Ο έρωτας με την πρωτεύουσα της Νέας Ακουιτανίας ξεκινά από τη στιγμή που κατεβαίνεις απ’ το λεωφορείο του αεροδρομίου, με τα μπαγκάζια ανά χείρας. Λαμπερός στην πρωινή λιακάδα, ο περίτεχνος καθεδρικός του 11ου αιώνα Saint André, με το γοτθικό καμπαναριό του, τον πύργο Pey-Berland που στέκεται χωριστά στην ομώνυμη πλατεία, δίνουν στο Μπορντό αέρα κινηματογραφικό. Το "Λιμάνι του φεγγαριού", όπως ονομάζεται χάρη στον ποταμό Garonne που "κόβει" το ιστορικό κέντρο σε σχήμα μισοφέγγαρου, μεταμορφώθηκε από "ωραία κοιμωμένη" σε συναρπαστική σύγχρονη μητρόπολη όταν το 2007 σχεδόν η μισή έκτασή του εντάχθηκε στη λίστα Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Στα σύνορα του ιστορικού Vieux Bordeaux και της νέας πόλης, δίπλα στον καθεδρικό, το επιβλητικό παλάτι Rohan του 18ου αιώνα φιλοξενεί σήμερα το δημαρχείο. Από εδώ ξεκινούν ατμοσφαιρικά λιθόστρωτα με κομψά μπαλκόνια από σφυρήλατο σίδηρο, όπως oι Rue Bouffard και Rue des Remparts, που σε περνούν στα ενδότερα: απ’ την εξωστρεφή, ιταλιάνικη Place du Parlement στα στέκια γύρω απ’ τη χαμηλών τόνων μεσαιωνική εκκλησία Saint-Pierre, η παλιά πόλη αποπνέει αέρα μυστηρίου με γωνιές που ξαφνιάζουν. Ανεξάρτητες μπουτίκ ρούχων, γκουρμεδιάρικα καφέ-εστιατόρια, γκαλερί με αξιοπερίεργες κολεξιόν, κοσμοπολίτικα καφέ-βιβλιοπωλεία και κομιξάδικα (απαραίτητη στάση το "Krazy Kat" στο 10 Rue de la Merci) προδίδουν ότι η σοφιστικέ παγκόσμια πρωτεύουσα του κρασιού αποπνέει ταυτόχρονα αύρα λιμανιού, με αλλοτινά κακόφημα σημεία σήμερα να φιλοξενούν έργα εν εξελίξει, αλλά και τη φρεσκάδα μιας μοντέρνας φοιτητούπολης με τα υπαίθρια μπιστρό της γεμάτα σε οποιαδήποτε θερμοκρασία άνω των 8 βαθμών. Είναι αυτές οι ακατέργαστες γωνιές εν μέσω της αίγλης και το ανεπιτήδευτο joie de vivre που δίνουν στο ιστορικό κέντρο του Μπορντό μια οικειότητα που μάλλον λείπει απ’ τα στέκια γύρω απ’ τα πιο διάσημα μνημεία του Παρισιού.
Μια παλιά πόλη καθρέφτης στους αιώνες
Αδιαμφισβήτητη πρωταγωνίστρια του ιστορικού κέντρου, μιμούμενη και αυτή το μισοφέγγαρο του ποταμού, η εμβληματική Place de la Bourse του 18ου αιώνα αποτελεί σύμβολο μιας πόλης που ήθελε να ανοιχτεί στον έξω από τα τείχη κόσμο. Με ανεμπόδιστη θέα στον ποταμό Garonne, το μεγαλειώδες Εμπορικό Επιμελητήριο και το τελωνείο αντικατοπτρίζονται σήμερα στον σύγχρονο "Miroir d'Eau" (υδάτινος καθρέφτης) του Michel Corajoud, μια γιγάντια πλάκα από γρανίτη στην απέναντι πλευρά του δρόμου καλυμμένη με 2 εκατοστά νερό, που εναλλάσσει ονειρικά ένα εφέ καθρέφτη με τεχνητή ομίχλη. Στα νότια, στη συνέχεια του ποταμού, η τριανταπεντάμετρη πύλη Porte Cailhau του 1494 προσφέρει προνομιακή θέα στη σήμα κατατεθέν Pont de Pierre με τις 17 αψίδες, την πρώτη γέφυρα που ένωσε τις δύο όχθες του ποταμού Garonne έπειτα από εντολή του Ναπολέοντα.
