Γαναδιό: Το όμορφο Μαστοροχώρι της Ηπείρου που έγινε σκηνικό τηλεοπτικής σειράς

Επισκεφτήκαμε το κινηματογραφικό χωριό που πρωταγωνιστεί στη σειρά "Άγιος Παΐσιος- από τα Φάρασα στον Ουρανό" και απολαύσαμε μια insider ξενάγηση.

Γαναδιό © Δήμος Κόνιτσας

Όταν ο δρόμος μας μάς βγάζει στο Γαναδιό, αμέσως καταλαβαίνουμε ότι κάτι ξεχωριστό έχει αυτός ο τόπος. Να είναι η πρώτη εικόνα που αντικρύζουμε, η πλατεία του χωριού που μοιάζει με το σώμα ενός γίγαντα από το οποίο ξεπηδούν σαν αρτηρίες δεκάδες καλντερίμια; Ή μήπως τα λαβυρινθώδη σοκάκια που κάνουν το Γαναδιό να μοιάζει με μια μικρή καστροπολιτεία της Ηπείρου, και που ξυπνούν μέσα μας μια παιδική διάθεση για κρυφτό και κυνηγητό; Δύσκολο να ξεχωρίσεις αμέσως τι ακριβώς είναι αυτό που σου δίνει την αίσθηση θεατρικού σκηνικού. Εμάς πάντως μας έδωσε την έμπνευση για μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία του χωριού, στην ιδιαίτερη "φρουριακή" αρχιτεκτονική του διάσταση που διατηρείται εξαιρετικά και στις μέρες μας αλλά και στο κινηματογραφικό/τηλεοπτικό του προφίλ (!) όπως ανακαλύψαμε μιλώντας με τον Βασίλη Τζιμινάδη, Πρόεδρο της Κοινότητας Γαναδιού για τρίτη θητεία και "ψυχή" του χωριού. Ο κύριος Βασίλης ασχολείται ενεργά σε πολλά επίπεδα με την τοπική ανάπτυξη, τη δημιουργία νέων υποδομών όπως περιφερειακών δρόμων, παιδικής χαράς, χώρων στάθμευσης αλλά και τη συντήρηση των υπαρχόντων κτισμάτων και μνημείων καθώς και την αισθητική αναβάθμιση του χωριού με νέες λιγότερες καλωδιώσεις ηλεκτρικού ρεύματος. Μέχρι και απινιδωτή έχει καταφέρει να διαθέτει το χωριό με ειδική ιατρική εκπαίδευση των ντόπιων στο Πνευματικό Κέντρο του τόπου πριν μερικά χρόνια!

Σκηνικό γυρισμάτων για την ιστορική-βιογραφική σειρά "Άγιος Παΐσιος- από τα Φάρασα στον Ουρανό"

Γαναδιό
Ο Προκόπης Αγαθοκλέους στον ρόλο του Αγίου Παϊσίου

"Όταν συνάντησα τυχαία στην Κόνιτσα σε ένα καφενείο τους παραγωγούς της τηλεοπτικής σειράς για τη ζωή του Αγίου Παϊσίου, μας ρωτούσαν πού θα βρουν ένα σκηνικό που να θυμίζει τα μέρη της Κόνιτσας όπου έζησε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του. Ευθύς αμέσως τους πρότεινα το Γαναδιό, που είναι ανόθευτο και παραδοσιακό ως το κόκκαλο και φυσικά γενέθλιος τόπος μου", μας λέει χαμογελώντας πλατιά ο κύριος Βασίλης Τζιμινάδης.

Γαναδιό
Η Σμαράγδα Σμυρναίου, η τηλεοπτική "γιαγιά" του Αγίου Παϊσίου

Η σειρά "Άγιος Παίσιος, από τα Φάρασα στον Ουρανό", παρουσιάζει τη ζωή του Αγίου Παϊσίου και της οικογένειάς του και καταγράφει την πορεία του προς τον μοναχισμό. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν σε τόπους όπου ο Άγιος Παΐσιος έζησε, όπως η Κόνιτσα και το Άγιον Όρος. Το σενάριο της σειράς είναι του Γιώργου Τσιάκκα, η σκηνοθεσία του Στάμου Τσάμη, η παραγωγή του Ινστιτούτου Άγιος Μάξιμος ο Γραικός και η εκτέλεση παραγωγής της Foss Production. Η σειρά προβλήθηκε στο MEGA, ενώ ετοιμάζεται ο νέος κύκλος.

