Η Κίμωλος γεννήθηκε από μια έκρηξη οργής της φύσης, αγκαλιάστηκε όμως από το Αιγαίο που τη σμίλεψε με την άγρια φροντίδα του και τη μεθυστική του αύρα και της χάρισε τη μοναδική φυσιογνωμία της. Στην Argentiera, όπως αποκαλούσαν οι Ενετοί το νησί, η ηφαιστειακή τέφρα προσέδωσε μοναδικά χρώματα και θεματικούς γεωλογικούς σχηματισμούς, η φυσική ομορφιά μπλέχτηκε με τον πρωτόγονο μινιμαλισμό και παρέα έπλεξαν έναν ιστό καλαισθησίας που κατακλύζει το αραιοκατοικημένο τοπίο. Σ’ αυτόν τον τόπο, το πιο όμορφο θερινό του Αιγαίου, όλα κυλούν πιο αργά, πιο νωχελικά, ακόμη και τα τζιτζίκια σιγοντάρουν στο ραχάτι. Ο πρόλογος ξεκινάει από το πλοίο. Το ταξίδι διαρκεί 7-8 ώρες, ανάλογα το δρομολόγιο και ακριβώς αυτή η δυσκολία έχει διατηρήσει το νησί ανέγγιχτο και αθώο. Λίγες μόνο ώρες στο νησί είναι αρκετές για να το νιώσεις κι εσύ και να καταλάβεις γιατί το σλόγκαν ντόπιων και φανατικών του νησιού παραμένει δικαιολογημένα: "Κίμωλό μου – Παράδεισό μου".
Η Κίμωλος δεν έχει Χώρα, έχει Χωριό
Στους πρόποδες του Ξαπλοβουνίου κείτεται το Χωριό, ο γραφικός Κιμωλάτικος οικισμός, όπου όλοι οι ντόπιοι σε χαιρετούν λες και σε ήξεραν καιρό. Το Μέσα και το Έξω Κάστρο, που συγκοινωνούν με τέσσερα περάσματα, τις λεγόμενες "Πορτάρες", μπλεντάρουν τα κυβικά κυκλαδίτικα σπιτάκια με τις χρωματιστές πινελιές με τα μεσαιωνικά τείχη, σε μια μείξη που σε παρασύρει στην Ελλάδα του ελληνικού κινηματογράφου του ’60. Το Χωριό είναι σα μια μεγάλη γειτονιά, τα παιδιά τρέχουν αμέριμνα και παίζουν στις μικρές πλατείες, δίπλα σε βασιλικούς που ανθίζουν στις χαραμάδες των τσιμεντένιων πεζουλιών, ενώ οι γιαγιάδες και οι παππούδες στήνουν ρούγα στα καλντερίμια. Η μυρωδιά της λαδένιας, αυτής της παραδοσιακής πίτας με ντοματάκι κιμωλιάτικο, κρεμμύδι, ελαιόλαδο, αλάτι και πιπέρι μας τραβάει από τη μύτη. Ρώτησε πού θα βρεις τον φούρνο "Ο Παραδοσιακός" (2287051257), όπου η Κατερίνα και η Χρυσάνθη φουρνίζουν καθημερινά λαδένια, τυρένια, κολοκυθένια, ελένια και μελοπιτάκια.
Η (λαβυρινθώδης) περιπλάνηση περνάει από σοκάκι σε σοκάκι, -χωρίς τα πολλά μαγαζάκια που έχουμε συνηθίσει σε άλλα νησιά-, και τις πετρόχτιστες καμάρες, δίπλα σε λουλουδιασμένα βεραντάκια με βουκαμβίλιες, γεράνια και νυχτολούλουδα ενώ οι αυτοσχέδιες δανειστικές βιβλιοθήκες που έχουν δημιουργήσει οι Κιμωλίστες, η εθελοντική ομάδα του νησιού, τραβούν την προσοχή κάθε φορά που εμφανίζονται στο ήδη γραφικό σκηνικό. Η Κίμωλος είναι ένα νησί για τα βιβλία όλου του κόσμου. Μια ιδέα που ξεκίνησε από παλιά μπαούλα και πιατοθήκες που μετατράπηκαν σε βιβλιοθήκες και το 2019 επεκτάθηκε σε βάρκες βιβλιοθήκες στις παραλίες και το λιμάνι (κάθε βάρκα μια άλλη ζωγραφιά, ένα άλλο περιβαλλοντικό μήνυμα) αλλά και κλαδιά δέντρων από τα οποία κρέμονται τα βιβλία.
