Εντάξει, ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσεις έναν τόπο και τους ανθρώπους του είναι ο δια ζώσης: ταξιδεύοντας μέχρι εκεί δηλαδή. Στην περίπτωση της Γεωργίας ωστόσο – ναι, εκεί στην άκρη της Ανατολικής Ευρώπης – δεν είναι λίγα τα πράγματα που γνωρίζουμε για τη χώρα πριν ακόμα την επισκεφτούμε, είτε λόγω της έντονης ελληνικής παρουσίας εκεί πέρα ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ, είτε από τη συναναστροφή μας με την ιδιαίτερα ζωηρή Γεωργιανή κοινότητα. Μια κοινότητα που ζει και εργάζεται τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα και ξεχωρίζει, μεταξύ πολλών άλλων, για τις απίθανες μαγειρικές της σε φούρνους και εστιατόρια. Ποιος δεν έχει απολαύσει τα αφράτα ψωμιά, τα τυρένια χατσαπούρι και όλες τις άλλες ζυμαρένιες λιχουδιές από τους γεωργιανούς θολωτούς φούρνους της Αθήνας;
Το φαγητό και το κρασί είναι, ούτως ή άλλως, από τα highlight ενός ταξιδιού στη Γεωργία, σπεύδει να μας πει από την αρχή της κουβέντας μας ο αγαπητός συνομιλητής μας κ. Ilia Marjanidze εκ μέρους της Γεωργιανής Πρεσβείας, και κάπως έτσι ξεκινάμε ένα πρώτο νοερό μεν αλλά πολύ χορταστικό ταξίδι σταανατολικά του ευρωπαϊκού χάρτη. Ένα ταξίδι που, όπως μαθαίνουμε, επίσης από την αρχή, μπορεί να γίνει όλες τις εποχές του χρόνου με την ίδια επιτυχία. Η Γεωργία, άλλωστε, είναι μια χώρα που έχει και βουνά και θάλασσα, αλλά και έντονη πολιτιστική ζωή χειμώνα-καλοκαίρι. Τη θερινή περίοδο, μάλιστα, είναι ο τόπος εκείνος όπου μπορείς να ξεκινήσεις τη μέρα σου με heli-ski (προσγείωση με ελικόπτερο στην περιοχή Svaneti για σκι ή snowboard στις χιονισμένες πλαγιές των βουνών) και να συνεχίσεις με μια μεσημεριανή βουτιά στη Μαύρη θάλασσα στο Batumi ή στο Kobuleti, και υψηλή γαστρονομία, βραδινή όπερα ή "δυνατό" clubbing στην Τυφλίδα.
Κρασί, φουντούκια, πληροφορική και τέκνο
"Όλα συμβαίνουν εδώ και τώρα", μας λέει ο κ. Marjanidze με περίσσιο ενθουσιασμό για τη χώρα των μόλις 69.700 τετρ. χλμ. και των 3,7 εκατ. κατοίκων, ενώ παρουσιάζει "αλήθειες" και αριθμούς που αν μη τι άλλο εντυπωσιάζουν. Τι εννοώ; Ότι η οινοπαραγωγή στη Γεωργία έχει παράδοση 8.000 ετών (!), αλλά και ότι είναι η τρίτη μεγαλύτερη παραγωγός φουντουκιών του κόσμου. Σήμερα, η Γεωργία, όμως, δεν παράγει μόνο κρασί και φουντούκια, αλλά διαθέτει μια δυνατή επιστημονική κοινότητα, ιδιαίτερα στον χώρο της πληροφορικής, και μια επίσης δυναμική μουσική σκηνή, στεγάζονταςορισμένα από τα πιο δημοφιλή κλαμπ τέκνο και ηλεκτρονικής μουσικής στην Ευρώπη – σημειώστε εδω, και, όταν έρθει η ώρα, αναζητήστε το "Bassiani" που στέκεται ισάξια ανάμεσα στα "Berghain" (Βερολίνο), "Concrete" (Παρίσι), "DC10" (Ίμπιζα) και "De School" (Άμστερνταμ).
Η μουσική και το τραγούδι, άλλωστε, είναι άλλο ένα μεγάλο κεφάλαιο στη γεωργιανή παράδοση με το πολυφωνικό χορικό λαϊκό τραγούδι ονόματι "τσακρούλο" να αναφέρεται ώς το κορυφαίο είδος της γεωργιανής πολυφωνίας που περιλαμβάνεται από το 2001 στη λίστα της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco. Το "τσακρούλο", επίσης, είναι μεταξύ των 29 μουσικών συνθέσεων που συμπεριελήφθησαν στον χρυσό δίσκο που εστάλη στο διάστημα με τη μη επανδρωμένη διαπλανητική διαστημοσυσκευή Βόγιατζερ 2 στις 20 Αυγούστου 1977!