Γαναδιό
Το σπίτι στο Γαναδιό όπου έγιναν τα εσωτερικά γυρίσματα της σειράς
Γαναδιό
Το σπίτι στο Γαναδιό όπου έγιναν τα εσωτερικά γυρίσματα της σειράς

Ο Στάμος Τσάμης, ο σκηνοθέτης της σειράς μας επιβεβαιώνει τον "κεραυνοβόλο έρωτα" των συντελεστών της σειράς για το χωριό. "Ψάχναμε στη ευρύτερη περιοχή της Κόνιτσας μιας και η Κόνιτσα έχει πλέον πολλά σύγχρονα στοιχεία και μας δυσκόλευε να αποτυπώσουμε πιστά την εποχή από το 1924 και μετά. Από την εποχή δηλαδή που κάποιες οικογένειες Φαρασιωτών εγκαταστάθηκαν στην περιοχή από την Καππαδοκία. Κατά την διαδικασία του ρεπεράζ επισκεφθήκαμε όλα σχεδόν τα γύρω χωριά της περιοχής, το Γαναδιό ήταν αυτό που μας μαγνήτισε από την πρώτη στιγμή όταν το αντικρύσαμε για την απαράμιλλη φυσική ομορφιά του, την αρχιτεκτονική του, την ησυχία του, τη διαχρονικότητα του. Είναι ένας ευλογημένος τόπος γεμάτος αγάπη".

Γαναδιό
Σκηνές από τα εξωτερικά γυρίσματα και από τα "ζωντανά" σκηνικά της σειράς σε διάφορα σημεία του χωριού

Η απομόνωση του χωριού, η ησυχία, μακριά από τη κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα είναι αυτά που τράβηξαν τους συντελεστές της σειράς και που έμειναν ανεξίτηλα στην μνήμη του Στάμου Τσάμη. "Η εικόνα που πάντα θα κρατώ στην μνήμη μου είναι οι στιγμές της απόλυτης ησυχίας σε συνδυασμό με τη μελωδική μουσικότητα της φύσης καθώς και τα απογευματινά περπατήματα στα γραφικά σοκάκια". Ακόμη και τα όποια εμπόδια όπως ο κακός καιρός δεν πτοούσε το συνεργείο που πάντα έβρισκε αποκούμπι στο καφενείο του χωριού. "Δεν αντιμετωπίσαμε καμία δυσκολία ακόμη και όταν ο καιρός κάποιες στιγμές δεν μας έκανε τη χάρη, εμείς εκμεταλλευόμασταν την ευκαιρία και καθόμασταν στο καφενείο του κυρίου Θωμά και της κυρίας Βάσως στην πλατεία του χωριού κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο, που είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό στοιχείο της ομορφιάς του χωριού. Είναι ηλικίας άνω των 700 ετών όπως μας είπανε οι ντόπιοι. Προτείνω ανεπιφύλακτα σε όσους δεν έχουν επισκεφτεί το Γαναδιό να το κάνουν με την πρώτη ευκαιρία", συμπληρώνει ο κος Τσάμης.

Γαναδιό
Σκηνές από τα εξωτερικά γυρίσματα και από τα "ζωντανά" σκηνικά της σειράς σε διάφορα σημεία του χωριού

Εκτός από το ζευγάρι του καφενείου, ιδιαίτερα σημαντική ήταν και η συμβολή όλης της τοπικής κοινωνίας στα γυρίσματα της σειράς. Ο σκηνοθέτης επισημαίνει τη συνεισφορά τους και δίνει μια υπόσχεση για το μέλλον προσθέτοντας, "ένα μεγάλο ευχαριστώ στον πρόεδρο Βασίλη Τζιμινάδη και όλους τους κατοίκους του Γαναδιού, η βοήθεια τους ήταν σημαντική και αξιοσημείωτη, μας κάνανε να νιώθουμε σαν το σπίτι μας και κάθε μέρα ήταν παρόντες σε ότι θέλαμε, ήταν σημαντικοί παράγοντες στην επίτευξη των στόχων μας ακόμη και όταν καλέστηκαν να πάρουν μέρος στη σειρά ενσαρκώνοντας σημαντικούς ρόλους ντόπιων κατοίκων. Μια δυνατή εικόνα με πλούσια συγκινησιακή φόρτιση είναι ο αποχωρισμός μας από τον τόπο. Η υπόσχεση όμως ότι με όλους αυτούς τους υπέροχους ανθρώπους κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον θα ιδωθούμε ξανά δημιουργεί ένα γλυκό χαμόγελο αναπόλησης και όμορφης σκέψης".

