more Prada than Pravda!
Πολύχρωμα κτίρια στο ανακαινισμένο ιστορικό κέντρο, καταπράσινα πάρκα, άνετοι λεωφόροι, ενδιαφέρουσα πολιτιστική ζωή. Σε αντίθεση με την προφανή γραφικότητα της Κρακοβίας, η γοητεία της Βαρσοβίας κρύβεται σε εικόνες αντιφατικές που αποκαλύπτουν το νεανικό πρόσωπο μιας χαλαρής μεγαλούπολης.
Eίναι περίεργο το πώς αλλάζει το ταξιδιωτικό βαρόμετρο. Μέχρι πρόσφατα κανείς δεν θα σκεφτόταν τη Βαρσοβία για weekend. Όμως η πολωνική πρωτεύουσα είναι σήμερα αυτό που ήταν το Βερολίνο ή η Πράγα πριν από δέκα χρόνια: Μια πόλη όπου όλα αλλάζουν, όπου οι άνθρωποι βιώνουν τη γοητεία του πρώτου ξυπνήματος στο σύγχρονο design, με ακμάζουσα κουλτούρα σε caf,s και μπαρ και περιοχές που διατηρούν μια αίσθηση αυθεντικότητας –όπως η πλατεία της Παλιάς Πόλης, το σωστό μέρος να πιεις μια μπίρα Zywiec– ή διαθέτουν ατμόσφαιρα μίνι «Δυτικής Όχθης», όπως η λεωφόρος Krakowskie Przedmiescie, με τις μπαρόκ εκκλησίες της, κάποια grand παλαιά ξενοδοχεία και ένα όμορφο σύμπλεγμα από κτίρια του 17ου αιώνα, που στεγάζουν το campus του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας.
Κι όμως, για τα δεδομένα της Πολωνίας, είναι μια νεαρή πόλη. Την εποχή που το Γκντανσκ και η Κρακοβία γιόρταζαν ήδη πεντακόσια χρόνια ζωής, η σημερινή πρωτεύουσα της χώρας αποκτούσε τα πρώτα της κτίσματα ανάμεσα στα δάση της Μαζοβίας. Η γέννηση της πόλης ξεκίνησε με ένα φρούριο που χτίστηκε τον 14ο αιώνα στη θέση όπου σήμερα βρίσκεται το Βασιλικό Κάστρο. Ακολουθώντας την κλασική δομή των μεσαιωνικών πόλεων, η Βαρσοβία αναπτύχθηκε γύρω από μια κεντρική πλατεία, καλά προστατευμένη από οχυρωματικά έργα. Ωστόσο, η πόλη γρήγορα επεκτάθηκε πέρα από τα όρια των τειχών αποκτώντας δύναμη και πλούτη. Η μεγαλύτερη καταξίωση έφτασε το 1596, όταν ο βασιλιάς αποφάσισε να μεταφέρει εκεί την πρωτεύουσα της χώρας. Τους αιώνες που ακολούθησαν, η πόλη στολίστηκε με παλάτια και καθεδρικούς ναούς και έγινε κέντρο πολιτιστικής ανάπτυξης. Τα χρόνια του Μεσοπολέμου η Βαρσοβία, πρωτεύουσα πλέον του ανεξάρτητου πολωνικού κράτους, γνώρισε μεγάλη βιομηχανική ανάπτυξη, ενώ ταυτόχρονα τα πανεπιστήμια προωθούσαν την τέχνη και τις επιστήμες. Οι βομβαρδισμοί των Γερμανών τον Σεπτέμβριο του 1939, εκτός του ότι σηματοδότησαν την έναρξη του Β΄ Παγκόσμιου πολέμου, ισοπέδωσαν το μεγαλύτερο μέρος της πόλης αφήνοντας άστεγους τους περισσότερους από τους κατοίκους. Στο τέλος του πολέμου η Βαρσοβία δεν θύμιζε σε τίποτα τη λαμπρή προπολεμική πρωτεύουσα. Η ανοικοδόμηση της πόλης ξεκίνησε το 1945 και κράτησε μια ολόκληρη δεκαετία. Οι Πολωνοί με πείσμα και αποφασιστικότητα αναπαρήγαγαν από την αρχή το ιστορικό κέντρο χρησιμοποιώντας ως πρότυπο τα ελάχιστα σχέδια και τις φωτογραφίες που είχαν διασωθεί. Το αποτέλεσμα δικαίωσε τις προσπάθειές τους. Η Παλιά Πόλη απέκτησε ξανά τη γοητευτική της όψη και τη διατηρεί μέχρι σήμερα, χάρη στην προσεγμένη συντήρηση των κτιρίων. Ο σημερινός επισκέπτης δυσκολεύεται να πιστέψει πως αυτά τα υπέροχα κτίρια με τις κουκλίστικες σοφίτες και τις ρομαντικές ζωγραφιές στις προσόψεις με τα απαλά χρώματα μετράνε μόνο πενήντα χρόνια ζωής. Τα καλοφροντισμένα λιθόστρωτα και οι παλιομοδίτικες άμαξες με τα άλογα ενισχύουν την αίσθηση πως περιπλανιέσαι σε γειτονιές που έχουν μείνει αναλλοίωτες από τον 16ο αιώνα.
