Ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω αν έγινα μάρτυρας κάποιου θαύματος της Τήνου, αλλά τον Ιούλιο του ’22, εν μέσω του πιο σκληρού καλοκαιριού της μαζικότητας των "ταξιδιών της εκδίκησης" και της ξέφρενης τουριστικοποίησης, εγώ συνάντησα μια σχεδόν ρετρό ανθρώπινη προσέγγιση από τους περισσότερους επαγγελματίες μαζί με εξαιρετικό γαστρονομικό πολιτισμό, που ανέτρεψε όλες τις δυστοπικές μου ανησυχίες. Βέβαια βίωσα και τους περίφημους τρελούς αέρηδες που δεν αφήνουν περιθώρια για πολλές βουτιές. Αλλά δεν μου στοίχισε πολύ, διότι η Τήνος ξέρει να προσφέρει συγκινήσεις στεριανές. Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή.
Μια γη των Κυκλάδων που την έδερνε αλύπητα ο άνεμος προσέλκυε για χρόνια σχεδόν αποκλειστικά επισκέπτες που ήθελαν να προσκυνήσουν την Ευαγγελίστρια, καταγραφόμενη ως "το νησί της Παναγίας". Βέβαια, λόγω της καλλιτεχνικής παράδοσης, κάποιοι το είχαν ανακαλύψει από νωρίς και είχαν αγοράσει σπίτια σε τιμές που σήμερα αντιστοιχούν σε… περιστερώνα! Η παρθένα Τήνος –σαν την Παναγία– χάρηκε την αθωότητά της, μέχρι που μια βελούδινη πολυθρόνα ξεπρόβαλε σε μια από τις πιο όμορφες παραλίες του νησιού και εγένετο hashtag στο Instagram και μοιραία το νησί που τα μέσα θα χαρακτήριζαν "ο άγνωστος παράδεισος". Προφανώς έπαψε αμέσως να είναι "άγνωστος".
Έτσι, σταδιακά οι επαναπροσδιορισμένες ανάγκες των επισκεπτών σχημάτισαν έναν νέο χάρτη του νησιού, όπου στα χωριά που έβλεπες μόνο ντόπιους παππούδες ξεφύτρωσαν μπραντσάδικα και σπριτσερίες. Ποια είναι όμως η διαφορά σε σχέση με αντίστοιχες περιπτώσεις νησιών, που δείχνουν ανίκανα να αντισταθούν στην αλλοτρίωση του μαζικού τουρισμού; Το τέλος της αθωότητας συνοδεύτηκε, τουλάχιστον, με στοχοπροσήλωση στην ανάδειξη της τοπικής γαστρονομίας, μέσα από ένα κοινό όραμα, που διατήρησε την έμφυτη φινέτσα του τόπου. Μάλλον η Παναγία προστάτεψε το νησί και οι περισσότεροι επαγγελματίες δεν βούλιαξαν στην αλαζονεία του νέου πλουτισμού. Κάτι που το αντιλαμβάνεσαι όσο περιδιαβαίνεις το νησί, αφού τα ζόρικα μελτέμια σε οδηγούν μακριά από την παραλία. Ακολουθούν λοιπόν όλοι οι λόγοι για τους οποίους θα απολαύσεις το θαύμα της Τήνου παρά τα μποφόρ.
Για την απόκοσμη ομορφιά στον Βώλακα
Ολοστρόγγυλοι γρανιτένιοι βράχοι σκορπισμένοι σε ένα μικρό οροπέδιο στη μέση της Τήνου τροφοδοτούν τη φαντασία. Απομεινάρια σύγκρουσης με μετεωρίτη ή τα όπλα ενός "πετροπόλεμου" μεταξύ Γιγάντων και Τιτάνων; Ό,τι κι αν επιλέξεις, η αίσθηση ότι στον Βώλακα έχει συμβεί κάτι παράξενα σπουδαίο σε ακολουθεί σε κάθε βήμα στον ιδιόμορφο αυτό τόπο έξω από το ομώνυμο χωριό. Εντός του χωριού, θα έχεις χρόνο να εξετάσεις όλες τις θεωρίες, σιγοπίνοντας έναν ελληνικό στο "Καφέ-ναι" (2283042159), ένα ρετρό καφενείο που μοιάζει να έχει βγει από χρονομηχανή.