Γαναδιό
Σκηνές από τα εξωτερικά γυρίσματα και από τα "ζωντανά" σκηνικά της σειράς σε διάφορα σημεία του χωριού

Η "γέννηση" του Γαναδιού

Κρυμμένο ανάμεσα στα δάση από έλατα, σφενδάμια, βελανίδια και πλατάνια και μόλις 23 χιλιόμετρα βορείως της Κόνιτσας, στα 890 μέτρα υψόμετρο και δίπλα στον Σαραντάπορο και τον Βουρκοπόταμο, βρίσκεται ένας μοναδικός θησαυρός της παλιάς Ελλάδας- το Γαναδιό. Ανάμεσα στον Σμόλικα και την κορυφογραμμή του "μαρτυρικού" λόγω εμφυλίου Γράμμου, ο οικισμός που λεγόταν Γαναδιό Μόλιστας απέκτησε τη δική του ανεξάρτητη υπόσταση το 1926 από τη "μητέρα" Μόλιστα που αποτελούνταν από τρία χωριά, το Γαναδιό, την Μεσαριά και το Μοναστήρι ή Μποτσιφάρι. Η γέννηση όμως του Γαναδιού έγινε ακόμη παλιότερα, όταν συνενώθηκαν τρεις μικρότεροι συνοικισμοί στην θέση "Σουπόστιανη" στους πρόποδες του όρους Γύφτισσα. Η Σουπόστιανη ερημώθηκε το 1667-69, πιθανόν λόγω επιδημίας πανώλης και οι κάτοικοι αναγκάστηκαν να μετακινηθούν νοτιότερα και να χωριστούν στους τρεις οικισμούς.

Οι μάστοροι της πέτρας

Σε ποιο άλλο μέρος πρέπει να περάσεις αναγκαστικά πάνω από ένα χαμηλό πέτρινο γεφυράκι προκειμένου να μπεις στο σπίτι σου; Μάλλον μόνο στο Γαναδιό! Εδώ οι πασίγνωστοι σε όλα τα Βαλκάνια τεχνίτες της πέτρας έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό, εξάντλησαν όλη την αρχιτεκτονική τους φαντασία και μαστοριά στη διάρκεια των περασμένων αιώνων. Μάστορες οργανωμένοι στα λεγόμενα σινάφια ή μπουλούκια ή κομπανίες ταξίδευαν στη Βαλκανική χερσόνησο έως και την Εγγύς Ανατολή και έχτιζαν αρχοντικά πλουσίων εμπόρων, σαράγια, εκκλησίες, καμπαναριά, τζαμιά, στρατώνες, μονότοξα και πολύτοξα γεφύρια.

Λέγεται πως οι Γαναδιώτες γυρνώντας στο γενέθλιο τόπο τους μετά από χρόνια μετανάστευσης στο εξωτερικό και με γεμάτο το πορτοφόλι, διάλεγαν τον καλύτερο μάστορα της πέτρας μετά από διαγωνισμό, θέλοντας να χτίσουν ένα σπίτι που θα ξεχωρίζει από του γείτονα. Οι πιο ονομαστοί τεχνίτες της πέτρας της εποχής όπως οι οικογένειες των Νακαίων ή των Τσανάδων, αναλάμβαναν τις περισσότερες δουλειές. Έτσι παρατηρούμε μια σχετική ανομοιομορφία στα σπίτια του χωριού, άλλα διώροφα με υπόγεια κελάρια, άλλα ισόγεια με πίσω κλειστές αυλές, άλλα τριώροφα με τον κάτω όροφο (κατώγι) να χρησιμεύει ως αποθήκη και στάβλος και τον επάνω όροφο (ανώγι) να περιλαμβάνει την "κρεββάτα" ένα χώρο για συγκεντρώσεις και το ζεστό χειμωνιάτικο δωμάτιο με το τζάκι γνωστό και ως "μαντζάτο". Υπάρχουν και σπίτια με αυλές στο όριο του δρόμου ενώ πολλά από αυτά έχουν αμυντικούς μηχανισμούς όπως σιδεριές στα παράθυρα, πολεμίστρες, τρύπες πάνω από την είσοδο για καυτό λάδι, και μαντρότοιχους.

