Το παραμύθι του Ιμαρέτ

Ένα εκπληκτικό μνημείο, μοναδικό αρχιτεκτονικό δείγμα οθωμανικού μπαρόκ στον ελλαδικό χώρο, το ιστορικό Ιμαρέτ της Καβάλας μετατράπηκε σε μια πρότυπη πολυτελή γωνιά ελληνικής φιλοξενίας. Με βάση και αφορμή αυτό το ξενοδοχείο-κόσμημα, σχεδιάζουμε για σας ένα long weekend με τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της πόλης και κοντινές εκδρομές.

Η διάρκεια της πτήσης από το Ελευθέριος Βενιζέλος ως το αεροδρόμιο Μέγας Αλέξανδρος της Καβάλας είναι περίπου μια ώρα. Ικανός χρόνος για να συνοψίσουμε με τον Παύλο, τον φωτογράφο, το ταξίδι μας στην Καβάλα. Με τον "αεροπλανικό" καφέ ανά χείρας, βάζουμε προτεραιότητες, σημειώνουμε διαδρομές μέσα και έξω από την πόλη, και κάθε φορά η συζήτηση επιστρέφει στην αφορμή αυτού του ταξιδιού, το Ιμαρέτ, σήμα κατατεθέν της Καβάλας, που πρόσφατα αποκαταστάθηκε για να λειτουργήσει ως ξενοδοχείο υψηλότατων προδιαγραφών. Παρασύρομαι σε περιγραφές καθώς αναλογίζομαι την αυτοκρατορική ανατολίτικη γοητεία του κτιρίου: ένα κομψοτέχνημα οθωμανικής αρχιτεκτονικής, σκαρφαλωμένο στις πλαγιές της παλιάς πόλης, με τους εκατό (και βάλε) μολύβδινους τρούλους που το ξεχωρίζουν απ' όλα τα σπίτια της Παναγιάς (έτσι λέγεται η παλιά πόλη). Μερικές ώρες αργότερα όμως, όταν περνάω την εξώπορτα και αντικρίζω τους τρεις εσωτερικούς του κήπους, καθώς το βλέμμα μου χάνεται στις καμάρες και τα σταυροθόλια του, καταναλώνει λεπτομέρειες "στιλβωμένες" από τις εργασίες αναπαλαίωσης, αρχίζω να αγχώνομαι αν θα καταφέρω να το περιγράψω σε όλη του τη λάμψη...

Ένα μύθο θα σας πω…

Το Ιμαρέτ είναι ένα ωραίο παραμύθι που μας ξαναγυρνάει στις τελευταίες δεκαετίες του 18ου αιώνα και στη μορφή του Μοχάμετ Άλι Πασά, του φτωχού τουρκαλβανού από την Καβάλα που έμελλε να γίνει ηγεμόνας της Αιγύπτου και ιδρυτής της τελευταίας δυναστείας της! Πριν από δύο μήνες, η ιδιοκτήτριά του Άννα Μισιριάν άναψε το πρώτο κερί στα δεκάδες φανάρια των ανακαινισμένων στοών του, δίνοντας στο αρχιτεκτονικό αυτό κόσμημα το φιλί της ζωής και χαρίζοντας στην Ελλάδα ένα ξενοδοχείο που κατά την άποψή μου πρόκειται να φιλοξενηθεί στα μεγαλύτερα ταξιδιωτικά έντυπα του κόσμου.

"Δεν θέλω να γράψεις τίποτα για μένα" μου λέει η Άννα. Διαφωνώ μαζί της^ ο άνθρωπος μιλάει για το έργο και το αντίστροφο: γιατί αν η ίδια δεν είχε πάθος και πείσμα για το Ιμαρέτ (κισμέτ, θά 'λεγε κάποιος που σκαλίζει τα μεταφυσικά), το Ιμαρέτ θα κατέληγε ένα ωραίος "ερειπιώνας", όπως δεκάδες άλλα ιστορικά κτίρια στη χώρα μας. Κατάφερε όχι απλώς να το σώσει, αλλά να το μετατρέψει -σεβόμενη την ταυτότητά του -σε ένα ξενοδοχείο υψηλών προδιαγραφών, και αυτό είναι ακόμα πιο σπουδαίο. Γιατί τα κτίρια αυτού του τύπου έγιναν για να κατοικηθούν από ανθρώπους και ανασαίνουν καλύτερα με την δική τους παρουσία.

