Παράδοξη νηνεμία. Η άφιξη στην Κορησσία, το λιμάνι της Κέας, φέρει πάντα μια ιδιαίτερη μαγεία. Αφενός ο σχεδόν διακοσμητικής ακρίβειας φάρος και αφετέρου η τόσο σύντομη πλεύση προσδίδουν στη μετάβαση ένα χαρακτήρα τηλεμεταφοράς ή ενός ευχάριστα απότομου ξυπνήματος σε μια παράλληλη πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα που θέτει τους δικούς της όρους με τέτοια ένταση, που αυτόματα σε κάνει να αψηφάς παντελώς τη θέαση της αττικής χερσονήσου κατά την οφιοειδή ανάβαση προς την αμφιθεατρική πρωτεύουσα Ιουλίδα: αισθητηριακή όξυνση, χρονική παύση, χωρική γενναιοδωρία. Μοιραία, επιδιώκοντας να εντρυφήσουμε σε αυτό το οικείο αλλά συχνά ξεχασμένο modus vivendi, αναζητούμε διαφορετικές εκφράσεις του στο νησί.
Πρώτος σταθμός το "καταφύγιό μας", που υπόσχεται να τηρήσει με συνέπεια τους παραπάνω όρους. Μετά τις εκτάσεις με τις μικροσκοπικές, νησιωτικές δρυς και τη –σαν σκηνοθετημένη– διαδρομή που οριοθετείται έντεχνα από μια περίτεχνη, ευθεία ξερολιθιά από τζιώτικη πέτρα, που με τη σειρά της οριοθετείται από μια φυσική λωρίδα γης, οδηγούμαστε στον καλά κρυμμένο κόλπο του Ψαθίου.
Εδώ οι παλιές καθοικιές, η άλλοτε τοπική τυπολογία δόμησης, έχουν μετατραπεί σε χώρους υψηλής αισθητικής και άνεσης, η γη καλλιεργείται με σεβασμό, γνώση και επινοητικότητα, η σχέση με το πνεύμα, το σώμα και το ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον τοποθετούνται στο επίκεντρο, και όλα μαζί στοιχειοθετούν ένα νέας κοπής θέρετρο ολιστικής ευεξίας, το "Kea Retreat" (www.kearetreat.com), για όποιον ζητά ανεπιτήδευτη πολυτέλεια, πολυεπίπεδη ανάταση ή απλώς μια αξιομνημόνευ τη εμπειρία διακοπών. Στην περί κλειστη αυτή κάψουλα αρμονίας μάς καλωσορίζει η οικογένεια των Eshet, που δημιούργησε και διαχειρίζεται το retreat, μαζί με τα ευρύτερα μέλη της, ενσταλάζοντας σε αυτό όλη την κοσμοθεωρία της και την προσέγγισή της στην τέχνη της φιλοξενίας. Το μήνυμα είναι ειλικρινές.
Ακούμε ιστορίες για το Τελ Αβίβ, τη Νέα Ζηλανδία, τις προσωπικές πορείες που τελικά συναντήθηκαν στην κοινή επιθυμία για επιστροφή σε μια πιο απλή και ουσιαστική καθημερινότητα. Μεμιάς γινόμαστε κομμάτι της εκτεταμένης οικογένειας. Η άμεση οικειότητα προκύπτει αυθόρμητα και από την πλήρη συνοχή των αισθητηριακών ερεθισμάτων και παροχών: ο ήχος των τζιτζικιών από τις ανθισμένες λυγαριές, η μυρωδιά από τα άγρια βότανα, τα πριβέ εξωτερικά ντους, τα ειδικά σχεδιασμένα αέρινα παρεό και ρόμπες, η yoga στην ανατολή μπροστά από το κύμα πριν την πρώτη βουτιά. Η κλίμακα, οι ζεστές ώχρες από τους ξερούς θάμνους και την αρχιτεκτονική, οι υλικότητες του χώρου και το φως που περνά μέσα από τις πυκνές φυλλωσιές αναμειγνύονται σε ένα δεξιοτεχνικό σφουμάτο, που απορροφά τελικά και τα δικά μας έντονα περιγράμματα.
