Αμφίπολη: Ξεκινώντας την περιήγησή μας από την πόλη που αναχώρησε ο Μέγας Αλέξανδρος για την εκστρατεία του
Θα το αντιληφθείτε από την πρώτη στιγμή που θα πατήσετε το πόδι σας στον αχανή αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης. Η ενέργεια πάλλεται στις όχθες του ποταμού Στρυμόνα, σ’ αυτήν την ηγετική πόλη της αρχαιότητας που αποτέλεσε μήλον της έριδος κυρίως ανάμεσα σε Αθηναίους και Σπαρτιάτες μέχρι να την καταλάβει ο Φίλιππος και να την καταστήσει μέρος του Βασιλείου των Μακεδόνων. Κάθε πόλη-κράτος και κάθε ηγέτης της επιθυμούσε να την κατακτήσει σαν να ήταν η καλλίστη, η πιο όμορφη γυναίκα επί γης. Η ξενάγησή μας από την Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών δρ. Δημητρία Μαλαμίδου, ξεκινάει από το Μουσείο της Αμφίπολης, πίσω από το οποίο βρίσκεται ο τάφος του Σπαρτιάτη στρατηγού Βρασίδα μετά τη φονική μάχη με τον Αθηναίο στρατηγό Κλέων. Στα εκθέματα (που χρονολογούνται από τους προϊστορικούς μέχρι τους ύστερους Βυζαντινούς χρόνους) συμπεριλαμβάνονται –αξιοζήλευτα και για τη σημερινή εποχή- χρυσά κοσμήματα από τους τάφους στον Τύμβο Καστά, χρυσό νόμισμα του Μ. Αλεξάνδρου, ασημένια οστεοθήκη και χρυσό στεφάνι ελιάς αλλά και η Στήλη του Εφηβαρχικού Νόμου της Αμφιπόλεως (23 πΧ) που θέσπιζε τους κανόνες για την εκπαίδευση των εφήβων από 16 ως 18 ετών.
Η συνέχεια μας βρίσκει να περπατάμε στην πόλη των Εννέα Οδών, όπως αναφέρεται η Αμφίπολη, αυτή η αποικία που ιδρύθηκε από τους Αθηναίους στα χρόνια του Περικλή και αναδείχτηκε από την αρχαιολογική σκαπάνη του καθηγητή αρχαιολογίας Δημήτρη Λαζαρίδη το 1950. Τα εντυπωσιακά τείχη μήκους 7,5 χιλιομέτρων περιλαμβάνουν μνημεία όπως το γυμνάσιο, η Ακρόπολη και τα ιερά. Άκρως εντυπωσιακό είναι το Ελληνιστικό Σπίτι, μια διώροφη κατοικία από την οποία σώζονται σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό δύο δωμάτια με τα χρώματα των τοίχων να μας ταξιδεύουν στην Πομπηία.
Τύμβος Καστά: Πώς είναι να μπαίνεις σ’ ένα Μακεδονικό τάφο;
Ποιος υπήρξε, άραγε, ο ένοικος αυτού του μεγαλειώδους τάφου στις όχθες του ποταμού Στρυμόνα; Μετά τις εικασίες πως επρόκειτο για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου που αποδείχτηκαν άτοπες, ο περίφημος τάφος της Αμφίπολης ακόμη αναζητά τον επιφανή Μακεδόνα για χάρη του οποίου χτίστηκε αυτό το σπουδαίο μνημείο, δέκα χρόνια μετά την αποκάλυψή του από την αρχαιολογική σκαπάνη της Κατερίνας Περιστέρη. Η Ρωξάνη και η Ολυμπιάδα, δύο σκυλίτσες που έχει υιοθετήσει η ομάδα φυλάκων μάς οδηγούν στην είσοδο του ταφικού μνημείου της Ελληνιστικής εποχής, που αναμένεται να ανοίξει για το κοινό το 2027. Προς το παρόν ακόμη συνεχίζονται οι εργασίες συντήρησης και διαμόρφωσης, αν και ήδη από πέρσι επιτράπηκε η είσοδος δοκιμαστικά με ειδική άδεια σε ερευνητές, εκπαιδευτικούς, τουριστικούς πράκτορες και δημοσιογράφους. Κάπως έτσι κι εμείς μπορέσαμε να εισχωρήσουμε στα άδυτα του Κάτω Κόσμου, τρόπον τινά. Κατεβαίνουμε αρκετά σκαλιά για να φτάσουμε στην είσοδο του μνημείου όπου μάς υποδέχονται δύο υπερμεγέθεις μαρμάρινες σφίγγες που ανακαλύφθηκαν χωρίς κεφάλια και φτερά. Περνάμε την πύλη και στην επόμενη, δεξιά κι αριστερά υπάρχουν δύο Καρυάτιδες, ύψους 3.,5 μέτρων, με εξαιρετικές λεπτομέρειες στα πόδια και τα σανδάλια τους αλλά και στις πτυχώσεις των χιτώνων τους. Περνάμε κι αυτή την πύλη και στα πόδια μας απλώνεται ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό που αναπαριστά την αρπαγή της Περσεφόνης. Στον τέταρτο χώρο, ο οποίος είχε παραβιαστεί από τυμβωρύχους, είναι το σημείο που βρέθηκαν οστά από 5 άτομα, καθώς και υπολείμματα από σκελετό αλόγου.
