Περπατώντας στα γραφικά πλακόστρωτα του Μετσόβου, καθώς το οξυγόνο γεμίζει τα πνευμόνια σου, η αναλλοίωτη πέτρινη αισθητική του οικισμού που φωλιάζει στο άγριο τοπίο της Πίνδου προσφέρει ένα ταξίδι στο χρόνο. Τη δεκαετία του '40, βλέποντας τον τόπο του να μαραζώνει από τις κακουχίες και τις καταστροφές των πολέμων, ο Ευάγγελος Αβέρωφ έβαλε πείσμα να αποκαταστήσει την παλιά του δόξα –τότε που ήταν πλούσιο εμπορικό πέρασμα της Ηπείρου– κι έπεισε τελικά τον βαρόνο Τοσίτσα να ρίξει χρήματα στο φτωχό, ξεχασμένο βλαχοχώρι. Έτσι ανοικοδομήθηκαν αρχοντικά, έγιναν κοινωφελή έργα, άνοιξαν μονάδες παραγωγής, οι απόκρημνες πλαγιές έγιναν αμπελώνες και η περιοχή πήρε ξανά τα πάνω της, χαράσσοντας το δρόμο για το Μέτσοβο που γνωρίζουμε σήμερα.
Τα «παιδιά», λοιπόν, του χαλκέντερου ευεργέτη, πρώτα το εμβληματικό οινοποιείο και ξενοδοχείο Κατώγι Αβέρωφ και, σε δεύτερο χρόνο, η Πινακοθήκη Αβέρωφ, ένα μουσείο νεοελληνικής τέχνης με σπουδαίες υπογραφές, λειτούργησαν ως αιμοδότες του ανατέλλοντος Μετσόβου. Καθώς φέτος συμπληρώνονται εξήντα χρόνια λειτουργίας του πρώτου και τριάντα από την ίδρυση του δεύτερου, η Πινακοθήκη Αβέρωφ μας δίνει άλλον ένα λόγο για να επισκεφτούμε το ορεινό χωριό, που χάρη στην Ιόνια Οδό απέχει μόλις τέσσερις ώρες από την Αθήνα: την επετειακή έκθεση «Τόποι δημιουργίας» (έως 12/1).
Εξήντα τέσσερις Έλληνες σημαντικοί καλλιτέχνες, ανάμεσά τους οι Πάνος Χαραλάμπους, Δανάη Στράτου, Γιώργος Ρόρρης, Ηλίας Παπαηλιάκης και Νίκος Τρανός, έχοντας φιλοξενηθεί πέρυσι στην περιοχή για να γνωρίσουν το βλάχικο παρελθόν, τους κατοίκους, τα ήθη και τα έθιμα, παρήγαγαν νέα έργα με επίκεντρο το Μέτσοβο. «Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι ότι, ενώ οι καλλιτέχνες δουλεύουν με νέα μέσα, εδώ αντιλήφθηκαν πως κυρίαρχο στοιχείο της περιοχής είναι η Ιστορία και οδηγήθηκαν σε επανερμηνείες της παράδοσης», μας είπε η Λίνα Τσικουτά, επιμελήτρια του αφιερώματος.
Η άγνωστη ιστορία ενός τυχοδιώκτη από τη Ρουμανία που ήθελε να ιδρύσει το πριγκιπάτο της Πίνδου, η Μετσοβίτισσα ηρωίδα σε 3D μινιατούρες και οι επιστολές-ντοκουμέντα του Αβέρωφ είναι μερικά από τα έργα/εγκαταστάσεις που ξεχωρίσαμε. Τέλος, αν πάρετε το δρόμο για το βουνό, μην παραλείψετε την ξενάγηση-οινική εμπειρία στο Κατώγι Αβέρωφ, όπως και την επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο του ιδρύματος.