βουβάλια, τζιπ και καυτά χαμάμ
Ψάρεμα, κωπηλασία, ιππασία, ποδηλασία, παραλίμνια πεζοπορία, διαδρομές με τζιπ, παρατήρηση πουλιών: Οι όχθες της Κερκίνης σε εξιτάρουν και σε χαλαρώνουν ταυτόχρονα. Αν προσθέσεις και τη σπάνια απόλαυση του να συναντάς ολόκληρα κοπάδια βουβαλιών ή να βυθίζεσαι στο πιο αντι-lifestyle χαμάμ της ζωής σου, καταλαβαίνεις γιατί, όταν έχεις διάθεση wild west, πρέπει να τραβήξεις βόρεια…
Το πρώτο φως της ημέρας μάς βρίσκει στο ιππικό κέντρο, εκατό μόλις μέτρα από τις όχθες της λίμνης Κερκίνης. Μιλάμε ψιθυριστά, επηρεασμένοι από τη σιγαλιά του τοπίου, καθώς ετοιμαζόμαστε για την πρώτη μας «ιππική περιήγηση» στο βασίλειο των πουλιών. Βγαίνουμε στο χωμάτινο δρόμο που διατρέχει ένα από τα αναχώματα της λίμνης, τα άλογα προχωρούν αργά, σχεδόν αθόρυβα, και μετά τα πρώτα μέτρα της διαδρομής αντιλαμβανόμαστε την πλεονεκτική θέση που βρισκόμαστε. Καβαλάρηδες στο ανάχωμα που υψώνεται αρκετά μέτρα πάνω από την όχθη, έχουμε την καλύτερη θέα στα νερά της λίμνης, στα νησάκια, στις ρηχοτοπιές, στα παραλίμνια δέντρα όπου συνωστίζονται οι φτερωτοί κάτοικοι του υγροβιότοπου. Ο ήλιος είχε ανέβει ψηλά όταν επιστρέψαμε, αλλά εμείς είχαμε χάσει την αίσθηση του χρόνου. Το τοπίο μάς είχε συνεπάρει και ξεχαστήκαμε εντελώς παρακολουθώντας τα πουλιά.
Η επόμενη μέρα ξεκίνησε με ποδηλασία. Επιλέξαμε τη διαδρομή στο ανατολικό ανάχωμα, που ξεκινάει από το χωριό Λιθότοπο. Μετά το τέλος του αναχώματος, και με βάση τις οδηγίες του πιο έμπειρου της παρέας, ακολουθήσαμε μια δύσκολη διαδρομή που διατρέχει τη βόρεια πλευρά της λίμνης, περνώντας από δασωμένους λοφίσκους στο μικρό δέλτα που δημιουργεί ο Στρυμόνας. Χρειάστηκε όλη μας η επιδεξιότητα για να αποφύγουμε τις παγίδες του βάλτου, αλλά είδαμε τόσα πολλά πουλιά, που πραγματικά άξιζε τον κόπο.
Πριν από μερικά χρόνια ο Γιάννης Ρέκλος δημιούργησε τον ξενώνα «Οικοπεριηγητής» και άρχισε να οργανώνει τις πρώτες οικολογικές εξερευνήσεις στη λίμνη. Αρχικά οι περιηγήσεις περιορίζονταν σε πρωινές βαρκάδες που συνδυάζονταν με περιβαλλοντική ενημέρωση. Ωστόσο, το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον των επισκεπτών παρείχε τα «καύσιμα» για να επεκταθούν οι δραστηριότητες. Σήμερα, εκτός από την κλασική βαρκάδα και την κωπηλασία με καγιάκ, μπορείς να κάνεις περιηγήσεις με άλογα, ποδηλασία σε επιλεγμένες διαδρομές και πεζοπορία στις όχθες – εφικτή μόνο κατά την περίοδο που τα νερά της λίμνης είναι χαμηλά, δηλαδή από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη. Εκτός από τον «Οικοπεριηγητή», στην περιοχή δραστηριοποιείται και η εταιρεία «Ιχνηλάτης», η οποία ειδικεύεται στις διαδρομές με άλογα, αλλά οργανώνει και διαδρομές με τζιπ. Κορυφαίες στιγμές: το να διασχίζεις τους βάλτους και να οδηγείς πάνω στην παγωμένη λίμνη, όταν φυσικά το επιτρέπουν οι συνθήκες.
