Μόλις τρεισήμισι ώρες απέχει η πρωτεύουσα των Κυκλάδων από το λιμάνι του Πειραιά και μπορεί ένα αιγαιοπελαγίτικο νησί να μη φαντάζει ως η προφανής επιλογή προορισμού για αποδράσεις του Φεβρουαρίου, όμως η Σύρος, με την αρχοντική αρχιτεκτονική, τη σαγηνευτική της φύση και την πλούσια εμπορική ιστορία, είναι ένα νησί γεμάτο ζωή και θέλγητρα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Ιδίως την περίοδο των Αποκριών, όταν το συριανό καρναβάλι τη μεταμορφώνει σε μια απέραντη γιορτή που ξεδιπλώνεται από την πανέμορφη Ερμούπολη και σκαρφαλώνει στην Άνω Σύρα, για να ξεδιπλωθεί στα υπέροχα χωριά των εξοχών της, μπλέκοντας με τρόπο ιδιαίτερο το παραδοσιακό με το μοντέρνο.
Όπως κάθε χρόνο, την έναρξη του συριανού καρναβαλιού σήμανε το κυνήγι του κρυμμένου λουκουμιού, ένα παιχνίδι στο οποίο η δράση και η εξερεύνηση μπλέκονται με τα κωμικά στοιχεία και τις παραδόσεις του νησιού, προσφέροντας ένα πλέγμα δραστηριοτήτων που περιλαμβάνει γρίφους, μυστήρια κι ευφάνταστες δοκιμασίες οι οποίες αναστατώνουν το νησί και μεταφέρουν το αποκριάτικο πνεύμα σε κάθε άκρη του. Τούτη τη χρονιά δε η ένταση του κυνηγιού είχε μια έξτρα δόση γλύκας, αφού μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο το συριανό λουκούμι, ακροκόρυφο της γαστρονομικής κληρονομιάς του νησιού, ενεγράφη στο εθνικό ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, με σκοπό να ενταχτεί σύντομα και στον αντίστοιχο κατάλογο της UNESCO.
«Είναι κάτι που έχει κάνει το νησί ιδιαίτερα περήφανο», επιβεβαίωσε η αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Τουρισμού του Δήμου Σύρου - Ερμούπολης Αλίκη Λεονταρίτη μιλώντας στο «αθηνόραμα» για την καρναβαλική μεταμόρφωση του νησιού. «Με επίκεντρο τη φαντασμαγορική Πλατεία Μιαούλη και την πρόσοψη του δημαρχείου, που ήδη έχει στολιστεί, ολόκληρη η Ερμούπολη “μασκαρεύεται” κατά τη διάρκεια της καρναβαλικής περιόδου, κάνοντας τη βόλτα στα στενάκια της μια πολύ ξεχωριστή εμπειρία», λέει αναφορικά με την έξυπνη πρωτοβουλία των καρναβαλικών ομάδων να προμηθεύουν τις επιχειρήσεις της Ερμούπολης με στολές των προηγούμενων διοργανώσεων, οι οποίες κοσμούν τις βιτρίνες και τους χώρους των μαγαζιών της πόλης.
«Φυσικά το καρναβάλι μας δεν περιορίζεται στην Ερμούπολη», συμπληρώνει. «Μια νέα δράση, για την οποία είμαστε πολύ περήφανοι, είναι η επίσκεψη που έκαναν οι καρναβαλικές ομάδες στα γηροκομεία του νησιού. Επισκεφθήκαμε τους ανθρώπους που φιλοξενούνται εκεί, και με στολές και μουσικές φέραμε την αποκριάτικη ατμόσφαιρα στους γερόντους μας, θυμίζοντάς τους κάτι από τα παλιά». Τους δεσμούς με τα παλιά, βέβαια, κρατά ζωντανούς και η αναβίωση του σπασίματος των πήλινων στις 28/2. «Είναι ένα έθιμο που ξεκίνησε από το Κίνι και τον Γαλησσά», εξηγεί η κ. Λεονταρίτη, «και αποτελεί ένα συμβολικό σπάσιμο του “τσαμπουκά του Μάρτη”, για να μην κάνει κρύο».