Εσωτερικά τα σπίτια είναι σοβατισμένα με ασβεστοκονίαμα και διαθέτουν ξύλινα ταβάνια με σχέδια, μεγάλες εντοιχισμένες ντουλάπες (μεσάντρες) και παράθυρα με σταυρωτές σιδεριές για λόγους ασφαλείας. Αυτή η αμυντική αίσθηση που σου δίνουν συνολικά τα κτίσματα δεν είναι τυχαία καθώς το χωριό ρυμοτομήθηκε με γνώμονα την προστασία από τις επιδρομές των ληστών σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Οι επιστήμονες θεωρούν πως αυτό που αντικρύζουμε στο Γαναδιό είναι ένα από τα καλύτερα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα αρχεία του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, "ο σύγχρονος περιπατητής, με το που εγκαταλείπει τον ασφαλτόδρομο και εισέρχεται στον πυκνοχτισμένο χώρο του οικισμού, αισθάνεται ταυτόχρονα ότι αφήνει πίσω του τη σύγχρονη εποχή. Τον εντυπωσιάζει ο τρόπος με τον οποίο τα κτίρια, οι δρόμοι, οι βρύσες και τα υπόλοιπα στοιχεία του χωριού, έτσι όπως είναι χτισμένα με τα ίδια υλικά και τις ίδιες τεχνικές, συνδέονται μεταξύ τους".

Με τη δύναμη των ευεργετών

Γαναδιό
© Αρχείο Βασίλη Τζιμινάδη
Ενδεικτικό Σπυριδώνειου Σχολής Μολίστας, Ιούλιος 1905

Οι παλλινοστούντες Γαναδιώτες προερχόντουσαν κυρίως από το Βουκουρέστι, το Κάιρο αλλά και την Αμερική όπου την περίοδο 1880 έως 1920 είχαν κάνει περιουσίες κυρίως με το εμπόριο και τους φούρνους καθώς την περίοδο του Ρωσοτουρκικού πολέμου ήταν οι κύριοι εφοδιαστές των Ρώσων με προμήθειες και τρόφιμα. Ο πιο γνωστός από τους Έλληνες ευεργέτες ήταν ο Σπυρίδων Ξυνός, που το 1864 διέθεσε στο χωριό όλη την περιουσία του χτίζοντας την εκκλησία των Ταξιαρχών, το Σχολαρχείο, το Παρθεναγωγείο, ένα πτωχοκομείο, υφαντήριο, υδραγωγείο και αλευρόμυλο. Ειδικά το Σχολαρχείο και το Παρθεναγωγείο – τα μοναδικά στην περιοχή – έδωσαν την ευκαιρία σε πολλά παιδιά μέχρι το 1922 και το 1937 αντίστοιχα από όλα τα γειτονικά χωριά (Μεσαριά, Μποτσιφάρι, Σταρίτσιανη, Κεράσοβο, Φούρκα, Καστάνιανη, Στράτσιανη, Κορτίνιστα) να αποκτήσουν το μη αυτονόητο για εκείνη την εποχή αγαθό, εκείνο της παιδείας. Μάλιστα, ως επίσημη ξένη γλώσσα μάθαιναν και Γαλλικά όπως βλέπουμε στο επίσημο ενδεικτικό της Σπυριδώνειου Σχολής Μολίστας όπου φοίτησε ο παππούς του Βασίλη Τζιμινάδη, σημερινού Προέδρου της Κοινότητας Γαναδιού. Σήμερα τα κτίρια του Σχολαρχείου και του Παρθεναγωγείου είναι πλήρως συντηρημένα και πρόκειται πολύ σύντομα, μέσα στο καλοκαίρι του 2024 να λειτουργήσουν ως ξενώνες.

