Μπορεί να μην έχουμε φτάσει στο σημείο εκείνο, όπου σε κάθε νησί του Αιγαίου συντελείται και από ένα οικολογικό θαύμα· μπορεί ακόμα η πολυαναμενόμενη «πράσινη» ανάπτυξη να βρίσκεται σε μάλλον νηπιακό στάδιο· υπάρχουν νησιά, όμως, που έχουν κάνει βήματα σε αυτή την κατεύθυνση και πλέον δείχνουν το δρόμο και στους υπόλοιπους.
Υπάρχει η Τήλος που έχει εξασφαλίσει μέσω του «Tilos Project» ενεργειακή αυτονομία της τάξης του 80-85% καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, υπάρχει και η Αστυπάλαια, που ακούστηκε πολύ τελευταία, καθώς παρέλαβε από τη Volkswagen (κατόπιν υπογραφής μνημονίου συνεργασίας μεταξύ της γερμανικής εταιρείας και της ελληνικής κυβέρνησης) τα πρώτα αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα δημόσιας χρήσης, μαζί με δώδεκα σταθμούς φόρτισης από τον ΔΕΔΔΗΕ. Ακολουθούν οι Λειψοί, που φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις ανάμεσα σε όλους τους δήμους της χώρας για το πoσοστό ανακύκλωσης ανά κάτοικο, έχοντας προχωρήσει συγχρόνως στη σχεδόν καθολική κατάργηση των πλαστικών μιας χρήσης και στην τοποθέτηση αυτόνομων φωτοβολταϊκών συστημάτων στον οδικό φωτισμό. Και είναι, τέλος, η Αλόννησος, η οποία προστατεύεται ολόκληρη από τη συνθήκη Natura –το ομώνυμο πάρκο συνιστά σήμερα τη μεγαλύτερη προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή στην Ευρώπη–, ενώ έχει βραβευτεί, επίσης, για τη συρρίκνωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας.
Ιδού όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τις διακοπές σας στα πιο πράσινα νησιά του Αιγαίου.
Αλλόνησος: Μέσα και έξω από το βυθό
Με μια ματιά
Είναι κατάφυτη, είναι ατμοσφαιρική, έχει φανταστικά γαλαζοπράσινα νερά, είναι το σπίτι της προστατευόμενης μεσογειακής φώκιας monachus monachus και ένας προορισμός των Βόρειων Σποράδων που, όποτε τον ανακαλείς, σε καταλαμβάνει μια γλυκιά νοσταλγία για εκείνο το καλοκαίρι όταν όλα κυλούσαν αργά και καθησυχαστικά. Να το πούμε και διαφορετικά; Γλυκιά και φιλόξενη, η Αλόννησος έχει χρώμα νεο-παραδοσιακό (η Χώρα της, ή Παλιό Χωριό, καταστράφηκε το 1965 από ισχυρό σεισμό, αλλά ζωντάνεψε ξανά χάρη στη φροντίδα και την αγάπη ντόπιων και ξένων που αναστύλωσαν αρκετά κτίρια), ενδιαφέρον οικολογικό και όλα όσα θέλεις να βρεις στο νησάκι των διακοπών σου για να αποβάλεις το άγχος από τους έντονους ρυθμούς της πόλης.
Που θα κολυμπήσετε
Κάθε μέρα και αλλού. Προμηθευτείτε χάρτη και χαράξτε πορεία. Ξεκινήστε από την οργανωμένη παραλία του Μεγάλου Μουρτιά με βότσαλο, θέα στη Σκόπελο και την εξαιρετική ταβέρνα ονόματι «Μελτέμι» (2424065755) από πάνω, και επιχειρήστε –μονάχα αν έχετε ψηλό αυτοκίνητο– να προσεγγίσετε τον απόμερο Μικρό Μουρτιά. Στην ίδια πλευρά του νησιού, την οποία αγαπά ιδιαίτερα και η φώκια και όλο και κάπου μπορεί να την πετύχετε, η παραλία Βύθισμα θέλει λίγο περπάτημα, αλλά επιβραβεύει με την ησυχία της. Κοντά στο Πατητήρι (το λιμάνι του νησιού), οι παραλίες Ρουσούμ Γιαλός και Βότση είναι πανέμορφες, με τις ανέσεις τους και τον κόσμο τους, ενώ αν κινηθείτε βορειοανατολικά, το σερί των παραλιών που θα σας συναρπάσει ξεκινάει από τη Μηλιά, τη Χρυσή Μηλιά (με την ομώνυμη πολύ καλή ταβέρνα) και το εντυπωσιακό Κοκκινόκαστρο και συνεχίζει στον Τζώρτζη Γιαλό, τον Λεφτό Γιαλό, τον υπέροχο Άγιο Δημήτριο και τη Μουρτίτσα.
