Ρολάροντας ανάμεσα στα βιομηχανικά hot spots του Βερολίνου, την πλούσια μουσειακή σκηνή των Βρυξελλών, και τα ηλιόλουστα παραθαλάσσια θέρετρα της νότιας Ευρώπης, τα νυχτερινά τρένα (τα λεγόμενα sleeper trains) έχουν καταλάβει τη δική τους κουκέτα στη φαντασία των ταξιδιωτών. Την ίδια στιγμή που η Ελλάδα έρχεται αντιμέτωπη με τις συνέπειες ενός απαρχαιωμένου σιδηροδρομικού δικτύου, η Ευρώπη ζει μια πραγματική αναγέννηση των ταξιδιών με το τρένο, καθώς όλο και περισσότεροι εξερευνητές εγκαταλείπουν το αεροπλάνο προς αναζήτηση εναλλακτικών πιο φιλικών προς τον πλανήτη. Ως απάντηση στην ανερχόμενη παγκόσμια τάση (και ανάγκη) του βιώσιμου τουρισμού, νέες, δελεαστικές διαδρομές από διάφορες εταιρείες προστίθενται, και το 2023, σ’ ένα ευρωπαΪκό δίκτυο που εκσυγχρονίζεται συνεχώς, έπειτα από λήθαργο δεκαετιών. Σε αυτή την επεκτεινόμενη αρένα μεταφορών, πρόσθεσαν το όραμά τους οι Κρις Ένγκελσμαν και Έλμερ βαν Μπιούρεν, δύο ορκισμένοι φαν των νυχτερινών τρένων και συν-ιδρυτές της European Sleeper (europeansleeper.eu). Η ολλανδική-βελγική συνεταιριστική εταιρεία ιδρύθηκε το 2021, και λάνσαρε το "The Good Night Train" (Το Τρένο Καλή Νύχτα) Βερολίνο-Βρυξέλλες, μέσω Άμστερνταμ, Ρότερνταμ και Αμβέρσας, στις 25 Μαϊου 2023.
"Η σύνδεση όλης της Ευρώπης τη νύχτα είναι το μεγαλύτερο όνειρό μας!", μας γράφει ο Κρις Ένγκελσμαν όταν τον ρωτάμε για την έως τώρα πορεία της European Sleeper. Ο Ένγκελσμαν κατοικούσε παλιότερα δίπλα στις ράγες απ’ όπου περνούσαν τα τρένα για Κοπεγχάγη, Βαρσοβία και Μόσχα, μια εποχή που στην Ολλανδία λειτουργούσαν 10 νυχτερινά δρομολόγια. Τα βραδινά τρένα γοήτευαν πάντα και τον Έλμερ βαν Μπιούρεν: να παίρνει το τρένο απ’ την Ολλανδία το βράδυ, να κοιμάται σε κανονικό κρεβάτι και να ξυπνά το πρωί σ’ έναν άλλο κόσμο. Τα χρονοδιαγράμματα τα διάβαζε "σαν βιβλία". Η αποφασιστική στιγμή ήρθε για το δίδυμο λίγα χρόνια αφού το τελευταίο νυχτερινό δρομολόγιο έφυγε για τον τελικό προορισμό του. Αναγνωρίζοντας έναν νέο ενθουσιασμό για το trend, αποφάσισαν να ρίξουν το κοινό πάθος και την εμπειρία τους σε μια νέα start-up.
Γιατί αξίζει να επενδύσει η Ευρώπη σε νέα νυχτερινά τρένα;
Γιατί τόσος ντόρος - και γιατί αξίζει να επενδύσει η Ευρώπη σε νέα νυχτερινά τρένα; "Η μείωση των εκπομπών άνθρακα είναι απαραίτητη για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης. Ο τομέας των μεταφορών είναι ένας από τους μεγαλύτερους ρυπαντές," μας εξηγεί νηφάλια ο Έλμερ βαν Μπιούρεν. "Τα τρένα είναι μακράν η καλύτερη εναλλακτική όσον αφορά τις βιώσιμες λύσεις για μαζικές μεταφορές. Ας αντικαταστήσουμε τα αυτοκίνητα και τα αεροπλάνα με μια πιο φιλική προς το περιβάλλον λύση!", προτρέπει τους φαν των σιδηροδρόμων με το βλέμμα στο μέλλον.