Αργά το βράδυ στο ρεστοράν του Ιμαρέτ. Ο πολύς κόσμος έχει φύγει. Λινά λευκά τραπεζομάντιλα, αναμμένα κεριά, η φωτισμένη Καβάλα στον ορίζοντα (πόσο πιο όμορφη είναι τη νύχτα), λευκά τριαντάφυλλα παντού (φετίχ της Άννας), οι μυρωδιές των βοτάνων από τους κήπους, ο σομελιέ να επιλέγει ένα κόκκινο κρασί για το χουνκιάρ μπεγιεντί μας και σάουντρακ το "As time goes by" από την Καζαμπλάνκα (play it again, Sam). Κι εγώ να βρίσκομαι στην πιο γλυκιά αντίφαση. Στα μονοπάτια της ιστορίας του Ιμαρέτ μέσα από τη διήγηση της Άννας και στη λεπτότητα της πορσελάνης Limoges μπροστά μου. Στην δροσερή αίσθηση της σαλάτας με ρόκα και φρέσκα σύκα από το κτήμα που απολαμβάνω και σε μουσειακές εικόνες, όπως τα παλιακά "ψυγεία" (πήλινα πιθάρια, δηλαδή, χωμένα κατά το ήμισυ στη γη) του Ιμαρέτ στα παλαιά μαγειρεία. Ιστορική μνήμη και πολυτέλεια χέρι-χέρι. Πόσες φορές την αναζήτησα στα ταξίδια μου στην Ελλάδα, ζηλεύοντας ανάλογα παραδείγματα του εξωτερικού!

Μείναμε μόνοι στο εστιατόριο και η Άννα Μισιριάν, χαλαρή πια, πετάει τα παπούτσια της και ξετυλίγει το νήμα της ιστορίας. Όλα άρχισαν με την γέννηση του Μοχάμετ Άλι Πασά στην Καβάλα το 1769. Κάποιοι υποστηρίζουν πως στην πραγματικότητα γεννήθηκε ένα χρόνο πριν, αλλά ως θαυμαστής του Μεγάλου Ναπολέοντα ήθελε να δηλώνει την ίδια με αυτόν χρονολογία γέννησης. Γιος ενός δερβέναγα αλβανικής καταγωγής, μένει ορφανός από νωρίς και υιοθετείται από τον Τούρκο φρούραρχο της Καβάλας. Πολύ γρήγορα μπαίνει στη φρουρά της πόλης. Σε νεαρή ηλικία παντρεύεται μια πλούσια ζωντοχήρα από το χωριό Νουσρετλί της Δράμας, το σημερινό Νικηφόρο (το σπίτι υπάρχει ακόμα και σήμερα στο χωριό). Ανεβαίνει γρήγορα τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας στον οθωμανικό στρατό και τον στέλνουν εναντίον του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο. Αυτό είναι το πρώτο ταξίδι στο πεπρωμένο του. Με την επιστροφή του στην Καβάλα ασχολείται παράλληλα και με το εμπόριο του καπνού. Η Υψηλή Πύλη που έχει ήδη εκτιμήσει τις στρατιωτικές του δυνατότητες, τον ξαναστέλνει στην Αίγυπτο για την καταστολή της εξέγερσης των Μαμελούκων. Νικά και ανακηρύσσεται Βαλής της Αιγύπτου, αντιβασιλιάς δηλαδή. Μέσα σε λίγα χρόνια μόνο θα καταφέρει να αναδιοργανώσει το κράτος σε όλους τους τομείς εισάγοντας στη χώρα νέες ευρωπαϊκές δομές. Η δυναστεία του θα βασιλεύσει στη γη του Νείλου για περισσότερα από εκατόν πενήντα χρόνια· τελευταίος της απόγονος, ο βασιλιάς Φαρούκ. Το 1824 ο σουλτάνος ξαναζητάει τη βοήθεια του για να καταστείλει την επαναστατημένη Πελοπόννησο. Και έτσι ο γιος του, ο περιβόητος Ιμπραήμ βρίσκεται αντιμέτωπος με τον Παπαφλέσσα στα Δερβενάκια.