Οι εναλλαγές του τοπίου, μοναδικές. Σε κάποια σημεία ένα μοβ-πράσινο χαλί σκεπάζει τη λίμνη – και ναι, είναι νούφαρα! Στο ανατολικό τμήμα της τα νούφαρα που τη σκεπάζουν είναι κίτρινα, ενώ την άνοιξη στη δυτική όχθη το τοπίο γίνεται κατακόκκινο από τις παπαρούνες.
Τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, μήνες που μεταναστεύουν τα πουλιά, συγκεντρώνονται στην Κερκίνη φανατικοί birdwatchers από κάθε γωνιά της Γης.
«Οι καλύτερες εποχές για να απολαύσεις τη λίμνη είναι το φθινόπωρο, ο χειμώνας και η άνοιξη», λέει ο Γιάννης Ρέκλος, ενώ δεν παραλείπει να μας συστήσει τα τοπικά πανηγύρια που γίνονται του Αγίου Πνεύματος και το Δεκαπενταύγουστο, αλλά και το οικολογικό φεστιβάλ, που πραγματοποιείται το πρώτο σαββατοκύριακο του Ιουλίου.
Η έκπληξη που πάντα περιμένεις όταν ετοιμάζεις βαλίτσες για οικο-weekend, ήρθε τη στιγμή που αφήναμε πίσω μας τη λίμνη και τον ήρεμο κόσμο των πουλιών. Ένα μεγάλο κοπάδι αργοκίνητα βουβάλια διέσχιζε νωχελικά το χωματόδρομο αναζητώντας νερό και δροσιά.
Ο βοσκός που τα πρόσεχε μας είπε πως στην περιοχή υπάρχουν περισσότερα από οκτακόσια βουβάλια, τα οποία αυξάνονται με σταθερό ρυθμό. Προς το παρόν εκμεταλλεύονται μόνο το κρέας τους, αλλά σύντομα θα βγουν στην παραγωγή γαλακτοκομικά προϊόντα από το εξαιρετικά εύγευστο γάλα. Προμηθευτήκαμε καβουρμά και λουκάνικα από το κρεοπωλείο στο χωριό Λιβαδιά, αλλά στο επόμενο ταξίδι ευχόμαστε να δοκιμάσουμε και ελληνική «mozzarella di buffala».
η γοητεία του πρωτόγονου spa
Η ευρύτερη περιοχή της Κερκίνης κρύβει όμως και άλλες συγκινήσεις – καμιά σαρανταριά χιλιόμετρα πιο μακριά, στα σύνορα με τη Βουλγαρία, έξω από το μικροσκοπικό χωριό Άγκιστρο, βρίσκουμε ένα από τα πιο γοητευτικά «spa» της Ελλάδας. Και η διαδρομή ως εκεί αξίζει από μόνη της τον κόπο. Λίγο μετά το Σιδηρόκαστρο, ο δρόμος ακολουθεί την όχθη του Στρυμόνα και η πλούσια βλάστηση στέλνει δροσερές ριπές στο οδόστρωμα. Προσπερνάς το καινούριο εμπορικό κέντρο του Προμαχώνα (κακόγουστη απομίμηση αμερικάνικων mall) και στρίβεις δεξιά για να φτάσεις μετά από ελάχιστα χιλιόμετρα στο χωριό Άγκιστρο.