Πέρα από το αδιαμφισβήτητο επιχείρημα της βιωσιμότητας, τα ολονύχτια τρένα συνδυάζουν μοναδική άνεση και ευκολία, με τους ταξιδιώτες να φτάνουν το πρωί φρέσκοι και έτοιμοι για δράση - απευθείας στο κέντρο της πόλης. Ταξιδεύοντας τη νύχτα, όχι μόνο γλιτώνει κανείς χρόνο, αλλά και χρήματα, υπολογίζοντας το αντίστοιχο κόστος του ταξιδιού, συν μια βραδιά σε ξενοδοχείο. Οι πιο ντιζαινάτες και ευρύχωρες καμπίνες, δε, κοστίζουν συνήθως αρκετά λιγότερο απ’ τις πτήσεις στην Πρώτη Θέση του αεροπλάνου. Οι τιμές στο European Sleeper, συγκεκριμένα, ξεκινούν από €49 σε θέση, €79 σε κουκέτα και €139 σε καμπίνα μάξιμουμ τριών ατόμων - ενώ οι δύο τελευταίες επιλογές περιλαμβάνουν και πρωινό. Τα τρένα από Βρυξέλλες αναχωρούν κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή, ενώ από Βερολίνο κάθε Κυριακή, Τρίτη και Πέμπτη.
Ένα "όνειρο από, και για την κοινότητα"
Ως συνεταιρισμός, η European Sleeper είναι ένα "όνειρο από, και για την κοινότητα", που εμπλέκεται ενεργά, και συμβάλλει στην επιτυχία της μέσω διαφορετικών επενδυτικών μοντέλων. Το 2021, η εταιρεία κατάφερε να συγκεντρώσει €500,000πουλώντας μετοχές σε 350 μικρούς επενδυτές ανά την Ευρώπη, και ακόμα παραπέρα. Μια επιτυχία που επανέλαβε το 2022, όταν κατάφερε να ανεβάσει το ποσό στα €2 εκ. για τη χρηματοδότηση νέων βαγκόν λι. Οι προκλήσεις βέβαια, μας λένε, όπως σιδηροδρομικά έργα που αλλάζουν το πρόγραμμα την τελευταία στιγμή, ή η έλλειψη βαγκόν λι (τα πρώτα ταξίδια της εταιρείας θα γίνουν με ενοικιαζόμενα βαγόνια), δεν σταματούν να έρχονται.
Έχει το δίδυμο κάποια tips για να απολαύσουμε τους προορισμούς στη διαδρομή Βερολίνο-Βρυξέλλες; "Υπάρχουν πολλές επιλογές εδώ," μάς λέει ο Κρις Ένγκελσμαν. "Απ’ το να δεις μια ταινία στο ιστορικό Zoo Palast του Βερολίνου, μέχρι το να απολαύσεις στρείδια μ’ ένα δροσερό ποτήρι κρασί, κάτω απ’ τον καλοκαιρινό ήλιο σε μια ταράτσα στην Αμβέρσα, ή να βολτάρεις σ’ ένα από τα 56 μουσεία των Βρυξελλών. Αυτό δείχνει πραγματικά πόσα έχουν να προσφέρουν όλες αυτές οι πόλεις, αλλά και την ποικιλία των επιλογών όταν ταξιδεύεις με νυχτερινό τρένο".
