Κάθε τόπος έχει τη δική του ιστορία, τη δική του αύρα· στην περίπτωση της Νισύρου, η "ηφαιστειακή" ενέργεια είναι αυτή που της έχει χαρίσει, εκτός από ένα ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον, τη μυστηριακής της γοητεία. Η Νίσυρος είναι μια μικρή κούκλα, με γραφικά χωριά, ιδιαίτερες παραλίες και αλλεργία στη μαζικότητα. Ποντάρει στο αυθεντικό κι αυτό είναι ένα από τα στοιχεία που γοητεύουν τον ηθοποιό Γιώργο Καραμίχο, ο οποίος φτάνοντας στο νησί ένα ξημέρωμα του Απρίλη, το 2007, την ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα. Χρόνια σχεδίαζε το ταξίδι στο νησί, καθώς οι συστάσεις των φίλων μιλούσαν για την αίσθηση ελευθερίας αλλά και ησυχίας που σου εξασφαλίζει, με highlight τη διάσημη παραλία Παχιά Άμμος. Ήταν τα γυρίσματα της ταινίας "Καλά κρυμμένα μυστικά - Αθανασία", όμως, του Πάνου Καρκανεβάτου, που του έδωσαν την ιδανική αφορμή για να επισκεφθεί τη Νίσυρο. Και το ξημέρωμα της άφιξής του, αντί να επιλέξει τη χαλάρωση στο ξενοδοχείο, εντελώς αυθόρμητα, επέλεξε την πιο δυνατή εμπειρία που θα μπορούσε να έχει στο νησί ένας επισκέπτης που φτάνει για πρώτη φορά.
"Ήταν γύρω στις 7 π.μ., δεν είχε χαράξει καλά ακόμα και, βλέποντας την πινακίδα 'Προς Ηφαίστειο', αναρωτήθηκα πόσο συχνά μπορείς να δεις μια τέτοια πινακίδα στο δρόμο. Η πρόκληση ήταν μεγάλη και ακολούθησα το δρόμο. Έφτασα στο ηφαίστειο αλλά δεν κατέβηκα στον κρατήρα. Έμεινα να τον αγναντέψω από το χείλος του γκρεμού. Τα σύννεφα έμοιαζαν να σκάνε στον κρατήρα, φυσούσε, άνοιξα τα χέρια στον άνεμο με το σκύλο μου να στέκεται δίπλα. Εκείνη τη στιγμή ένιωσα σαν τον Μικρό Πρίγκιπα με την Αλεπού κι αυτή η εικόνα δεν με έχει εγκαταλείψει ποτέ, τη βλέπω κάθε τόσο στον ύπνο μου. Ένιωσα την απόλυτη αίσθηση ελευθερίας, ήταν κάτι μοναδικό, που δεν μου είχε ξανασυμβεί", θυμάται.