Στα βόρεια, το Grand Théâtre του 1790 στεγάζει τη διάσημη Όπερα του Μπορντό, λίγα λεπτά απ’ την κολόνα 43 μέτρων και τ’ αγάλματα που συνθέτουν το Μνημείο για τους Γιρονδίνους, τα μέλη της πολιτικής ομάδας που έπεσαν θύματα της Βασιλείας του Τρόμου κατά τη Γαλλική Επανάσταση. Αν πάρεις το τραμ στην αχανή Place des Quinconces, που απλώνεται απ’ το διάσημο μνημείο μέχρι το ποτάμι, θα περάσεις μέσα από ψηλές συστάδες δέντρων που κάνουν τη φαντασία σου να καλπάσει, για λίγες στιγμές, στα καταπράσινα δάση της Νέας Ακουιτανίας.
Η μαγεία του Μπορντό, όμως, συνεχίζεται και πέρα απ’ την καρδιά του ιστορικού κέντρου. Το Saint-Michel, μια γειτονιά μεταναστών και καλλιτεχνών που απλώνεται γύρω απ’ την ομώνυμη γοτθική βασιλική με το περίτεχνο καμπαναριό 114 μέτρων, παντρεύει το προσκύνημα στο πολυσύχναστο υπαίθριο παζάρι του με γλυκάκι και τσάι στα γύρω καφέ της Place Meynard ή με το κυνήγι θησαυρού στα μαγαζιά με vintage κατά μήκος της γραφικής κεντρικής αρτηρίας Camille Sauvageau, που θα σε βγάλει στο Sainte-Croix. Απλωμένη γύρω απ’ το γαλήνιο πρώην αβαείο των Βενεδικτίνων Sainte-Croix, η γειτονιά φιλοξενεί επίσης το Εθνικό Θέατρο του Μπορντό σε μια πρώην αποθήκη ζάχαρης.
Βόρεια του Vieux Bordeaux, το σικ Chartrons, μια γειτονιά του 14ου αιώνα με επίκεντρο τη Rue Notre Dame, αποτέλεσε ιστορικά πόλο έλξης για τους Γερμανούς, Ιρλανδούς και Φλαμανδούς εμπόρους κρασιού της πόλης. Σήμερα γοητεύει με ανακαινισμένα κτίρια που φιλοξενούν εκλεπτυσμένα εστιατόρια και κελάρια κρασιού, αντικερί και μποέμ μπουτίκ δώρων για μακρινούς ταξιδευτές, όπως το "Les Comptoirs de Magellan". Από δω και πέρα, το Μπορντό ρίχνει το βλέμμα στο μέλλον.
Εναλλακτικές ουτοπίες
Μια περιοχή άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ναυτική κληρονομιά της πόλης, ιστορικά κι αισθητικά, το Bassins à Flot (πλωτές αποβάθρες) αφήνει τις μπουρζουά ψευδαισθήσεις στην άκρη για να σε γειώσει στην πιο πρόσφατη πραγματικότητα των γερανών και των φορτηγίδων – απ’ τη γερμανική κατοχή στους εργατικούς αγώνες και στα χρόνια της παρακμής, που άφησαν το βιομηχανικό τοπίο να ερημώσει. Εδώ είναι, όμως, που το Μπορντό αναδεικνύει πιο έντονα τη δύναμη να επανεφεύρει τον εαυτό του. Μία απ’ τις πέντε υποβρύχιες βάσεις που κατασκευάστηκαν απ’ τους Γερμανούς στις ακτές του Ατλαντικού κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου φιλοξενεί σήμερα το Bassins des Lumières, έναν εμβυθιστικό χώρο πολιτισμού που προβάλλει, σ’ έναν σκοτεινό βιομηχανικό καμβά, καλειδοσκοπική σύγχρονη τέχνη συνοδεία ενός ταξιδιάρικου σάουντρακ. Μετά τους υπέροχους Νταλί και Γκαουντί υπό τους ψυχεδελικούς ήχους των Pink Floyd και της ισπανικής κιθάρας, σειρά έχουν φέτος καλλιτεχνικά υπερθεάματα αφιερωμένα στον Βαν Γκογκ και τον Μοντριάν (έως 5/1/25). Για πιο μπιτάτες καταστάσεις, στο Bassins à Flot, το "Blonde Venus" φιλοξενεί κάτω απ’ την τέντα του συναυλίες, drag και καμπαρέ, ενώ το πρώην φεριμπότ "IBOAT", αραγμένο μόνιμα πλέον στη διπλανή αποβάθρα, προσκαλεί τους clubbers για νύχτες υψηλών BPM.
Μια πρώην αποθήκη του γαλλικού ναυτικού μεταμορφώθηκε, επίσης, στα χέρια του γλύπτη Jean-François Buisson στο "Les Vivres d’Art",’ έναν υπαίθριο κήπο διακοσμημένο με street art και μεταλλικά γλυπτά στο χρώμα του σκουριασμένου σιδήρου, που φιλοξενεί εκθέσεις, συναυλίες και πάρτι με γερές δόσεις "Mad Max" (lesvivresdelart.org). Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Μπορντό (CAPC), μια διατηρητέα πρώην αποθήκη αποικιακών αγαθών του 1824 στο Chartrons, φτιάχνει μοναδική αμπιάνς για εκθέσεις κάτω απ’ τις μνημειώδεις πέτρινες καμάρες του, ενώ το καφέ-εστιατόριο καλεί τους επισκέπτες για ελαφριά πιάτα σε μία απ’ τις πιο σινεματικές ταράτσες της πόλης.