Στο κέντρο του Χωριού, -χωρίς σκαλοπάτια να ανεβοκατέβεις- βρίσκεται το Κάστρο, χτισμένο την περίοδο του Μεσαίωνα, που οι ντόπιοι αποκαλούν "χωριό μέσα στο χωριό". Πολλά σπίτια είναι χτισμένα στα παλιά τείχη και τα κτίσματα (όσο πιο κοντά στο Κάστρο, τόσο πιο παλιό το σπίτι), χαρακτηρίζονται από θόλους και καμάρες. Θα σε προϋπαντήσει σίγουρα κάποιος γάτος και θα σε πάρει στο κατόπι για χάδια. Στο μικρό αρχαιολογικό μουσείο (2287051719, ανοιχτό καθημερινά εκτός Πέμπτης 8:30-3:30) που στεγάζεται σε μια παραδοσιακή διώροφη κατοικία (από τις παλαιότερες του νησιού), απέναντι από το Μητροπολιτικό Ναό της Παναγίας της Οδηγήτριας, μπορείς να μάθεις την ιστορία της Κιμώλου από την ευημερία της και το δικαίωμα να κόψει το δικό της νόμισμα ως τον καταποντισμό της από τα γεωλογικά φαινόμενα.
Κάνε μια στάση στην "Καλή Καρδιά" (2287051495), είτε για καφέ το πρωί είτε για μαγειρευτά με αγνές πρώτες ύλες από παραδοσιακές συνταγές την υπόλοιπη μέρα, που υπάρχει από το 1920 και θυμίζει παραδοσιακό καφενείο. Λίγο πιο κάτω, στην πλατεία του Κάμπου, θα δεις την "Αυλή του Σάμπλου" (2287051666), με τα κόκκινα πορτοπαράθυρα, μπροστά από τον Άγιο Σπυρίδωνα και σίγουρα θα κοντοσταθείς στο μαυροπίνακα με τα πιάτα της ημέρας για κιμωλιάτικες γεύσεις και ζαρζαβατικά από τον οικογενειακό μπαξέ. Στο μικρό παντοπωλείο "Η φάρμα του Σάμπλου" (2287051224) μπορείς να προμηθευτείς, πριν αποχωρήσεις, τα καλούδια της Κιμώλου, φρέσκια αιγοπρόβεια μανούρα, ντόπιο ξινό τυρί (που βάζουν παντού αντί για φέτα), κάππαρη του βουνού, γλυκό του κουταλιού ξυλάγγουρο σε τρεις γεύσεις και κρίταμο τουρσί, μεταξύ άλλων. Λίγα βήματα από τη μεγαλύτερη εκκλησία του Χωριού, βρίσκεται το παραδοσιακό καφενείο "Η Συνάντηση" (2287051801) που δεσπόζει από το 1940. Κάτσε στη μπροστινή υπερυψωμένη αυλή ή στα γραφικά στενάκια του για τσίπουρο και τα νόστιμα μεζεδάκια της Φλώρας.
