Από την Πωλίνα Παρασκευοπούλου
Ταξιδέψαμε στα classics της Λακωνικής Μάνης, σ’ αυτόν τον τόπο με την άγρια ομορφιά, όπου ο ήλιος, η πέτρα και η θάλασσα δεσπόζουν, και επιβεβαιώσαμε ότι δεν τα βαριέσαι ποτέ!
Σε αυτό το άνυδρο, αιχμηρό τοπίο, όπου ανεμίζει η επαναστατική σημαία των Μανιατών, ο μύθος μπλέκεται εύκολα με την πραγματικότητα, όπως η πέτρα ερωτροπεί με το έντονο φως. Άνθρωποι αγέρωχοι, ναοί κρησφύγετα, αυστηροί πύργοι, απόκοσμοι βράχοι μάς παρασύρουν στο ρυθμό τους και μας καλούν να την ανακαλύψουμε. Παραδοσιακοί οικισμοί που έχουν σμιλευτεί από Μανιάτες πετρομάστορες, λιθόστρωτα σοκάκια, γαλαζοπράσινα νερά με θαλάσσιες χελώνες, μικροσκοπικές ελιές και μερακλίδικοι μεζέδες της μανιάτικης γης. Πώς γίνεται τόση ομορφιά να κρύβεται μέσα στη σκληρότητα; Ας αφήσουμε το ερώτημα να πλανάται ρητορικά και ας ακολουθήσουμε τη μαγική διαδρομή που ξεκινά από την Αρεόπολη, συνεχίζει στο Λιμένι και καταλήγει στο Οίτυλο. Εκεί όπου η λέξη "κορόνα" έχει μόνο θετικό πρόσημο.
Αρεόπολη, η παραμυθούπολη όπου ο χρόνος σταματά
Η πρώτη εντύπωση που αφήνει η πρωτεύουσα της Μέσα Μάνης είναι μάλλον απογοητευτική, αφού με το που παρκάρετε το αυτοκίνητό σας στην κεντρική πλατεία θα αντικρίσετε την αμφίβολη αισθητική που, ενίοτε, χαρακτηρίζει τις επαρχιακές πόλεις. Αφού περπατήσετε, όμως, τον λιθόστρωτο δρόμο με το εκκλησάκι του Αγίου Χαραλάμπους και της Παναγίτσας με το εντυπωσιακό βαθμιδωτό καμπαναριό στα αριστερά σας, ετοιμαστείτε να τηλεμεταφερθείτε σ’ έναν διατηρητέο οικισμό ντυμένο με πέτρα και λουσμένο με φως που θυμίζει κινηματογραφικό σκηνικό. Ακριβώς μπροστά σας θα βρείτε το Παραδοσιακόν Εδεσματοπωλείον-Παντοπωλείον "Η Παλαιόπολις", που μοιάζει να έχει μείνει αλώβητο από τη δεκαετία του ’50, με τα πράσινα ξύλινα παραθυρόφυλλα και τα κεντητά κουρτινάκια, τα φανάρια και το μαυροπίνακα με τα τοπικά πιάτα της ημέρας.
Πέτρινα σοκάκια με ανεξίτηλα τα ίχνη του ένδοξου παρελθόντος (εδώ υψώθηκε για πρώτη φορά τον Μάρτιο του 1821 το λάβαρο της επανάστασης ενάντια στην τουρκοκρατία), ανθισμένες μπουκαμβίλιες σε κοντράστ με την γκρίζα πέτρα και vintage χρωματιστές ταμπέλες δημιουργούν τις picture perfect γωνιές για να πάρουν φωτιά κινητά και φωτογραφικές μηχανές. Κάθε δρομάκι, κάθε καλοδιατηρημένο πυργόσπιτο (δεν γίνεται να προσπεράσετε του Στυλιανού Μαυρομιχάλη, του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, του Μπαρελάκου και του Πικουλάκη), κάθε ξύλινη πόρτα, κάθε χαριτωμένο cafe και κάθε πετρόχτιστος ξενώνας ή εκκλησιά και δέκα ένδοξα κλικ. Οι νωχελικές γάτες που τριγυρίζουν από καφενεδάκι σε ταβερνείο και τούμπαλιν ανεβάζουν τα level χαριτωμενιάς στο ζενίθ, ενώ οι αντιστάσεις μας γι’ αυτή την άγρια, κατά τα άλλα, γη καταποντίζονται στο ναδίρ. Ιδίως δε, όταν απλώνονται μπροστά μας οι μανιάτικοι μεζέδες συνοδεία ούζου (του λακωνικού!).
