© shutterstock
Έρωτας. Το πιο διαχρονικό θέμα της τέχνης από την αυγή του πολιτισμού. Ζωγράφοι, γλύπτες, συγγραφείς και ποιητές έχουν εμπνευστεί από αυτό το διπολικό συναίσθημα που έχει τη δύναμη άλλοτε να σε εκσφενδονίζει στα ουράνια και άλλοτε να σε κατακερματίζει στα τάρταρα. Και κάπως έτσι αποκαλύπτεται η μαγεία της τέχνης. Μέσα από το πρίσμα της, η πολυπλοκότητα αυτού του συναισθήματος σπάει σε χίλια κομμάτια, με την ίδια ένταση που χαρακτηρίζει τον έρωτα, ώστε με δημιουργικό τρόπο να ανακαλύψουμε βαθύτερες πτυχές της ανθρώπινης φύσης μας: την επιθυμία, την έλξη, το πάθος, την ένωση, τον πόνο και τη διάλυση. Η τέχνη αποτυπώνει τον έρωτα, μετατρέποντάς τον σε κάτι αιώνιο, επαναφέροντάς μας συνεχώς στην αλήθεια του ανθρώπινου ψυχισμού. Με αφορμή την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου ταξιδεύουμε σε μουσεία και εκθέσεις που απογειώνουν τον έρωτα σε διαφορετικές εκδοχές του.
Το Σπίτι της Ιουλιέτας στη Βερόνα
Eμπνευσμένο από το διαχρονικό Σαιξπηρικό έργο "Ρωμαίος και Ιουλιέτα", το Casa di Giulietta, που χρονολογείται από τον 14ο αιώνα, αποτελεί σημείο αναφοράς για τους ρομαντικούς επισκέπτες που θέλουν να ζήσουν λίγη από τη μαγεία του πιο διάσημου ερωτικού δράματος των δύο κατατρεγμένων εραστών, με τους θρυλικούς διαλόγους στο περίφημο μπαλκόνι (αν και κατασκευάστηκε πολύ αργότερα). Στην αυλή, όπου πολλά ζευγάρια επιλέγουν να κάνουν το γάμο τους, το άγαλμα της Ιουλιέτας προσελκύει χιλιάδες αγγίγματα στο δεξί στήθος, -καθώς λέγεται ότι φέρνει τύχη στον έρωτα-, ενώ ο τοίχος των ερωτευμένων γεμίζει με μηνύματα αγάπης που γράφονται πάνω του ή σε χαρτάκια. Το μουσείο που υμνεί την αιώνια αγάπη, είναι γνωστό για την παράδοση των επιστολών "Γράμματα στην Ιουλιέτα", όπου κάθε χρόνο, χιλιάδες άνθρωποι από όλο τον κόσμο γράφουν γράμματα ζητώντας συμβουλές για τον έρωτα, ενώ μια ομάδα εθελοντών, γνωστή ως "Οι Γραμματείς της Ιουλιέτας", απαντά στις επιστολές.
To Μουσείο Erotica στην Βαρκελώνη
Στη λεωφόρο Las Ramblas, μπροστά από τη διάσημη αγορά Boqueria, θα συναντήσετε το πρώτο ερωτικό μουσείο στην Ισπανία Museo Erótico de Barcelona, όπου εκτίθενται πάνω από 800 εκθέματα, ερωτικά έργα τέχνης και αντικείμενα από διάφορους πολιτισμούς και εποχές, όπως η αρχαία Αίγυπτος, η Ελλάδα, η Ιαπωνία και η Ινδία, προσφέροντας μια ιστορική προσέγγιση του ερωτισμού. Highlight η αναπαράσταση της κρεβατοκάμαρας της Μέριλιν Μονρόε, η οποία σας καλωσορίζει από το μπαλκόνι ενώ στην είσοδο σάς υποδέχεται μια γυναίκα ντυμένη σαν pin-up girl με αύρα cabaret! Μεταξύ άλλων στην εσωτερική του αίθουσα, υπάρχει μια αναπαράσταση σκηνής από την ελληνική μυθολογία, όπου ο Δίας και η Γη συνδέονται μέσω του έρωτα, εκφράζοντας την αρχαία θεολογία και τον συμβολισμό γύρω από τον έρωτα.
