δεκάδες καζίνο, σχεδόν σε κάθε γωνία – χτίζεται μάλιστα και μια πόλη-καζίνο στα πρότυπα του Λας Βέγκας.
Τι πρέπει να δει οπωσδήποτε κάποιος στη Μόσχα;
Η πρώτη βόλτα στη Μόσχα ξεκινά από την Κόκκινη Πλατεία, με τον περίφημο καθεδρικό του Αγίου Βασιλείου, το Μαυσωλείο του Λένιν και το Κρεμλίνο, με μοναδικές εκκλησίες και πολύτιμες συλλογές. Υπάρχουν πάρα πολλά καλά μουσεία. Ξεχωρίζει το Μουσείο Πούσκιν, με συλλογή Γάλλων ιμπρεσιονιστών και μετα-ιμπρεσιονιστών. Αξίζει φυσικά η επίσκεψη στην Πινακοθήκη Τρετιακόφ, με τη μεγαλύτερη συλλογή σε ρώσικες εικόνες και έργα της προεπαναστατικής Ρωσίας, και το Πανεπιστήμιο Λεμονόζ, απ’ όπου έχουν αποφοιτήσει πολλοί διακεκριμένοι επιχειρηματίες, με υπέροχη θέα της πόλης. Γενικά, υπάρχουν πολύ ενδιαφέρουσες εκκλησίες, που αναδείχτηκαν μετά την αλλαγή του καθεστώτος – πολλοί έρχονται και για θρησκευτικό τουρισμό.
Ποιες βόλτες είναι οι αγαπημένες σας;Υπάρχει ένα προάστιο όπου ζουν οι εκατομμυριούχοι, η Ρουμπλιόφκα, με πολύ ωραία εστιατόρια σε γυάλινα κτίρια πάνω στο ποτάμι. Απέχει βέβαια περίπου 50΄ με το αυτοκίνητο. Η Μόσχα έχει απίστευτα πάρκα, σαν να έχεις ένα δάσος μες στην πόλη. Θέλεις ώρες να τα περπατήσεις. Αρέσουν πολύ και στο σκύλο μου, τον Πειρατή!
Τι είδους εστιατόρια υπάρχουν στη Μόσχα; Ποια ξεχωρίζουν;Γενικά, υπάρχουν πολλά καλά εστιατόρια με γεωργιανή, ουκρανική, καυκασιανή και άλλες κουζίνες των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Το να σας ένα hot εστιατόριο σήμερα δεν έχει νόημα, αφού αύριο μπορεί όχι μόνο να μην είναι της μόδας, αλλά να μην υπάρχει καν. Το «Cafe΄ Puskin», σ’ έναν εντυπωσιακό χώρο, είναι ένα από τα καλύτερα για παραδοσιακή ρωσική κουζίνα. Πολύ καλό είναι επίσης και το ιταλικό «Mario’s». Σχεδόν όλα, βέβαια, είναι πολύ ακριβά.
Ποιες είναι οι πιο hot πιάτσες για shopping; Εσείς τι δώρα φέρνετε στους φίλους σας;Η καρδιά του shopping είναι τα μεγάλα εμπορικά κέντρα, τα οποία βέβαια για έναν Έλληνα ενδείκνυνται μόνο για window shopping, αφού οι τιμές είναι 70-80% πάνω σε σχέση με την Αθήνα. Το «Gum» πάνω στο Κρεμλίνο είναι ένα από τα πιο γνωστά, με όλες τις τοπ επώνυμες φίρμες, όπως και το «Tsum» στην ίδια περιοχή ή το «Crocus City Mall» έξω από τη Μόσχα. Δεν μπορώ ν’ αντισταθώ στα παραδοσιακά δώρα, όπως τα κλασικά ρώσικα γούνινα καπέλα, οι μπάμπουσκες και βέβαια το χαβιάρι – πλέον μόνο το κόκκινο όμως, αφού το μαύρο είναι παράνομο.
Ποια είναι τα καλύτερα ξενοδοχεία της πόλης;Υπάρχουν πολλά πολυτελή ξενοδοχεία, με όλες τις μεγάλες αλυσίδες παρούσες. Μερικά από
τα πιο γνωστά είναι το καινούργιο «Ritz», στο οποίο ακούς τιμές όπως € 5.000-6.000 το δωμάτιο, το «Kempinski» και το πιο μοντέρνο «Swiss Hotel».
Υπάρχει κάτι αντίστοιχο με το «αθηνόραμα» στη Μόσχα;Υπάρχουν πολλοί city guides, όπως το «Passport» και το «Moscow Times». Ένα καλό site για τους ξένους, με αγγλικά κείμενα, είναι το www.expat.ru – «expat» είναι ο ξένος στα ρώσικα.
Τελικά σας αρέσει η ζωή στη Μόσχα;Γενικά η πόλη μου αρέσει, αν και η ζωή είναι άγρια κάποιες φορές. Προσέχω πού πάω και
τι λέω. Προσπαθώ να βρίσκομαι σε ελεγχόμενο περιβάλλον. Να ξέρω από πού θα φύγω αν συμβεί οτιδήποτε!
Μόσχα Insider's Info
ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ
ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΑ – BAR
Τα δύο γνωστότερα shopping malls της Μόσχας, με τοπ designer brands, είναι το Gum (www.gum.ru), στην ανατολική πλευρά της Κόκκινης Πλατείας, και το Tsum (www.tsum.ru). Εντός και εκτός πόλης θα βρείτε branches της αλυσίδας malls Crocus. Για δημιουργίες των πιο hip ανερχόμενων Ρώσων designers, επισκεφτείτε τις μπουτίκ Cox (9216784), Marki (9245047) και I. Zima (2093725). Soviet memorabilia θα βρείτε στην υπαίθρια αγορά Vernisazh στο πάρκο Park· σουβενίρ στα παραδοσιακά κιόσκια της Izmailovo Market.