Το αμέσως επόμενο βράδυ η Άνω Σύρα θα έχει και πάλι την τιμητική της, με τα Ζεϊμπέκια, ένα καρναβαλικό έθιμο βγαλμένο από τη βαθιά ιστορία της Άνω Σύρας, που μέσα από έναν πολεμικό χορό μεταξύ μαυροφορεμένων αντρών αναπαριστά την απαγωγή και την επαναφορά της αρχιχανούμισσας, γυναίκας του πρωτοκαπετάνιου του νησιού. Φερμένα στη Σύρο από τους Μικρασιάτες πρόσφυγες που έφτασαν στο νησί, τα Ζεϊμπέκια γιορτάζονται πια κάθε χρόνο το τελευταίο Σάββατο της Αποκριάς, γεμίζοντας με μουσικές και χορούς τα ατμοσφαιρικά στενά της Άνω Σύρας, και ολοκληρώνονται πανηγυρικά στα καπηλειά και τα ρεμπετάδικα του οικισμού, με πληθωρικές μερίδες φασολάδας να αχνίζουν στα τραπέζια.
Παράλληλα οι φετινοί αποκριάτικοι εορτασμοί υποδέχονται και νέες πινελιές, όπως τα Συριανοϊδώματα της Τσικνοπέμπτης: μια σειρά από γαμήλιες πομπές ξεκινούν από διάφορες περιοχές του νησιού και καταλήγουν στην Πλατεία Μιαούλη της Ερμούπολης, όπου ολοκληρώνονται με πανηγυρικό τρόπο, με τη συμμετοχή συλλόγων παραδοσιακών μουσικών και χορών, σε ένα πάρτι υπό το βλέμμα του Γεωργίου Σουρή, δημοσιογράφου, ευθυμογράφου, εκδότη και σατιρικού ποιητή της Σύρου, στη μνήμη του οποίου είναι αφιερωμένο όλο το συριανό καρναβάλι.
«Επιπλέον στις 22/2 εγκαινιάζεται και το πρώτο MaskaRun, ένας αγώνας 1.000 μέτρων με δωρεάν συμμετοχή, αλλά απαραίτητο αξεσουάρ όλων των δρομέων την αποκριάτικη αμφίεση», συμπληρώνει η κ. Λεονταρίτη, μιλώντας με ιδιαίτερη περηφάνια για το υπερπλούσιο πρόγραμμα των αποκριάτικων εορτασμών της Σύρου. «Έχει φτάσει σε τέτοιο επίπεδο, που πραγματικά θα λέγαμε ότι προσφέρει επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, με την έννοια ότι φέρνει επισκέπτες ειδικά για αυτό, για να απολαύσουν το ιδιαίτερο καρναβάλι μας».
«Βοηθά πολύ το νησί να ξυπνήσει από τη χειμωνιάτικη ηρεμία του», επιβεβαιώνει και ο Χρήστος Γκόλφης, ιδιοκτήτης και head bartender του βραβευμένου με Αθηνόραμα Bar Award 2019 μπαρ «Kouchico» (Ιωάννη Λαυρεντίου Ράλλη 15, Ερμούπολη, 2281300880). «Ιδίως το τελευταίο τριήμερο», συμπληρώνει, «που έρχεται και πολύς κόσμος, είτε για βόλτα είτε για να συμμετάσχει στο καρναβάλι, η πόλη πραγματικά γεμίζει και μετά την παρέλαση, η οποία τελειώνει σχετικά νωρίς, όλες οι καρναβαλικές ομάδες ξεχύνονται στα διάφορα μαγαζιά που κάνουν τα θεματικά τους πάρτι – όπως κι εμείς, που θα κάνουμε το δικό μας την Κυριακή της Αποκριάς».
