Απ’ τα Γιάννενα ως τη Φλώρινα κι απ’ τα Χανιά ως τη Θεσσαλονίκη, τη Βέροια και την Αλεξανδρούπολη, τα εστιατόρια και οι ταβέρνες των χειμερινών προορισμών της Ελλάδας χαράζουν τις δικές τους διαδρομές, με την πυξίδα της να στρέφεται σε μοναδικές γαστρονομικές τροχιές. Μοντέρνα εστιατόρια σε ζωηρές κωμοπόλεις ή παραδοσιακές ταβέρνες στη μέση του βουνού; Η παράδοση (με ή χωρίς twists) και η αυθεντική νοστιμιά είναι και φέτος σταθεροί συνταξιδιώτες μας σε ένα γαστρονομικό οδοιπορικό που δεν χορταίνουμε να απολαμβάνουμε!
"Χρύσανθος": Η ηπειρώτικη κουζίνα ως οικογενειακή υπόθεση
Στην πιο όμορφη βεράντα με θέα στη λίμνη, στο νησάκι και στα Γιάννενα, μόλις 10 λεπτά από το κέντρο της πόλης, η ταβέρνα "Χρύσανθος" της οικογένειας Μηλιώτη τιμά τη γιαννιώτικη κουζίνα και σερβίρει νόστιμα παραδοσιακά πιάτα, καλοψημένα κρεατικά και εξαίσιες πίτες. Δυόμισι δεκαετίες τώρα αποτελεί ένα από τα πλέον δημοφιλή στέκια των Γιαννιωτών, αλλά και κάθε επισκέπτη που αναζητά καλό φαγητό και σπιτική φιλοξενία. Με την ακούραστη και πάντα δημιουργική Αριστέα Μυλιώτη στο τιμόνι της κουζίνας, κάθε πιάτο φτιάχνεται με ιδιαίτερη αγάπη, φροντίδα, αλλά και μαεστρία, ενώ ιδιαίτερη μνεία αξίζει τόσο στις πίτες (κοθρόπιτα, μπατσαριά, πρασόπιτα) και στα μαγειρευτά τους (δοκιμάστε οπωσδήποτε τους λαχανοντολμάδες) όσο και στα κρεατικά από την απίθανη μοσχαροκεφαλή στη γάστρα μέχρι τις μπριζόλες, τα μπιφτέκια και τα παϊδάκια ή την πιο μοντέρνα μοσχίδα, Black Angus κ.ά., η οικογενειακή προσπάθεια του "Χρύσανθου", όσο κι αν αναβαθμίζεται σε στιλ, παραμένει βαθιά παραδοσιακή. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που τιμήθηκε με το Βραβείο Ελληνικής Παραδοσιακής Κουζίνας 2023 από το "αθηνόραμα".
Chef’s tip: "Με μια πλούσια λίστα κρασιών και ετικέτες που υμνούν τον τοπικό αμπελώνα, απολαύστε ένα προς ένα τα πιάτα μας σε οινικά ταιριάσματα που θα σας ενθουσιάσουν".
Αμφιθέα Ιωαννίνων, 2651081892
"Ναουμίδης": Η γεύση της λίμνης στο πιάτο
Μια όμορφη και νοικοκυρεμένη αυλή και μια κομψά φροντισμένη σάλα. Μια μαγική θέα στη λίμνη Βεγορίτιδα. Μια κουζίνα υπερτοπική και νόστιμη, υπό την επιμέλεια του Άγγελου, του μεγάλου αδερφού της οικογένειας Ναουμίδη. Στην ακριτική Φλώρινα και το χωριό του Αγίου Παντελεήμονα, το ομώνυμο εστιατόριο με τη σημαντική παράδοση στα γευστικά δρώμενα της Βόρειας Ελλάδας εξακολουθεί να μπλεντάρει και να εξελίσσει όλα τα δυνατά του στοιχεία, αξιοποιώντας πάντοτε τα καλούδια της επιδραστικής οικογενειακής βιοτεχνίας και του αγροκτήματος, τα λιμνίσια deli, καθώς και το πλήθος των τοπικών συνταγών. Λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη την εποχικότητα και την καλύτερη δυνατή κάθε φορά πρώτη ύλη, ο "Ναουμίδης" γοητεύει ουρανίσκους με προτάσεις όπως η πέστροφα σε ξύλα αχλαδιάς με φρέσκα χορταρικά, το φλωρινιώτικο κεμπάμπι και η γαρίδα με πιπερόκαμα ή κόκκινη κολοκύθα.