Αναπόσπαστο και κεντρικό στοιχείο της εμπειρίας είναι το φαγητό, ως γνήσια έκφραση γευστικής απόλαυσης, βιολογικής και πνευματικής τροφής, εντοπιότητας αλλά και φιλοσοφίας ευρύτερα. Υπό την ηγεσία του Uri Eshet, το "Lygaria" (@lygaria_kea) υποδέχεται τους ενοίκους και, οσονούπω, και εξωτερικούς επισκέπτες. Ο νεαρός σεφ άφησε πίσω του διεθνείς κουζίνες πολλών αστέρων, για να στραφεί με αφοσίωση στην απόδοση του προσωπικού του μαγειρικού αφηγήματος. Είναι ένας ακούραστος εργάτης που αναλαμβάνει συνειδητά πολλαπλούς ρόλους, καθώς μετέχει ενεργά σε κάθε στάδιο της διαδικασίας μέχρι τη δημιουργία ενός πιάτου: καλλιεργεί με παραδοσιακές τεχνικές, ερευνά σχολαστικά την πρώτη ύλη, πειραματίζεται με την ενσωμάτωση άγνωστων ή την εναλλακτική χρήση γνωστών υλικών, αξιοποιεί στο έπακρο τα υλικά (τα εντόσθια και τα κεφάλια των ψαριών, τα κελύφη από τις γαρίδες, τα κοτσάνια των λαχανικών) με γνώμονα το πάντρεμα γεύσης-βιωσιμότητας-οικονομίας, κατασκευάζει μαγειρικά σκεύη βασισμένα σε παλιές παραδοσιακές τεχνικές και τα δικά του μαχαίρια, διατηρεί τους παλιούς πέτρινους φούρνους και εμμένει στην οπτική ομορφιά με τη διακόσμηση της κουζίνας του, μυώντας μας σε έναν πρωτόγνωρο κόσμο, που όμως δεν είναι σε καμία περίπτωση απρόσιτος. Τα πιάτα εναλλάσσονται καθημερινά και βασίζονται στην εκάστοτε συγκομιδή του κήπου και στην ψαριά της ημέρας (το μενού δεν περιλαμβάνει καθόλου κρέας), ενσαρκώνοντας έτσι ευλαβικά την τάση farm-to-table. Ακούμε για ζυμώσεις και σταδιοποίηση των λαχανικών βάσει ωρίμανσης. Βλέπουμε βάζα με ξίδια και μέλια αρωματισμένα με κάθε λογής φυτό. Μαθαίνουμε για τη διαδικασία σιτέματος του ψαριού, που ανάλογα με την περίσταση ψήνεται σε διαφορετικό ξύλο, και την άτυπη κατάταξη των ειδών του ελληνικού βασιλικού. Δοκιμάζουμε ριγανόνερο, λουλούδια κατευθείαν από τους γύρω άγριους θάμνους και πειραγμένα από εκείνον ελληνικά αποστάγματα (τσίπουρο καπνιστό ή με κρόκο, ούζο με φύλλα συκιάς). Μυρίζουμε τα ζυμάρια που ψήνονται με μαεστρία (κορυφαίο το τύπου νάαν με ελληνικό καφέ και miso και το μπριός με φύλλο συκιάς). Μας παρουσιάζει διαρκώς μικρά δείγματα της μαγειρικής του φιλοσοφίας, προοικονομώντας ένα πολύ ενδιαφέρον κυρίως γεύμα. Τελικά ήταν κάτι παραπάνω: βαθιά ουσιαστικό, χωρίς προσπάθεια εντυπωσιασμού, αποκαλυπτικό.
Γεμάτοι γαλήνη και άδειοι από πάσης φύσεως αστική φόρτιση κατευθυνόμαστε ξανά στην πρωτεύουσα Ιουλίδα, σε μια ακόρεστη αναζήτηση ενός διαφορετικού art de vivre. Εκεί, για πρώτη φορά, στο πλαίσιο διοργάνωσης του Athens Design Forum, ανοίγουν για το κοινό οι πόρτες του ατελιέ του Αλέκου Φασιανού (www.alekosfassianos.gr). Ο εμβληματικός, πρόσφατα εκλιπών καλλιτέχνης, άφησε το στίγμα του στην Κέα με τα χαρακτηριστικά, δημιουργικά του ίχνη, που γενναιόδωρα και διάσπαρτα μοίρασε στο νησί και στους ανθρώπους του. Ο Αλέκος Φασιανός ερωτεύτηκε το νησί τη δεκαετία του ’60 και έκτοτε δεν το εγκατέλειψε. "Ο Αλέκος απολάμβανε τη συναναστροφή του με τους απλούς ανθρώπους του νησιού. Ζούσε ασκητικά, κοιμόταν πολλές φορές μέχρι και πρόσφατα στο ατελιέ και δημιουργούσε άοκνα, επεμβαίνοντας με τον τρόπο του σε ό,τι έπεφτε στα χέρια του", μας εκμυστηρεύεται η κόρη του Βικτώρια, όσο ψάχνει ανάμεσα από στοιβαγμένα σκίτσα.