Δεν χρειάζεται να γνωρίζετε προς τα πού θα πάτε, αφού η ευωδιά του φρέσκου, ζυμωτού ψωμιού θα σας οδηγήσει στην ιστορική πλατεία 17ης Μαρτίου, όπου βρίσκονται ο μητροπολιτικός ναός των Ταξιαρχών, με τη σημαία της Μάνης να υψώνεται αγέρωχη, και ο παλιότερος ίσως φούρνος της Μάνης, ονόματι "Το ψωμί της Μηλιάς", που μετρά ούτε λίγο ούτε πολύ 200 χρόνια ύπαρξης. Το 2012, μάλιστα, το πολύσπορο ψωμί της Μηλιάς βραβεύτηκε ως το καλύτερο ψωμί της Ελλάδας. Μπείτε στο εσωτερικό για να παρατηρήσετε πώς φουρνίζουν το ψωμί στον ξυλόφουρνο και προμηθευτείτε μανιάτικα λαλάγγια, τυροπιτάρια και πίτες τραβηχτές.
Και όταν ο ήλιος αρχίσει να αποσύρεται στην αγκαλιά της θάλασσας, οι ξύλινες χρωματιστές καρέκλες καταλαμβάνουν τα λιθόστρωτα δρομάκια που γεμίζουν από παρέες ενώ τα φώτα αναδεικνύουν κάθε κρυμμένη γωνιά της Αρεόπολης που παίρνει έναν αέρα κοσμοπολιτισμού, καταφέρνοντας να διατηρήσει όμως την παραδοσιακή της γοητεία. Τα γέλια και οι συζητήσεις θα σας παρασύρουν σ’ ένα γοητευτικό mingling τόσο μοναδικό και ταυτόχρονα τόσο οικείο. Αν θέλετε να δείτε το εσωτερικού ενός μανιάτικου πύργου πριν αποχωρήσετε από την Αρεόπολη, επισκεφτείτε το Βυζαντινό Μουσείο Μάνης, που στεγάζεται στο διατηρητέο πυργόσπιτο του Πικουλάκη (2733029531).
Λιμένι, το πέτρινο διαμάντι που ανανεώνεται
Το Λιμένι απέχει από την Αρεόπολη μονάχα 5 χιλιόμετρα και θα σας εντυπωσιάσει από ψηλά, έτσι όπως θα αντικρίσετε από το δρόμο τα κρυστάλλινα γαλαζοπράσινα νερά να αγκαλιάζουν τα βράχια πάνω στα οποία είναι σκαρφαλωμένοι οι πετρόχτιστοι πύργοι. Αυτός ο γραφικός οικισμός, έδρα και λιμάνι των Μαυρομιχαλαίων, διαθέτει σπάνια ομορφιά, απαράμιλλη σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Το αρχοντικό του Πετρόμπεη, ένας τετραώροφος πύργος με τοξωτά ανοίγματα όπου έγιναν οι προετοιμασίες για τον ξεσηκωμό των Ελλήνων το 1821, δεσπόζει επιβλητικά στο λιμάνι. Ξεκινήστε από το "μαγαζάκι της Θεοδώρας" με τις κόκκινες ξύλινες καρέκλες που κοιτάνε προς το απέραντο γαλάζιο και, αν ο καιρός και η αντοχή σας το επιτρέπουν, κατεβείτε τα σκαλάκια για μια βουτιά παρέα με τις χελώνες caretta caretta. Συνεχίστε στον κεντρικό δρόμο δίπλα από εστιατόρια και μπαρ: λιγοστά αλλά ένα κι ένα. Στο "Τελωνείο" σίγουρα θα κοντοσταθείτε, αφού το σκηνικό θυμίζει καρέ από ρομαντική ταινία, ιδιαίτερα αν το πετύχετε την ώρα του ηλιοβασιλέματος. Τη γραφική εικόνα συμπληρώνουν το εκκλησάκι του Aγίου Σώστη, η εκκλησία του Aγίου Nικολάου και η ερειπωμένη εκκλησία της Παναγίας Bρεττής.
Οίτυλο, το χωριό που κρύβει ένα μυστικό αιώνων
Αφήνοντας πίσω σας το Λιμένι και παίρνοντας μια μεγάλη στροφή προς τα πάνω θα μπείτε στο γραφικό Οίτυλο. Τα καλοδιατηρημένα λιθόχτιστα σπίτια και ο μητροπολιτικός ναός της Παναγίας ξεπροβάλλουν ανάμεσα από ελιές και φραγκοσυκιές καθώς ανηφορίζετε. Μια μυσταγωγική ηρεμία επικρατεί σε αυτό το χωριό των 330 κατοίκων (οι οποίοι δεν φαίνεται να κυκλοφορούν και πολύ) με εξαίρεση το καφενείο "Σταύρος" στην πλατεία του Κάστρου, απ’ όπου θα περάσετε οπωσδήποτε – κάτι που αυτόματα σημαίνει και "σκανάρισμα" από τους υπερήλικες θαμώνες.