Ο Μοχάμετ Άλι Πασάς δεν επέστρεψε ποτέ στην γενέθλια γη, την Καβάλα, αν και του είχε παραχωρηθεί μαζί με την Θάσο από τον σουλτάνο. Υπήρχε όμως πάντα στη σκέψη του. Κάποια στιγμή αποφασίζει να κάνει μια μεγάλη δωρεά. Το ερώτημα που τίθεται είναι: λιμάνι ή σχολείο; Οι κάτοικοι της πόλης ζητάνε σχολείο. Και έτσι η Καβάλα αποκτά το γνωστό σήμερα ως Ιμαρέτ, ένα θρησκευτικό και εκπαιδευτικό κέντρο μεγάλης ακτινοβολίας, από την ίδρυσή του το 1817 και καθ' όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Στις αρχές του 20ου αιώνα μετατράπηκε σε πτωχοκομείο για όλους τους αναξιοπαθούντες της πόλης, ανεξαρτήτως θρησκεύματος.

Σε μια κτητορική του επιγραφή σημειώνεται: "να είναι αθάνατο, όσο ο εννιάθολος ουρανός". Μετά την μικρασιατική καταστροφή, στα κελιά του βρήκαν καταφύγιο εκατοντάδες πρόσφυγες, οι τελευταίοι των οποίων αποχώρησαν από εδώ το 1967. Οι χώροι του κατά καιρούς χρησιμοποιήθηκαν ως καφενείο και ταβέρνα. "Έβλεπα το κτίριο να κλαίει" μου λέει η Άννα Μισιριάν και συνεχίζει την διήγησή της για την απόκτησή του, μια μικρή οδύσσεια, καθώς το Ιμαρέτ (όπως και το σπίτι του Μοχάμετ Άλι) αποτελεί περιουσία του Αιγυπτιακού κράτους. Από τη στιγμή που η εκμετάλλευσή του πέρασε στα χέρια της, μέσα σε δυο χρόνια, έγινε το θαύμα της αποκατάστασης και της μετατροπής του σε ξενοδοχείο.