Γαναδιό
Το ξυλόγλυπτο τέμπλο στο ναό των Αγίων Ταξιαρχών

Ακόμη μία δυναμική μορφή της εποχής των ευεργετών υπήρξε η Ευδοκία Τσέρτου με καταγωγή από το Ζαγόρι. Μαζί με τον Γαναδιώτη σύζυγό της δώρισαν το 1970 στο χωριό δυο ακίνητα στην Αθήνα για να προικοδοτούνται άπορες κοπέλες και να ενισχύονται οικονομικά άποροι μαθητές. Στο δωρητήριο μάλιστα ζητούσαν να γίνει το σπίτι τους Υφαντουργική Σχολή.

Ανάμεσα στα κτίρια που δεσπόζουν στο χωριό είναι αναμφισβήτητα η εκκλησία των Ταξιαρχών, μια τρίκλιτη βασιλική με 9 τρούλους που χτίστηκε με πελεκητή πέτρα το 1870, από τον πρωτομάστορα Χαρισιάδη, και το παλιότερο καμπαναριό στέκουν στην είσοδο του χωριού εκεί που παλιότερα υπήρχε ένας μικρότερος ναός.

Γαναδιό
© Δήμος Κόνιτσας
Η εκκλησία των Ταξιαρχών στην κεντρική πλατεία (1870), με το κωδωνοστάσιο του 1856

Η εκκλησία "φιλοξενεί" πολύτιμα θρησκευτικά κειμήλια, όπως τους τρεις πολυελαίους από ξύλο, μπρούντζο και γυαλί, δωρεά ευεργετών από τη Ρουμανία, το ξυλόγλυπτο τέμπλο, που σύμφωνα με την παράδοση το μετέφεραν οι κάτοικοι από το Αργυρόκαστρο και αγιογραφίες του Γαναδιώτη ζωγράφου Νικολαΐδη.

Γαναδιό
© Δήμος Κόνιτσας
Το επιβλητικό κτήριο του Αμελικού

Ακόμη ένα αξιοπρόσεκτο κτίριο στο ανατολικό άκρο της πλατείας είναι το λεγόμενο "Αμελικό". Γνωστό και ως "Άσυλον των Ξένων" λειτουργούσε ως χάνι, ως πανδοχείο δηλαδή που ξαποσταίνανε οι επισκέπτες μέσα σε δυο δωμάτια με τζάκι. Ξεχωρίζει για το μεγάλο υπόστυλο μπαλκόνι και τη μεγάλη θολωτή στοά της βρύσης. Στις μέρες μας στεγάζει πλέον τις ανάγκες του Κοινοτικού Γραφείου.

Μαγειρικές και κεράσματα στο Γαναδιό

Γαναδιό
Χωριάτικες πίτες στο καφενείο "Πλάτανος"

Στην πλατεία του χωριού λειτουργεί το μοναδικό καφενείο "ο Πλάτανος" που μπορεί να χορτάσει τους πεινασμένους ταξιδιώτες με νοστιμότατα πιάτα, όπως κοντοσούβλι χοιρινό και κοτόπουλο, αγριογούρουνο στη γάστρα, και χειροποίητες πίτες που εκτός από τις συνήθεις τυρόπιτες και κρεατόπιτες, θα δοκιμάσετε κλασικές Ηπειρώτικες συνταγές, όπως λαχανόπιτες και κασιόπιτες (ή αλευρόπιτες)! Υπέροχο συνοδευτικό είναι το ντόπιο κρασί από την ντελικάτη ποικιλία ντεμπίνα, το ξερό "τανικό" κρασί μπρούσκο και φυσικά το τσίπουρο. Και καθώς μετά από μια κρεατοφαγία το γλυκό επιβάλλεται, δεν πρέπει να παραλείψετε τα χειροποίητα γλυκά κουταλιού που φτιάχνουν στο καφενείο, όπως κεράσι, σύκο, και φράουλα.