Η πόλη απλώνεται χτισμένη στις όχθες του ποταμού Βίστουλα. Το ενδιαφέρον των επισκεπτών επικεντρώνεται στην αριστερή όχθη. Στην απέναντι μεριά βρίσκονται οι σύγχρονες συνοικίες, απλωτές γειτονιές με μοντέρνα κτίρια σοσιαλιστικής αισθητικής. Ένα καλό σημείο για την αρχή της περιήγησης είναι το Βασιλικό Κάστρο.
Το εντυπωσιακό κτίριο είναι ένα από τα τελευταία κτίσματα της πόλης που ξαναχτίστηκαν. η ανακατασκευή του ολοκληρώθηκε το 1984. Σήμερα, μπορεί κανείς να περιπλανηθεί στα τριακόσια δωμάτια που αποτελούν ένα σημαντικό μουσείο της ιστορίας της πόλης. Ακριβώς έξω από το Κάστρο απλώνεται μια μεγάλη πλατεία που οριοθετεί την είσοδο στην Παλιά Πόλη. Στο κέντρο της στέκεται το άγαλμα του βασιλιά Σίγκισμουντ, που θεωρείται ο ιδρυτής της. Πολύχρωμα κτίρια, χαριτωμένα καφέ και υπαίθριοι πάγκοι με σουβενίρ –κούκλες με τοπικές φορεσιές και δαντελένια κομψοτεχνήματα– δίνουν χαρακτηριστικό ύφος και ζωντάνια στην πλατεία.
Ακολουθώντας τα λιθόστρωτα δρομάκια θα αφεθείτε σε μια χαλαρή περιπλάνηση εξερευνώντας χαριτωμένες πλατείες, αλλά και ενδιαφέροντα μουσεία, όπως το Μουσείο της Λογοτεχνίας και το Ιστορικό Μουσείο. Τα σαββατοκύριακα οι εκκλησίες έχουν την τιμητική τους. Αστραφτερά αυτοκίνητα στολισμένα με κορδέλες και λουλούδια μεταφέρουν απαστράπτουσες νύφες και οι γαμήλιες τελετές πραγματοποιούνται με σοβαρότητα και μεγαλοπρέπεια, επιβεβαιώνοντας τη βαθιά πίστη των Πολωνών στον καθολικισμό.
Μια ακόμα ενδιαφέρουσα διαδρομή είναι η επονομαζόμενη «Βασιλικό Μίλι». Ξεκινώντας από το Βασιλικό Κάστρο φτάνει μέχρι το Παλάτι Λαζιένκι και έχει συνολικό μήκος τέσσερα χιλιόμετρα.
Σε αυτή τη διαδρομή θα συναντήσετε τα πιο αξιόλογα μνημεία της Βαρσοβίας, όπως την ενδιαφέρουσα εκκλησία της Αγίας Άννας με χαρακτηριστικά μπαρόκ στοιχεία, το μνημείο του ρομαντικού ποιητή Adam Mickiewicz, αλλά και το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη στην είσοδο ενός δροσερού πάρκου. Θα καταλήξετε στο παλάτι Λαζιένκι, ένα από τα ωραιότερα όχι μόνο της Βαρσοβίας, αλλά και ολόκληρης της χώρας.
Το πρώην καλοκαιρινό καταφύγιο των βασιλιάδων περιλαμβάνει, εκτός από το κυρίως παλάτι, ένα τεράστιο πάρκο και ένα αμφιθέατρο όπου τις Κυριακές του καλοκαιριού δίνονται συναυλίες με έργα του Σοπέν. Άλλωστε, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία του πάρκου είναι αφιερωμένο στο διάσημο Πολωνό μουσουργό.
Το πλέον αμφιλεγόμενο αξιοθέατο της πολωνικής πρωτεύουσας είναι χωρίς αμφιβολία το «Παλάτι της Κουλτούρας». Το τεράστιο οικοδόμημα τρυπάει τον ουρανό της πόλης και είναι ακόμα και σήμερα το ψηλότερο κτίριο της Βαρσοβίας. Χτισμένο το 1955 κατά παραγγελία του Στάλιν, ο οποίος θέλησε με αυτόν τον τρόπο να εδραιώσει τη σοβιετική επιρροή στη χώρα, αντικατοπτρίζει την αλαζονική προσωπικότητα του σοβιετικού ηγέτη και προκαλεί μέχρι σήμερα συναισθήματα απέχθειας στους Πολωνούς.
Οι προσπάθειες των ντόπιων να το εντάξουν με ήπιο τρόπο στα οικιστικά σχέδια της πόλης δεν έχουν φέρει κανένα αποτέλεσμα, παρόλο που τα τελευταία χρόνια αρκετοί ουρανοξύστες υψώνουν τη γυάλινη μεγαλοπρέπειά τους στον ουρανό. Μέχρι στιγμής κανένα οικοδόμημα δεν έχει καταφέρει να ξεπεράσει σε ύψος το προκλητικό δημιούργημα του υπερφίαλου ηγέτη. Σίγουρα πάντως βοηθάει τους τουρίστες να προσανατολιστούν, καθώς είναι ορατό από κάθε σημείο της πόλης!