μουσική... δωματίου

Μαγευτικό ως σκηνικό, μοναδικό ως αρχιτεκτονικό οικοδόμημα, υποβλητικό με το βάρος της ιστορίας του και πολυτελές μέσα στην απλότητά του: το Ιμαρέτ πρέπει να το ζήσεις για να αντιληφθείς όλη του τη χάρη. Κάποιος μπορεί να το δει απλώς ως ένα υπερπολυτελές ξενοδοχείο. Προσωπικά ένιωσα σαν να έμπαινα σε μοναστήρι. Σιώπησα στον ντερσανέ, την κεντρική αίθουσα διδασκαλίας που μοιάζει με τζαμί^ εδώ, κάτω από τον υποβλητικό θόλο, θα στήνονται εκθέσεις και θα φιλοξενούνται εκδηλώσεις. Περπάτησα αλαφροπατώντας κάτω από τις στοές -και όχι μόνο από σεβασμό στους υπόλοιπους πελάτες. Απόλαυσα την καλύτερη βεράντα (δίπλα στο δωμάτιο 28) του ξενοδοχείου, χαζεύοντας τους υπαλλήλους του Ιμαρέτ που κινούνταν αθόρυβα σαν ξωτικά φτιάχνοντας τους κήπους (η καλύτερη μου στιγμή να τους παρακολουθώ να ανάβουν τα λευκά κεριά στα εκατοντάδες φανάρια των στοών, φως που του χαρίζει μια απόκοσμη διάσταση). Βούτηξα στην εσωτερική πισίνα με τις ψηφίδες και ένιωσα σαν να κολυμπάω στην καρδιά του κτιρίου. Ξεναγήθηκα στο χώρο του χαμάμ και υποσχέθηκα στον εαυτό μου να ξαναγυρίσω μόλις αρχίσει να λειτουργεί στα μέσα Οκτώβρη. Λάτρεψα τον οθωμανικό κήπο (σ' αυτόν έχουν πρόσβαση οι περισσότερες σουίτες). Ήθελα περισσότερο χρόνο (ας όψεται το ρεπορτάζ…) για να αφιερώσω στην ιεροτελεστία του πρωινού - χαμογέλασα με την έκπληξη του Γερμανού τουρίστα στο διπλανό τραπέζι όταν είδε μαζί με τον καφέ του να φτάνει σε δίσκο και η γερμανική του εφημερίδα. Κι ύστερα, δημοσιογραφική αδεία, είχα την τύχη να ξεναγηθώ σε όλα τα δωμάτια που δεν φιλοξενούσαν κόσμο. Όλα θολοσκέπαστα, αλλά διαφορετικά μεταξύ τους σε μέγεθος και εσωτερική διαρρύθμιση, "ανοίγουν" στα περίκλειστα αίθρια-αυλές, έχουν παράθυρα (και κάποια ελάχιστα δική τους βεράντα) με πανοραμική θέα προς τη θάλασσα και την πόλη της Καβάλας. Οι κομψοί θόλοι τόσο των δωματίων όσο και των κυρίως χώρων, επενδυμένοι εξωτερικά με φύλλα μολύβδου, είναι το σήμα κατατεθέν του Ιμαρέτ. Ξύλινα πατώματα, υπέροχα αναπαυτικά κρεβάτια, σεντόνια που σε χαϊδεύουν, στρογγυλές μπανιέρες που παραπέμπουν σε Ανατολή, μπακιρένιοι ή μαρμάρινοι νιπτήρες, φωτιστικά που μοιάζουν με καντηλέρια, καλλυντικά Βulgari στο μπάνιο και οικολογικά σαπούνια, κόκκινα τριαντάφυλλα στα βάζα και ένα λευκό τριανταφυλλάκι πάντα στο νιπτήρα…

Κάθε δωμάτιο και μια έκπληξη. Το 5 έχει το μεγαλύτερο θόλο και μάλιστα επιζωγραφισμένο. Η σουίτα νούμερο 3 σε παραπέμπει στις Χίλιες και μια Νύχτες με το κρεμαστό καντηλέρι, το καμπυλωτό τζάκι και την στρογγυλή μπανιέρα μέσα στο υπνοδωμάτιο. Από το κρεβάτι του 31 έχεις την καλύτερη θέα στους θόλους -χαλάλι τα λίγα τετραγωνικά του. Αντίθετα, η προεδρική σουίτα, το νούμερο 2, απλώνεται σε δύο επίπεδα, αλλά δεν στερείται καθόλου θαλπωρής -αντιθέτως το μεγαλύτερο της θέλγητρο είναι το τζάκι δίπλα στο κρεβάτι. Α, και κάτι ακόμα. Εγώ είδα το ξενοδοχείο ντυμένο στα καλοκαιρινά του. Από τον Οκτώβριο φοράει τα χειμωνιάτικα (χειροποίητα χαλιά, διακριτικά βελούδα, τζάκια αναμμένα). Το Ιμαρέτ κάνει επιτέλους ταξιδιωτικό προορισμό την Καβάλα.

INFO

Imaret, 2510/620151, www.imaret.com Τιμή δίκλινου από 300 ευρώ. Πρωινό 20 ευρώ. Δεν δέχεται παιδιά κάτω από 12 χρόνων.

48 ώρες στην Καβάλα

Η Καβάλα έχει τη φήμη της όμορφης. Αν την κοιτάξεις με συμπάθεια θα καταλάβεις το γιατί. Υπήρξε πόλη-σταρ, η Μέκκα του καπνεμπορίου. Και μια σταρ όσο κι αν έχει "τσαλακωθεί", φέρει πάνω της τα παλιά σημάδια ομορφιάς που την κάνουν να ξεχωρίζει. Άνθισε το 19ο αιώνα και πολύ γρήγορα από ένα μικρό χωριό έγινε μεγαλούπολη αναπτύσσοντας μια μοναδική για τα ελληνικά δεδομένα ποιότητα ζωής. Η αλλοτινή ευημερία έχει αφήσει τα σημάδια της στα κτίρια, στους ανθρώπους στις συμπεριφορές. Και είναι αναγνωρίσιμη ακόμα και πίσω από τους τσιμεντένιους όγκους των πολυκατοικιών που πνίγουν την σύγχρονη Καβάλα. Την είδαμε λοιπόν με συμπάθεια και σας προτείνουμε τα σημεία εκείνα, που μαζί με την εμπειρία του Ιμαρέτ, θα κάνουν το ταξίδι σας εδώ αξέχαστο.