«Είναι τρεις ημέρες που ο κόσμος γεμίζει τους δρόμους, το πρώτο τριήμερο που η Σύρος φουλάρει, βοηθώντας τις τοπικές επιχειρήσεις να πάρουν μπρος μετά τις γιορτές», σημειώνει ο Γιάννης Ζυγομαλάς, που υπογράφει μία από τις πιο ενδιαφέρουσες, ολοκαίνουργιες αφίξεις του νησιού, το «Κλωστήριο» (Ηρώων Πολυτεχνείου 32, Ερμούπολη, 22810400624): ένα καφενείο-μεζεδοπωλείο στο παλιό κλωστοϋφαντουργείο της Σύρου, επιπλωμένο με upcycled εξαρτήματα του παλιού εργοστασίου, όπως καπάκια μηχανών και κλούβες νημάτων, αλλά κι ένα πολύ ενδιαφέρον concept για τους μεζέδες του. «Ουσιαστικά το μενού στέκεται ακριβώς στα πράγματα που μπορεί να έπαιρναν οι εργάτες μαζί τους από το σπίτι, για να φάνε στο διάλειμμα της δουλειάς: από όσπρια και κεφτεδάκια μέχρι ένα κρεμμύδι και μια ντομάτα, που έρχονται στο τραπέζι για να τα σπάσει ο πελάτης και να φτιάξει τη σαλάτα του», μας λέει για το νέο στέκι που άνοιξε πριν από λίγες εβδομάδες, ακριβώς για να πιάσει το εορταστικό νήμα.
Πού να φάτε
Το «Ηλιοβασίλεμα» του παραθαλάσσιου Γαλησσά (Top Notch 2020) επανασυστήνει τη δυναμική της κυκλαδίτικης κουζίνας, με τον σεφ πατρόν Κώστα Μπουγιούρη να κάνει πολυπρόσωπη γευστική πρόταση επιπέδου, εστιασμένη στα τοπικά υλικά και στη μοντέρνα δυναμική της παράδοσης. Στον κομψό και μοντέρνο χώρο του «Avant Garden» στην Ερμούπολη, που απλώνεται και στην αρχοντική κλειστή αυλή όταν ο καιρός το επιτρέπει, ο Κωνσταντίνος Μπουραντάς συνδυάζει σύγχρονες τεχνικές με γεύσεις της παράδοσης, μπολιασμένες με διεθνή στοιχεία κι ενημερωμένη κάβα. Παραδοσιακός και θεαματικός, με τη μεγάλη του βεράντα να χαζεύει την Ερμούπολη, ο «Λιλής» παραμένει ταβέρνα αναφοράς στην Άνω Σύρα, με ιστορία που ξεπερνά τον μισό αιώνα και με την αύρα του Βαμβακάρη πανταχού παρούσα.
Πού να μείνετε
Ρετρό αισθητική με μοντέρνες πινελιές συνδυάζουν τα δωμάτια του ξενώνα «1901 Hermoupolis» (Π.Π. Γερμανού 37-39, 6959990275), με γοητευτική θεά και παλιά αστική αύρα μετρημένης πολυτέλειας. Πολύ κοντά στην εντυπωσιακή Πλατεία Μιαούλη και στο δημαρχείο της Σύρου, οι σουίτες του boutique «Hotel Ploes» στεγάζονται σε εμβληματικό νεοκλασικό με αυθεντικά έργα τέχνης, καλόγουστη επίπλωση, βενετσιάνικα φωτιστικά, χειροποίητα χαλιά κι εντυπωσιακές οροφογραφίες. Με τα θεμέλιά του να βρέχονται από τα κρυστάλλινα νερά του κόλπου των Βαποριών, το πρόσφατα ανακαινισμένο «Απολλώνειον Palace» προσφέρει μοναδική θέα στη θάλασσα, από τα μινιμαλιστικά αλλά ζεστά και μεγαλόπρεπα δωμάτιά του.
