© Beato Eftichios
Συναρπαστικές πεζοπορίες, χαλαρά πρωινά στη Χώρα, τα τελευταία μπάνια με ήπιο καιρό. Ταβέρνες με απλό φαγητό και τοπικά προϊόντα, καφενεία για τσιπουροκαταστάσεις. Φυσικό περιβάλλον μοναδικό, με ρεματιές, πηγές, νερόμυλους και πέτρινα γεφύρια. Στον απόηχο του καλοκαιριού με δόσεις φθινοπωρινής γοητείας, αλλά και στη συνέχεια, τα ήπια Σαββατοκύριακα του χειμώνα, η Ανδρος των 2 ωρών από τη Ραφήνα προσφέρεται για διαφορετικές εμπειρίες…
Την ώρα που οι υπόλοιπες Κυκλάδες κλείνουν την πόρτα της καλοκαιρινής σεζόν και μας κουνούν μαντήλι μέχρι τον επόμενο Ιούνιο, η Ανδρος απλά αλλάζει πρόσωπο και γίνεται ένας ξεχωριστός φθινοπωρινός-χειμερινός προορισμός, για όσους αγαπούν τις χάρες αυτής της εποχής. Οι φθινοπωρινές θάλασσες είναι ήρεμες και γλυκές, αλλά το μεγάλο ατού του νησιού είναι η ορεινή, πράσινη φύση του, που ξεδιπλώνεται σ’ ένα συναρπαστικό ανάγλυφο, λόφους και κορυφογραμμές με θέα το απέραντο γαλάζιο, πολυποίκιλη βλάστηση, γραφικούς οικισμούς και πολλά αξιοθέατα. Αλλωστε, πάνω από το 1/2 του νησιού ανήκει στο δίκτυο Natura. Ένα τοπίο που, αν δεν είχες τη θάλασσα μόνιμα στο πλάνο σου, θα σ’ έκανε ν΄αναρωτιέσαι αν πραγματικά βρίσκεσαι στις Κυκλάδες.
Η δεύτερη σε μέγεθος των Κυκλάδων διατηρεί την αυθεντικότητά της, μακριά από τους μοδάτους, πολύβουους γείτονές της. Αθόρυβα και σταθερά, ανέρχεται ως εναλλακτικός προορισμός όσων εκτιμούν το πολυποίκιλο φυσικό περιβάλλον της, με αξιόλογη κίνηση όλο τον χρόνο. Τον γύρο των μέσων μ.ε. έκανε ένα πρόσφατο δημοσίευμα του δημοφιλούς γερμανικού ειδησεογραφικού site Merkur.de, που τη χαρακτηρίζει ως "τον νέο, ανεξερεύνητο παράδεισο της Μεσογείου που λατρεύουν οι Γερμανοί", με αναφορά στα "αρχοντικά, τα εντυπωσιακά χωριά, τη συναρπαστική φύση, τα γαλαζοπράσινα νερά και το εκτενές περιπατητικό δίκτυο” και στο γεγονός ότι αποτελεί προορισμό και εκτός καλοκαιρινής περιόδου.
Ενα αξέχαστο long week end στο νησί
Η Χώρα
Η επιλογή διαμονής στην περιοχή της Χώρας προσφέρεται για την εποχή, με περισσότερο πράσινιο, αξιοθέατα κι ενδιαφέρουσες διαδρομές σε πιο βολική απόσταση από την περιοχή του γραφικού Μπατσίου, που βρίσκεται βέβαια κοντύτερα στο λιμάνι. Το μεταφορικό μέσο, σε κάθε περίπτωση απαραίτητο.
Η ίδια η Χώρα, ο ορισμός του αρχοντικού οικισμού, αναδίδει μια ανυπέρβλητη γοητεία. Χτισμένη κατά μήκος μακρόστενης χερσονήσου, που εισδύει σαν σπαθί στη θάλασσα, με το κύμα να σκάει στα βράχια εκατέρωθεν και την άκρη της να καταλήγει με τοξωτή γέφυρα σε βράχο με ερείπια ενετικού κάστρου. Στο βάθος, ο Τουρλίτης, μοναδικός φάρος χτισμένος πάνω σε έναν όρθιο βράχο, στέκει σαν φρουρός. Ο μαρμάρινος πεζόδρομος που τη διασχίζει, με τα νεοκλασικά αρχοντικά των παλιών εφοπλιστικών οικογενειών, φέρνει στο νου τον χαρακτηρισμό "Μικρά Αγγλία", της ομώνυμης ταινίας του Παντελή Βούλγαρη, βασισμένη στο μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη.