Μετά την τόσο δυνατή πρώτη εμπειρία στο ηφαίστειο, τι ακολούθησε;
Έτρεξα στη θάλασσα. Ήταν 8.30 π.μ. το πρωί και φτάνοντας στις Λυές εντυπωσιάστηκα από τη μαύρη αμμουδιά και από το πόσο δίπλα στο δρόμο είναι η παραλία. Βουτάμε με το σκύλο στη θάλασσα και στον πυθμένα βλέπω φυσαλίδες του ηφαιστείου και ένα σαλάχι να περνάει μπροστά μου. Δεν το πίστευα. Ήταν τόσο μοναδικό που νόμιζα ότι είχα πάθει κάτι. Οι εμπειρίες και οι όμορφες εικόνες διαδέχονταν η μία την άλλη, ήμουν γοητευμένος και για το λόγο αυτό επέλεξα να μη γυρίσω στο ξενοδοχείο, αλλά να πάω κατευθείαν στο χωριό που γινόντουσαν τα γυρίσματα. Ο Εμπορειός είναι ένα ορεινό χωριό που αγναντεύει το Αιγαίο και στην κορυφή του έχει το κάστρο και την εκκλησία του Ταξιάρχη από τον 13ο αιώνα. Πάρκαρα έξω από το χωριό και άρχισα να ανηφορίζω τα στενάκια του. Μου φάνηκε πολύ όμορφος και περπατώντας στα στενά "έβλεπα" τον εαυτό μου σε παιδική ηλικία να τρέχει και να παίζει εκεί. Είχα την αίσθηση ότι μεγάλωσα σ’ αυτό το χωριό, ενώ είμαι από τη Βέροια. Στην πλατεία ήταν όλα κλειστά, δεν υπήρχε κόσμος και παρατηρούσα επίμονα ένα σπίτι εγκαταλελειμμένο να κοιτάζει τη θάλασσα. Σε λίγο συνάντησα το συνεργείο και πριν ξεκινήσει το γύρισμα ρώτησα μια ντόπια κοπέλα, τη Μαρία, αν πουλιέται κάποιο σπίτι στο χωριό. Μέχρι εκείνη την ημέρα καταδίκαζα τους ανθρώπους που αγοράζουν σπίτια σε ελληνικό νησί σε σημεία μακριά από τη θάλασσα, ενώ θεωρούσα μάταιο να δεσμεύεσαι ενώ έχεις πάντα την επιλογή να ταξιδέψεις κάθε χρόνο και σε ένα άλλο νησί. Εντέλει αγόρασα σπίτι την ίδια μέρα σε ένα από τα πιο μακρινά νησιά της χώρας, μακριά από τη θάλασσα. Το σπίτι αυτό, όμως, είναι ένα μεγάλο ανοιχτό παράθυρο στον ορίζοντα, με θέα στα παράλια της Τουρκίας, τον ήλιο, την ανατολή, τον ουρανό, το Αιγαίο. Ζώντας εκεί ενάμιση μήνα, όχι απλώς ερωτεύτηκα το νησί, αλλά από τη δεύτερη μέρα αισθανόμουν ντόπιος.
Η Νίσυρος δεν έχει αλλοτριωθεί από την τουριστική βιομηχανία; Ποιο είναι το προφίλ των ανθρώπων που την επισκέπτονται;
Δεν μπορεί να αλλοτριωθεί πλήρως γιατί δεν έχει τις παραλίες που έχουν τα άλλα νησιά. Η Νίσυρος έχει παραλίες με σκούρα άμμο και μαύρα βότσαλα – λόγω του ηφαιστείου είναι ειδικών απαιτήσεων. Όσοι την επισκέπτονται θέλουν την απόλυτη ησυχία και αγαπούν τα αυθεντικά πανηγύρια. Έρχονται άνθρωποι που τους αρέσει η περιπέτεια, το χάσιμο στο χρόνο και στο χώρο. Το πρώτο πράγμα που παθαίνεις όταν φτάνεις εδώ είναι ότι χάνεις τα χάνεις και τα δύο. Μπαίνεις σε χρόνο Νισύρου! Πολλές φορές είμαι ένα μήνα στο νησί και μία βδομάδα πριν φύγω αναρωτιέμαι πώς πέρασαν οι μέρες. Είναι ένα πολύ μικρό νησί –η μακρινότερη απόσταση είναι 16 χλμ.– κι όμως δεν έχω προλάβει να κάνω όσα θέλω!