Η πρώτη ευχάριστη έκπληξη είναι η διαδρομή από το αεροδρόμιο ως την πόλη. Η Εγνατία Οδός είναι έτοιμη σε αυτό της το κομμάτι, όμορφη, πανεύκολη και γρήγορη. Έτοιμο είναι επίσης και το δύσκολο κομμάτι Θεσσαλονίκη-Ρεντίνα για όσους αποφασίσουν να κάνουν το ταξίδι με αυτοκίνητο.

Το Ιμαρέτ είναι κτισμένο στην πιο όμορφη συνοικία της Καβάλας την Παναγία, κάτω ακριβώς από το Κάστρο. Εδώ ήταν ο αρχικός ιστορικός πυρήνας της πόλης (στο ανατολικό σημείο του λόφου βρέθηκαν μάλιστα και ίχνη νεολιθικού πολιτισμού) και εδώ ήταν συγκεντρωμένος ο πληθυσμός της (περισσότεροι Τούρκοι και λιγότεροι Έλληνες) μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν άρχισε το εμπόριο του καπνού και οι κάτοικοι βγήκαν από τα προφυλαγμένα τείχη. Φωτογραφική μηχανή ή κάμερα ανά χείρας προς αναζήτηση εικόνων (υπάρχουν καλά φυλαγμένα μυστικά μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής) και βόλτες με τα πόδια, λοιπόν.

Ίσως η αναμόρφωση του Ιμαρέτ να ανοίξει νέους δρόμους. Η Παναγία θα μπορούσε να γίνει στολίδι πραγματικό για την Καβάλα: Μια πινελιά φροντίδας, με άποψη, θα μετατρέψει τα κουτουκάκια και τα μπαράκια της περιοχής σε νησίδες αισθητικής, αλλά και ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τον επισκέπτη. Στην μικρή διαμορφωμένη πλατεία της Παναγιάς θα δείτε το σπίτι του Μοχάμετ Αλι (από τα ελάχιστα στον ελλαδικό χώρο στο οποίο διασώζεται η χωριστή διάταξη των διαμερισμάτων των ανδρών και των γυναικών), που αυτή την εποχή αναστηλώνεται και θα λειτουργήσει ως ρεστοράν από την Άννα Μισιριάν.

Σίγουρα ακόμα και να μην έχετε ταξιδέψει ποτέ στην Καβάλα γνωρίζετε το μνημειακό και υποβλητικό υδραγωγείο της πόλης, τις Καμάρες, έργο του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή τον 16ο αιώνα (αυτή την εποχή γίνονται έργα συντήρησης). Οι Οθωμανοί μπήκαν στην πόλη στα 1391 και από το τέλος του 15ου αιώνα της αλλάζουν το όνομά της -από Χριστούπολη σε Καβάλα: Επισκευάζουν το κάστρο και τα τείχη και πάνω στα ίχνη βυζαντινού τείχους κτίζουν τις Καμάρες με τις εξήντα αψίδες, το μεγαλύτερο ύψος των οποίων είναι 52μ.

Λίγο πιο κάτω από τις Καμάρες (προς την μεριά του λιμανιού) θα σταθείτε οπωσδήποτε στον Άγιο Νικόλαο: πάλαι ποτέ τζαμί, που είχε κτιστεί πάνω σε ερείπια αρχαίου ναού, το οποίο μετά την απελευθέρωση μετατράπηκε σε εκκλησιά. Μπείτε στα στενά δρομάκια γύρω από την συνοικία του Αγίου Νικολάου και χαζέψτε στα φοκλόρ ύφους μαγαζάκια που πουλάνε από πλαστικά λουλούδια και μπακίρια μέχρι καφέ και μπαχάρια. Από τα παλιότερα μαγαζιά καφέ είναι του Ανανιάδη (1903): μην πείτε όχι σε ένα σουβενίρ όπως τα φλυτζανάκια Ανανιάδη.