Μέσα στο Σπήλαιο της Αλιστράτης η φύση αναμετράται με την τέχνη
Θυμίζει παλάτι, από αυτά που έχει σμιλέψει η φύση ανά τους αιώνες. Το Σπήλαιο της Αλιστράτης, κοντά στην ομώνυμη κωμόπολη του Νομού Σερρών, συγκαταλέγεται (δικαίως) στα ομορφότερα και πιο εντυπωσιακά της Ευρώπης. Άρρηκτα συνδεδεμένο με την ελληνική μυθολογία, αφού όταν ο Πλούτωνας, θεός του Άδη, έκλεψε την Περσεφόνη, κόρη της θεάς Δήμητρας, την οδήγησε μέσα από τις πύλες του Άδη, οι οποίες τοποθετούνται χωροταξικά στο σπήλαιο. Με πλούσιο σταλακτιτικό και σταλαγμιτικό διάκοσμο, διαθέτει επίσης ένα από τα σπανιότερα σπηλαιοθέματα, τους εκκεντρίτες, που αψηφούν τους νόμους της βαρύτητας. Μπαίνοντας στο εσωτερικό, με τη θερμοκρασία να διατηρείται σταθερή στους 17-18 βαθμούς κελσίου, ανεξάρτητα από τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες, μας πλημμύρισε δέος. Οι στοές εκτείνονται σε 3 χλμ μήκος (επισκέψιμο είναι το 1 χλμ) σχηματίζοντας στην κυριολεξία μια ολόκληρη γειτονιά για…νυχτερίδες, αφού το σπήλαιο αποτέλεσε για χρόνια το σπίτι τους. Σήμερα μόνο λίγες μπαίνουν και βγαίνουν κατά διαστήματα, ωστόσο οι τόνοι περιττωμάτων, ονόματι "γκουανό" σα βουνά μαύρου χώματος έχουν παραμείνει ως αδιάσειστη απόδειξη της παρουσίας τους. Το σπήλαιο ανακαλύφτηκε το 1959 από ντόπιους βοσκούς και κυνηγούς, το 1975 η Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία ξεκίνησε τις έρευνες και άνοιξε για το κοινό μόλις το 1998. Στα επόμενα σχέδια του Δήμου, σύμφωνα με το δήμαρχο Νέας Ζίχνης Παντελή Μπόζη, είναι η δημιουργία ενός σπηλαιολογικού μουσείου εικονικής πραγματικότητας με την ξεναγό-ρομπότ Περσεφόνη.