Το χαμάμ του Αγκίστρου βρίσκεται στην έξοδο του χωριού και γνωρίζει πρωτοφανή άνθηση τα τελευταία χρόνια. Το παλιό πέτρινο κτίσμα, με τη θολωτή οροφή και τα μικρά στρογγυλά ανοίγματα που επιτρέπουν στο φως να δημιουργεί μυστηριακές φωτοσκιάσεις, χρονολογείται από το 950 μ.Χ. Πρόσφατα χτίστηκε δίπλα του ένα μικρό ξενοδοχείο – λίγα σκαλοπάτια οδηγούν από τη ρεσεψιόν στα αποδυτήρια του παλαιού οικήματος. Αφήνεις τα ρούχα στους ξύλινους πάγκους και μπαίνεις στο λιτό σκηνικό του βυζαντινού λουτρού. Τρεις πίδακες ζεστού νερού (η θερμοκρασία φτάνει τους 40° C) σε παρασύρουν με την πρώτη βουτιά. Αυτό το πρωτόγονο spa μπορεί να μη διαθέτει τις παροχές των σύγχρονων κέντρων ευεξίας, αλλά η ατμόσφαιρα μυστηρίου και γαλήνης σε απαλλάσσει από τα δήθεν, σε χαλαρώνει πραγματικά. Εκτός από το παλιό πέτρινο κτίσμα, υπάρχουν και τέσσερις νέες γούρνες με νεοελληνική αισθητική, αλλά είναι μια καλή λύση σε περίπτωση που δεν βρεις θέση στο παραδοσιακό κτίσμα. Άλλωστε, το νερό, αλκαλικό, υδροανθρακούχο, είναι το ίδιο και οι θεραπευτικές του ιδιότητες εξίσου ευεργετικές.
κι άλλες βόλτες…
Μία από τις κοντινότερες στη λίμνη διαδρομές είναι αυτή που «τρέχει» πάνω από τις βόρειες όχθες. Διαδρομή σύντομη αλλά γεμάτη ευχάριστες εκπλήξεις. Στα δεξιά του δρόμου οι δασωμένες πλαγιές του «Όμορφου Βουνού» (Μπέλες), που αποτελεί και το φυσικό σύνορο με τη Βουλγαρία, στα αριστερά, επίπεδα λιβάδια και απέραντα καπνοχώραφα. Μικρά χωριά απλώνουν τα σπίτια τους στις άκρες του δρόμου, και οι θαμώνες των καφενείων παρατηρούν με ενδιαφέρον τα διερχόμενα αυτοκίνητα. Ντόπιος ή περαστικός; Ένα θέμα που πυροδοτεί ακόμα και σήμερα σχόλια και συζητήσεις. Είναι περασμένο μεσημέρι την ώρα που φτάνουμε στη Βυρώνεια, ένα καμπίσιο χωριό που άλλαξε το τούρκικο όνομά του για να τιμήσει το φιλέλληνα Λόρδο Βύρωνα, και φυσικά συναντάμε τη ράθυμη ατμόσφαιρα της μεσημεριάτικης σιέστας. Απόλυτη σιωπή πίσω από τα κλειστά παράθυρα των σπιτιών, μοναδικοί θαμώνες των καφενείων οι γάτες, που λιάζονται στις καρέκλες, ένας σκύλος σηκώνει βαριεστημένα το κεφάλι του στον ήχο του αυτοκινήτου. Κατηφορίζουμε μέχρι το σιδηροδρομικό σταθμό, που μοιάζει να βγήκε από ταινία του Αγγελόπουλου. Το πέτρινο κτίριο κατασκευάστηκε το 1897, και όπως μας πληροφορεί η αναμνηστική πλάκα στον κορμό του αιωνόβιου πλάτανου, «Εδώ ήταν το στρατηγείο των ελληνικών δυνάμεων κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων». Είναι φανερό ότι μετά από αυτή την ιστορική στιγμή, ελάχιστες ανακαινίσεις έγιναν στα κτίρια και στις εγκαταστάσεις. Λίγα χιλιόμετρα μετά τη Βυρώνεια, δίπλα στο Ακριτοχώρι, βρίσκεται το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου: εντυπωσιακό μακεδονίτικο κτίσμα, με πανοραμική θέα στη λίμνη.