Υπάρχουν ανεξερεύνητα σημεία και μονοπάτια που αξίζει να επισκεφθείς;
Ναι, βέβαια. Η πέτρα και το πράσινο κυριαρχούν σε ένα τοπίο άγριο, που γλυκαίνει όμως από την απόλυτη ησυχία – την ησυχία εκείνη που συνθέτουν οι ήχοι της φύσης. Αυτή η ησυχία την οποία οι ντόπιοι διαφυλάσσουν, όσο μπορούν, είναι μοναδική. Η μόνη μεγάλου μεγέθους ανθρώπινη παρέμβαση στο τοπίο του νησιού είναι οι αναβαθμίδες για καλλιέργεια, οι οποίες έρχονται από τα γεωμετρικά χρόνια και δυστυχώς καταστρέφονται, είτε λόγω εγκατάλειψης είτε από τα κατσίκια και τις αγελάδες που κυκλοφορούν ελεύθερα ακόμα και κοντά στο δρόμο – γι’ αυτό και η οδήγηση θέλει προσοχή και χαμηλή ταχύτητα. Η Νίσυρος, μολονότι δεν έχει νερό, ήταν ανέκαθεν πράσινη λόγω της γονιμότητας του ηφαιστειογενούς εδάφους. Είναι το μοναδικό "πράσινο" ενεργό ηφαίστειο του Αιγαίου, με ένα δίκτυο σαράντα περίπου μονοπατιών. Η ομάδα Ανάεμα (6972947320) οργανώνει πεζοπορικές διαδρομές, ακολουθώντας μονοπάτια που ενώνουν τα χωριά με το ηφαίστειο, αλλά και μεταξύ τους, και αποκαλύπτουν υπέροχα σημεία όπως το Παλαιόκαστρο και τα ξωκλήσια του Προφήτη Ηλία, του Νύφιου κ.ά. Υπάρχει ένα ανεξερεύνητο κομμάτι που αγαπώ στην πίσω πλευρά του νησιού και αξίζει να το δείτε. Μέσα στην παρθένα φύση θα ανακαλύψετε τις απυριές, φυσικές σάουνες, πετρόχτιστα δωματιάκια με ατμό. Η Νίσυρος είναι work in progress, δεν τελειώνει ποτέ. Βράζει το ηφαίστειο, ανακατεύονται τα σπλάχνα και το έδαφος γεμίζει με χρώματα. Αγαπημένη μου εποχή να την επισκέπτομαι είναι ο Σεπτέμβριος. Το καλοκαίρι έχει αρκετό κόσμο σε μονοήμερες από την Κω, που έρχονται για να δουν το ηφαίστειο.
Έχεις αγαπημένα στέκια για φαγητό, ποτό και κολύμπι στο νησί;
Στον Εμπορειό επιβάλλεται να τσουγκρίσεις ένα ποτήρι ρακή με τον Τριαντάφυλλο στην "Απυριά" (2242031377) και να δοκιμάσεις το σπιτικό φαγητό των αδελφών του, της Ουρανίας και του Γιάννη, ενώ το βραδάκι είναι απόλαυση το ποτό στο "Αποσπέρι" (2242031022). Στο Μανδράκι μη χάσεις το μενού του "Γευsea" (2242031066). Ο Αντώνης Κουμπάνης που επέστρεψε στον τόπο του μεγαλουργεί όχι μόνο εξασφαλίζοντας φρεσκότατα ψάρια από τον επαγγελματία ψαρά πατέρα του, αλλά κυρίως πειράζοντας μαγειρικά αρκετά παραδοσιακά πιάτα. Μου αρέσει το μεζεδάκι και το καφεδάκι στον "Οξό" (2242031873) κάτω από τον βράχο της Παναγίας Σπηλιανής στο Μανδράκι, ιδιαίτερα μετά το μπάνιο στους Χοχλάκους, την παραλία με τα μεγάλα μαύρα βότσαλα. Τα εστιατόρια στην πλατεία της Ηλικιωμένης θα ικανοποιήσουν όσους αγαπούν το κρέας και τα κλασικά ελληνικά πιάτα, ενώ κλασικό στέκι και για καφέ και γλυκό είναι το καφενείο του "Αντρίκου" (2242031512).
