Αν υπάρχει μια χώρα όπου τα Χριστούγεννα γιορτάζονται εξίσου εντυπωσιακά και ουσιαστικά, αυτή είναι η Γερμανία. Με αφορμή το φετινό θέμα του παιδικού διαγωνισμού ζωγραφικής ρωτήσαμε τους ανθρώπους από την Πρεσβεία της Γερμανίας να μας μεταφέρουν μερικές εικόνες από τα πιο ξεχωριστά Χριστούγεννα.
Από το σκοτάδι στο φως
Συνήθως συνδέουμε τα Χριστούγεννα στη Γερμανία με τη γιορτινή ατμόσφαιρα που χαρακτηρίζει τις χριστουγεννιάτικες αγορές, ωστόσο για μένα εξίσου σημαντική είναι η περίοδος που προηγείται αυτών: η θερμοκρασία πέφτει, οι μέρες μικραίνουν, οι πόλεις μπαίνουν σε μια άτυπη χειμέρια νάρκη, ενώ οι άνθρωποι γίνονται περισσότερο εσωστρεφείς και ενδοσκοπικοί. Όσο μελαγχολική και αν είναι αυτή η περίοδος, νοηματοδοτεί τα Χριστούγεννα που θ’ ακολουθήσουν. Μια πορεία απ’ το σκοτάδι στο φως που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο με τη συμμετοχή της φύσης και των ανθρώπων. Έτσι θυμάμαι και νοσταλγώ τα Χριστούγεννα στη Γερμανία. (Γ.Μ.)
Το στεφάνι του Advent
Τα Χριστούγεννα στην Γερμανία είναι παραμυθένια και ανήκουν σίγουρα στις δημοφιλέστερες γιορτές, όχι μόνο των παιδιών. Η περίοδος προετοιμασίας των Χριστουγέννων είναι οι εβδομάδες πριν την έλευση του Χριστού, το λεγόμενο "Advent". Μεγάλη σημασία έχει "το στεφάνι του Advent" (Adventskranz), το οποίο φτιάχναμε με την δασκάλα μας στο σχολείο από κλαδιά ελάτου, τοποθετώντας επάνω του 4 κεριά. Κάθε Κυριακή που περνούσε, οι γονείς μας ανάβανε και ένα από τα τέσσερα κεριά του στεφανιού. Εμείς τα παιδιά γνωρίζαμε φυσικά, ότι όταν είναι αναμμένα και τα τέσσερα κεριά, είχε φθάσει η ώρα που επιτρεπόταν να ανοίξουμε επιτέλους τα δώρα μας! Από την παραμονή των Χριστουγέννων ήταν τοποθετημένα κάτω από το μυρωδάτο, φωτισμένο και στολισμένο χριστουγεννιάτικο έλατο, το οποίο είχαμε προηγουμένως διαλέξει και μεταφέρει μαζί με τον μπαμπά στο σαλόνι του σπιτιού. (Μ.Π.)
Στο ανοιχτό πνεύμα της Zugehörigkeit
Χριστούγεννα στο Βερολίνο, με το κρύο να τσιμπά τα μάγουλα, αλλά την καρδιά να ζεσταίνεται. Η χριστουγεννιάτικη αγορά ζωντανεύει με τις μυρωδιές των φρεσκοψημένων γλυκών και των μπαχαρικών του ζεστού κρασιού, ενώ γύρω μου αντηχούν γλώσσες από κάθε γωνιά της γης. Άνθρωποι διαφορετικών θρησκειών και πολιτισμών χαμογελούν, αγκαλιάζονται και χαιρετιούνται σαν να είναι όλοι μια μεγάλη οικογένεια. Νιώθω πως βρίσκομαι στην αγκαλιά της ανθρωπότητας, όπου το πνεύμα της Zugehörigkeit, η αίσθηση του ανήκειν, απλώνεται παντού. Στο δρόμο της επιστροφής, τα ανοιχτά παράθυρα αποκαλύπτουν ζεστά, φωτισμένα σπίτια γεμάτα γέλια, όπου η οικειότητα των ανθρώπων μοιάζει να προσκαλεί, χωρίς να κλείνει καμία πόρτα σε ξένους. (Ε.Β.)