Επόμενος σταθμός τα χωριά Άνω και Κάτω Πορόια, με τα σπίτια τους στις δασωμένες πλαγιές του Μπέλες. Είναι τα πιο ζωντανά χωριά της περιοχής, με ανηφορικά δρομάκια, ταβέρνες και καφενεία στις πλατείες με τα πλατάνια, δροσερά ρυάκια που κατεβαίνουν με ορμή από το βουνό. Συναντάμε μια ομάδα πεζοπόρων που παίρνουν το δασικό δρόμο και ακολουθούν το μονοπάτι για την καρδιά του βουνού. Τα Άνω Πορόια είναι η αφετηρία πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών του Μπέλες.
Ακανέ: κέρασμα από τις Σέρρες
Στην όψη θυμίζει λουκούμι. Μια μικρή μπουκιά, πασπαλισμένη με άφθονη ζάχαρη-άχνη που γεμίζει το στόμα κομματάκια ξηρών καρπών, απελευθερώνοντας μια λεπτή βουτυράτη μυρωδιά. Το παράξενο όνομα του τοπικού γλυκού των Σερρών έχει τη δική του ιστορία: Όταν, επί Τουρκοκρατίας, οι τοπικοί άρχοντες ζητούσαν επίμονα από τους Σερραίους υπηρέτες «κάτι γλυκό», αυτοί παρασκεύαζαν έναν πηχτό χυλό από ζαχαροκάλαμο με ξηρούς καρπούς και φρέσκο αρωματικό βούτυρο. Ο χυλός έβραζε σε μεγάλα καζάνια, ενώ κάποιος ανακάτευε συνεχώς το μείγμα με μια μεγάλη κουτάλα. Λαίμαργοι και ανυπόμονοι οι άρχοντες που επέβλεπαν τη διαδικασία, πρόσταζαν συνέχεια τον Σερραίο υπηρέτη «Άκα» (δηλαδή, ανακάτευε!) και έπαιρναν πάντα την απάντηση «Ναι». Ο συνδυασμός των δύο λέξεων έδωσε το όνομα στο αυτοσχέδιο γλυκό που ονομάζεται μέχρι σήμερα «Ακανέ». Θα το βρείτε στο ζαχαροπλαστείο Βασάκη, αλλά και στα περισσότερα ζαχαροπλαστεία των Σερρών.
καθ' οδόν
Παίρνοντας το δρόμο της επιστροφής, αξίζει μια στάση λίγο έξω από τη Θεσσαλονίκη. Γνωστοί καλοφαγάδες οι Βορειοελλαδίτες, μας συνέστησαν με τα καλύτερα λόγια το «καζάν ντιπί» που παρασκευάζει ένα εργαστήριο λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη. Δυσκολευτήκαμε λίγο να βρούμε το μικρό μαγαζί, αλλά το αποτέλεσμα σίγουρα άξιζε τον κόπο. Το εργαστήριο ονομάζεται Βυζαντινό και βρίσκεται στη Λητή Θεσσαλονίκης. Τηλεφωνήστε στο 23940 71760, για να σας καθοδηγήσουν.
Χαμάμ Άγκιστρου
Το χαμάμ είναι ανοιχτό καθημερινά όλο το εικοσιτετράωρο. Μισή ώρα λουτροθεραπεία κοστίζει € 5. Πριν ξεκινήσετε, πρέπει να κάνετε κράτηση στο τηλέφωνο 23230 41420.
Το Hotel Hamam (23230 41420) διαθέτει απλά, περιποιημένα δωμάτια (€ 40
το δίκλινο με πρωινό). Στην άλλη άκρη του χωριού βρίσκεται το νεόχτιστο Hotel Άγκιστρο (23230 28518-9), όπου το δίκλινο με πρωινό κοστίζει € 50.