Chef’s tip: "Δοκιμάστε το 'Dion', το ολοκαίνουργιο αφρώδες κρασί μας, μια νέα προσθήκη στην ενημερωμένη κάβα μας, που φτιάχνεται αποκλειστικά από αμπελώνες της περιοχής".
Άγιος Παντελεήμονας, Φλώρινα, 2386061238, www.naoumidis.gr
"Χάραμα": Στιβαρή νοστιμιά με προσωπικότητα
Στους πρόποδες του Βερμίου και στο γοητευτικά απομακρυσμένο Αρκοχώρι, το "Χάραμα" μοιάζει να είναι ένας από τους καλύτερα κρυμμένους γευστικούς θησαυρούς της Βόρειας Ελλάδας. Το βραβευμένο εστιατόριο του (ιδιοκτήτη και μάγειρα) Στέφανου Λαφάρα στρώνει τα τραπέζια του στην περιποιημένη σάλα και στο μπαλκόνι με τη φανταστική θέα, τιμώντας μία παραδοσιακή ελληνική κουζίνα με στιβαρές βάσεις και ατόφια νοστιμιά, που αντικατοπτρίζεται απόλυτα σε πιάτα σαν τα κεφτεδάκια σε άρμη, το ζυγούρι στη γάστρα με τραχανά, το ελάφι με πετιμέζι και καρότα, το αγριογούρουνο με κάστανα ή τα κοκκινιστά μάγουλα με παπαρδέλες, καθώς και με τις μερακλίδικες σχάρες. Φινάλε με φίνα πορτοκαλόπιτα και χαλβά μακεδονικό, τηγανισμένo σε φύλλο κρούστας, για να ολοκληρωθεί στο απόλυτο η εμπειρία.
Chef’s tip: "Μην παραλείψετε μια βόλτα μέχρι το φτιαγμένο με μεράκι κελάρι μας, που φιλοξενεί διαμαντάκια του μακεδονικού αμπελώνα και μπόλικες παλαιωμένες φιάλες".
Αρκοχώρι, 2332021125, www.estiatorio-xarama.gr
"Η ταβέρνα του Άη Γιώργη": Γεύση ιώδιου πάνω στη θάλασσα
Το όμορφο πολυτελές εστιατόριο λίγο έξω από την Αλεξανδρούπολη σερβίρει ελληνική κουζίνα ιδωμένη με σύγχρονη ματιά, χωρίς να αποκλείει ωστόσο τις γνώριμες σπεσιαλιτέ της κλασικής ταβέρνας. Στην ψαριέρα φιγουράρουν καθημερινά οι ολόφρεσκες ψαριές της ημέρας με γαρίδες, καλαμάρια, συναγρίδες, τσιπούρες, φαγκριά, γοφάρια και όλα τα καλά της θάλασσας από Σαμοθράκη, Μαρώνεια και ιχθυόσκαλα Αλεξανδρούπολης, ενώ στο ενυδρείο τους θα βρείτε όστρακα και οστρακοειδή, όπως μύδια, κυδώνια, στρείδια και αστακούς. Από το πάσο περνούν πιάτα με τα "δώρα του Ποσειδώνα" όπως θράψαλο κοντοσούβλι, καρμπονάρα με σουπιά και σούπες όπως η μπουγιαμπέσα και η ψαρόσουπα με ζωμό από πετρόψαρα και λαχανικά, σεβίτσε και ταρτάρ, αλλά και κρεατικά αφτιασίδωτα όπως το κατσικάκι στη λαδόκολλα, σωστά ψημένα παϊδάκια, ζουμερά μπιφτέκια σχάρας και σπαλομπριζόλα ξηρής ωρίμανσης 40 ημερών.