Που θα φάτε
Στο «Tassia’s Cooking» (2424065545) για εξαιρετικά ψάρια και θαλασσινά στο λιμανάκι της Στενής Βάλας. Εδώ και τα εξίσου καλά εστιατόρια «Sossinola» (2424065776) και «Φανάρι» (6945750393), επίσης για θαλασσινές και μεσογειακές γεύσεις. Γενικά η Στενή Βάλα είναι προορισμός για φαγητό, πράγμα που ενισχύει η παρουσία αμέτρητων ιστιοπλοϊκών τόσο στο λιμανάκι όσο και αρόδου. Στο Πατητήρι, στο προσεγμένο περιβάλλον της «Φαβέλας» (6942626360) θα απολαύσετε μοντέρνα ελληνική κουζίνα και ωραία θέα στο λιμάνι από ψηλά, ενώ στον Λεφτό Γιαλό θα βρείτε το καλόγουστο restaurant, café και beach bar «Ελαιώνας» (2424066066) με καλή τοπική κουζίνα. Στα γενικά, δοκιμάστε όπου τις πετύχετε τοπικές παραδοσιακές πίτες, αλλά και τόνο Αλοννήσου, καθώς βρίσκεστε στο... σπίτι του.
Που θα μείνετε
Το «Aletri swim-up hotel» (2424066255), όπως μας συστήνεται, μόλις αφίχθη με τα πολυτελή δωμάτια, τις πισίνες και την υπέροχη θέα του στη Χώρα της Αλοννήσου. Εδώ και το πολύ ωραίο «Althea Armonia Suites» (2424066255, alfacollection.gr), στο οποίο μπορείτε να επιλέξετε ανάμεσα σε παραδοσιακά διαμερίσματα και μοντέρνα δωμάτια ανάλογα με τα γούστα. Τέλος, σημειώστε το «πράσινο» «Ikion Eco Boutique Hotel»(2424066360, ikion.com) με 8 δωμάτια και 4 σουίτες στο Πατητήρι κοντά στον Ρουσούμ Γιαλό και τις «4 Εποχές» (2424066101, 4epochesalonnisos.com) με τη μεγάλη κεντρική πισίνα στο λιμανάκι της Στενής Βάλας.
Νεανική και κεφάτη Αστυπάλαια
Με μια ματιά
Το πρώτο νησί των Δωδεκανήσων μετά την Αμοργό, με αρχιτεκτονική που θυμίζει Κυκλάδες και σχήμα που φέρνει στο νου πεταλούδα, όπως και είναι γνωστή. Ζωηρή Δωδεκανήσια με περισσότερους από χίλιους μόνιμους κατοίκους και πάμπολλους επαναλαμβανόμενους επισκέπτες που έρχονται για τα καθαρά νερά της, το καλό φαγητό της και τη διασκέδαση. Η Αστυπάλαια είναι από τα νησιά όπου αν πάτε με το έτερον ήμισυ και δεν είστε για πολλά ξενύχτια, δεν θα πάρετε χαμπάρι τίποτα. Αν πάλι σας αρέσει η μουσική, ο χορός και τα νυχτοπερπατήματα, θα τα ευχαριστηθείτε και με το παραπάνω.