Στα αξιοθέατα, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή με τη μόνιμη συλλογή, το Αρχαιολογικό Μουσείο, η Καΐριος Βιβλιοθήκη, η Πλατεία του Αφανούς Ναύτη με το εμβληματικό άγαλμα του Μιχαήλ Τόμπρου, η Παναγία Θαλασσινή στον βράχο, οι γειτονιές κι οι εκκλησίες της Χώρας, οι όμορφες πλατείες. Η θέα της θάλασσας που ξεμυτίζει από κάθε στενό κι η μυρωδιά των αμυγδαλωτών, που ξεχύνεται από τα άφθονα ζαχαροπλαστεία, σε ακολουθεί παντού.
Διαδρομές και highlights
Περιοχή Χώρας
Βόλτες στα καταπράσινα Λάμυρα με τις εξοχικές αρχοντικές επαύλεις, στoυς Μένητες με τις βρύσες-λεοντοκεφαλές και τα πλατάνια (και εστιατόριο), στις γραφικές Στενιές, το κατ΄εξοχήν χωριό των καπεταναίων, στα Αποίκια ή Σάριζα, με την πασίγνωστη πηγή και τους καταρράκτες της Πυθάρας και στο Αλαδινού με το μεσαιωνικό τοξωτό γεφύρι και το σπήλαιο Φόρος, με σταλακτίτες (κλείστε ξενάγηση απαραίτητα). Σε σχετικά κοντινή απόσταση η Μονή Παναχράντου, θαυμαστό μοναστήρι βυζαντινής περιόδου σκαρφαλωμένο στους βράχους των Γερακώνων, εξαιρετικά συντηρημένο και φιλόξενο. Το Συνετί (8 χλμ από Χώρα) είναι από τα μεγαλύτερα χωριά, χτισμένο στις παρυφές φαραγγιού, με καφενείο σε ειδυλλιακό περιβάλλον, πλάι στην παλιά βρύση.
Περιοχή Κορθίου
Από τις πιο όμορφες και χαρακτηριστικές περιοχές του νησιού, κεντημένη με αναβαθμίδες (αιμασιές τις λένε εδώ), ξερολιθιές μοναδικής τεχνικής, περιστεριώνες και αρχοντοχώρια με πυργόσπιτα, όπως το Κόρθι και τ΄Αηδόνια, χωριό με πηγές και την ωραιότερη χτιστή βρύση του νησιού, αλλά και το θαυμαστό Λοξό Γεφύρι λίγο πιο έξω. Ο Ορμος Κορθίου, μεγάλος οικισμός επάνω στη θάλασσα, αποπνέει μια νοσταλγική αύρα και αξίζει την επίσκεψη, ενώ διατηρεί μια ζωντάνια όλο τον χρόνο. Εστιατόρια και μπαρ πάνω στη θάλασσα και στον μαρμάρινο πεζόδρομο, λιμανάκι και μεγάλη παραλία ευάλωτη στον βοριά. Σε κοντινή απόσταση, η φημισμένη παραλία Της Γριάς το Πήδημα. Στο χωριό Επισκοπειό αξίζει ο μικρός περίπατος μέχρι το "Γεφύρι της αγάπης”, ειδυλλιακό σημείο πνιγμένο στο πράσινο, με πέτρινο γεφύρι, πηγές και παλιό νερόμυλο,
Σε κοντινή απόσταση, ο βράχος του Επάνω Κάστρου, με τα ερείπια του μεσαιωνικού οικισμού και την εκκλησία της Φανερωμένης. Στους πρόποδες, το χωριό Κοχύλου, από τα ωραιότερα χωριά του νησιού, με θέα που κόβει την ανάσα: διασχίστε το κατεβαίνοντας τα σκαλάκια και ξαποστάστε για έναν καφέ ή ένα τσίπουρο στο παλιό καφενείο της πλατείας του Αγίου Γεωργίου, το πιο παραδοσιακό καφενείο του νησιού με άθικτο το εσωτερικό του.