Λιχουδιές με βανίλια και κανέλα
Όταν ήμουν μικρή, τα Χριστούγεννα ήταν η αγαπημένη μου εποχή. Την περίμενα πως και πως γιατί Χριστούγεννα για την οικογένεια μας σήμαινε μια γιορτινή περίοδος αρκετών εβδομάδων πριν την γιορτή. Πιο συγκεκριμένα η μέρα του Nikolaus (6η Δεκεμβρίου), η Adventszeit (οι 4 εβδομάδες πριν τα Χριστούγεννα) και η 24η Δεκεμβρίου, όταν έρχεται το Christkind (ο Χριστός) με τα δώρα. Η ατμόσφαιρα ήταν πάντα εορταστική και σε αυτό βοηθούσαν οι λαμπερές μπάλες μαζί με τα κεράκια με τα οποία διακοσμούσαμε το έλατο. Θυμάμαι έντονα τα γυαλιστερά χαρτιά περιτυλίγματος και τις χρυσές κορδέλες. Η θεία μου μας έδινε μια μεγάλη διάφανη σακούλα με Vanillekipferl (μπισκότα με βούτυρο και βανίλια) και Zimtsterne (αστέρια από κανέλα) μαζί με σοκολάτες το βράδυ της παραμονής. (Μ.Κ.)
Μετρώντας αντίστροφα για τα Χριστούγεννα
Τα Χριστούγεννα είναι από τις αγαπημένες μου γιορτές στη Γερμανία. Η εορταστική περίοδος ξεκινάει ήδη τέσσερις εβδομάδες νωρίτερα με το 1. Advent. Το ημερολόγιο του Advent είναι ένα πολύ ωραίο έθιμο. Παιδιά και ενήλικες ανοίγουν κάθε μέρα μια μικρή πορτούλα του δικού τους αγοραστού ή χειροποίητου ημερολογίου για να τους αποκαλύψει μια εικόνα, ένα σοκολατάκι ή κάποια άλλη μικρή έκπληξη, μέχρι την παραμονή των Χριστουγέννων. Όταν όλες οι πόρτες είναι πια ανοιχτές, τότε οι οικογένειες συγκεντρώνονται νωρίς το βράδυ για να γιορτάσουν και να ανοίξουν τα δώρα που περιμένουν κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. (J. M.)
Λευκά Χριστούγεννα
Όταν ήμουν παιδί ζούσα σε ένα μικρό χωριό βόρεια της Γερμανίας, κοντά στο Lübeck . Αυτό που μου έχει εντυπωθεί είναι οι βόλτες με το έλκηθρο στην χιονισμένη πλατεία με την χριστουγεννιάτικη αγορά, τα στολισμένα έλατα και οι γαργαλιστικές μυρωδιές από την κουζίνα του σπιτιού μας. Μαζί με τα αδέλφια μου περιμέναμε με ανυπομονησία την παραμονή των Χριστουγέννων. Εκτός από τα δώρα που βρίσκαμε κάτω από το δέντρο, όλοι μαζί τραγουδούσαμε χριστουγεννιάτικα τραγούδια πριν το δείπνο και μας επέτρεπαν να πιούμε και μια γουλιά ζεστό κρασί (Glühwein). Νοσταλγώ πάντα τα κουλουράκια με κανέλα και το υπέροχο χριστουγεννιάτικο ψητό που έφτιαχνε η γιαγιά μου. (Α.Σ.)
Γιορτές αλά γερμανικά στην Ελλάδα
Οι αναμνήσεις εορτών με γερμανικό άρωμα ξεκινούν για μένα το 1998, όταν η μαμά μου με πηγαίνει στο Weihnachtsbasar της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, απ’ όπου η ίδια έχει αποφοιτήσει. Εκεί μαγεύομαι από όλη την χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα και τα ημερολόγια με τα κρυμμένα σοκολατάκια! Η "παιδική" μου απόφαση να φοιτήσω και εγώ εκεί ανοίγει το δρόμο για μια πολύχρονη σχέση με τη Γερμανία και τους ανθρώπους της. Πλέον, περνώ πολλά Γερμανικά Χριστούγεννα. Αγαπώ τα ψημένα αμύγδαλα που τρώω με τα γάντια, γιατί ακόμα δε συνήθισα το κρύο του Βορρά! Την Παραμονή Χριστουγέννων, αν έχουμε τύχη χιονίζει, και εμείς ακούγοντας χριστουγεννιάτικα παιδικά τραγούδια, κοιτάμε το χιόνι από τα μεγάλα παράθυρα του σπιτιού στη Λειψία και περιμένουμε με αγωνία τον Άγιο Βασίλη, που μιλά και ελληνικά και γερμανικά. Θυμάμαι το παιδί που μαγεύτηκε από τα Weihnachtsbasar του σχολείου και σκέφτομαι ότι η μνήμη έχει μυρωδιά – έτσι μένουν ζωντανές οι αναμνήσεις και γεννιούνται οι επόμενες. (Α.Ν.Ε.)
