Τη Χρονιά της Ακτής, μια νοητή παράκτια διαδρομή στην Αγγλία ανοίγει απέραντους γαλάζιους ορίζοντες μακριά απ’ το βουερό Λονδίνο – απ’ τα λιλιπούτεια ψαροχώρια του Γιορκσάιρ και τα σινεματικά κάστρα του Νορθάμπερλαντ στις ανήσυχες καλλιτεχνικά γωνιές του Σάσεξ και τις αδάμαστες, δαντελωτές ακτές της Κορνουάλης.
Με φόντο ένα απ’ τα πιο ζεστά καλοκαίρια στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου, το Year of the Coast 2023 σηματοδοτεί τη δημιουργία του νέου Εngland Coast Path, καθώς χιλιόμετρα ακτογραμμής –μέχρι πρόσφατα μη προσβάσιμα από το ευρύ κοινό– προστίθενται σταδιακά σ’ ένα θεματικό εθνικό μονοπάτι που μας οδηγεί, σχεδόν τελετουργικά, από την Κάμπρια και το Ντόρσετ μέχρι το Κεντ και το Γιορκσάιρ. Όταν ολοκληρωθεί, η παράκτια αυτή διαδρομή θα περιλαμβάνει πάνω από 4.345 χλμ. περιπέτειας σε μυριάδες αποχρώσεις του μπλε. Επιμέρους
μονοπάτια, όπως το South West Coast Path, που συλλέγει πολυτραγουδισμένα ταξιδιωτικά hits της νοτιοδυτικής Αγγλίας (Σόμερσετ, Ντέβον, Κορνουάλη και Ντόρσετ) μοιράζουν τη διαδρομή σε πιο εύκολα κομμάτια για πεζοπορία, ποδηλασία και παραθαλάσσιες σιδηροδρομικές διαδρομές που προσαρμόζονται ανάλογα με το χρόνο, την παρέα ή το budget.
Για αρχή, συγκεντρώσαμε εδώ μια δροσιστική γεύση από θεαματικά φυσικά τοπία, ξεχασμένους στο χρόνο οικισμούς και παραλιακά hot spots στο σταυροδρόμι του Χάρι Πότερ και των Mods.
Πόλεις βγαλμένες από μυθιστόρημα
Στο ανεμοδαρμένο Γουίτμπι, στις ακτές της Βόρειας Θάλασσας, προσάραξε το πλοίο που έφερε τον, κατά Μπραμ Στόκερ, Δράκουλα στις ακτές της Αγγλίας. Μνημεία όπως το ερειπωμένο μεσαιωνικό αβαείο πάνω στο λόφο έδωσαν έμπνευση στο συγγραφέα του γοτθικού μυθιστορήματος, που επισκέφτηκε το γραφικό λιμανάκι του Γιορκσάιρ το 1890. Kάπου μισή ώρα με το τρένο προς τον Βορρά, φιδωτά πλακόστρωτα με ιδιότροπα ονόματα και cottages του 18ου αιώνα σκαρφαλώνουν το λόφο στο ατμοσφαιρικό Staithes, αγαπημένο των κυνηγών απολιθωμάτων –αυτό το κομμάτι του Γιορκσάιρ, άλλωστε, είναι γνωστό και ως Ακτή των Δεινοσαύρων– αλλά και των καλλιτεχνών, που ταξιδεύουν ως εδώ για να αποτυπώσουν ένα τοπίο που μοιάζει ήδη βγαλμένο από καμβά.
Στο διαγωνίως απέναντι άκρο του χάρτη, η αγγλική Ριβιέρα του Ντέβον συγκεντρώνει τα γραφικά Torquay, Paignton, αλλά και το διάσημο στους foodies Brixham, που βγάζει κάθε χρόνο σε δημοπρασία θαλασσινά δεκάδων εκατομμυρίων λιρών. Πιο ανατολικά, στην καρδιά της συναρπαστικής ακτής του Ντόρσετ, το γεωργιανό Γουέιμουθ απλώνεται ανάμεσα σε μια γενναιόδωρη χρυσαφιά αμμουδιά κι ένα πολύχρωμο λιμανάκι βγαλμένο από καρτ ποστάλ του 17ου αιώνα, για σεργιάνι, φαγητό και shopping.