Γαναδιό
Πίτες, πιάτα κρεατικών αλλά και νηστίσιμα φαγητά στο καφενείο "Πλάτανος"

Το καφενείο του χωριού που σήμερα το λειτουργεί ένα ζευγάρι, ο Θωμάς και η Βάσω, είχε ζωντανέψει το 2013 με ευφάνταστο τρόπο μετά από πολλά χρόνια από τον Βασίλη Τζιμινάδη που έχει χρόνια προϋπηρεσίας ως σεφ σε μεγάλα ξενοδοχεία της Ελλάδας. Μετά την συνταξιοδότησή του εγκαταστάθηκε στο Γαναδιό τον Φεβρουάριο του 2013 και αποφάσισε να ανοίξει το καφενείο του χωριού που ανήκε στον τοπικό σύλλογο, "Άγιοι Ταξιάρχες" λίγο πριν την Καθαρά Δευτέρα.

"Έπρεπε να κάνω κάτι για να προσελκύσω κόσμο σε ένα χωριό σχεδόν έρημο με μόνους κατοίκους 10 υπερήλικες! Πήγα στην Κόνιτσα για ψώνια, πήγα σε μερικές καφετέριες που μαζεύεται κόσμος να το διαφημίσω, βρήκα και κάτι παλιούς συμμαθητές που είχα να τους δω 30-40 χρόνια, και έκανα μια προετοιμασία για την Καθαρά Δευτέρα με νηστίσιμα και θαλασσινά. Δεν περίμενα όμως κόσμο, και εκεί που έκανα βόλτα με ένα φιλαράκι στην πλατεία έξω από το καφενείο, κατά τις 10 το πρωί βλέπω να καταφτάνουν δεκάδες αυτοκίνητα στο χωριό! Πού πάνε όλοι αυτοί λέω; Σε εσένα έρχονται, Βασίλη, μου λένε οι άλλοι! Τρέχω γρήγορα στο μαγαζί και έγινε το έλα να δεις! Μαζεύτηκαν γύρω στα 70 άτομα! Τα κατάφερα όλα μόνος μου, κουζίνα και σέρβις μαζί μόνος μου, δεν καταλάβαινα τίποτα! Με βοήθησε και ένας χωριανός. Έπρεπε να κάνω όμως και κάτι άλλο να τους εντυπωσιάσω, παίρνω ένα τηγάνι, το καίω καλά, βάζω μέσα κάτι μεγάλες γαρίδες και τις βγάζω έξω στο μαγαζί φλαμπαριστές, μες στη φωτιά! Έγινε χαμός, άρχισε το χειροκρότημα! Από εκείνη τη μέρα έγινα γνωστός". Για να αποκτήσει το μαγαζί μια ταυτότητα, ο κος Βασίλης με τις γνώσεις του στη μαγειρική, κατάλαβε ότι έπρεπε να καθιερώσει ένα πιάτο που να του δίνει ταυτότητα. Οπότε έβαλε στο μενού το μπιφτέκι σε πολλές μορφές, όπως γεμιστό και αλά ρους. Κατάφερε να κάνει Γαναδιό και γκουρμέ προορισμό!

Γαναδιό
Πίτες, πιάτα κρεατικών αλλά και νηστίσιμα φαγητά στο καφενείο "Πλάτανος"

Αν είστε τυχεροί και βρεθείτε τον Οκτώβριο το χωριό, θα γλυκαθείτε από τα λεγόμενα "σουμπέκια" (πιο γνωστά ως σουτζούκια), καρύδια δηλαδή περασμένα σε κλωστή και βουτηγμένα στη μουσταλευριά, που φτιάχνουν οι ντόπιοι με διάθεση για αναβίωση των τοπικών εθίμων. Του Αγίου Αντρέα στις 30 Νοεμβρίου, οι νοικοκυρές φτιάχνουν τα μπόλια σε μια πανάρχαια γιορτή των αγροτών "θυσία" προς τη γη και προς τιμήν της θεάς Δήμητρας, βράζοντας δημητριακά, όπως σιτάρι και καλαμπόκι, φτιάχνοντας ένα είδος χυλού πασπαλισμένου με ζάχαρη και κανέλα. Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, το έθιμο που λέγεται και "πολυσπόρια" αναβιώνει με αρκετές παραλλαγές και στη γιορτή της Παναγίας της Πολυσπορίτισσας ή Μεσοσπορίτισσας, δηλαδή στα Εισόδια της Θεοτόκου, στις 21 Νοεμβρίου. Από τον Οκτώβριο μέχρι τον Δεκέμβρη, και στο Γαναδιό, όπως και σε όλη την Ελλάδα, τα καζάνια που βράζουν τα τσίπουρα ή "αποστάγματα της χαράς" παίρνουν "φωτιά". Οι κάτοικοι στήνουν γλέντια και γιορτές τσίπουρου συνοδεία μουσικής και μεζέδων. Και τέλος φυσικά τον Αύγουστο που το χωριό ζωντανεύει όταν έρχονται για διακοπές οικογένειες με παιδιά, θα γευτείτε παραδοσιακές γεύσεις, κρέας στα κάρβουνα και άφθονο κρασί και τσίπουρο την ημέρα του θρησκευτικού πανηγυριού στις 15 Αυγούστου, σε γλέντι που οργανώνει ο σύλλογος Γαναδιωτών με τοπικούς οργανοπαίχτες και παραδοσιακούς χορούς μέχρι τις πρωινές ώρες. Αλλά και λίγες μέρες πιο μετά, στις 20 Αυγούστου, οι κάτοικοι συγκεντρώνονται και γευματίζουν με νηστήσιμα φαγητά προς τιμής ενός θαύματος που έγινε το 1930 όταν "δάκρυσε" η εικόνα της Σταύρωσης στην εκκλησία των Ταξιαρχών του χωριού.