Το βραδάκι κατευθύνσου προς το "Meltemi View & Taste" (2287051360) στη δυτική πλευρά που μοιάζει να εποπτεύει το Χωριό. Ο ιδιοκτήτης και σεφ Αυγουστής Γαλανός, μετά από σπουδές και προϋπηρεσία στην Αθήνα, επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, ανέλαβε το εστιατόριο, το μεταμόρφωσε με το γούστο του και κυρίως με το μενού του με τοπικές γεύσεις με ένα ιδιαίτερα δημιουργικό twist. Δοκίμασε τη μπρουσκέτα φάβας με γαύρο μαρινάτο, ανθό κάπαρης, κρίταμο και άγριο θρούμπι από την Κίμωλο αλλά και τη σαλάτα Μελτέμι με λευκή και κόκκινη κινόα με κύβους από καρπούζι, ντομάτα, αγγούρι με λαδολέμονο μαντζουράνας και βραχάκια από γυλομένη (λάσπη κρασιού) και κιμωλιάτικη μανούρα της καλαμωτής που αποτελεί γαστριμαργική έκπληξη. Ο Αυγουστής εκτός από το εστιατόριο, πήρε το καΐκι του παππού του καπετάν Αυγουστή που σεργιάνιζε τις θάλασσες από το 1968 ως το 2003, οπότε και παροπλίστηκε στο λιμανάκι του Αγίου Μηνά για 17 χρόνια. Το 2019 ξεκίνησε η ολική ανακατασκευή του, μεταμορφώνοντάς το σ΄ ένα σύγχρονο ιστιοκίνητο καΐκι. Σήμερα το "BayCruises" (6956333107) πραγματοποιεί κρουαζιέρες, το γύρο της Κιμώλου ή της Πολυαίγου είτε με groups είτε privé με τον chef Αυγουστή να μαγειρεύει εν πλω.
Στην "Αγορά" (6942466937) μπορείς να απολαύσεις από Paloma αλλά μέχρι πιο πειραγμένα cocktails όπως για παράδειγμα με φραγκόσυκο. Στο "Stavento" (2287051800), απέναντι από την εκκλησία της Παναγίας της Οδηγήτριας, θα πιεις από τον πρωινό σου καφέ μέχρι το ποτάκι σου το βράδυ. Πες στον Σταύρο τις προτιμήσεις του ουρανίσκου σου και θα σου βγάλει ακριβώς το ποτό του γούστου σου. Στο Χωριό όμως, σ’ ένα σοκάκι κάτω από την πλατεία του Κάμπου, θα βρεις κι άλλο μαγαζάκι "Stavento" (2287051699) αλλά όχι για ποτό αλλά για παγωτό του ονείρου με ευφάνταστες γεύσεις καθημερινά, όπως σύκο, ρόδι, ξινόμηλο και με κατσικίσιο γάλα. Πάρε ένα παγωτό ανά χείρας και ανέβα στην πλατεία του σχολείου για να απολαύσεις τη θέα του Αιγαίου. Κάνε μια στάση και στη "Φραγκούλη" (2287051791) για βιολογικό λικέρ ρόδι από τη μεγάλη ροδιά που δεσπόζει στη δροσερή αυλή.
Τα Σύρματα της Κιμώλου λέγονται μαγαζιά
Μπορεί να γνωρίσαμε (και να χιλιοφωτογραφήσαμε) τα σύρματα -αυτές τις σκαλισμένες μέσα στους βράχους σπηλιές που έφτιαξαν οι ψαράδες για να προφυλάσσουν τις βάρκες τους το χειμώνα- στη Μήλο, αλλά τα συναντήσαμε και στην Κίμωλο και μάλιστα στην αυθεντική τους μορφή. Στον παραθαλάσσιο οικισμό Γούπα-Καρά, που απέχει περίπου 1 χιλιόμετρο τόσο από το Χωριό, όσο και από την Ψάθη, οι χρωματιστές ξύλινες πόρτες φιγουράρουν μπροστά από υπόσκαφες σπηλιές μέσα σε ηφαιστειακούς βράχους, καΐκια δεμένα στα κολπάκια λικνίζονται νωχελικά στα τιρκουάζ νερά, απλωμένα δίχτυα, ασπρισμένα βράχια, ξύλινες αυτοσχέδιες γέφυρες και γατάκια που νιαουρίζουν παιχνιδιάρικα, συμπληρώνουν το σκηνικό. Οι ντόπιοι τα αποκαλούν "μαγαζιά", και θα σου χαρίσουν την αίσθηση της παλιάς νησιωτικής Ελλάδας. Στη Γούπα θα δεις και το βράχο που μοιάζει με ελέφαντα, ένα δημιούργημα της φύσης, σκηνοθετημένο από την παλίρροια και το μαΐστρο. Η γαλήνια θάλασσα θα σε προκαλέσει να βουτήξεις από τα βράχια και να απολαύσεις τα τιρκουάζ νερά που παραπέμπουν σε πισίνα.