Ο λιτός χώρος, μια αρχετυπική νησιωτική κατοικία με παραλληλόγραμμη κάτοψη και τέσσερα βασικά δωμάτια, που συνδέονται με διαγώνια τοποθετημένα ανοίγματα, συμπυκνώνει το εύρος της δημιουργικότητας του ακούραστου καλλιτέχνη και γίνεται ο θερινός ναός της προσωπικής του μυθολογίας. Μια δημιουργικότητα άγνωστη στο ευρύ κοινό, που εκτείνεται πέραν των διαστάσεων του καμβά, με παρεμβάσεις σε έπιπλα, κεραμικά, τυχαία ευρήματα και κάθε είδους υλικό, πολλές εκ των οποίων είναι εντοιχισμένες οργανικά και αδιάσπαστα στο χώρο. Η σκηνογραφία, συμπεριλαμβανομένων των νεκρών φύσεων από μικρά αντικείμενα και έργα στις επιτοίχιες τετράγωνες προθήκες, έχει διατηρηθεί ατόφια – ο χρόνος έχει παγώσει. Η χειρονομία του Φασιανού είναι έκδηλη σε κάθε στοιχείο του χώρου με τέτοια μάλιστα συνέπεια, που μετουσιώνεται σε μια αναγνωρίσιμη αισθητική γλώσσα από προσωπικά ιδεογράμματα.
Τελευταίος σταθμός της περιήγησης, ο αρχαιολογικός χώρος της Καρθαίας στην ηπιότερης ανάπτυξης ανατολική πλευρά του νησιού (destinationkea.com/politismos/monopatia/). Η άλλοτε ένδοξη πόλη-κράτος και σημαντικό λιμάνι της αρχαιότητας στέκει στρατηγικά ανάμεσα σε δύο γειτονικούς κόλπους, ιδανικούς για να δροσίσουν τους επισκέπτες που επιλέγουν την πεζοπορία μέχρις εκεί. Η διαδρομή ενδείκνυται και για τις ώρες έντονης ηλιοφάνειας, λόγω της φυσικής σκίασης από την τοπική χλωρίδα στο μεγαλύτερο μήκος της, ωστόσο η συνεχόμενη ανάβαση της επιστροφής απαιτεί δυνατό καρδιαγγειακό και τετρακέφαλους. Αμέσως μετά το σημείο στο οποίο η κοιλάδα του Βαθυπόταμου εκβάλλει στη θάλασσα, εμφανίζεται το αρχαίο θέατρο ανάμεσα σε ένα χρυσό φόντο από στάχυα πριν την πρώτη παραλία. Η ακρόπολη μαγνητίζει τους λουόμενους με τα μερικώς αναστηλωμένα ερείπια των ναών της Αθηνάς και του Απόλλωνα, που φωλιασμένα στις φυσικές καμπυλότητες των βράχων επιβεβαιώνουν για άλλη μία φορά τη σημασία της αρμονικής αλληλεπίδρασης με τον τόπο σε όλα του τα επίπεδα. Ίσα που προλαβαίνουμε μια τελευταία βουτιά προτού πάρουμε το πλοίο της επιστροφής.
Ο ήλιος δύει εν πλω πίσω από το ναό του Ποσειδώνα, σαν υπενθύμιση πως μια άλλη πραγματικότητα δεν απέχει απαραίτητα πολύ. Όσοι σνομπάρουν την Κέα, λόγω της αμφιλεγόμενης, για πολλούς άχαρης, εγγύτητάς της στην πόλη ή του πιο κοσμικού προφίλ της, θα εκπλαγούν ευχάριστα αν κάνουν το μικρό βήμα και ίσως σύντομα επιστρέψουν.