Chef’s tip: "Το ρεβανί Βέροιας σε creme anglaise αρωματισμένη με μαστίχα ή το cheesecake μπακλαβά με λευκή σοκολάτα είναι ιδανικές λύσεις για να κλείσετε γλυκά το γεύμα σας"
Αϊ-Γιώργης, Αλεξανδρούπολη, 2551071777, www.aigiorgis.com
"Ταβέρνα ο Θωμάς": Γευστική αβρότητα που μετράει γενιές
Με διάκοσμο που θα μπορούσε κάλλιστα να σταθεί σε κάποιο grand restaurant μεγάλης πόλης, αλλά και κουζίνα που έχει αφήσει πίσω τους περιορισμούς της επαρχίας, ανασυνθέτοντας την αβρότητα της τοπικής παραδοσιακής γεύσης σε πιάτα σύγχρονα, γεμάτα απολαυστική νοστιμιά, αλλά και κατανοητή δημιουργικότητα, ο "Θωμάς" είναι δίκαια ένα εστιατόριο-προορισμός στο Αμύνταιο, που μετρά πια περισσότερα από 50 χρόνια στο ραντάρ των καλοφαγάδων της Βόρειας Ελλάδας. Ωστόσο, παρ’ όλη τη διαδρομή που έχει διανύσει, ο "Θωμάς" εξακολουθεί να κρατά ζωντανή την οικογενειακή θέρμη με την οποία αγκαλιάζει τους επισκέπτες του και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού μετρά τρεις γενιές και περισσότερα από 50 χρόνια ιστορίας. Μια ιστορία που ξεδιπλώνει μεστωμένη τη νοστιμιά της σε πιάτα, όπως το κρασάτο αγριογούρουνο που λιώνει στο στόμα, η λαχταριστή γιουβετσάδα με κοκκινιστή μοσχαρίσια ουρά ή οι εκλεκτές κοπές από κορυφαία μοσχάρια ελληνικής και bio εκτροφής.
Chef’s tip: "Ο παραδοσιακός ξενώνας 'Αγκωνάρι', ακριβώς απέναντι, που συνδυάζει ξύλο και πέτρα στα δωμάτια με τζάκι, είναι η φυσική προέκταση της οικογενειακής μας πρότασης φιλοξενίας και ιδανικό ορμητήριο για βόλτες στην περιοχή".
Σκλήθρο, 18ο χλμ. Αμυνταίου-Καστοριάς, 2386031206
"Διαγώνιος": Η πιο νόστιμη γωνιά της πόλης σχεδόν μισόν αιώνα
Κοντά μισός αιώνας έχει περάσει από τότε που πρωτοάναψε την ψησταριά της η ιστορική "Διαγώνιος", και στα χρόνια αυτά έχει καταφέρει, όχι απλώς να εδραιωθεί στις μερακλίδικες συνήθειες της πόλης, αλλά να αναδειχθεί ως φάρος για δύο απ’ τα πιο εκφραστικά πιάτα της: τα ψητά σουτζουκάκια και τον χοιρινό γύρο. Με νοστιμιά ξεχωριστή, που δεν βασίζεται μόνο στη σταθερά εξαιρετική πρώτη ύλη, αλλά και στην εμπειρία δεκαετιών στο άρτυμα και τη διαχείρισή της, το καλοφαγικό αυτό στέκι, σημείο αναφοράς για κατοίκους κι επισκέπτες εξίσου, προσφέρει ατόφια κι απαράλλαχτη γεύση που κρατάει χρόνια, με τη φαρέτρα του να συμπληρώνουν κλασικές ελληνικές σπεσιαλιτέ. Η μακρόχρονη εμπειρία της ομάδας, μπολιασμένη με τη φρεσκάδα που έχουν φέρει εσχάτως οι άνθρωποι πίσω από τα ιωδιούχα "Marea Sea Spirit" και "Γλυκάνισος", αλλά και το κρεατοφαγικό "Iberico", εγγυώνται άλλη τόση ζωή για το ιστορικό στέκι, που θα κρατήσει καυτή τη θράκα μιας ζωντανής κληρονομιάς της γαστρονομικής ταυτότητας της πόλης.
Chef’s tip: "Εκτός από τις δυο γευστικές μας σημαίες που είναι ο γύρος και τα σουτζουκάκια, η 'Διαγώνιος' έχει για κρυφό άσο το αφράτο και εκφραστικό συκωτάκι, που φτάνει καθημερινά εδώ ολόφρεσκο (όπως όλα τα κρεατικά μας) και ψήνεται προσεκτικά, ανάλογα με τις προτιμήσεις κάθε επισκέπτη".