Εκτός από το καλό φαγητό όμως, στο Γαναδιό θα ακούσετε και ποιοτική μουσική, λαϊκά, δημοτικά και ρεμπέτικα. Από τα γλέντια και τις τοπικές γιορτές έχουν περάσει μεταξύ άλλων το μουσικό σχήμα Λαλητάδες με τα αυθεντικά παραδοσιακά ακούσματα και τη χρήση "φυσικών" οργάνων (κλαρίνο, βιολί, λαγούτο, ντέφι, νταραμπούκα, νταούλι) , ο Χρήστος Σδούκος, ο Νίκος Φιλιππίδης, και η Ελένη Μπούτσικου.

Που θα μείνετε

Γαναδιό
© Δήμος Κόνιτσας
Το καλντερίμι που οδηγεί στο κτήριο του Παρθεναγωγείου

Προτιμάτε "Σχολαρχείο" ή "Παρθεναγωγείο"; Εκεί που βρίσκονταν τα θρανία και οι αργαλειοί των μαθητών του περασμένου αιώνα, τώρα δημιουργούνται δύο ξεχωριστοί ξενώνες με 8 συνολικά δωμάτια, δίκλινα και τετράκλινα. Τα διώροφα πέτρινα κτήρια συντηρήθηκαν με σεβασμό στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική, και είναι έτοιμα να φιλοξενήσουν τους πρώτους επισκέπτες το καλοκαίρι του 2024. Ο Βασίλης Τζιμινάδης, που ως Πρόεδρος της Κοινότητας κίνησε τα γρανάζια προκειμένου να εκταμιευτούν περίπου μισό εκατομμύριο ευρώ για τη συντήρηση και αναστήλωση τους από την Περιφέρεια Ηπείρου, είναι υπεύθυνος και για τη αναμενόμενη λειτουργία τους ως ξενώνες. Στο Σχολαρχείο, οκτώ περιμετρικά παράθυρα δίνουν την αίσθηση της πανοραμικής θέας στο χωριό ενώ στο Παρθεναγωγείο, θα υπάρχει και μια δίχωρη σουίτα για μεγαλύτερες οικογένειες ή παρέες. Για επιπλέον πληροφορίες, επικοινωνείτε με τον Βασίλη Τζιμινάδη στο τηλέφωνο 6932278199.

Γαναδιό
© Αρχείο Βασίλη Τζιμινάδη
Το Σχολαρχείο στην είσοδο του χωριού τον χειμώνα. Κτίστηκε με δαπάνες του Σπυρίδωνος Ξυνού

Πώς θα έρθετε στο Γαναδιό

Η πρόσβαση από την Αθήνα ή τα Ιωάννινα στο Γαναδιό είναι πολύ εύκολη με αυτοκίνητο. Θα ξεκινήσετε από την Κόνιτσα, μόλις 23 χιλιόμετρα μακρύτερα και θα κατευθυνθείτε βόρεια, παίρνοντας την παλαιά εθνική οδό Ιωαννίνων-Κοζάνης και θα φτάσετε εδώ αφού διασχίσετε το γειτονικό χωριό Μόλιστα. Από τα Ιωάννινα απέχει 86 χλμ. και 1:25 ώρες. Από την Αθήνα απέχει 498 χλμ. και 5:30 ώρες μέσω Ολύμπιας Οδού (Αθηνών-Πατρών) και Ιόνιας Οδού.