Πίσω στην καρδιά του ιστορικού κέντρου, ο ανεξάρτητος κινηματογράφος "Utopia" καταλαμβάνει μια πρώην εκκλησία του 18ου αιώνα στην αγαπημένη πλατεία Camille-Jullian. Αν και τα υπαίθρια τραπεζάκια του καφέ γεμίζουν από νωρίς το πρωί, ο χώρος μετατρέπεται τη νύχτα σε τόπο προσκυνήματος για τους σινεφίλ, που καταφθάνουν να δουν Λάνθιμο και Σοφία Κόπολα σ’ ένα φευγάτο σκηνικό διακοσμημένο με βιτρό, αγάλματα μοναχών και στασίδια.
Τέλος, μη χάσεις το καινοτόμο "Darwin Écosystème", που μετέτρεψε τους αχανείς πρώην στρατώνες του 1850 στην άλλοτε κακόφημη εργατογειτονιά Bastide, στην απέναντι πλευρά του ποταμού, σε νευραλγικό σημείο για φαγητό, τέχνη, συνεργασία και διασκέδαση. Με πυξίδα τη βιωσιμότητα, o "Δαρβίνος" σερβίρει ένα ψαγμένο all-day "μενού" δραστηριοτήτων που περιλαμβάνει καφέ και φαγητό, αλλά και γιόγκα, vintage αγορές, πάρτι και φεστιβάλ.
Το Μπορντό στο ποτήρι
H κυματοειδής διαστημική πρόσοψη του πολυχώρου Cité du Vin (πόλη του κρασιού) κλέβει την παράσταση από μακριά στο Bassins à Flot, στις όχθες του ποταμού Garonne, προσφέροντας μια εμπειρία για τις πέντε αισθήσεις. Μικροί και μεγάλοι πειραματίζονται ενθουσιωδώς με εκθέματα που ψυχαγωγούν και διδάσκουν συνάμα, φέρνοντας τη μαγεία του αμπελώνα στο βιομηχανικό κέντρο του Μπορντό, όπως μια συλλογή που σε καλεί να αναγνωρίσεις την πλούσια γκάμα αποχρώσεων του κρασιού, αλλά και γνώριμες μυρωδιές – από εσπεριδοειδή μέχρι δέρμα. Κάποια απ’ τα εκατοντάδες châteaux στον "Δρόμο του Κρασιού του Μπορντό" είναι προσβάσιμα με ποδήλατο ή τραμ (Les Carmes Haut-Brion, Saint Ahon). Εναλλακτικά, δώστε ραντεβού στα wine bars του ιστορικού κέντρου, όπως το σοφιστικέ "Consonance", που συγκεντρώνει μια συλλογή με πάνω από 300 κρασιά, λίγα βήματα απ’ την Place du Parlement (19, rue de la Devise). Το συνεταιριστικό μπιστρό "Τutiac", πάλι, συγκεντρώνει ετικέτες 500 οινοποιών από το Μπορντό αλλά και όλη τη Γαλλία, χωρισμένες ανά γεύσεις (φρουτώδη, γεμάτο σώμα κτλ.) στο νούμερο 10 της Place du Palais.
Οι αισθητικά και γευστικά περιπετειώδεις εκδρομές στα châteaux των πέντε επιπλέον αμπελουργικών περιοχών γύρω απ’ το Μπορντό (Médoc, Graves et Sauternes, Blaye et Bourg, Saint-Emilion, Pomerol et Fronsac, Entre-Deux-Μers) περιμένουν όσους επιλέξουν μια εκδρομή με ξεναγό, με το τρένο ή με το δικό τους μέσο: απ’ το ανατολίτικης έμπνευσης Cos d’Estournel στο Médoc μέχρι το αβανγκαρντίστικο La Dominique, νοτιοδυτικά του Saint-Émilion, με τη χαρακτηριστική κόκκινη, καθρεφτίζουσα πρόσοψη στις αποχρώσεις του κρασιού που συνέλαβε ο αρχιτέκτονας Jean Nouvel.
Τέλος, κάθε Ιούνιο επιστρέφει η Γιορτή του Κρασιού, με θρυλικά ιστιοφόρα όπως το "Belem" (τo τελευταίο από τα μεγάλα γαλλικά εμπορικά πλοία του 19ου αιώνα) ν’ αράζουν στην προκυμαία του "Λιμανιού του φεγγαριού", αλλά και φωτογενή drone shows και ντόπιες γεύσεις.