Νέα δρομολόγια μέχρι την Πράγα και τη Δρέσδη, απ’ την άνοιξη του 2024, αλλά και τη Σκανδιναβία και τη νότια Ευρώπη είναι, επίσης, μέσα στο πρόγραμμα. "Δεδομένου ότι έχουμε επιλεγεί ως ένα από τα 10 πιλοτικά έργα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα επικεντρωθούμε στη δημιουργία μιας νυχτερινής σιδηροδρομικής σύνδεσης από το Άμστερνταμ στη Βαρκελώνη το 2025. Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι γι’ αυτήν την ευκαιρία!" υπόσχεται ο Κρις Ένγκελσμαν.
Για την ώρα, τα τρένα της European Sleeper ανοίγουν νέους ορίζοντες για περιπέτειες Βερολίνο-Λονδίνο, με ανεξάρτητη σύνδεση μέσω Eurostar στις Βρυξέλλες (eurostar.com), αλλά και Βρυξέλλες-Βαρσοβία μέσω EuroCity, με αλλαγή στο Βερολίνο (bahn.com). Οι εταιρείες στον ευρυτερο χάρτη λειτουργούν "ανταγωνιστικά", αλλά και με κοινό σκοπό ένα εκτεταμένο και προσεγμένο ευρωπαϊκό δίκτυο - ενώ γίνονται παράλληλα γενναιόδωρες επενδύσειςγια αναβαθμίσεις σε πολλαπλά μέτωπα. Έπειτα από ένα καλοκαίρι-ρεκόρ στα μακρινά ταξίδια, το πρώτο νέας γενιάς τρένο της αυστριακής Nightjet π.χ. αναμένεται να κάνει την πρώτη του διαδρομή αργότερα το 2023. Φανταστείτε αποδράσεις στις ράγες σε ευρύχωρες, πολυλειτουργικές, ντιζαινάτες κουκέτες και καμπίνες (αλλά και μίνι καμπίνες για solo ταξιδευτές), με δωρεάν WiFi και θυρίδες USB, έξτρα χώρο για ποδήλατα και σκι στο βαγόνι, αλλά και βελτιωμένη προσβασιμότητα σε κουκέτες και τουαλέτες για άτομα με κινητικές δυσκολίες. Μείνετε συντονισμένοι.
3 ακόμα μεταμεσονύχτιες περιπέτειες με sleeper για το 2023
Πράγα-Ζυρίχη με ČD: Το Canopus της εθνικής České dráhy της Τσεχίας δίνει φέτος νέα πνοή σε μια παλιά υπηρεσία, με ιντριγκαδόρικες στάσεις σε πολιτιστικά θέρετρα της κεντρικής Ευρώπης όπως Δρέσδη, Φρανκφούρτη και Βασιλεία (cd.cz).
Στουτγκάρδη-Bενετία με Nightjet: Άλλοτε στον δρόμο του κατεξοχήν ευρωπαϊκού sleeper Orient Express προς την Κωνσταντινούπολη, η Στουτγκάρδη έχει μακρά παράδοση στα νυχτερινά τρένα - που επιστρέφουν φέτος έπειτα από χειμερία νάρκη χρόνων. Η νέα σύνδεση με Βενετία, μέσω Μονάχου και Σάλτσμπουργκ, είναι απ’ τιςπλουσιότερες σε εικόνες και ιστορία (nightjet.com).
Στοκχόλμη-Νάρβικ με Vy: Aκολουθήστε τη φιδωτή αρκτική διαδρομή απ’ τη σουηδική πρωτεύουσα προς τον βορρά της Νορβηγίας λουσμένοι στον ήλιο του μεσονυχτίου. Το καλοκαίρι, θα απολαύσετε ολόφωτα τοπία για τις περισσότερες από τις 18 ώρες και βάλε του ταξιδιού. Μια μοναδική ευκαιρία ν’ απολαύσετε τη δύση και την ανατολή, αλλά και εκπληκτικά πανοράματα πάνω στα βουνά του βορρά και τα φιορδ του Ατλαντικού απ’ την καμπίνα σας - ή μ’ έναν καφέ στο μπιστρό (vy.se).