Το Μουσείο Διαλυμένων Σχέσεων στο Ζάγκρεμπ
Σ’ ένα μπαρόκ κτίριο στην πρωτεύουσα της Κροατίας, το Μουσείο των Διαλυμένων Σχέσεων (Museum of Broken Relationships) σκιαγραφεί την άλλη όψη του ερωτικού νομίσματος, μέσα από προσωπικά αντικείμενα που αντάλλαξαν άνθρωποι που αγαπήθηκαν αλλά στη συνέχεια προδόθηκαν ή πρόδωσαν. Ένα από τα πιο ιδιαίτερα και συναισθηματικά φορτισμένα μουσεία στον κόσμο –βραβευμένο με το Kenneth Hudson Award ως το πιο καινοτόμο μουσείο στην Ευρώπη-, δημιουργεί χώρο για δημόσιο πένθος για σχέσεις που έληξαν άδοξα. "Οι κοινωνίες μας μάς υποχρεώνουν με τους γάμους, τις κηδείες, ακόμη και τις τελετές αποφοίτησης, αλλά μας αρνούνται οποιαδήποτε επίσημη αναγνώριση του χαμού μιας σχέσης", γράφουν οι επιμελητές αυτού του μουσείου που μιλάει απευθείας στις καρδιές των ανθρώπων και αποδεικνύει ότι οι χωρισμοί, όσο επώδυνοι κι αν είναι, μπορούν να μετατραπούν σε τέχνη και συλλογική εμπειρία.
Μην απορήσετε αν μέσα σ’ αυτό το χώρο σας έρθουν δάκρυα γιατί ταυτίζεστε με κάποια από τις ιστορίες ή γέλια με τις…ευφάνταστες ιστορίες εκδίκησης, καθώς ανάμεσα στα αντικείμενα θα δείτε ένα τσεκούρι, το οποίο χρησιμοποίησε κάποιος για να καταστρέψει τα έπιπλα του πρώην συντρόφου του μετά από χωρισμό ή ένα γαμήλιο φόρεμα σε βαζάκι, συμπιεσμένο σε μικρό μέγεθος σαν αναμνηστικό ενός αποτυχημένου γάμου. Γιατί οι χωρισμοί αναδεικνύουν καταπιεσμένα καλλιτεχνικά ταλέντα! Δεν είχαν άδικο, λοιπόν, οι δημιουργοί του μουσείου, δύο πρώην εραστές, η Olinka Vištica, καλλιτεχνικός παραγωγός και ο Dražen Grubišić, πολύπλευρος εικαστικός δημιουργός, οι οποίοι, μετά τον χωρισμό τους, εμπνεύστηκαν (αρχικά σαν πλάκα) έναν χώρο όπου ο καθένας θα μπορούσε να δωρίσει αντικείμενα από προηγούμενες σχέσεις. Το μουσείο ξεκίνησε ως περιοδεύουσα έκθεση το 2006 και απέκτησε μόνιμη τοποθεσία στο Ζάγκρεμπ το 2010 και πλέον και στο Λος Άντζελες.
Το Ca 'Rezzonico στη Βενετία
Στις όχθες του Mεγάλου Kαναλιού (Grand Canal) βρίσκεται ένα από τα πιο εντυπωσιακά παλάτια της Βενετίας, ένα αριστούργημα μπαρόκ και ροκοκό αρχιτεκτονικής που αποπνέει τη μεγαλοπρέπεια της βενετσιάνικης αριστοκρατίας του 18ου αιώνα. Μιας Βενετίας γεμάτη πάθος, αισθησιασμό, χορούς με μάσκες σε πολυτελή σαλόνια, μυστικές ερωτικές συνευρέσεις και πολιτική ίντριγκα. Όταν ο πιο διάσημος εραστής της ιστορίας, ο Καζανόβα έτρεχε από μπαλκόνι σε μπαλκόνι αφήνοντας εξουθενωμένες εταίρες στο πέρασμά του. Στην Αίθουσα Χορού του Ca 'Rezzonico, με τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες και τους τεράστιους πολυελαίους μπορείτε να φανταστείτε να εκτυλίσσονται τα διάσημα balls του βενετσιάνικου καρναβαλιού ενώ στις υπόλοιπες αίθουσες μπορείτε να θαυμάσετε έργα των Tiepolo, Canaletto, Pietro Longhi, Francesco Guardi καθώς και έπιπλα και υφάσματα που αναδεικνύουν τη χλιδή της αριστοκρατίας της εποχής.