Παραλίες του ονείρου
Πρωταγωνίστρια της Κιμωλιάτικης γης είναι η παραλία τα Πράσα ή η Πράσσα, στα ανατολικά, γνωστή και ως "Άσπρη Κιμωλία", εξαιτίας της λευκής αμμουδιάς της, που οφείλει την ιδιαίτερη υπόστασή της στα πετρώματα της κιμωλίας, ένα μοναδικό είδος αργίλου, γνωστό από τα προϊστορικά χρόνια. Ο συνδυασμός της λευκής άμμου με τα τιρκουάζ διαυγή νερά δημιουργεί ένα ονειρικό σκηνικό Γαλάζιας Λίμνης, όπου ευτυχώς ή δυστυχώς το 4g δεν το βλέπεις ούτε με κιάλια. Αν επισκεφτείς την παραλία τον Ιούνιο όπως εγώ, θα τη συναντήσεις στην παρθένα όψη της ενώ στη high season, θα βρεις ξαπλώστρες κι ένα beach bar (που ίσως παίζει μουσική σε υψηλότερα level από αυτά που αρμόζουν σ’ αυτόν τον τόπο). Μετά το μπάνιο, οι μυρωδιές θα σε οδηγήσουν στο "Πρασονήσι" (6948620224) για θαλασσινά.
Νοτιοανατολικά θα βρεις την Αλυκή με ψιλό βότσαλο και άμμο, τη Μπονάτσα, αμμουδερή και ρηχή με αλμυρίκια και αμέσως μετά το Καλαμίτσι, παραλίες που αποφεύγουν τα μελτέμια με αριστοτεχνική μαεστρία (σπάνιο για Κυκλάδες). Στην Μπονάτσα πάνω από το χωματόδρομο υπάρχει το beach bar του ξενοδοχείου Bonatsa Beach House για να ξεδιψάξεις με στιλ, στην Αλυκή υπάρχει η "ταβέρνα του Σαρδή" για εκλεκτές ψαριές (που μπορείς να προπαραγγείλεις) αλλά και μαγειρευτά, ενώ στην ταβέρνα Καλαμίτσι (697460 6086), ακριβώς πάνω στην παραλία μπορείς να γευτείς θαλασσινά και ψάρια από το καΐκι της οικογένειας.
Κλασική αξία η Ψάθη, η παραλία στο μικρό λιμάνι της Κιμώλου με πεντακάθαρα νερά. Στα must βάλε τη σοκολατόπιτα στο "Ραβέντι" (2287051212), cocktail στο "Λοστρόμο" (2287051240) και να πάρεις λαδένια για το πλοίο από το "Κύμα" (2287051001). Εγώ την πέτυχα μόλις είχε βγει από το φούρνο καθώς το πλοίο προσέγγιζε το λιμάνι. Στη δυτική μεριά υπάρχει η παραλία Ελληνικά, όπου στην άκρη των βράχων θα δεις λαξευμένους τάφους της Μυκηναϊκής εποχής. Μην ξεχάσεις να πας με τη μάσκα σου γιατί σε μικρό βάθος, βρίσκεται βυθισμένη η αρχαία πολιτεία του νησιού, όπου διακρίνονται πηγάδια, τείχη και μέρη σπιτιών.
Σαν βγεις στον πηγαιμό για το γύρο του νησιού, θα ανακαλύψεις κόλπους, θαλασσοσπηλιές και βράχια λαξεμένα από τον αέρα και τη θάλασσα. Ο Γερονικόλας που μοιάζει με το Σαρακήνικο και το Κλέφτικο της Μήλου, ένας κλειστός κόλπος με τιρκουάζ νερά, η σπηλιά της Γερακιάς, μια θαλασσοσπηλιά με σμαραγδένια νερά κι ένα υποβρύχιο δάσος με πολύχρωμα κοράλλια και η Πελεκητή, μια σπηλιά σα να λαξεύτηκε από ανθρώπινο χέρι, στον όρμο Κακός Ποταμός.