Έξω από το ιστορικό κέντρο και πολύ κοντά στο «Παλάτι της Κουλτούρας» θα συναντήσετε τη Nowy Swiat, έναν από τους ωραιότερους δρόμους της σύγχρονης πόλης: Φαρδιά πεζοδρόμια, παρτέρια με λουλούδια και αναπαυτικά παγκάκια εξασφαλίζουν τις ιδανικές συνθήκες για μια χαλαρή περιπλάνηση που συνδυάζεται με στάσεις σε ατμοσφαιρικά καφέ, όπως το ιστορικό Blikle, διάσημο για τα εξαιρετικά γλυκά που παρασκευάζει από το 1869. Δεν λείπουν βέβαια και τα μοντέρνα μπαράκια με προσεγμένη διακόσμηση και ήχους πολωνέζικης τζαζ.
boutique hotel ή μεγάλη αλυσίδα;
Η ξενοδοχειακή υποδομή της Βαρσοβίας έχει πλέον ξεφύγει από το σοσιαλιστικό παρελθόν της. Ακόμα και τα μεγάλα ξενοδοχεία τριών αστέρων, όπως το Hotel Gromada κοντά στο κέντρο της πόλης, έχουν ανακαινιστεί και προσφέρουν όλες τις ανέσεις. Μια καλή επιλογή είναι τα ξενοδοχεία των μεγάλων αλυσίδων (Sofitel, Marriott), αλλά ξεχωριστή ατμόσφαιρα θα βρείτε στο Le Royal Meridien Bristol (www.lemeridien-bristol.com). Το ξενοδοχείο που βρίσκεται κοντά στο κάστρο μετράει περισσότερο από έναν αιώνα ζωής (άνοιξε το 1901) και η πρόσφατη ανακαίνιση συνδυάζει τις σύγχρονες ανέσεις με τις λεπτομέρειες της Art Nouveau διακόσμησης. Το 2003 η Βαρσοβία απέκτησε το πρώτο boutique hotel (The Rialto, www.hotelrialto.com). Φιλική ατμόσφαιρα, διακόσμηση σε ύφος Αrt D,co και γκουρμέ εστιατόριο, το βάζουν πρώτο στη λίστα προτίμησης των απαιτητικών επισκεπτών. Πολύ κοντά στο ιστορικό κέντρο βρίσκεται και το πεντάστερο Le Regina (www.leregina.com), με προσεγμένη αισθητική, άνετα δωμάτια και καλόγουστους κοινόχρηστους χώρους.
ένα bigos, παρακαλώ!
Η εξερεύνηση της πολωνέζικης κουζίνας κρύβει ευχάριστες εκπλήξεις για τον αμύητο ταξιδιώτη. Κρέας, ψάρια και όλων των ειδών τα λαχανικά συνδυάζονται με φαντασία προσφέροντας γευστικά πιάτα για όλα τα γούστα. Πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν οι σούπες, ενώ από τα πιο χαρακτηριστικά πιάτα θεωρείται το «bigos», μια ιδιαίτερη σπεσιαλιτέ, που αποτελείται από ψιλοκομμένο κρέας μαγειρεμένο με ξινολάχανο και σερβιρισμένο μέσα
σ’ ένα καρβέλι χωριάτικο ψωμί. Ένα από τα καλύτερα εστιατόρια είναι το ατμοσφαιρικό Fukier στην κεντρική πλατεία της Παλιάς Πόλης. Εξαιρετικό σπιτικό φαγητό σε απίστευτα χαμηλές τιμές μπορείτε να δοκιμάσετε στα Milk Bar, λαϊκά εστιατόρια με υποτυπώδες σέρβις, που διατηρούν την ατμόσφαιρα του σοσιαλιστικού παρελθόντος. Η τοπική σοκολατοβιομηχανία Wedel διαθέτει ποιοτικές σοκολάτες σε παλιομοδίτικα μεταλλικά κουτιά – θα τα βρείτε ακόμα και στα καταστήματα του αεροδρομίου. Το ζαχαροπλαστείο A. Blikle βρίσκεται στον αριστοκρατικό εμπορικό δρόμο της πόλης, Nowy Swiat, και είναι διάσημο για τα εξαιρετικά γλυκά που παρασκευάζει από το 1869.
σόσιαλ-shoppingΤο μεγαλύτερο υπαίθριο παζάρι στήνεται κάθε Κυριακή σε ένα τεράστιο εγκαταλειμμένο στάδιο που βρίσκεται στην απέναντι όχθη του Βίστουλα. Ρούχα, αντικείμενα καθημερινής χρήσης και σοσιαλιστικές «αντίκες», σε μια ατμόσφαιρα που αντιπροσωπεύει τη σύγχρονη πραγματικότητα της πολωνέζικης κοινωνίας.
Πληροφορίες για διαδρομές στην πόλη και πολιτιστικές εκδηλώσεις θα βρείτε στην ιστοσελίδα: www.warsawtour.pl.