Αν είστε πιο τολμηροί μπορείτε να ακολουθήσετε μια εναλλακτική διαδρομή με ενδιαφέρουσες στάσεις. Κατευθύνεστε προς Λαμία-Τρίκαλα-Καλαμπάκα- Γρεβενά και λίγο πριν φτάσετε στα Γρεβενά, στρίβετε για Μαυραναίους, Δοτσικό (το χωριό που γυρίστηκε η ταινία "Μεγαλέξανδρος" του Θεοδώρου Αγγελόπουλου), Επταχώρι (στάση για τσίπουρο στο καφενείο Ρέμα), Κεφαλοχώρι, και έπειτα κινούμενοι δίπλα στον ποταμό Σαραντάπορο, φτάνετε στο Δήμο Μαστοροχωρίων. Λίγο μετά την διασταύρωση για Πυρσόγιαννη-Βούρμπιανη-Πληκάτι (3 γνωστά Μαστοροχώρια), συνεχίζετε γύρω στα 15 λεπτά και στρίβετε για Μόλιστα- Γαναδιό-Μοναστήρι. Συνολικά είναι 503 χλμ. και 6:30 ώρες με το αυτοκίνητο.

Σημαντική τέλος αλλά όχι αυτονόητη πληροφορία είναι ότι δεν επιτρέπεται η κυκλοφορία οχημάτων μέσα στο χωριό παρά μόνο για λόγους τροφοδοσίας ή έκτακτης ανάγκης. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να αφήσετε στο όχημα σας στους δύο χώρους στάθμευσης που υπάρχουν περιμετρικά έξω από το χωριό.

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Travel

Οι καλύτεροι χειμερινοί προορισμοί της Ελλάδας: Πρέσπες

Ο οδηγός μας περιλαμβάνει προορισμούς που υπόσχονται αξέχαστες χειμερινές αποδράσεις, με τις Πρέσπες να ξεχωρίζουν ως μια εξαιρετική επιλογή για όσους αναζητούν έναν ήσυχο προορισμό γεμάτο φυσική ομορφιά, ιστορική κληρονομιά και αυθεντική παράδοση.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
21/12/2024

Γκίνης Ανδρέας: Οραματιστής πίσω από τη Vivestia, την πλατφόρμα εκμίσθωσης πολυτελών καταλυμάτων με τεχνολογία VR Tours

Η Vivestia φέρνει την επανάσταση στον τουρισμό, συνδυάζοντας την τεχνολογία VR με τη διαχείριση πολυτελών καταλυμάτων, δημιουργώντας μια πλατφόρμα που υπόσχεται να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο επιλέγουμε τον προορισμό των διακοπών μας.

Ξεπερνούν τα 5 δισ. ετησίως οι τουριστικές επενδύσεις

Οι τουριστικές επενδύσεις στην Ελλάδα σημείωσαν εντυπωσιακή αύξηση, φτάνοντας τα 5,1 δισ. ευρώ το 2023, διπλασιάζοντας την προ-pandemic επίδοση, ενώ οι προβλέψεις για το 2024 κάνουν λόγο για νέο ρεκόρ εσόδων, αγγίζοντας τα 22 δισ. ευρώ.

Τα Aria Hotels παρουσιάζουν το "Ventus di Milo" στη Μήλο

Ένα πολυτελές καταφύγιο που συνδυάζει την κυκλαδίτικη αυθεντικότητα με τη σύγχρονη αισθητική, ενώ παράλληλα πρωτοπορούν με βιώσιμες λύσεις για τον τουρισμό του μέλλοντος.

Στα Τρίκαλα για γίδα, κεμπάπια και τσίπουρα

Ακολουθήσαμε τους ντόπιους και χαρτογραφήσαμε την περιοχή από τα Τρίκαλα ως το Περτούλι, για βουνίσια κουζίνα, μεζέδες κι αποστάγματα.