Στο βάθος του ορίζοντα ξεχωρίζουν τα γειτονικά νησιά. Φυσικά, η εκδρομή με σκάφος στο μεγαλύτερο ακατοίκητο νησί του Αιγαίου (πλέον βέβαια έχει δύο κατοίκους) και καταφύγιο της μεσογειακής φώκιας monachus monachus, την Πολύαιγο, ή την Πολυνησία των Κυκλάδων, όπως την αποκαλούν πολλοί, μόλις ένα μίλι από την Κίμωλο, είναι μια εμπειρία που αξίζει να εμπειρευτείς με τα ίδια σου τα μάτια για να πιστέψεις πως υπάρχει. Διαυγή τιρκουάζ νερά που παραπέμπουν σε πισίνα ακόμη και στα βαθιά, ηφαιστειογενείς λόφοι, λευκά βράχια με περίτεχνους σχηματισμούς, απάνεμοι όρμοι και κρυφές σπηλιές συνθέτουν ένα σκηνικό καλοκαιρινού παραδείσου που εύκολα θα σε κάνει να ξεχάσεις και το όνομά σου!
Κιμωλιάτικα Highlights
Δε γίνεται να χάσεις το ηλιοβασίλεμα στα Μαυροσπήλια. Θα στο προτείνουν ντόπιοι και θαμώνες με το που πεις "Κίμωλος". Ο δρόμος μοιάζει να οδηγεί σε χωράφια, μέχρι να προσεγγίσεις τα Ασπράγκρεμνα, ένα εντυπωσιακό σύμπλεγμα βράχων μέσα στη θάλασσα που φαίνεται να είναι έτσι τοποθετημένοι ώστε να απολαμβάνουν κι εκείνοι τον ήλιο που χάνεται μέσα στη θάλασσα. Παρακολούθησε επίσης τις δράσεις του "Kimolos Experience Festival", με τις προβολές του υπαίθριου μετακινούμενου σινεμά Cine Καλησπερίτη, ο οποίος συμπληρώνει 10 χρόνια προβολών σε μοναδικές τοποθεσίες της Κιμώλου, όπως το Μεσαιωνικό Κάστρο, τον παλιό μόλο της Ψάθης, στα Μαυροσπήλια αλλά και στην Πολύαιγο. Κάτσε πάνω στις κουρελούδες ή τις μαξιλάρες δίπλα σε φαναράκια και δάδες για να παρακολουθήσεις μια ταινία κάτω από τον έναστρο Κιμωλιάτικο ουρανό. Κάποιο απόγευμα που ο ήλιος θα έχει μαλακώσει τη θέρμη του κατευθύνσου προς το Σκιάδι, το βράχο μανιτάρι, ένα σπάνιο γεωλογικό δημιούργημα που πήρε το σχήμα από την απορρίνιση των πετρωμάτων στη βάση του.
Πού να μείνεις
Σε κάποιο από τα "Aria Hotels" (2287051677, www.ariahotels.gr) που διαθέτουν συνολικά 11 διαφορετικά καταλύματα σε όλο το νησί, 4 εκ των οποίων (Bonatsa, Thalassa, Psathi, Elephant) χαρίζουν αυτό το πολύ βολικό concept του δωματίου ακριβώς πάνω στην παραλία. Επιπλέον αξιοποιούν παραδοσιακά κτίσματα του νησιού, όπως τα σύρματα και ο ανεμόμυλος.
Στο αμφιθεατρικά χτισμένο "Κιμωλίς" (2287051612, www.kimolis.com) που βρίσκεται μεταξύ Χωριού και Ψάθης με σουίτες και deluxe δωμάτια με ωραία αυλή.
Στην Κιμωλία Γη (2287051192, www.kimoliagi.gr), ένα συγκρότημα με 6 στούντιο και 2 αυτόνομες κατοικίες στην παραλία Πράσα. Διοργανώνουν επίσης δραστηριότητες όπως ψάρεμα, ψήσιμο στην παραλία, βόλτα με γαϊδουράκι, μεταξύ άλλων.