Το νέο "Μουσείο Τραίνων" στη Δράμα είναι ένα ταξίδι στο χρόνο
Πώς θα σας φαινόταν να εισχωρήσετε στα άδυτα δύο γνήσιων βαγονιών του Orient Express και συγκεκριμένα σε μια εστιάμαξα του 1927, εκεί που σερβίρονταν εκλεκτά πιάτα πάνω στα ξύλινα τραπέζια με μαρκετερί, καθώς και σε μια κλινάμαξα του 1946, το λεγόμενο βαγκόν-λι, με κουκέτες, νιπτήρες και λοιπές…ξενοδοχειακές ανέσεις; Αρκετά σουρεάλ κι όμως πραγματικότητα. Αρκεί μόνο μια επίσκεψη στο σιδηροδρομικό πάρκο της Δράμας, στο οποίο δεσπόζει το πρόσφατα εγκαινιασμένο, λιλιπούτειο "Μουσείο Τραίνων" (γραμμένο με -αι- όπως παλιά, συμβολίζοντας κι αυτό με τη σειρά του τη νοσταλγία για περασμένες εποχές). Μπορεί σήμερα ο σιδηροδρομικός σταθμός της Δράμας, που αποτέλεσε κομβικό σημείο στη σύνδεση των πόλεων στη Βόρεια Ελλάδα, να έχει παύσει τη λειτουργία του και η παλιά του αίγλη να έχει κατακερματιστεί, όμως χάρη στο μεράκι και το πάθος των ανθρώπων που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στα τρένα, aka του Μορφωτικού, Εκπολιτιστικού, Αθλητικού Συλλόγου "Μ.Ε.Α.Σ. ΗΦΑΙΣΤΟΣ" που ιδρύθηκε το 1983 από τους σιδηροδρομικούς υπαλλήλους της Δράμας, ο σταθμός που αποτελεί έναν από τους ωραιότερους της Ελλάδας, λειτουργεί αποτελεσματικά ως μοχλός αναβίωσης μνήμης.
Έτσι, στο κτίριο της πρώην αποθήκης εμπορευμάτων, δίπλα από το κεντρικό κτίριο (κεντροευρωπαϊκού στιλ) του σιδηροδρομικού σταθμού που έχει ανακηρυχθεί βιομηχανικό μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού, δημιουργήθηκε το νέο "Μουσείο Τραίνων" που ξετυλίγει το ιστορικό κουβάρι των σιδηροδρόμων, μέσα από πολύ ιδιαίτερα εκθέματα, όπως διατρητικά μηχανήματα εισιτηρίων, σφραγίδες, σάλπιγγες, φωτογραφίες, γραφομηχανές και αριθμομηχανές, ξύλινα τηλέφωνα, χρηστικά αντικείμενα και εργαλεία που χρησιμοποιούσαν οι εργαζόμενοι του ΟΣΕ από το 1892 ως το 2000, πίνακες δρομολογίων ακόμη και φυλλάδια του 1976 της διαδρομής δύο ιστορικότατων τρένων, του Hellas Express και του Athens Express που επί δεκαετίες ένωναν την Ελλάδα με τις μεγάλες χώρες της Ευρώπης (σήμερα η χώρα μας δε συνδέεται σιδηροδρομικά με το εξωτερικό). Το παλαιότερο έκθεμα στο "Μουσείο Τραίνων" είναι ένας άξονας βαγονιού με χρονολογία κατασκευής τον Σεπτέμβριο 1892 στην Κολωνία.
Οι ιστορικές ατμομηχανές βρίσκονται σε απόσταση 100 μέτρων από το μουσείο. Στο χώρο του Μηχανοστασίου πέρα από τα βαγόνια του Orient Express θαυμάσαμε από κοντά την ιστορική ατμομηχανή Κγ 877 του 1929, που χρησιμοποιήθηκε για να μεταφέρει τους στρατιώτες στο μέτωπο του πολέμου και τη Λβ 962 του 1943 που φέτος τα Χριστούγεννα μετέφερε τον Άγιο Βασίλη ΄για να μοιράσει δώρα στα παιδιά στο σταθμό της Δράμας, αναβιώνοντας ένα έθιμο που κρατάει από τη δεκαετία του ’80.
Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ήφαιστος και ψυχή του μουσείου κ. Παναγιώτης Μακρόπουλος (τρίτης γενιάς σιδηροδρομικός), ο οποίος μας ξενάγησε στους χώρους, μας εκμυστηρεύτηκε το όραμα τους να δρομολογηθεί τουριστική αμαξοστοιχία 2 διαδρομών με την πρώτη να περιλαμβάνει το Σπήλαιο της Αλιστράτης με το φαράγγι του Αγγίτη και το οξυκόρυφο Γεφύρι της Αγγίστας ενώ η δεύτερη να εμπεριέχει την καταπληκτική κοιλάδα του Νέστου που είναι προσβάσιμη μόνο με το σιδηρόδρομο, με αποτέλεσμα να μην είναι σήμερα επισκέψιμη. Το μουσείο είναι ανοιχτό κάθε Τρίτη, Πέμπτη και Σάββατο, 10:00 με 13:30 (κατόπιν συνεννόησης) και η είσοδος κοστίζει 5€ για τους ενήλικες και 2€ για τα παιδιά στο πλαίσιο σχολικής εκδρομής.