Που θα κολυμπήσετε
Παντού, ανάλογα με τα κέφια και τις δυνατότητες μετακίνησης, καθώς ένα μεγάλο μέρος του οδικού δικτύου είναι χωμάτινο, αλλά όχι δύσβατο. Αν θέλετε οργάνωση, μπορείτε να κινηθείτε στο Λιβάδι και το Στενό. Αν πάλι είστε πρωινοί τύποι, επιχειρήστε να πιάσετε μια θέση στις Πλάκες ή στο Μπλε Λιμανάκι, καθώς και οι δύο παραλίες είναι φανταστικές, αλλά εξαιρετικά μικρές. Στα Τζανάκια θα πάτε για κολύμπι και θέα στη Χώρα, με ή χωρίς μαγιό, στα Καμινάκια θα σας ταλαιπωρήσει ο δρόμος, αλλά θα σας αποζημιώσει η παραλία και η παρακείμενη πολύ καλή ταβέρνα «Λίντα» (6972290088), και στον Άγιο Κωνσταντίνο θα πάτε μια μέρα που δεν φυσάει και θα απολαύσετε τη σκιά από τα αρμυρίκια, καφέ από την καντίνα και νόστιμο φαγητό στην ταβέρνα «Αέρινο».
Που θα φάτε
Όπου σας βγάλει ο δρόμος κάθε φορά, ανάλογα με την παραλία της ημέρας και σχεδόν παντού χωρίς απρόοπτα. Μια από τις πιο μακρινές διαδρομές που θα κάνετε, και δικαίως, είναι μέχρι το Βαθύ, όπου αφού απολαύσετε το άγριο τοπίο του Έξω Νησιού, όπως ονομάζεται αυτό το «φτερό» της «πεταλούδας», θα φτάσετε σε έναν απάνεμο κόλπο, και πλάι σε αυτόν σε μια από τις καλύτερες ταβέρνες του νησιού. Στη «Γαλήνη» (2243061201), με θέα στη λιμνοθάλασσα, θα γευτείτε εξαιρετικά μαγειρευτά, είτε πρόκειται για θαλασσινά είτε για κρεατικά. Αν έχει κατσικάκι, όπως κι αν είναι μαγειρεμένο, μην το αφήσετε. Κατά τ’ άλλα, επάνω στη Χώρα στο «Ducato di Astypalea» (2243062194) η ελληνική νησιωτική κουζίνα προσεγγίζεται με πιο δημιουργικό τρόπο, ενώ υπάρχει και η υπέροχη βεράντα του «Αρχιπελάγους» (2243061889) με τα χορταστικά γλυκά και όχι μόνο. Στη δε «Αυστραλία» (2243061275) στον Πέρα Γιαλό, το επίνειο της Χώρας, θα παραγγείλετε φρέσκα ψάρια, αστακομακαρονάδα και πεντανόστιμους χταποδοκεφτέδες.
Που θα μείνετε
Η Αστυπάλαια είναι από τα νησιά που προσφέρουν λύσεις για όλα τα γούστα και τα μπάτζετ. Δεν μπορούμε να παραλείψουμε μια αναφορά σε ένα από τα πλέον διάσημα οργανωμένα κάμπινγκ του Αιγαίου, το «Astypalaia Camping» (astypalaiacamping.gr)· γνωστό όχι μονάχα για τις σκιές του (καλό είναι να κάνετε κράτηση αν έχετε σκοπό να ταξιδέψετε Αύγουστο), αλλά και για την πολύ τίμια κουζίνα του και ακόμα περισσότερο για τα πάρτι του. Στον αντίποδα της κατασκήνωσης, το «Kallichoron Art Boutique Hotel» (kallichoron.gr) στη Χώρα έχει πολυτελή δωμάτια, υπέροχη θέα στο Κάστρο και εξαιρετικό πρωινό. Ενδιάμεσα στα δύο θα βρείτε ένα σωρό καθαρά, περιποιημένα και σε λογικές τιμές δωμάτια και σπίτια ολόκληρα, για ζευγάρια, παρέες και οικογένειες.