Υπό το φως των κεριών
Οι γονείς μου αγαπήθηκαν και παντρεύτηκαν στη Γερμανία. Γυρνώντας στην Ελλάδα, έφεραν μαζί τους πέρα από τη βαθιά ριζωμένη αγάπη τους για τη Γερμανία και τον εορτασμό των Χριστουγέννων "αλά Γερμανικά". Την παραμονή των Χριστουγέννων στολίζαμε, λοιπόν, το χριστουγεννιάτικο δέντρο με χειροποίητα στολίδια, αγορασμένα στις χριστουγεννιάτικες αγορές της Γερμανίας, ανάβοντας αληθινά κεριά πάνω σε αυτό και ακούγοντας γερμανικά χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Τα δώρα μάς τα έφερνε το Κρίστκιντ, ο Χριστούλης δηλαδή, το βράδυ της παραμονής. Και πάντα είχαμε ανάμεσα μας ανθρώπους, μόνους στη ζωή, ώστε να νιώσουν την οικογενειακή θαλπωρή μια τέτοια βραδιά. Ακριβώς όπως και στη Γερμανία. (Σ.Κ.)
24 μικρές εκπλήξεις
Ένα από τα πράγματα που ξεχωρίζουν στην καρδιά μου τα γερμανικά Χριστούγεννα, σχετίζεται με το Adventskalender. Κάθε χρόνο λοιπόν, η μητέρα μου την Πρώτη Κυριακή του Advent μου χάριζε ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο που ονομάζεται Adventskalender. Εικοσιτέσσερα μικρά δωράκια σε αστραφτερό περιτύλιγμα κρέμονταν από κορδέλες. Η μαμά μου τοποθετούσε αυτή την υπέροχη κατασκευή στο δωμάτιο μου. Άνοιγα ένα δωράκι την ημέρα μέχρι να φτάσουμε στο Highlight της παραμονής. Κάθε μέρα ανυπομονούσα να ανακαλύψω τι κρυβόταν κάτω από το περιτύλυγμα… ένα γλύκισμα, ένα μικρό παιχνίδι, μια γομολάστιχα και διάφορες άλλες εκπλήξεις. (Μ.Σ.)
Μαγικές χριστουγεννιάτικες αγορές
Τα γερμανικά Χριστούγεννα ορίζει στην πραγματικότητα η περίοδος που ξεκινάει τέσσερις εβδομάδες πριν την 24η Δεκεμβρίου, το Advent. Είναι η περίοδος που στα κέντρα των πόλεων στήνονται μαγευτικές υπαίθριες χριστουγεννιάτικες αγορές και στα σπίτια επικρατεί μία γλυκιά προσμονή. Είναι επίσης η περίοδος των έντονων μυρωδιών: στις υπαίθριες αγορές κυριαρχούν οι μυρωδιές του ζεστού κρασιού (Glühwein), των λουκάνικων, της βάφλας και των καραμελωμένων αμυγδάλων. Από την άλλη, στα σπίτια μοσχοβολά το αληθινό χριστουγεννιάτικο δέντρο και το στεφάνι από έλατο με τα τέσσερα κεριά που μετρά τις εβδομάδες για τα Χριστούγεννα. Την ζεστή ατμόσφαιρα απογειώνουν τα μπισκότα που φουρνίζονται εκείνες τις ημέρες και συνοδεύονται από αχνιστό καφέ. Αποκορύφωμα όλων, η μυρωδιά του Stollen, του κέικ που παραδοσιακά κόβεται την Παραμονή Χριστουγέννων, λίγο πριν την ανταλλαγή των δώρων ή… προτού ο Χριστούλης φέρει τα δώρα στα μικρά παιδιά. (Σ.Β.)