Για φαγητό, δοκιμάστε τις δύο ψησταριές στο κέντρο του χωριού. Ατμόσφαιρα εξοχής θα βρείτε –λίγο έξω από το Άγκιστρο– στο ιχθυοτροφείο, το οποίο σερβίρει πέστροφες αλλά και μακεδονίτικες σπεσιαλιτέ (23230 41293).
Πληροφορίες για το Άγκιστρο στην ιστοσελίδα www.agistro.gr
ΚΕΡΚΙΝΗ ΠΥΞΙΔΑ
πώς θα πάτε
Με αφετηρία την Αθήνα θα ακολουθήσετε τη διαδρομή Αθήνα - Θεσσαλονίκη - Σέρρες - Κερκίνη. Η συνολική απόσταση από την Αθήνα είναι 633 χλμ. Η απόσταση Θεσσαλονίκη - Κερκίνη είναι 126 χλμ.
πού θα μείνετεΣτο χωριό Κερκίνη θα βρείτε τον ξενώνα Οικοπεριηγητής (23270 41450, από € 65): 26 δωμάτια και διαμερίσματα, άνετοι κοινόχρηστοι χώροι με προσεγμένη διακόσμηση και περιποιημένες αυλές.
Υπάρχουν επίσης λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια στο χωριό και στους γύρω οικισμούς.
Για πληροφορίες, απευθυνθείτε στην Αναπτυξιακή Επιχείρηση του Δήμου Κερκίνης (23270 31203).
Στο κοντινό χωριό Άνω Πορόια ξεχωρίζει ο παραδοσιακός ξενώνας Βιγλάτορας (23270 51231, δίκλινο δωμάτιο από
€ 70): όμορφη διακόσμηση, πλούσιο πρωινό και πραγματικά εγκάρδια εξυπηρέτηση. Επίσης, υπάρχει το ξενοδοχείο Μπέλες (23270 51260, δίκλινο δωμάτιο από € 40).
πού θα φάτεΣτην Κερκίνη δοκιμάστε την ψαροταβέρνα Μπάρμπα Νικόλας (23270 41232) και το ψητοπωλείο Η Κερκίνη (23270 41515), όπου θα βρείτε εξαιρετικά ντόπια λουκάνικα και μακεδονίτικες σαλάτες με ψιλοκομμένο σπιτικό τουρσί. Στην Άνω Πορόια θα φάτε πολύ καλά στην Πεστροφο-ταβέρνα του Δημήτρη Θεοδωρακέλη (23270 51500), σε ξύλινα τραπέζια κάτω από θεόρατα πλατάνια.
Στο χωριό Μακρινίτσα θα βρείτε την ταβέρνα Εβόρα (23270 22283): πανοραμική θέα στη λίμνη, ποντιακές γεύσεις, αλλά και κάποια απρόσμενα πιάτα, όπως... κροκόδειλος!
τι θα αγοράσετεΑπό τους Συνεταιρισμούς Γυναικών στα Πορόια και στην Κερκίνη, ζυμαρικά, γλυκά, μαρμελάδες και παραδοσιακά λικέρ. Από το κρεοπωλείο Μπόρας (23270 31109), που βρίσκεται χωριό Λιβαδιά, αλλαντικά από βουβαλίσιο κρέας. Δοκιμάστε τον καβουρμά, που είναι η κλασική σπεσιαλιτέ της περιοχής.
δραστηριότητεςΨάρεμα, κωπηλασία, ιππασία, ποδηλασία, πεζοπορία, διαδρομές με τζιπ, παρατήρηση πουλιών. Το κέντρο των δραστηριοτήτων είναι το χωριό Κερκίνη, όπου δραστηριοποιούνται οι εταιρείες Οικοπεριηγητής (23270 41450, www.oikoperiigitis.gr) και Ιχνηλάτης (23270 41000, www.ihnilatis.com.gr). Για πληροφορίες οικολογικού τύπου, απευθυνθείτε στο Κέντρο Πληροφόρησης Υγρότοπου Κερκίνης (23270 28004-5) και στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κάτω Πορόιων (23270 23227).