Διαβάστε Επίσης
Στους Φιλίππους, την πόλη πρόγονο της σημερινής Καβάλας
Η περιήγησή μας στην Πεδιάδα Πολιτισμού ολοκληρώνεται με την επίσκεψη στους Φιλίππους, στη σκιά του Παγγαίου Όρους. Μνημείο Παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 2016, που ιδρύθηκε το 360 πΧ ως αποικία των Θασίων και αργότερα κατακτήθηκε από τον Φίλιππο Β΄, στον οποίο οφείλει και το όνομά της, συνδέει διαφορετικές εποχές και θρησκείες. Ξεκινάμε από το αρχαίο θέατρο του 4ου αιώνα που κάθε καλοκαίρι φιλοξενεί το Φεστιβάλ Φιλίππων από το 1957 που ξεκίνησε. Περπατάμε στα χνάρια της Εγνατίας Οδού που πέρασε τον 2ο αιώνα μέσα από τους Φιλίππους και μετέτρεψε την πόλη σε κομβικό σημείο. Αυτή την περιοχή επέλεξε και ο Απόστολος Παύλος για να διδάξει τη νέα θρησκεία, να ιδρύσει την πρώτη χριστιανική εκκλησία σε ευρωπαϊκό έδαφος και να βαφτίσει την πρώτη Χριστιανή Αγία Λυδία Φιλιππησία. Η Βασιλική Ά που χρονολογείται από τον 5ο αιώνα π.Χ. και το Οκτάγωνο, ένα συγκρότημα αφιερωμένο στον Απόστολο Παύλο δεσπόζουν στον αρχαιολογικό χώρο, όπου η αρχαιολογική έρευνα συνεχίζεται ακόμη.
Οι γαστρονομικές στάσεις της Πεδιάδας Πολιτισμού
Το Atopo Bistronomy (Λάμπρου Κατσώνη 3, 6942929018) στη συνοικία της Παναγίας στην Καβάλα του σεφ Στέφανου Γκουζίδη, διακρίνεται για τη fine δημιουργική κουζίνα του με εποχικά υλικά και εκλεπτυσμένη εκτέλεση. Η θέα στις Καμάρες σπάει τα κοντέρ την ώρα του ηλιοβασιλέματος από το αίθριο.
Η κυρία Ζαφειρώ (25910 51716) στο Μοναστηράκι Καβάλας ετοιμάζει με μαμαδίσια φροντίδα φρέσκα ψάρια και θαλασσινά –να γλύφετε και τα δάχτυλά σας!- που έρχονται κατευθείαν από τη λιμνοθάλασσα της Κεραμωτής πλησίον του χωριού.
Η ταβέρνα Στου Μπακάλη στη Νέα Μεσολακκιά Σερρών (23240 98634) ταξιδεύει σε άλλες εποχές, τότε που μαζεύονταν όλοι κάτω από τα πλατάνια και γευόντουσαν μεζέδες.
Στο Κτήμα Βιβλία Χώρα (25920 44974-6, www.bibliachora.gr), τοποθετημένο στις παρυφές του Παγγαίου Όρους στο Κοκκινοχώρι Καβάλας, οι οινολόγοι Βασίλης Τσακτσαρλής και Βαγγέλης Γεροβασιλείου δημιούργησαν ένα υπερσύγχρονο οινοποιείο, πλαισιωμένο από αμπελώνες βιολογικής καλλιέργειας. Με 13 ετικέτες και διεθνείς διακρίσεις κάθε χρόνο αποτελεί άξιο συνεχιστή της αμπελοοινικής παράδοσης που ξεκίνησε από την αρχαιότητα. Αξίζει να δοκιμάσετε μια πολύ παλιά ελληνική ερυθρή ποικιλία, που είχε χαθεί στους αιώνες και βρέθηκε τυχαία, τον Βίβλινο Ερυθρό.
Η αποστολή έγινε στο πλαίσιο της Πεδιάδας Πολιτισμού. Ένα project τριών Αναπτυξιακών (Καβάλας, Δράμας, Σερρών) με χρηματοδότηση από ΥΠΑΑΤ και ΕΕ το οποίο εκτείνεται σε οκτώ δήμους, 3 Περιφερειακές Ενότητες, 2 Περιφέρειες.
Διαβάστε Επίσης