Τα μικρά πλακόστρωτα δρομάκια γεμάτα με τσίγκινες γλάστρες από δοχεία λαδιού, οι ξύλινες πόρτες, τα vintage παντζούρια και τα πέτρινα διώροφα σπίτια, όλα συνηγορούν στην αίσθηση πως έχουμε ταξιδέψει πίσω στο χρόνο, αναμοχλεύοντας αναμνήσεις από τα αγαπημένα χωριά των παιδικών μας χρόνων. Πού και πού, στη διάρκεια της σύντομης αυτής διαδρομής, ξεπετάγονται μικρά boutique hotels, πλήρως εναρμονισμένα με το περιβάλλον, που μαρτυρούν πως η περιοχή έχει μπει σε τροχιά τουριστικής ανάπτυξης συμπαρασυρόμενη από το –διάσημο πια– Λιμένι. Ωστόσο, στο Οίτυλο μπορείτε να βολτάρετε ακόμη με διάθεση διαλογισμού, αφού οι μόνοι ήχοι που θα απασχολούν το μυαλό σας θα είναι αυτοί της φύσης, ενώ σε πολλά "ανοίγματα" του λιλιπούτειου οικισμού η ματιά σας μπορεί να ταξιδέψει μακριά στο θαλασσινό τοπίο, άλλοτε με τη συνοδεία της ατμοσφαιρικής ομίχλης και άλλοτε με το αστραφτερό φως του ήλιου.
Ο περίπατος θα σας φέρει σίγουρα μπροστά στον… Οίκο των Μεδίκων (όχι, δεν τηλεμεταφερθήκατε στη Φλωρεντία), ένα πετρόχτιστο σπίτι, όπου κάθε χρόνο, για πάνω από πέντε αιώνες, ανήμερα των Χριστουγέννων τελείται ένα μυστηριώδες έθιμο, η "Μεγάλη Γιορτή" ή "Γιορτή της Κυρούλας". Οι Μέδικοι ή Γιατριάνοι, μια οικογένεια με ρίζες από τη Μάνη και τη Φλωρεντία, καλούν τους άρρενες απογόνους τους κι αποκαλύπτουν το μυστικό, το οποίο μέχρι σήμερα παραμένει επτασφράγιστο.
Κατηφορίζοντας το βουνό, θα βρεθείτε στο Νέο Οίτυλο, το επίνειο του οικισμού και αλλοτινό ορμητήριο πειρατών, ένα μικρό ψαροχώρι δίπλα στη θάλασσα, για μπάνιο και μανιάτικους μεζέδες στα λιγοστά παραλιακά ταβερνάκια.
Που να φάτε
Αρεόπολη
"Ο Πούλος" (2733053182) Ένα δρομάκι με χρωματιστές ομπρέλες που κρέμονται από ψηλά οδηγούν στην αυλή του παραδοσιακού μεζεδοπωλείου για λίγο –δημιουργικά– πειραγμένους μανιάτικους μεζέδες.
Λιμένι
" Ο Τάκης" (2733051327) Ακριβώς εκεί που σκάει το κύμα, η διάσημη ψαροταβέρνα σερβίρει φρέσκα ψάρια της μανιάτικης θάλασσας με μαεστρικά ψησίματα. Συνδυάστε τα με κρασιά ντόπιας παραγωγής.
"Τελωνείο" (2733052702) Αυτό το εστιατόριο-cocktail bar, που από το δρόμο θυμίζει κινηματογραφικό σκηνικό, προσφέρει ένα γαστριμαργικό ταξίδι γεύσεων που ξεκινά από την Ιαπωνία, συνεχίζεται στο Περού και καταλήγει στην Ταϊλάνδη.
Οίτυλο
"Ο μαύρος πειρατής" (Νέο Οίτυλο, 2733059363) Φρέσκα ψάρια από το καΐκι τους στο πιάτο σας στην ακροθαλασσιά.
Διαχρονικά must-see
Σπήλαια Διρού
Το Σπήλαιο Γλυφάδα (ή Βλυχάδα) Διρού είναι ένα από τα ωραιότερα σπήλαια στον κόσμο, με 1.500 μέτρα διαδρομής (τα 1.200 λιμναία) με σταλαγμίτες και σταλακτίτες που σχηματίζονταν σταγόνα σταγόνα για εκατοντάδες χρόνια.
Βάθεια
Η εμβληματική πυργοπολιτεία μονοπωλεί τα φωτογραφικά κλικ, με τους πύργους της να αποτελούν μοναδικά δείγματα λαϊκής οχυρωματικής αρχιτεκτονικής σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο.
Ακρωτήριο Ταίναρο
"Οι πύλες του Άδη" αποτελούν το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης, με καταπληκτική πανοραμική θέα κι ένα φάρο που χτίστηκε το 1882.
Που να μείνετε
Πέτρα και Φως Boutique Hotel & Spa
Με 23 δωμάτια και σουίτες με μαγευτική θέα στη θάλασσα του κόλπου του Οίτυλου (2733054050) .
Ariá Estate Suites & Spa
Τετράστερο ξενοδοχείο, κομψό δείγμα αρχιτεκτονικής με 16 πολυτελείς σουίτες (2733440500).
Limeni Village
Χτισμένο από πέτρα και ξύλο, με 16 πυργόσπιτα διαμορφωμένα σε δωμάτια και σουίτες (2733051111).
Vetilios Lithos Boutique Hotel
Λιλιπούτειο ξενοδοχείο στο Οίτυλο, σε αναπαλαιωμένο πυργόσπιτο, με ταρατσάκι με εκπληκτική θέα (6974828838).