Πλ. Φαναριωτών 2, Θεσσαλονίκη, 2310260958
"Κοντοσώρος": Τοπική κουζίνα με οικογενειακή ιστορία
Ζεστό και φιλόξενο, με τη μεγάλη σάλα του γύρω απ’ το εντυπωσιακό τζάκι να γίνεται το επίκεντρο των χειμωνιάτικων εξορμήσεών μας στη γειτονιά της Φλώρινας, το πολυβραβευμένο εστιατόριο "Κοντοσώρος" έχει μετατρέψει από το 1989 το Ξινό Νερό της Φλώρινας σε γαστρονομικό προορισμό, χάρη στην πρωτοπορία του ιδρυτή του, Νίκου Κοντοσώρου, που μετέτρεψε τη λατρεία και τη βαθιά του γνώση για την κουζίνα του τόπου σε ξεχωριστά πιάτα που ανανεώνουν την παράδοση με τη φινέτσα τού σήμερα. Την παρακαταθήκη του Νίκου συνεχίζει πλέον η κόρη, Ιλιάννα Κοντοσώρου, που εμπλουτίζει την κάρτα με τις δικές της ιδέες και εμπειρίες, διατηρώντας όμως σταθερή την προσήλωση του εστιατορίου στις στιβαρές βάσεις της μακεδονικής κουζίνας και τις εκλεκτές πρώτες ύλες του τόπου. Έτσι, πιάτα όπως τα χοιρινά μάγουλα με ρεβίθια ή το στιφάδο μοσχαρίσιας ουράς κρατούν σταθερή τη θέση τους στα χειμωνιάτικα γευστικά μας φαβορί, ενώ τα κεφτεδάκια σουτ μακαλό –σε αλευρόσαλτσα, δηλαδή– είναι πάντα ένα ακλόνητο signature πιάτο.
Chef’s tip: "Αφού επιλέξετε τα πιάτα του γεύματός σας, ελάτε να σας ξεναγήσουμε στο ολοένα επεκτεινόμενο κελάρι μας, που φιλοξενεί σήμερα περισσότερες από 200 ετικέτες, με ιδιαίτερη αγάπη στον τοπικό αμπελώνα, αλλά και σπουδαία διεθνή κρασιά".
Ξινό Νερό, Φλώρινα, 2386081256, Εστιατόριο Κοντοσώρος
"Ονήσιμος": Ατόφια γεύση Κρήτης με θέρμη οικογενειακού τραπεζιού
Σαν να επιστρέφεις για τσιμπούσι στο κρητικό πατρικό σου αισθάνεσαι όταν μπαίνεις στη ζεστή σάλα του "Ονήσιμου", που, με αυθεντική κρητική κουζίνα και φήμη που απλώνεται σε ολόκληρο το νησί, αποτελεί μία από τις πιο ξεχωριστές γαστρονομικές εμπειρίες που μπορείς να γευτείς στη Λεβεντογέννα. Από τα χέρια του ιδιοκτήτη του και ικανότατου ψήστη Ονήσιμου Σαριδάκη και της συζύγου του και εξαιρετικής μαγείρισσας Ελένης Βαρδάκη, που έχει αναλάβει τις μαρμίτες και τον ξυλόφουρνο, βγαίνουν όλες οι παραδοσιακές νοστιμιές του τόπου: χορτοπιτάκια με αέρινη ζύμη, αβγά με στάκα, ντολμαδάκια με ξύγαλο, φάβα από κουκιά, αρνί τσιγαριαστό, κουνέλι κοκκινιστό με ντομάτα, παραδοσιακό γαμοπίλαφο, αλλά και το διάσημο αντικριστό αρνί του Ονήσιμου, αν το παραγγείλετε δυο-τρεις ώρες νωρίτερα. Tα μυζηθροπιτάκια με μέλι και τα γλυκά του κουταλιού από τα χέρια της κ. Ελένης σφραγίζουν με τον πιο γλυκό τρόπο την κρητική γιορτή, σε ένα εστιατόριο με σταθερή παρουσία στα Βραβεία Ελληνικής Κουζίνας επί σειρά ετών.