Περιοχή βόρειας Ανδρου κι ενδιάμεσα…
Διαφορετικό τοπίο, πιο κυκλαδίτικο, με λιγότερο πράσινο και πιο άγρια ομορφιά, αλλά και τις ωραιότερες παραλίες του νησιού. Επισκεφθείτε τον Πύργο του Αγίου Πέτρου, μοναδικής αρχιτεκτονικής κτίσμα της ελληνιστικής περιόδου, στο ομώνυμο χωριό. Η διαδρομή μέχρι τον γραφικό Φάρο της Φάσσας, στο στενό του κάβο ντ’ Ορο που χωρίζει την Ανδρο από την Εύβοια, έχει λίγα χωριά με σκόρπια σπίτια και αυθεντικό, απείραχτο τοπίο. Το λιμάνι του Γαυρίου είναι ζωντανό, με πολλά καφέ και μερικά εστιατόρια. Σε απόσταση 8 χλμ βρίσκεται το Μπατσί, από τους πιο γραφικούς οικισμούς του νησιού, όμορφο λιμανάκι με μπαρ κι εστιατόρια το καλοκαίρι, αλλά αρκετά ήσυχο αυτή την εποχή.
Στα ενδιάμεσα της διαδρομής προς τη Χώρα -μια από τις ωραιότερες νησιωτικές διαδρομές, με συνεχή, μεγαλόπρεπη θέα στη θάλασσα- απαραίτητη είναι μια στάση στην Παλαιόπολη, που υπήρξε πρωτεύουσα του νησιού στην κλασική αρχαιότητα. Στο Περίπτερο, το λιλιπούτειο καφενεδάκι επάνω στον δρόμο, απολαμβάνεις ζεν καταστάσεις με ατελείωτα γλυκά του κουταλιού, αλλά κι ένα ούζο με σπιτικούς μεζέδες και φουρτάλια (τοπική ομελέτα με λουκάνικα).
Οργανωμένες πεζοπορίες σε σηματοδοτημένα μονοπάτια
Αποτελούν λόγο επίσκεψης στο νησί, στη διάρκεια όλου του χρόνου. Τα σηματοδοτημένα μονοπάτια της Ανδρου θεωρούνται κορυφαία, με διεθνείς αναφορές και βραβεύσεις. Πιο πρόσφατο ρεπορτάζ, εκείνο του βρετανικού Escapism, που τα επισκέφθηκε τον Μάιο του ’24. Γύρω στα 254 χλμ μονοπατιών, από ένα δίκτυο περίπου 500 χλμ πεζοπορικών διαδρομών, είναι σηματοδοτημένα και συντηρημένα, προσφέροντας τη δυνατότητα ημερήσιων διαδρομών όλων των βαθμίδων δυσκολίας.
Διαδρομές σε παλιά μονοπάτια και σε τμήματα της "Φαρδιάς Στράτας” του 13ου αιώνα, ανάμεσα σε ξερολιθιές-κεντήματα, τις ωραιότερες των Κυκλάδων, σε φαράγγια και ρεματιές με νερά, παλιούς νερόμυλους, πέτρινα αλώνια, μεσαιωνικά γεφύρια και περίτεχνες χτιστές βρύσες, ιστορικά ξωκλήσια και μοναστήρια, παλιά λιοτρίβια κι ερείπια χτισμάτων της λατινοκρατίας, που κράτησε πάνω από 350 χρόνια στο νησί. Αν αγαπάτε το περπάτημα, πρόκειται για εμπειρία που μένει αξέχαστη και, κατά κανόνα, επαναλαμβάνεται…
Η ομάδα του Andros Routes έχει σχεδιάσει πάνω από 20 διαδρομές, που προγραμματίζονται σαββατοκύριακα, όλο τον χρόνο. Πληροφορηθείτε από το site τις λεπτομέρειες, ενημερωθείτε για το πρόγραμμα και κλείστε συμμετοχή.