Όσο κι αν η αντιπαροχή κατέστρεψε τον αρχιτεκτονικό πλούτο της Καβάλας, ο επισκέπτης μπορεί περιδιαβαίνοντας την πόλη να μάθει ιστορία. Ήταν το 1864 όταν οι Τούρκοι επέτρεψαν στους Έλληνες να κτίσουν έξω από την Παναγιά δημιουργώντας τον πρώτο δικό τους οικισμό, του Άγίου Ιωάννη, όπου μέχρι σήμερα διατηρούνται τα περισσότερα κτίρια αρχιτεκτονικού και ιστορικού ενδιαφέροντος. Εδώ συγκεντρώθηκαν τα δυναμικότερα στοιχεία του ελληνικού πληθυσμού βάζοντας τις βάσεις για το εμπόριο, κύρια του καπνού. Το λιμάνι απέκτησε βαρύνουσα σημασία, έμποροι από όλη την Ευρώπη κατέφτασαν και η οικονομική ευμάρεια αποτυπώθηκε στα κτίρια, στα οποία εκφράζονται σχεδόν όλες οι αρχιτεκτονικές τάσεις της εποχής. Κυριαρχεί μεν ο νεοκλασικισμός αλλά δανείζεται στοιχεία τόσο από το γερμανικό μπαρόκ και τον γερμανικό ρομαντισμό όσο και από το γαλλικό ροκοκό. Αντίστοιχη άνθιση αποκτά και η βιομηχανική αρχιτεκτονική καθώς οι καπναποθήκες πληθαίνουν στην πόλη.

Εξαιρετικό δείγμα αξιοποίησης μιας παλιάς καπναποθήκης αποτελεί το καινούργιο εμπορικό κέντρο λίγο μετά την πλατεία Ομονοίας: Διαθέτει καφέ στο αίθριο, μεζεδοπωλείο σε όροφο και τα πιο όμορφα μαγαζιά της πόλης. Είναι σημαντικό που τα τελευταία χρόνια πολιτεία και ιδιώτες αποφάσισαν να δώσουν νέες χρήσεις στις καπναποθήκες, στεγάζοντας δημόσιες υπηρεσίες ή μετατρέποντας τις σε ρεστοράν και μπαράκια. Πετυχημένο παράδειγμα το χειμωνιάτικο μπαρ Νησί, στέκι για τους ψαγμένους Καβαλιώτες, το οποίο φιλοξενεί και πολλά live.

Μια παλιά έκδοση καρτποστάλ με 44 παλιές εικόνες της πόλης που είδα στο αρχείο του Καβαλιώτη φίλου, δικηγόρου Θωμά Μέλισσα, με έκανε να ταξιδέψω νοερά στις καλές εποχές της Καβάλας. Είναι έκδοση του Ιστορικού και Λογοτεχνικού Αρχείου της πόλης και αξίζει να την αναζητήσετε στα ντόπια βιβλιοπωλεία. Έχει τίτλο "Πανόραμα Καβάλας 1856-1925".

Στο Δημοτικό Μουσείο της Καβάλας στην οδό Φιλίππου 4 μπορείτε να δείτε έργα του γνωστού Θασίτη γλύπτη Πολύγνωτου Βαγή, που έφυγε μικρός από τη Θάσο. Έργο του φιλοξενείται στο ΜΟΜΑ της Νέας Υόρκης, ενώ μουσείο με έργα του έγινε πριν λίγα χρόνια και στο νησί του.

Μια μικρή πινακίδα έξω από ένα κτίριο ενημερώνει περί Μουσείου Καπνού, αλλά όπως έμαθα η δημιουργία του ιδρύματος είναι σε εξέλιξη. Σίγουρα το χρειάζεται μια πόλη με τόσο μεγάλη ιστορία γύρω από το εμπόριο του καπνού και το καπνεργατικό κίνημα.