Για το ανοιχτόκαρδα γκουρμέ "Μικρό Καράβι"
Μπορεί το καράβι να είναι μικρό, αλλά έχει μεγάλους καπετάνιους, τη Σταματούλα και τον Αντώνη, που με γερές βάσεις και χωρίς εντυπωσιασμούς καταθέτουν τη δική τους συμβολή στον γαστρονομικό πλούτο της Τήνου, τιμώντας την εποχικότητα. Χαλαρώνοντας στην καταπράσινη αυλή του "Μικρού Καραβιού" (2283022818), αναζητήστε στο μενού άνυδρα ρεβίθια και φασόλια, κρίταμο, ιδιαίτερα χορταρικά όπως οι άγριες καρύδες, τυριά και αλλαντικά, όλα ντόπια. Εγκάρδιες γεύσεις και στα γλυκά, με την υπέροχη γλυκιά τυρόπιτα με θυμαρίσιο μέλι, ανάμεσά τους, να ξυπνά ξεχασμένες γευστικές μνήμες.
Για τα αναπάντεχα γλυκά στο "Καλάις"
Προσπάθησε να συνδυάσεις κομψά aperitivi, την πλατανοσκέπαστη πλατεία του χωριού Κώμη και πολλές πολλές αγκινάρες. Ο γιος του Βορέα έδωσε το όνομά του αλλά και "αέρα" έξυπνων πειραματισμών στο "Καλάις" (2283051212). Από τους πειραματισμούς αυτούς προέκυψε και το ανεπανάληπτο κέικ αγκινάρας, που επιβάλλεται να δοκιμάσεις, ακόμη κι αν το συνοδεύσεις με κάποιο fancy κοκτέιλ! Σε αυτό το aperitivo bar συναντιούνται τα τσίπουρα με τα spirtz και το χειροποίητο παγωτό αγκινάρας (νάτη πάλι η αγκινάρα!) με την ιταλική pinsa σε ένα ζεστό συμπεριληπτικό περιβάλλον.
Για τις γευστικές μνήμες που ξυπνούν στα "Τσαμπιά"
Με γερές βάσεις στην ειλικρινή πεντανόστιμη κουζίνα και διαδρομή από το 1968, η ταβέρνα "Τσαμπιά" (2283023142) στην περιοχή Κιόνια αντιστέκεται στο νεωτεριστικό κύμα που αγκαλιάζει το νησί. Χωρίς διάθεση ρομαντικοποίησης, τα πάντα θυμίζουν ταβερνάκι απ’ τα παλιά. Θα σε κερδίσει η νησιώτικη αλεγρία, όσο από την κουζίνα βγαίνουν τηγανητές πατάτες κομμένες στο χέρι, ζουμερά μπιφτέκια-ποίημα και απίθανα ψητά της ώρας. Στα μαγειρευτά ξεχωριστή θέση κατέχουν οι εξαίρετοι λαχανοντολμάδες, αλλά σίγουρα αφήστε χώρο για το γλυκό που κερνάνε στο τέλος.
Για τη μαρμάρινη αρμονία του Πύργου
Δεν χρειάζεται να είσαι aficionado της τέχνης για να εντυπωσιαστείς με το πιο διάσημο χωριό της Τήνου. Με το μάρμαρο πανταχού παρών, από τα σπίτια και τις κρήνες μέχρι τη στάση του λεωφορείου, αντιλαμβάνεσαι πως ο Πύργος ζει από τον 18ο αιώνα σε απόλυτη συμφωνία με τη λευκή λάμψη του. Πολλές απορίες θα σου λυθούν στο ενδιαφέρον σύγχρονο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, όπου παρουσιάζεται η τεχνολογία του μαρμάρου. Στη μαρμαροστρωμένη, ασφαλώς, κεντρική πλατεία, τα φαντάσματα του παρελθόντος συνομιλούν με τους καλλιτέχνες του παρόντος, αρκεί ν’ ακούσεις προσεκτικά μπλοκάροντας τα καλέσματα για selfies.