Chef’s tip: "Εξαιρετική προσοχή δίνεται στις πρώτες ύλες που κλείνουν μέσα τους όλη τη γεύση του τόπου. Τα κρεατικά είναι από τα Αστερούσια, τα τυριά δικά μας, ενώ τα ζαρζαβατικά έρχονται από το μποστάνι μας".
Δημοκρατίας 17, Πεζά Πεδιάδας, 2810741754, Taverna Onisimos, tavernaonisimos.gr
"Βεργιώτικο": Μαθήματα ελληνικής κρεατοφαγίας
Αρχικά, το πολύ ιδιαίτερο όσο και ατμοσφαιρικό σκηνικό του εστιατορίου που είναι χτισμένο μέσα σε μια σπηλιά, κάτω από τα παλιά τείχη της Βέροιας, καθώς και η φροντισμένη όσο ακριβώς πρέπει art de la table, δημιουργούν ένα αίσθημα έκπληξης, αλλά και μια μυστηριακή οικειότητα. Έπειτα, το εντυπωσιακό ψυγείο, εκεί όπου ωριμάζουν εκλεκτές κοπές, βάζει τον επισκέπτη στο πνεύμα του εστιατορίου, πριν ο έξοχος οικοδεσπότης και άριστος γνώστης της καρνιβορικής τελειότητας σεφ-πατρόν, Νίκος Μαλλιάρας, ξεκινήσει να ξεδιπλώνει την τέχνη του: Ένα μιξάρισμα της οικογενειακής κτηνοτροφικής παράδοσης με τις σπάνιες εμπειρίες από ταξίδια σε σημαντικά γαστρονομικά ινστιτούτα του εξωτερικού. Το αποτέλεσμα είναι μια κουζίνα υψηλού επιπέδου, κρεατοφαγίας ελληνικής και απόλυτα ποιοτικής. Προσεκτικές ωριμάνσεις, άψογα ψησίματα και κοπές έρχονται να συναντήσουν βορειοελλαδίτικες σπεσιαλιτέ και μαγειρευτά κομψοτεχνήματα, σαν τη στηθοπλευρά ελληνικής μοσχίδας με μαύρο σκόρδο, θυμάρι και ξινό τραχανά ή το γιουβέτσι με μοσχαρίσια ουρά, μους φέτας και λάδι βασιλικού.
Chef’s tip: "Μη χάσετε την ευκαιρία για ένα οινικό ταξίδι μέσω των εκλεκτών κρασιών της ευρύτερης περιοχής, που ταιριάζουν άψογα με τα πιάτα μας".
Θωμαΐδου 2, Βέροια, 2331074133, www.vergiotiko.gr
"Pinaleon Fine Kitchen": Το οινομαγειρείο στα πιο μοντέρνα του
Αφήνοντας για λίγο στην άκρη την υψηλή τεχνική του πολυβραβευμένου "Dionysos" στο πολυτελές "Elounda Beach Resort", ο ταλαντούχος σεφ Albert Hazma επιστρέφει στην πόλη όπου μεγάλωσε για να επαναφέρει στην καθημερινότητά της ένα καλοφαγικό στέκι που αγάπησε. Ο "Πειναλέων", το οινομαγειρείο που έγραψε ιστορία στις συνήθειες της γειτονιάς, αποκτά υπερτοπικό προφίλ χάρη στο άγγιγμα του χρυσοσκουφάτου σεφ και μεταμορφώνεται σε "Pinaleon Fine Kitchen". Η μαγειρική καρδιά του παραμένει ίδια, με κλασικάσουξέ της ελληνικής παράδοσης να φιγουράρουν στη βιτρίνα, τσιμπημένα όμως με μια πρέζα δημιουργικότητας που εξιτάρει, όπως στο χοιρινό με κορόμηλα, στο αρνάκι με φασολάκια και καλαμπόκι και στο αρνάκι με αμπελόφυλλο κι αγιομάραθο. Για φινάλε, το τηγανητό καλιτσούνι με μυζήθρα και μέλι είναι από τα κορυφαία του νησιού, ενώ το κρεμέ πρόβειου γιαουρτιού με μέλι, καρύδια και ρόδι θα το θυμάστε για καιρό.