Το Μανδράκι συγκεντρώνει όλη την κίνηση του νησιού, αλλά αξίζει η βόλτα στα σοκάκια και κυρίως στη γειτονιά Λαγγάδι με τα καλά διατηρημένα νισύρικα σπίτια. Αν θέλετε να θαυμάσετε αρχιτεκτονική είναι must τα Νικιά, το ορεινό, παραδοσιακό χωριό, χτισμένο στο χείλος της καλντέρας με συγκλονιστική θέα προς τους κρατήρες του μουσείου. Η πλατεία των Νικιών είναι ένα βοτσαλωτό κομψοτέχνημα κι εκεί, κάτω από την εκκλησία των Εισοδίων της Θεοτόκου με τα παλαιοχριστιανικά σύμβολα, βγάζουν τραπεζάκια δύο όμορφα καφέ. Είναι απόλαυση το γλυκό, το ρυζόγαλο, ένας δροσερός χυμός στην πλατεία, επιστρέφοντας από το μπάνιο στο Αυλάκι, το επίνειο των Νικιών, ερειπωμένο λιμανάκι σαν γαλαζοπράσινη φυσική πισίνα και θέα στο Γαϊδουρονήσι και την Τήλο.
Τα νερά είναι πεντακάθαρα στη Νίσυρο και εννοείται ότι λατρεύω το κολύμπι στην Παχιά Άμμο, την πιο ωραία παραλία του νησιού στην οποία συγκεντρώνονται οι campers και την προσεγγίζεις ακολουθώντας ένα στενό μονοπάτι, που ξεκινά από την παραλία Λυές. Στο τελείωμα του ασφάλτινου δρόμου, πριν ξεκινήσει το μονοπάτι βρίσκεται και η μεγάλη παραλία Μουλάρι με τη σκουρόχρωμη άμμο. Μπροστά ακριβώς από την παραλία Λυές θα βρείτε την "Όαση" (6974051010), ένα στέκι που μοιάζει να έχει βγει από άλλη εποχή, το τιμά η νεολαία και όχι μόνο. Αν έχεις δει την τηλεοπτική σειρά "Στο κάμπινγκ", θα νιώσεις σαν να το βλέπεις σε ρυθμό ρέιβ, καθώς πολλά βράδια γίνονται και ρέιβ πάρτι εκεί. Ακόμα, ρωτήστε αν είναι ανοιχτά τα ιαματικά λουτρά και κλείστε θέση σε έναν από τους μαρμάρινους λουτήρες. Σημειωτέoν ότι τα Λουτρά έχουν και café που σερβίρει φαγητό. Σε μια ευθεία από τα Λουτρά, πολύ κοντά βρίσκεται το ψαροχώρι Πάλοι, όπου αράζουν τα σκάφη κι έχει επιλογές για νόστιμο φαγητό στον "Captain Kostas" (2242031016), την "Αστραδένη" (2242031061), την "Αφροδίτη" (2242031560).
Γιατί όλοι μιλούν για τα νισύρικα πανηγύρια;
Οι Νισύριοι είναι γλεντζέδες, κι αυτό μου αρέσει πολύ. Για μένα στο κομμάτι των πανηγυριών η Νίσυρος είναι μια πιο αυθεντική Ικαρία – τα πανηγύρια στην Ικαρία έχουν γίνει λίγο τουριστικά. Για μένα δεν πρέπει να χάσει κανείς το πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα (26-27/7) και το πανηγύρι στη Μονή της Παναγίας Κυράς, όπου στον περίβολο στήνονται τεράστια τραπέζια και το γλέντι σε παρασύρει (22-23/8).
Πού να μείνετε
To "Fragoseco" (6937200220) είναι μια γραφική, πλήρως ανακαινισμένη κι εξοπλισμένη κατοικία δύο επιπέδων σε κεντρικό σημείο του Εμπορειού, με καλόγουστους χώρους και μια ονειρική βεράντα που χαζεύει το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου. To "Porfyris Hotel" (2242031376) έχει ρετρό χρώμα και οικογενειακό προφίλ στο Μανδράκι, ενώ στον ίδιο οικισμό, τα "Λιοτρίδια" (2242031580) είναι δυο αναστυλωμένα, πετρόκτιστα ελαιοτριβεία, που μεταμορφώθηκαν σε σουίτες δύο και τεσσάρων ατόμων η καθεμία.