Για το τηνιακό brunch στο "Κροκ Μεσιέ"
Το κυνικό πλην εύλογο ερώτημα είναι "είχες και στο χωριό σου brunch"; Αν το χωριό σου το λένε Κρόκος, τότε το λογοπαίγνιο με τον πιο διάσημο πρωταγωνιστή του brunch είναι αναπόφευκτο. Όχι ότι στο φιλόξενο all-day bistro "Κροκ Μεσιέ" (2283051089) το ομώνυμο πιάτο θυμίζει τον Γάλλο πρόγονό του. Εδώ το ψωμί είναι μοσχοβολιστό και προζυμένιο, το τυρί είναι γραβιέρα Τήνου και το αλλαντικό λούζα. Οι εξίσου νόστιμες χειροποίητες πίτες και τα pancakes είναι συντονισμένα με την οικεία ατμόσφαιρα και τα τηνιακά καλούδια.
Για την Αγάπη, την παλιά, την ορθόδοξη
Ένα από τα χωριά που αγαπάς με την πρώτη ματιά –για το όνομά του αλλά σίγουρα όχι μόνο– είναι η Αγάπη. Πλακόστρωτα μονοπάτια, φροντισμένες γλάστρες, μπουκαμβίλιες και μεσαιωνικές καμάρες εναρμονίζονται με τη γαλήνη που επικρατεί όσο διασχίζεις το χωριό. Στο τέλος του δρόμου θα βρεις την εγκαταλελειμμένη μικροσκοπική τοπική του ΠΑΣΟΚ Αγάπης που σαν εικόνα συμπληρώνει… το παραμύθι. Πριν φύγεις, πιες μια μπίρα Blame the sun στο νεότευκτο "Μajorana" (6975550096) με την μποέμ αυλή και τις ενδιαφέρουσες γεύσεις από ντόπιες πρώτες ύλες.
Για τα χίλια χρώματα στο "Τριανταράκι"
Πώς ένα παλιό καφενείο-κουρείο απέκτησε ζωή και παρεΐστικη διάθεση, πλημμυρίζοντας με χρώμα το χώρο, τις καρέκλες, ακόμη και τη σκάλα σήμα κατατεθέν; Με αφοπλιστικό μεράκι και εξωστρεφή προσωπικότητα, το νεοκαφενείο "Τριανταράκι" (2283041371) "χρωματίζει" το χωριό Τριαντάρος, ισορροπώντας έξυπνα ανάμεσα σε στέκι ντόπιων και προορισμό επισκεπτών για τιμιότατα τσιμπολογήματα. Άλλωστε, εδώ ό,τι βγάλουν ο φούρνος και η κουζίνα είναι εγγύηση, από τους μεζέδες μέχρι το must γαλακτομπούρεκο με την πλούσια βανιλένια κρέμα.
Για το coolness και τα κοκτέιλ στο "Prinkly Βear"
Λίγο πιο μακριά από τη βαβούρα της Χώρας, ένας σκανδιναβικής αισθητικής χώρος ακροβατεί ανάμεσα σε καφέ με specialty χαρμάνια, σε μπαρ με ψαγμένα κοκτέιλ και σε μαγαζί με διάφορα οικολογικά προϊόντα. Στο "Prinkly Βear" (2283300696) συγκεντρώνονται πολυσυλλεκτικές παρέες που στρογγυλοκάθονται στο μικρό στενάκι για all time classic αλλά και πρωτότυπες μείξεις σε tiki και aperitivo μονοπάτια, πάντοτε όμως στους δικούς του ανέμελους ρυθμούς.
Για τα γευστικά σουβενίρ από την Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Τήνου
Ο γαστρονομικός πολιτισμός της Τήνου δεν πέφτει ποτέ σε χειμερία νάρκη, αλλά συνεχίζει να κατακτά τις καρδιές των foodies. Ένας χώρος για να βρεις μαζεμένες όλες τις νοστιμιές του νησιού είναι η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Τήνου (2283022323), όπου θα σε μυήσουν στα ξεχωριστά τυριά όπως το καρίκι (μπλε τυρί ωριμασμένο σε ξερή κολοκύθα), το βολάκι, η πληθωρική κοπανιστή και η παλαιωμένη γραβιέρα. Επιπλέον, το βοτανικό μέλι του Λουκά, η θεσπέσια πάστα αγκινάρας, η εμβληματική λούζα και τα κρασιά από τα έξι ντόπια οινοποιεία θα γεμίσουν μέχρι πάνω τις αποσκευές σου.