Mικροσκοπικοί Λειψοί με φανατικό κοινό
Με μια ματιά
Είναι ένα τόσο δα νησάκι των Δωδεκανήσων, ανάμεσα στη Λέρο και την Πάτμο, που μπορεί να μην το πιάνει το μάτι σου, η... φασαρία που κάνει, όμως, είναι μεγάλη. Τη μία γράφεται στον Τύπο επειδή όλοι οι κάτοικοί του ανακυκλώνουν(!) και την επόμενη επειδή το σχολείο του παλιότερα είχε αγγίξει τον αριθμό-ρεκόρ των 200 παιδιών με κάτι λιγότερο από 800 κατοίκους (κάντε την πράξη και θα ενθουσιαστείτε). Όσο για το τελευταίο χαρακτηριστικό, που καθορίζει εν μέρει και την καλοκαιρινή όψη του, είναι όλοι εκείνοι οι Βορειοϊταλοί που το έχουν επιλέξει για να χτίσουν τα εξοχικά τους. Little Italy των Δωδεκανήσων το είχαμε χαρακτηρίσει προ καιρού, και όχι άδικα.
Που θα κολυμπήσετε
Καταρχήν να πούμε ότι εδώ μπορείτε να έρθετε και χωρίς όχημα, καθώς το λεωφορειάκι του δήμου έχει πολλά καθημερινά δρομολόγια για όλες τις βασικές παραλίες του νησιού. Και θα τις γυρίσετε όλες. Θα ρίξετε μια βουτιά, αν βαριέστε να μετακινηθείτε, στη Λιεντού εντός οικισμού, ή στον Κάμπο και την παραλία Έλενα λίγο παρακάτω (σε όλες πάτε πεζή), αλλά δεν θα παραλείψετε σε καμία περίπτωση την εμπειρία του Πλατύ Γιαλού με τα γαλαζοπράσινα νερά και την ομώνυμη εξαιρετική οικογενειακή ταβέρνα που τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται σε εστιατόριο αξιώσεων (6947282395). Εδώ λογικά θα έρθετε περισσότερες από μία φορές.
Απ’ την άλλη μεριά του νησιού, σταθερή αξία για τους παραθεριστές των Λειψών είναι η Κατσαδιά, όπου θα δείτε και πολλά σκάφη αραγμένα αρόδου, με το πολύ ωραίο all-day café bar restaurant «Dilaila» (2247041041), που φέρει την υπογραφή του Λειψιώτη Χριστόδουλου. Στη Χοχλακούρα συχνάζει τα τελευταία χρόνια η νεολαία του νησιού, ενώ υπάρχουν και ένα σωρό άλλες επιλογές για περισσότερη μοναξιά, όπως το Τουρκόμνημα ή το Μονοδένδρι με το ένα και μοναδικό πεύκο, τις δύο βοτσαλωτές παραλίες και τους μικρότερους κολπίσκους. Θα το βρείτε στην ανατολική πλευρά του νησιού σε απόσταση 3,5 χλμ. από τον οικισμό και προσεγγίζεται από χωματόδρομο και μονοπάτι, γι’ αυτό χρειάζεται να έχετε μαζί σας προμήθειες.
Που θα φάτε
Εκτός από τα παραλιακά εστιατόρια που αναφέραμε παραπάνω, μια αγαπημένη στάση εντός οικισμού είναι στο πάντα φιλόξενο «Πεύκο» (6980569641), ενώ αξίζει να δοκιμάσετε και τα δημιουργικά ελληνικά πιάτα του εστιατορίου «Γεύσεις του Μανώλη» (6980534452), μέσα στο Χωριό, ιδιαίτερα αγαπητού σε Έλληνες και Ιταλούς παραθεριστές. Η βραδινή βόλτα στο λιμάνι των Λειψών, όμως, έχει και άλλα καλά. Έχει ουζάκι ή γλυκό λειψιώτικο κρασί και μεζέ σε όποιο ουζερί, μεταξύ του «Ασπράκη» (2247041273), του «Σοφοκλή» και του «Nick's & Louli's» (6986318035), σας κάνει κέφι. Εκεί συγκεντρώνονται οι ντόπιοι (και όχι μόνο), από εκεί ακούγονται και τα πιο δυνατά γέλια.