Κάθε εποχή είναι κατάλληλη
Η αλήθεια είναι ότι χάρη στα βουνά του Καυκάσου και τα οργανωμένα χιονοδρομικά κέντρα που διαθέτουν, η Γεωργία καθίσταται ένας μικρός παράδεισος για τους λάτρεις των χειμερινών σπορ. Από την άλλη, το ήπιο σε γενικές γραμμές κλίμα της είναι ό,τι πρέπει για off season περιηγήσεις παντού στη χώρα, ειδικά για τους ταξιδιώτες που ενδιαφέρονται να γνωρίσουν περισσότερο την πολιτιστική κληρονομιά και τη γαστρονομική παράδοσή της. Εδώ, αξίζει να σημειώσετε, ανάμεσα στα must της γεωργιανής εμπειρίας, την επίσκεψη στο μοναστηριακό συγκρότημα του Νταβίντ Γκαρέτζα (David Gareja, 6ος αιώνας) της Γεωργιανής Ορθόδοξης Εκκλησίας που βρίσκεται περίπου 60-70 χλμ. νοτιοανατολικά της Τιφλίδας. Επίσης το συναρπαστικό wine tour στο Kvareli και στα πολύ ωραία και φιλόξενα οινοποεία Shaverge και Marani. Και τέλος τη σπηλιά Sataplia κοντά στο Κουτάισι (Kutaisi), που ανήκει στα εθνικά πάρκα της χώρας και που ακόμα μπορείτε να δείτε αποτυπώματα δεινοσαύρων.
Τιφλίδα, μια πόλη που μας χωράει όλους
Πόλη με ιστορία 1.500 χρόνων, ένα πραγματικό πολιτικό, οικονομικό και πολιτισμικό κέντρο της περιοχής, αλλά και χωνευτήρι πολιτισμών από την Ευρώπη και την Ασία είναι η πρωτεύουσα της Γεωργίας. Μια πόλη με ανοιχτά μάτια και μυαλά, και μια μεγάλη αγκαλιά για κάθε λαό και θρησκευτικό προσανατολισμό. "Η Τιφλίδα είναι η πόλη που εξασφαλίζει την ιστορική συνέχεια της Γεωργίας", μας λέει ο κ. Marjanidze για να συμπληρώσει: "χωρίς ωστόσο να κοιτάζει εμμονικά το παρελθόν, παρόλο που διαθέτει ορισμένα υπέροχα ιστορικά κτίρια και μια απίθανη Παλιά Πολή, η γεωργιανή πρωτεύουσα παρουσιάζει ένα σχεδόν θρασύ βλέμμα προς το μέλλον". Και καλώς, θα συμπληρώσουμε εμείς – κρίνοντας από τους νέους πληροφορικάριους και την ηλεκτρονική μουσική που στεγάζει και αγαπάει ιδιαίτερα. Πόλη νεανική, με άλλα λόγια. Και επομένως μια πόλη για όλες και όλους.
Σύμφωνα με τον κ. Marjanidze, στα "απαραίτητα" της Τιφλίδας συγκαταλέγεται μια απολαυστική επίσκεψη στο "Chreli Abano & Spa" με τα θειούχα λουτρά για αναζωογόνηση και για να συγκεντρώσετε δυνάμεις και όρεξη, ώστε να συνεχίσετε με μια πολύωρη ιδανικά περιήγηση στο "Εθνικό Μουσείο". Εδώ θα έρθετε σε επαφή με ολόκληρη την ιστορία και τον πολιτισμό της χώρας, με εκθέματα όπως τα αρχαιότερα ανθρώπινα λείψανα, ήτοι τα κρανία των Zezva και Mzia (1,8 εκατομμυρίων ετών) από την περίφημη ανασκαφή του αρχαιολογικού χώρου Ντμανίσι (Dmanisi), μέχρι τους κυβιστικούς πίνακες ή τις μεταμοντέρνες εγκαταστάσεις μοντέρνων και σύγχρονων Γεωργιανών καλλιτεχνών.
Στην Παλιά Πόλη της Τιφλίδας, αξίζει μια μεγάλη βόλτα στα δρομάκια, με τα κάθε είδους εστιατόρια και καταστήματα, και, ειδικά για το ελληνικό κοινό, ενα πέρασμα από στις πολύ πολύ παλιές εκκλησίες που "κρύβονται" αιώνες τώρα στα στενά της, και μεταξύ αυτών την παλαιότερη που είναι Βασιλική Αντσισχάτι (Anchiskhati) και θεμελιώθηκε τον 6ο αιώνα.
Υψηλή γαστρονομική παράδοση, εξαίρετα κρασιά - δυναμικό παρόν και μέλλον
"Για τα φαγητά και τα κρασιά της Γεωργίας θα μπορούσαμε να μιλάμε με τις ώρες", λέει ο κ. Marjanidze, στη μεγάλη κουβέντα μέσα από την οποία μάς συστήνει τη χώρα του – και όχι άδικα. Τα απολαμβάνουμε εδώ, αλλά μάς έχουν μεταφέρει την εμπειρία και όσοι φίλοι έχουν ταξιδέψει τελευταία σε τούτη τη γωνιά της Ανατολικής Ευρώπης.