Στην περιοχή Ραψάνη κοντά στην ιχθυόσκαλα αναζητήστε το καφενείο "Περιστέρι", στο οποίο τραγουδούσε ο Καζαντζίδης.

Η καλύτερη ψαροταβέρνα της πόλης είναι ο Αχιλλέας στο Περιγιάλι (τηλ. 2510/228711). Όμορφος κήπος, μικρή αίθουσα, εντυπωσιακό σέρβις και φυσικά φοβερό ψάρι. Α, και σπέσιαλ πατάτες από το Νευροκόπι.

Όταν οι Καβαλιώτες αποφασίζουν να βγούνε για φαγητό εκτός των τειχών στις πρώτες τους επιλογές είναι η ταβέρνα "Ορεινό" (2510/611634) στο χωριό Κορυφές (16χλμ. από την πόλη). Νόστιμη ελληνική κουζίνα και κάβα έκπληξη.

Αν σας αρέσουν τα όστρακα, αναζητήστε τον Ωκεανό( τηλ. 2510/223276) στην περιοχή Σφαγεία.

Αν ψάχνετε για την ιστορία της πόλης μέσα από τις αντίκες, μπείτε στο παλαιοπωλείο της οδού Ομονοίας 96. Μάθαμε ότι τις Κυριακές του χειμώνα ανοίγει για τσάι και κουβεντούλα (διασταυρώστε αν ισχύει φέτος).

Το πιο δυνατό κλαμπ της Καβάλας (πατείς με, πατώ σε) είναι του ΝΟΚ (Ναυτικός όμιλος) στην προκυμαία. Πηγαινέλα από τις πιο νεανικές φάτσες της πόλης. Αν προτιμάτε σοφιστικέ ύφος και χαμηλούς τόνους, αναζητήστε το Μικρό Νησί στην πλατεία Καραολή. Το πιο cozy μπαράκι είναι το Ρόδο στον πεζόδρομο Κωστή Παλαμά.

Must είναι η βόλτα στην προκυμαία και ειδικά το βράδυ, όταν η νεολαία δίνει εδώ τα ραντεβού της και ξεχύνεται στην πόλη.

Την πιο cult εικόνα θα εισπράξετε στο ουζερί το "Ναυπηγείον", στον ταρσανά της Καβάλας. Στέκι που είναι ανοικτό από το πρωί για καφέ και περνάει σερί από το ούζο του μεζέ, στην μπύρα του μεσημεριού και καταλήγει στο κρασάκι της νύχτας. Ελάχιστα τραπέζια, τσιμπολόγημα και κουβεντούλα με θέα τα καΐκια.

Η ιχθυόσκαλα της Καβάλας είναι από τις μεγαλύτερες και πιο οργανωμένες στην Ελλάδα. Απαγορεύεται η είσοδος σε ιδιώτες, αλλά ο φύλακάς της είναι φιλικός και ίσως σας επιτρέψει να εισπράξετε για λίγο την ένταση της αγοράς· πρέπει όμως να θυσιάσετε τον πρωινό σας ύπνο. Τα καΐκια ξεφορτώνουν μέχρι τις 7 το πρωί.

BOX- Βιβλίο

Ένα βιβλίο που σας εισάγει με τον καλύτερο τρόπο στην πόλη της Καβάλας είναι αυτό του Διαμαντή Αξιώτη "Καβάλα", από τη σειρά των εκδόσεων Μεταίχμιο "Μια πόλη στη λογοτεχνία". Με την επιμέλεια του Καβαλιώτη συγγραφέα έχουν συγκεντρωθεί κείμενα των σημαντικότερων Ελλήνων πεζογράφων, στα βιβλία των οποίων αναφέρεται η Καβάλα: Ανάμεσα τους ο Παπαδιαμάντης, η Μάρω Δούκα, ο Βασίλης Βασιλικός, ο Μένη Κουμανταρέας, ο Γιώργος Χειμωνάς, αλλά και ξένοι περιηγητές. Ένα βιβλίο που με βοήθησε να δω την Καβάλα μέσα από διαφορετικές οπτικές γωνιές. Ο Διαμαντής Αξιώτης έχει εκδώσει επίσης το βιβλίο "Το ελάχιστον της ζωή μου" (εκδόσεις Κέδρος), που αναφέρεται στη ζωή του Μοχάμετ Άλι, ιδρυτή του Ιμαρέτ.