Το σαγηνευτικό Saint-Émilion – πέρα απ’ το κρασί
Ένα κουκλίστικο, αμφιθεατρικό χωριό με δύο χιλιάδες χρόνια ιστορίας, το Saint-Émilion αδίκως περνάει σε δεύτερη μοίρα λόγω των δημοφιλών οινογευστικών διαδρομών γύρω από αυτό. Το "μεγάλο τείχος", το μοναδικό απομεινάρι ενός σπουδαίου δομινικανού μοναστηριού του 13ου αιώνα, στέκεται σε πείσμα του χρόνου στη μέση των αμπελώνων. Ένα καμπαναριό 68 μέτρων που σκίζει τον ουρανό τραβά αμέσως το βλέμμα – από κάτω του, όμως, "κρύβεται" η μεγαλύτερη μονολιθική εκκλησία της Ευρώπης (38 μέτρα μήκος επί 12 ύψος), σφυρηλατημένη απευθείας πάνω στο βράχο στις αρχές του 12ου αιώνα. H υπέροχη Μονή των Κορδελιέρων προσφέρει το πιο αυθεντικό σκηνικό για να δοκιμάσεις ένα ποτήρι Crémant de Bordeaux, που παράγεται σε κελάρια του 19ου αι. από ασβεστόλιθο. Έλα για το καλό κρασί, μείνε για τις ατμοσφαιρικές βόλτες στα χνάρια της ιστορίας – και τα λαχταριστά ντόπια μακαρόν, που παράγονται απ’ το 1620 σύμφωνα με μια μυστική συνταγή των Ουρσουλίνων (9, Rue Guadet).
Γευστικές στάσεις στην πόλη
> Βουτιά στην τοπική κουζίνα με εποχικά προϊόντα και street food προσφέρει η ιστορική Marché des Capucins, καθημερινά (εκτός Δευτέρας) στο Saint Michel. Εναλλακτικά, οι 22 πάγκοι του Les Halles de Bacalan στο Bassins à Flot προτείνουν (πιο τσιμπημένες σε τιμές) γεύσεις, το 85% των οποίων προέρχεται απ’ τη νοτιοδυτική Γαλλία.
> Κρυφό διαμαντάκι στη γωνία Rue des Remparts και Poquelin Molière, λίγα βήματα απ’ τον καθεδρικό, το μπιστρό "Ηοrace" σερβίρει ανεβασμένο σπιτικό brunch με πρωτότυπες ασιατικές νότες κι ένα λατρεμένο φοντάν σοκολάτας.
> Γκουρμεδιάρικες χειροποίητες κρέπες και γαλέτες –must στο Μπορντό– ετοιμάζει η "Suzette". Χάρμα η αλμυρή Yvette με σπανάκι, κατσικίσιο τυρί, μήλο και μέλι (4, Rue du Pas-Saint-Georges).
> Τα πράσινα μονοπάτια στη δεξιά όχθη του Garonne οδηγούν στο "L’Estacade", ένα εστιατόριο που μοιάζει να κρέμεται πάνω απ’ τον ποταμό, με θέα στην Place de la Bourse, με δημιουργικές ματιές στην κουζίνα της νοτιοδυτικής Γαλλίας για οπαδούς του fine dining.
Διαμονή
Μeininger Hotel Gare St Jean Οικονομικά προσιτό και φιλικό προς ψηφιακούς νομάδες, το ξενοδοχείο συνδυάζει μια ιστορική πρόσοψη στην άλλοτε γειτονιά των κόκκινων φαναριών με στιλάτα, λειτουργικά δωμάτια εντός ενός σύγχρονου εξαώροφου κτιρίου, λίγα λεπτά με το τραμ απ’ το ιστορικό κέντρο, αλλά δίπλα στο σταθμό Bordeaux-Saint-Jean για αποδράσεις στο Saint-Émilion.
Maison La Course Πέντε δωμάτια και σουίτες παντρεύουν εικαστικό εκλεκτικισμό και οικογενειακή θαλπωρή σ’ αυτό το ανακαινισμένο αρχοντικό του 19ου αιώνα, δίπλα στον πράσινο πνεύμονα του Jardin public και λίγα βήματα απ’ τη γραφική γειτονιά του Chartrons.
Château Hôtel Grand Barrail Πεντάστερο ξενοδοχείο σε εκπληκτικά ανακαινισμένο château του 19ου αιώνα στην καρδιά των αμπελιών του Saint-Émilion, με spa κι εστιατόριο που θα σας μυήσει στη γαστρονομική παράδοση της περιοχής, συνοδεία διακεκριμένων κρασιών του Μπορντό.