To SexMuseum στο Άμστερνταμ
Το πρώτο μουσείο στον κόσμο αφιερωμένο αποκλειστικά στην ανθρώπινη σεξουαλικότητα, βρίσκεται στην καρδιά του Άμστερνταμ, κοντά στον κεντρικό σταθμό. Η ανθρώπινη ερωτική επιθυμία μ’ έναν οξύμωρο τρόπο ντύνεται με χιούμορ αλλά και προκλητικότητα οπωσδήποτε και αποκαλύπτεται μέσα από εκτενή συλλογή από ερωτικά έργα τέχνης, ιστορικές φωτογραφίες, γλυπτά, αφίσες και σεξουαλικά αντικείμενα. Αδύνατο να μην σας αποτυπωθεί στο μυαλό το τμήμα του SexMuseum που περιλαμβάνει αναπαραστάσεις της σεξουαλικής ζωής προσωπικοτήτων, όπως η Μάτα Χάρι και η Μέριλιν Μονρόε, καθώς και οι διαδραστικές εγκαταστάσεις που προσφέρουν μια πιο παιχνιδιάρικη προσέγγιση στην ερωτική τέχνη.
Το Μουσείο της Ρομαντικής Ζωής στο Παρίσι
Σε μια ειδυλλιακή έπαυλη του 19ου αιώνα, στους πρόποδες του λόφου της Μονμάρτρης βρίσκεται ένα από πιο γοητευτικά και ατμοσφαιρικά μουσεία του Παρισιού, αφιερωμένο στην εποχή του ρομαντισμού. Το Musée de la Vie Romantique φιλοξενεί έργα τέχνης, επιστολές και προσωπικά αντικείμενα καλλιτεχνών που αποτύπωσαν τον έρωτα με πάθος και μελαγχολία. Το σπίτι του ζωγράφου Ary Scheffer, υπήρξε στέκι διανοούμενων, καλλιτεχνών και συγγραφέων, όπως η George Sand (που έμενα δίπλα) και ο Chopin και πόλος ρομαντικής έμπνευσης στις αρχές του 19ου αιώνα. Το μουσείο φιλοξενεί στο ισόγειό του, προσωπικά αντικείμενα της Sand, πίνακες, προτομές, κοσμήματα και αντικείμενα τέχνης που αναδεικνύουν τη ρομαντική ατμόσφαιρα της εποχής. Ο γραφικός κήπος του μουσείου με την πλακόστρωτη αυλή, όπου λειτουργεί ένα ήσυχο tearoom, είναι ιδανικός για μια ρομαντική στάση.
Οι εκθέσεις με θέμα τον έρωτα
Στην Αθήνα, στην Sianti Gallery, την ημέρα των ερωτευμένων, εγκαινιάζεται η ομαδική έκθεση ζωγραφικής και γλυπτικής με τίτλο "In Love: Ο Έρωτας στην Τέχνη", στην οποία συμμετέχουν είκοσι επτά σύγχρονοι Έλληνες καλλιτέχνες, οι οποίοι αναπαριστούν τον έρωτα μέσα από τα έργα τους. Στο Παρίσι και το Musée des Arts Décoratifs η έκθεση "Private Lives: From the Bedroom to Social Media" (μέχρι 30 Μαρτίου 2025) εξερευνά τον έρωτα στην τέχνη, εξετάζοντας πώς αντικείμενα -από ιμπρεσιονιστικούς πίνακες μέχρι σύγχρονους δονητές-, διαμορφώνουν την προσωπική και κοινωνική μας ταυτότητα. Στο Λονδίνο, η έκθεση "Abstract Erotic: Louise Bourgeois, Eva Hesse, Alice Adams" στην Courtauld Gallery (μέχρι 14 Σεπτεμβρίου 2025), παρουσιάζει έργα τριών καλλιτέχνιδων που εξερευνούν παιχνιδιάρικα και μερικές φορές απειλητικά την ερωτική διάσταση μέσα από την αφηρημένη τέχνη.