εκδρομές με αφετηρία την Καβάλα

Εκ των ουκ άνευ, είναι η βόλτα στον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων που απέχουν μόλις 15χλμ. από την πόλη. Ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος της Ανατολικής Μακεδονίας κτίστηκε από το βασιλιά Φίλιππο το 356 π.Χ. στη θέση ενός παλιότερου οικισμού των Θασίων με το όνομα Κρηνίδες. Το όνομα αυτό έχει σήμερα το γνωστό καπνοχώρι δίπλα στους Φιλίππους. Εδώ ο Απόστολος Παύλος ίδρυσε την πρώτη χριστιανική εκκλησία της Ευρώπης. Πολύ καλό βοήθημα είναι η έκδοση "Φίλιπποι", του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων.

Η Ξάνθη απέχει τριάντα χιλιόμετρα από το αεροδρόμιο της Καβάλας. Είναι μια εύκολη εκδρομή για μια γεύση από Ανατολή και Θράκη. Αν μάλιστα προγραμματίσετε την εκδρομή Σάββατο, υπολογίστε χρόνο και για το φημισμένο σαββατιάτικο παζάρι της πόλης αλλά και για βόλτα στα σοκάκια της παλιάς πόλης με τα πλακόστρωτα σοκάκια και τα μακεδονίτικα αρχοντικά.

Μια από τις πιο ανερχόμενες περιοχές του νομού είναι το Παγγαίο, με το μικρό χιονοδρομικό του κέντρο (ιδιαίτερα δημοφιλές στους γνώστες του σκι). Τα χωριά Νικήσιανη, Γεωργιανή, Παλαιοχώρι και Μουσθένη, που σκαρφαλώνουν στις πλαγιές του, είναι μια ανάσα δροσιάς για ντόπιους και επισκέπτες. Εκτός από τα πανέμορφα δάση οξιάς, στο Παγγαίο συναντάς ακόμα και σήμερα αρκετά "ζωντανά" μοναστήρια με σημαντικό ρόλο στη ζωή της περιοχής. Γνωστότερο απ' όλα η Μονή Εικοσιφοίνισσας, κοντά στην Νικήσιανη.

Φυσικό σύνορο των νομών Καβάλας και Ξάνθης είναι ο Νέστος. Επισκεφτείτε στην Κεραμωτή το Κέντρο Πληροφόρησης για το Δέλτα του ποταμού και στην Νέα Καρυά το Κέντρο Υποδοχής Επισκεπτών Παραποτάμιου Δάσους και κινηθείτε στην περιοχή με βάση τις πληροφορίες και τις οδηγίες που θα σας δώσουν. Στο Δέλτα του Νέστου το οποίο εκτείνεται σε μια μεγάλη έκταση από τη Νέα Καρβάλη ως τα Άβδηρα δημιουργούνται εννέα λιμνοθάλασσες, πάνω από επτά μικρές λίμνες, υγρολίβαδα, καλαμώνες και θίνες. Εδώ βρίσκεται και το μοναδικό σε έκταση παραποτάμιο δάσος της Ελλάδας, το γνωστό ως Μεγάλο Δάσος ή Κοτζάμ Ορμάν. Η εποχή είναι κατάλληλη και για παρατήρηση πουλιών· στο Δέλτα φωλιάζουν πάνω από 300 είδη.

Έντυπο υλικό για όλη την περιοχή μπορείτε να αναζητήσετε στην Εταιρεία Τουρισμού, στα γραφεία της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, που βρίσκονται στην Καβάλα (Ελευθερίας 2, 2510/622385).

Πως θα πάτε: Από την Αθήνα, η Ολυμπιακή έχει δύο πτήσεις κάθε μέρα ενώ η Aegean Airlines πετάει καθημερινώς στις 8. 15 το πρωί. Διάρκεια πτήσης περίπου μία ώρα (κόστος € 150 με επιστροφή, + € 40 φόροι)