Για πεζοπορίες, ξεναγήσεις στα μέτρα σας και κάθε άλλο σχετικό με τη διαμονή σας, απευθυνθείτε και στην Explore Andros, τηλ. 694 0961934)
Παραλίες
Για όσο κρατάει ο καιρός, πολλοί δεν θα πουν όχι σε μια βουτιά… Λεπτομερής οδηγός για τις παραλίες του νησιού θα βρείτε εδώ.
Φαγητό
Εστιατόρια και ταβέρνες που μένουν ανοιχτές αρκετούς μήνες ή όλο τον χρόνο, είτε καθημερινά είτε σαββατοκύριακα. Σε κάθε περίπτωση, ενημερωθείτε τηλεφωνικά για ωράρια-ημέρες λειτουργίας.
Περιοχή Χώρας
"Ενδοχώρα", εστιατόριο στον πεζόδρομο της Χώρας (2282023207). Τα "Σκαλάκια", παραδοσιακές γεύσεις σε όμορφο σκηνικό μέσα στη Χώρα (6947204004). "Στου Νόνα", μεζεδοπωλείο πάνω στο κύμα στη θέση Πλακούρα, με έμφαση στο ψάρι (2282023577). "Παραπόρτι", ταβέρνα με τοπική κουζίνα και κρεατικά κοντά στην ομώνυμη παραλία (2282 023515). "Γεύσεις με Θέα", εστιατόριο στα Λιβάδια (2282 023531). "Στου Ζοζέφ", στον Πιτροφό, με τη σπιτική κουζίνα της Κατερίνας Ρεμούνδου (με συνεννόηση στο 2282 051050). Στο "Ηλιοβασίλεμα", στη Σταυροπέδα, ψησταριά για κλασικά κρεατικά αλλά και κοπές (2282 051765). Για καφέ και brunch στο "Fresco", στον πεζόδρομο της Χώρας και στο Lithi, στην πλατεία Καΐρη.
Περιοχή Κορθίου
"Sea Satin Nino", εστιατόριο-προορισμός και μπαρ στον πεζόδρομο του Ορμου Κορθίου, σε μια πλατεία ζωγραφιά κάτω από τις μουριές, με την ξεχωριστή κουζίνα του σεφ Δημήτρη Γιγίνη (2282961196). "Λιθοδομή", ελληνική κουζίνα με σύγχρονες πινελιές στην παραλία του Ορμου Κορθίου (2282 061093).
Περιοχή Μπατσίου
"Σταμάτης", εστιατόριο με ιστορία, ωραία θέα και έμφαση στο ψάρι (22820 41283). "Belitsa", εστιατόριο με πολυσυλλεκτικό μενού επάνω στο λιμάνι (2282 041079), "Almi", εστιατόριο με πανοραμική θέα στο Μπατσί και ψάρια ημέρας (22820 41170). "Μπαλκόνι του Αιγαίου", παραδοσιακή ταβέρνα στο Ανω Απροβάτο με συγκλονιστική θέα, παραδοσιακή κουζίνα και πρώτες ύλες από τη φάρμα της οικογένειας Κολίτσα (2282 041020).
Περιοχή Γαυρίου
"Πάμε Βαγγέλη", εστιατόριο στο λιμάνι, με κλασική κουζίνα (2282072564)."Καραβοστάσι", εστιατόριο στο λιμάνι με έμφαση στα θαλασσινά ( 697 203 9464). "Γιαννούλης", ιστορικό εστιατόριο με κλασική και ανδριώτικη κουζίνα επάνω στην παραλία του Αγίου Πέτρου (22820.71385).
Διαμονή
Ξενοδοχεία που παραμένουν ανοικτά φθινόπωρο-χειμώνα:
"Αρχοντικό Ελένη", ατμοσφαιρικό boutique hotel σε νεοκλασικό αρχοντικό, στη Χώρα (2281 200281). "Castel Abaso Boutique Apartments", ανακαινισμένο καπετανόσπιτο στη Χώρα (6944278989). "Egli Hotel", στη Χώρα (μέχρι τέλος Οκτωβρίου τηλ. 22820 22060). "Hotel Perrakis" στο Κυπρί, επάνω στη θάλασσα (22820 71456). "Paradise design appartments", στο Μπατσί (22820 41328).