Πεζοπορικές διαδρομές και αποδράσεις στη φύση
White Cliffs of Dover, Seven Sisters, Isle of Wight της Βασίλισσας Βικτώριας και του Τζίμι Χέντριξ: λευκοί βράχοι κιμωλίας, που υψώνονται υπνωτιστικά ανάμεσα στο απέραντο γαλάζιο της θάλασσας και τις κυματιστές πράσινες κοιλάδες της αγγλικής εξοχής, προσκαλώντας μας για βόλτες-ωδή στις νότιες ακτές, όπως τις εξύμνησε στις λυρικές, αέρινες μελωδίες της ένα αυθεντικό παιδί του Ντόρσετ, η PJ Harvey. Η μνημειώδης Jurassic Coast, πάλι, καταλαμβάνει 150 χλμ. μεταξύ Ανατολικού Ντέβον και Ντόρσετ, προσφέροντας σαγηνευτικά πανοράματα σε περιπατητές που επιδίδονται σε κυνήγι γεωλογικών θησαυρών, αλλά οπισθοχωρούν με σεβασμό μπροστά στις ξέγνοιαστες προελάσεις της άγριας ζωής.
Με ρίζες στον 19ο αιώνα, το boating είναι αγαπημένη παράδοση στo εθνικό πάρκο Norfolk Broads, ένα δίκτυο υδάτινων διαδρομών 200 χλμ., αποτελούμενο από 60 διασυνδεόμενες πλωτές οδούς και επτά ποτάμια. Θα τα εξερευνήσετε με κανό, καγιάκ, SUP, τα παραδοσιακά πλεούμενα "wherries", σκάφη που θα νοικιάσετε για κοντινές εκδρομές (ακόμα κι αν είστε αρχάριοι) ή γιοτ με καμπίνες για ολιγοήμερες διακοπές. Στις παρυφές του πάρκου, οικογενειακά resorts όπως το αγαπημένο των βικτωριανών Great Yarmouth συναντούν χαμηλών τόνων ψαροχώρια, όπως το Winterton-on-Sea, ενώ στους πράσινους αμμόλοφους και στις αχανείς αμμουδιές που τα πλαισιώνουν βρίσκουν εποχικό καταφύγιο δραστήριοι παραθεριστές και τεμπέλικες φώκιες.
Με πάνω από 40 χλμ. ακτογραμμής ανάμεσα στη Βόρεια Θάλασσα και τους χερσότοπους του Βόρειου Γιορκσάιρ, το Eθνικό Πάρκο North York Moors, τέλος, τέμνεται από ατμοσφαιρικές περιπατητικές διαδρομές. Ακόμα πιο διάσημoι, όμως, είναι oι ξάστεροι ουρανοί του τη νύχτα. Το πάρκο γιορτάζει το Year of the Coast 2023 με δύο Supermoons (1 και 31/8), αλλά και τη βροχή των Περσείδων (12-13/8).
Ιστορία με κινηματογραφική αίγλη
Ταπεινό δουκικό σπιτικό με 950 χρόνια ιστορίας, το Alnwick, στις μακρινές εξοχές του Νορθάμπερλαντ, είναι το δεύτερο μεγαλύτερο κατοικημένο κάστρο της Αγγλίας (το ξεπερνά μόνο η βασιλική κατοικία του Ουίνδσορ), που ασκεί τα ξόρκια του σε ιστοριοδίφες και οπαδούς του σινεματικού Χάρι Πότερ. Εδώ, στη Σχολή Μαγείας και Ξορκιών Χόγκουαρτς (όπως θα γνωρίζουν το κάστρο οι φαν), έμαθαν οι μαθητευόμενοι μάγοι να πετούν πάνω σε σκουπόξυλα.