Τήλος: Μια αγκαλιά για όλους
Με μια ματιά
Άλλη μια μικρή Δωδεκανήσια, ανάμεσα σε Νίσυρο, Χάλκη και Σύμη, απλή και χαλαρή, ενταγμένη ολόκληρη στο δίκτυο Natura, λόγω της σπάνιας πανίδας και χλωρίδας της, και ιστορία που μας πάει πίσω στη νεολιθική εποχή, οπότε και πρωτοκατοικήθηκε. Πολλά και ενδιαφέροντα τα αρχαιολογικά ευρήματα, με πιο γνωστά τα οστά από προϊστορικούς νάνους ελέφαντες, ελάφια, χελώνες και μικροθηλαστικά. Την Τήλο την αγαπούν ιδιαίτερα οι ελεύθεροι κατασκηνωτές, μια αγάπη αμοιβαία, καθώς με τις ευχές της δημοτικής αρχής επιτρέπεται το ελεύθερο κάμπινγκ – μάλιστα, στην απέραντη παραλία της Ερίστου, όπου καταφεύγουν οι περισσότεροι, έχουν τοποθετηθεί ντουζιέρες και τουαλέτες προς διευκόλυνσή τους.
Από την Κική Βασσάλου
Που θα κολυμπήσετε
Στην Έριστο, φυσικά, που μοιάζει με μια μεγάλη, μεγάλη αγκαλιά όπου χωράνε όλοι: οργανωμένη απ’ τη μία, με γυμνιστές απ’ την άλλη, αρμυρίκια για τη σκιά και υπέροχο βυθό. Δίπλα στο λιμάνι, η παραλία Λιβάδια με θέα στη Σύμη είναι η πλέον πολυσύχναστη του νησιού και ό,τι πρέπει για οικογένειες. Στο ψαροχώρι του Αγίου Αντωνίου που κοκκινίζει ολόκληρο την ώρα του ηλιοβασιλέματος θα πάτε για κολύμπι, ιδανικά με μάσκα, και ψαροφαγία στην ονομαστή ταβέρνα «Δελφίνι» (2246044252). Εδώ κοντά (4 χλμ. δυτικά) και η παραλία Πλάκα, με αρμυρίκια, ψιλόβότσαλο και ελεύθερα παγώνια. Από τα Λιβάδια ξεκινά ένα μονοπάτι που μετά από 30-40’ πεζοπορίας φτάνει στην παραλία Λεθρά, μια ωραία, ήσυχη παραλία με βότσαλο και κρυστάλλινα νερά για μοναχικές βουτιές και χαλάρωση. Εδώ μπορείτε να έρθετε και με καΐκι από τα Λιβάδια, ενώ με τον ίδιο τρόπο μπορείτε να προσεγγίσετε και άλλες δύσβατες παραλίες του νησιού.
Που θα φάτε
Ξεκινώντας από τα Λιβάδια, η «Ομόνοια» (2246044287) είναι ένα παραδοσιακό καφενείο με νόστιμους μεζέδες και ωραίο κόσμο και ο «Μιχάλης» (2246044173) μια κλασική ταβέρνα για φρέσκο ψάρι, τηλιακό γαριδάκι και όλα τα συμπαρομαρτούντα. Στο Μεγάλο Χωριό, στο «Κάστρο» (2246044232) θα φάτε νόστιμο κατσικάκι με φρεσκοτηγανισμένες πατάτες και θα αγναντεύετε από μακριά τον κόλπο της Ερίστου.
Που θα μείνετε
Το «Ilidi Rock» (2246044293) στα Λιβάδια διαθέτει όμορφα δωμάτια και βρίσκεται ακριβώς πάνω από δύο μικρές παραλίες, ιδανικές για την πρωινή σας βουτιά. Εδώ και το «Dream Island» (2246070707) με άνετα δωμάτια σε νησιωτικό στιλ, αλλά και το περιποιημένο «Tilos Fantasy» (2246044425). Στην παραλία της Ερίστου, το «Eristos Beach Hotel» (2246044025) διαθέτει στούντιο, διαμερίσματα και δικό του εστιατόριο γύρω από μια μεγάλη πισίνα.