Γιατί δεν είναι μόνο η μακρά ιστορία του γεωργιανού κρασιού που φαίνεται πως κρατάει από τη νεολιθική περίοδο, όταν ακόμη οι άνθρωποι αμπελουργούσαν από άγρια αμπέλια, και που καθιστά τη γεωργιανή οινοπαραγωγή εμβληματική. Είναι και η πρωτοτυπία της παραδοσιακής μεθόδου "qvevri" που φέρει τη σφραγίδα της Γεωργίας και πρόκειται για ένα είδος πήλινου δοχείου που θάβεται στο έδαφος για να εξασφαλίζεται σταθερή θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της ζύμωσης. Μια πρωτότυπη διαδικασία που δίνει στο γεωργιανό κρασί μια ξεχωριστή γεύση και μοναδικά αρώματα. Υπάρχουν, στο μεταξύ, πάνω από 525 αυτόχθονες αυτόχθονες ποικιλίες σταφυλιών στη Γεωργία, μερικές από τις οποίες είναι μοναδικές σε αυτή την περιοχή, όπως οι ερυθρές ποικιλίες Saperavi και Tavkveri και οι λευκές Rkatsiteli και Kisi. Η πλούσια γκάμα των βραβευμένων σήμερα γεωργιανών κρασιών περιλαμβάνει ξηρές, ημίξηρες και γλυκές ποικιλίες, καθώς και αφρώδεις και ενισχυμένους οίνους. Τα κρασιά παρουσιάζουν ένα φάσμα γεύσεων, από τραγανά και εσπεριδοειδή λευκά μέχρι τολμηρά και γεμάτα σώμα ερυθρά, ακόμη και μοναδικά κεχριμπαρένια κρασιά που αξίζει να δοκιμάσετε.
Εξίσου σημαντική είναι, όμως, και η γεωργιανή κουζίνα, συνιστώντας ένα κράμα επιρροών από τη Μέση Ανατολή, την Περσία, την Κεντρική Ασία και την Ευρώπη. Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψει κανείς τόσο τα παραδοσιακές γεωργιανές συνατγές όσο και την υψηλή γαστρονομία που αναπτύσσεται με εντατικούς ρυθμούς τα ταλευταία χρόνια, δίνοντας σε κάθε περίπτωση έμφαση στα φρέσκα υλικά, τις τολμηρές γεύσεις και τις κοινές γευστικές παραδόσεις, και καθιστώντας κάθε πιάτο μια συναρπαστική γαστρονομική εμπειρία. Πού θα τα απολαύσετε όλα αυτά; Ακολουθούν μερικά από τα πιο ονομαστά εστιατόρια της Τιφλίδας, βάσει του δικού μας ρεπορτάζ: "Chateau Mukhrani", "Café Littera", "Azarphesha", "Barbarestan", "Shavi Lomi".
Γεύση Γεωργίας στην Ελλάδα
Όσες και όσοι βρεθείτε τις επόμενες μέρες στην Κατερίνη αξίζει να σημειώσετε στο ημερολόγιό σας την Κυριακή 9 Ιουλίου και ώρα 21.00, οπότε το διεθνούς φήμης Ακαδημαϊκό Εθνικό Σύνολο Μουσικής και Χορού "Erisioni" της Γεωργίας έρχεται στην Ελλάδα για μία και μοναδική εμφάνιση, στο 52ο Φεστιβάλ Ολύμπου. Η παράσταση, την οργάνωση της οποίας έχουν ο Οργανισμός Φεστιβάλ Ολύμπου, ο Δήμος Κατερίνης, το Υπουργείο Πολιτισμού και η Πρεσβεία της Γεωργίας, θα πραγματοποιηθεί στο Αμφιθέατρο του Δημοτικού Πάρκου Κατερίνης.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι στα 134 χρόνια λειτουργίας του, το Σύνολο έχει στο ενεργητικό του εμφανίσεις σε πολυάριθμες χώρες και πόλεις ανά την υφήλιοόπως και ότι το "τσακρούλο" (chakrulo) που έστειλε η NASA στο διάστημα το 1977 εκτελείται από μέλη του συνόλου "Erisioni".
Στις δύο ώρες της παράστασης, το σύνολο – μουσείο (όπως έχει επικρατήσει να αποκαλείται), θα παρουσιάσει πρωτότυπους γεωργιανούς παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, από κάθε μέρος της Γεωργίας. Ένα φαντασμαγορικό "παιχνίδι" μεταξύ χορού, μουσικής, τραγουδιού και φωτός, με έμφαση σε λαογραφικά στοιχεία της Γεωργίας.
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.