Δεν είναι, όμως, μόνο η αριστοκρατική αίγλη που χαρίζει μαγικές στιγμές σ’ αυτήν τη γωνιά του κόσμου. Μια συλλογή από vintage σιδηροδρόμους διασχίζουν ινσταγκραμικά φυσικά τοπία, οδογέφυρες και ύψη που κόβουν την ανάσα με περισσή νοσταλγία και στιλ: πάρτε την ατμάμαξα του North Yorkshire Moors Railway προς το Γουίτμπι· σκαρφαλώστε 152 μέτρα πάνω στην κατάφυτη πλαγιά με το ψηλότερο υδροκίνητο τρενάκι στον κόσμο, που συνδέει τις δίδυμες πόλεις του Lynton και το Lynmouth στο Βόρειο Ντέβον απ’ το 1888· ή γυρίστε τα νότια της κομητείας με την ατμάμαξα που διασχίζει τις δασώδεις πλαγιές κατά μήκος του ποταμού Νταρτ, απ’ το Paignton της αγγλικής Ριβιέρας μέχρι το γραφικό Ντάρτμουθ – συνδυάζεται και με μια ειδυλλιακή κρουαζιέρα στον ποταμό.
Τέχνες με την ακρογιαλιά στο πιάτο
Λίγα καλλιτεχνικά θεάματα προσφέρουν τροφή για σκέψη σε τόσο καθηλωτικό φόντο όσο το Another Place, λίγο έξω απ’ το Λίβερπουλ: Οι 100 φιγούρες από χυτοσίδηρο του Βρετανού γλύπτη Antony Gormley, που αγναντεύουν τον ορίζοντα στην αχανή αμμουδιά της παραλίας Κρόσμπι, στοχάζονται τη σχέση του ανθρώπου με τη φύση στους ρυθμούς της παλίρροιας. Παράλληλα, τα 100 αγάλματα του Another Time διερευνούν την ανθρώπινη εμπειρία πιο ανατολικά, στο Κεντ, έξω απ’ την γκαλερί Turner Contemporary, ένα μοντερνιστικό highlight στο ρετρό Μαργκέιτ, τόπο προσκυνήματος για διαδοχικές γενιές Mods. H καλλιτεχνική οικογένεια της Tate του Λονδίνου περιλαμβάνει φωτογενείς γκαλερί στο Λίβερπουλ και το Στεντ Άιβς της Κορνουάλης. Μια σύγχρονη καλλιτεχνική διαδρομή εκτός της πεπατημένης, όμως, σερβίρει το Ανατολικό Σάσεξ: το Coastal Culture Trail, ένα μονοπάτι περίπου 29 χλμ. που ενώνει τις βραβευμένες γκαλερί Hastings Contemporary, στην ιστορική γειτονιά των ψαράδων του Χέιστινγκς, το 30s De La Warr Pavilion στο Μπέξχιλ και τη φαντασμαγορική Towner στο Ίστμπορν.
Εvents-αφορμή για ταξίδι
Με πανδαισία γαργαλιστικών γεύσεων και καλεσμένους διάσημους σεφ, το Seaham Food Festival στέλνει κάλεσμα στους foodies που θέλουν να κάνουν βουτιά στις γαστρονομικές παραδόσεις –αλλά και τις φυσικές ομορφιές– του Ντάραμ, μιας άγνωστης τουριστικά κομητείας της βορειοανατολικής Αγγλίας (5-6/8).
Εμπνευσμένο απ’ τα ποιητικά τοπία που το περιβάλλουν, το Ντάρτμουθ προσκαλεί τους θεατρόφιλους για πικνίκ στο κάστρο του, συνοδεία του Εμπόρου της Βενετίας, στο πλαίσιο της Dartmouth Shakespeare Week (18-22/7). Λογοτεχνικής έμπνευσης είναι και το Agatha Christie Festival, που προτείνει πολιτιστικές συζητήσεις, προβολές φιλμ σε υπόγειες σπηλιές και ξεναγήσεις στα βήματα της πιο διάσημης συγγραφέα μυστηρίου στη γενέτειρά της (8-17/9).
Τέλος, το φεστιβάλ On the Beach της Μπράιτον φέρνει ένα δροσιστικό τσουνάμι
ήχων παραλία μεριά, καλύπτοντας το ευρύ φάσμα ανάμεσα στη house του Carl Cox
και τις εναλλακτικές ροκ μελωδίες του Νοel Gallagher (21-23/7 & 28-30/7).