Chef’s tip: "Είμαστε πολύ περήφανοι για τις εκ του μηδενός παρασκευές μας, όπως το δικό μας κεφίρ, ενώ η τραγανή φοκάτσια με αρνί και κρέμα στάκας με μυζήθρα είναι ένα ορεκτικό που δεν θέλετε να προσπεράσετε".
Ελ. Βενιζέλου 86, Χανιά, 2821020118, @pinaleon_fine_kitche
"Ανδρέας": Κρέας στα καλύτερά του
Είναι από μόνος του μία ιδιαίτερη και ξεχωριστή περίπτωση ο "Ανδρέας", το εστιατόριο που έχει δημιουργήσει ο τολμηρός και οραματιστής σεφ-πατρόν Ανδρέας Σταυρίδης στη Σκοπιά Σερρών. Σε ένα χώρο που ισορροπεί κομψά ανάμεσα στην κλασική επαρχιακή ταβέρνα και το αρτιστίκ ρεστοράν, το ποιοτικό κρέας και η κορυφαία πρώτη ύλη από ντόπιους και κοντινούς παραγωγούς τοποθετούνται στο επίκεντρο της γευστικής διεργασίας, για να μεταμορφωθούν σε προτάσεις που δικαιολογούν απόλυτα τη φήμη του εστιατορίου. Η τελευταία, άλλωστε, απλώνεται σε κάθε γωνιά της χώρας και σιγοντάρεται από προτάσεις σαν το ταρτάρ και το καρπάτσιο μοσχαριού, τις κοπές και τις ωριμάνσεις εξαιρετικού επιπέδου, την αρνίσια σκέπη και τα short ribs με homemade πουρέ, που δεν φεύγουν εύκολα από τη γαστρονομική μνήμη, και γενικά το πλήθος επιλογών που δίνουν αφορμή για ένα ταξίδι μέχρι την κεντρική Μακεδονία.
Chef’s tip: "Το χειροποίητο ρεβανί στα επιδόρπια και η περιεκτική λίστα κρασιών από τις γειτονικές οινοπαραγωγικές περιοχές ενισχύουν τη γευστική εμπειρία".
Σκοπιά Σερρών, 2324023520
"Ntore Restaurant & Bar": Δημιουργική bistronomy με απολαυστική θέα
Με απολαυστική θέα στο Ηράκλειο, αλλά και ιστορία που μετρά έναν αιώνα, το εμβληματικό αυτό στέκι που αποτελεί διαχρονικά την καρδιά της αστικής κουλτούρας της πόλης, αλλάζει τα γαστρονομικά ήθη του Ηρακλείου, εισάγοντας μια νέα γαστρονομική ταυτότητα. Εδώ η φρεσκάδα, αλλά και η εμπειρία του νεαρού σεφ Αλέξανδρου Βρυθιά, ο οποίος μετρά σημαντικά μαγειρικά χιλιόμετρα πλάι σε καταξιωμένους σεφ, συναντά την ξεχωριστή ματιά και την ευφάνταστη δημιουργικότητα του πολυβραβευμένου σεφ Μιχάλη Μάρθα. Οι δυο τους σχεδιάζουν ένα μενού βασισμένο στην εντοπιότητα, την εποχικότητα και την επιλογή εξαιρετικής πρώτης ύλης από μικρούς παραγωγούς, μεταμορφώνοντας τυριά και κρέατα από τοπικές φάρμες, αλλά και φρέσκα ψάρια εξαιρετικής ποιότητας, σε πιάτα με σύγχρονη οπτική και κοσμοπολίτικη αντίληψη, αλλά πάνω απ’ όλα ατόφια νοστιμιά, που δίνει νέες εκφράσεις στην ελληνική γεύση.
Chef’s tip: "Η λίστα κρασιών μας αποτελείται από ξεχωριστές ποικιλίες οινοποιών από την Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα, προσφέροντας μια μοναδική ευκαιρία pairing με τις γαστρονομικές εμπειρίες του καταλόγου μας".
Πλατεία Ελευθερίας 29, Ηράκλειο, 2816007996, www.ntore.gr, Ntore Gastronomy, @ntore.gr