"Androck", συγκρότημα τεσσάρων ανεξάρτητων πολυτελών κατοικιών χτισμένων με πέτρα και ξύλο, με ιδιωτική πισίνα η καθεμία, μέσα σε πράσινο και με πανοραμική θέα στη θάλασσα. Προσφέρουν προσωπικές, εξατομικευμένες υπηρεσίες. (androck.gr, Στιβάρι, Άνδρος, 6932020101)
Για εύρεση ανεξάρτητων καταλυμάτων απευθυνθείτε στην Explore Andros (τηλ. 694 0961934 www.exploreandros.gr)
Τοπικά προϊόντα με το άρωμα του νησιού
Ανδριώτικα τυριά: φρέσκο μαλακό αγελαδινό τυρί, βολάκι, πετρωτή, κεφαλάκι (σκληρό κίτρινο), τυρί της μπουρνιάς (η ανδριώτικη κοπανιστή), κυρίως από αγελαδινό γάλα. Παραδοσιακά λουκάνικα, παστό χοιρινό, αξεπέραστο μέλι από θυμάρι ή ρείκι, λεμονάδες από ανδριώτικα λεμόνια, κάππαρη. Υπάρχουν, ακόμα, αξιόλογες οινοποιήσεις από τοπικές ποικιλίες, τσίπουρο και οι ανδριώτικες μπίρες Andrus και Tis Grias. Η Ευ Ανδρος είναι μια γνήσια λεμονάδα, απλή ή συμπυκνωμένη, χωρίς συντηρητικά, χρωστικές κλπ, που παρασκευάζεται αποκλειστικά από τα φημισμένα ανδριώτικα λεμόνια. Τα προϊόντα διατίθενται στα τοπικά παντοπωλεία και σουπερμάρκετ.
Παραδοσιακά γλυκίσματα: αμυγδαλωτά, καλτσούνια, τα ιδιαίτερα ανδριώτικα παστελάκια, τα παστιτσάκια και τα τοπικά γλυκά του κουταλιού παμπιλόνι και λεμονανθός.
Παραγωγοί
Από τα Τυροκομικά Άνδρου Ασούτης όλα τα τοπικά τυριά αλλά και γραβιέρα, κρασοτύρι, λαδοτύρι και τυριά με βότανα και μυρωδικά (6973497566). Η Φάρμα Κολίτσα, που λειτουργεί από το 1969, εκτρέφει δικά της ζώα και παράγει παραδοσιακά τυριά, λουκάνικα και παστό χοιρινό κρέας (πρατήριο στο Μπατσί, 2282 042229). Το τυροκομείο της Σταυρούλας Λούβαρη για παραδοσιακά τυριά, αγελαδινά και κατσικίσια, ζυμαρικά και τραχανά (2282061610). Από τη φάρμα των Αδελφών Τριδήμα παράγονται παραδοσιακά ανδριώτικα λουκάνικα, λούζα, μπέικον και το βραβευμένο πρόβειο προσούτο τους. Στο κρεοπωλείο-deli τους στο Γαύριο θα βρείτε και παστό χοιρινό και κρεατικά από τη φάρμα τους. Η μεγάλη Φάρμα Ζαγοραίου, στον κάμπο του Κορθίου, εκτρέφει αγελάδες και χοίρους και διαθέτει τα κρέατα, τα παραδοσιακά λουκάνικα και άλλα παρασκευάσματα στο κρεοπωλείο της, στον Ορμο Κορθίου (22820 61214).
Μέλι: 3 Mέλισσες, Μελισσοκομία Π.Πέτσα, Melandros, Μελισσοκομία Ρέρρα
Info ταξιδιού
Καθημερινά δρομολόγια πρωί-απόγευμα από τη Ραφήνα. Διάρκεια ταξιδιού: 2 ώρες. Ενοικιάσεις αυτοκινήτων σε Γαύριο και Χώρα. Αποστάσεις από το λιμάνι του Γαυρίου: Μπατσί 15΄, Χώρα 45΄, Ορμος Κορθίου 1 ώρα.
