Το ανανεωμένο και δραστήριο Επιμελητήριο Αρκαδίας μας έτεινε ευγενική πρόσκληση να περιπλανηθούμε μαζί του στον αγαπημένο προορισμό, που ετοιμάζεται να μας απασχολήσει με νέες πολιτιστικές δράσεις ανάδειξης όχι μόνο του φυσικού του πλούτου αλλά και της γαστρονομικής του παράδοσης.
Οι απέραντοι αμπελώνες της Μαντίνειας, με επισκέψιμα οινοποιεία και μακρά παράδοση στο Μοσχοφίλερο, είναι η βάση του οράματος του επιμελητηρίου να αναδείξει την Αρκαδία ως Τοσκάνη της Ελλάδας, όπως μας παρουσίασε η θεματική αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου Κωνσταντίνα Νικολάκου. Παράλληλα το νέο αναρριχητικό κέντρο στο Λεωνίδιο έχει ήδη αρχίσει να εδραιώνεται ως προορισμός εναλλακτικού προορισμού, ενώ το καταδυτικό πάρκο του Τυρού, που βρίσκεται στο τελικό στάδιο αδειοδότησης, πρόκειται να βάλει τη Νότια Κυνουρία στον ευρωπαϊκό χάρτη του καταδυτικού τουρισμού. Με όλα αυτά να καλλιεργούν κλίμα εξωστρέφειας ως προς το μέλλον της Αρκαδίας, επιλέγουμε μερικές από τις εκτός ραντάρ ομορφιές στις οποίες μας μύησαν, ενισχύοντας το πολιτιστικό-περιηγητικό προφίλ της περιοχής πέρα από τα κοσμικά χωριά. Αξίζει να τις βάλετε στην ατζέντα των ανοιξιάτικων ταξιδιών σας, σε μια περιοχή που ετοιμάζεται για δυνατό comeback.
Η αλλόκοτη γοητεία της Αγίας Φωτεινής
Πίσω από τα βουνά της Αρκαδίας, μέσα στις εύφορες κοιλάδες της Μαντίνειας, σχεδόν στη μέση του πουθενά, ξεπροβάλλει ένα αλλόκοτο μα εντελώς γοητευτικό οικοδόμημα. Βασισμένος στους στατικούς κανόνες της αρχαιότητας, ο ναός της Αγίας Φωτεινής είναι ένα ιδιοσυγκρασιακό έργο ζωής του αρχιτέκτονα Κώστα Παπαθεοδώρου, που προσομοιάζει περισσότερο σε έργο τέχνης παρά σε συμβατικό δομικό έργο. Πέτρες, μάρμαρα, κολόνες και άλλα περισσεύματα από οικοδομές των γύρω χωριών (και όχι από την αρχαιότητα, όπως αντανακλαστικά μπορεί να σκεφτεί κάποιος) μοιάζουν να κύλησαν το ένα πάνω στο άλλο για να συνθέσουν ένα σύνολο που αψηφά κάθε είδους αρχιτεκτονικό ρυθμό, ύφος, γραμμή και ίσως τη λογική την ίδια.
Σαν μια ποπ, ελληνότροπη εκδοχή της Sagrada Familia, ο χειροποίητος αυτός ναός, που χτίστηκε από τεχνίτες της περιοχής καταμεσής της Χούντας και υπό την άοκνη επίβλεψη του αρχιτέκτονα εμπνευστή του (θρησκευτικές τοιχογραφίες του οποίου κοσμούν το εσωτερικό του), συμβολίζει στην πλουμιστή δομή του την πολυσυλλεκτική λατρευτική διαδρομή του έθνους.
Αναζωογονητική απομόνωση στην Αλωνίσταινα
Στα μισά του πυκνόφυτου ελατόδασους του Μαινάλου, περικυκλωμένη από καταπράσινη βλάστηση και σκεπασμένη από το ταμπεραμέντο του βουνού, η Αλωνίσταινα παραμένει ένα σχεδόν εκτός ραντάρ χωριουδάκι της Αρκαδίας, πλούσιο όμως σε Ιστορία και χρώμα τοπικό. Το άγαλμα της Ζαμπίας Κολοκοτρώνη δεσπόζει στο ξέφωτο που υποδέχεται τους επισκέπτες του χωριού και ο τάφος της λίγο πιο δίπλα είναι βασικός πόλος έλξης των επισκεπτών, μαζί με το ναό της Αγίας Παρασκευής, τον οποίο επέκτεινε στη μνήμη της μητέρας του ο Γέρος του Μοριά και τον επένδυσε με ένα υπέροχο ξυλόγλυπτο τέμπλο, που κρατά τη φινέτσα του από το 1830.
Αυτό που μαγνητίζει όμως τους περαστικούς είναι η νωχελικότητα που μοιάζει να κατρακυλά μαζί με την ομίχλη από τις πλαγιές του Μαινάλου, σκεπάζοντας σαν ηρεμιστικό πέπλο αυτό το μικροσκοπικό χωριουδάκι των βία 70 κατοίκων με τους δύο ξενώνες («Αλωνίσταινα», 2710431284, και «Θεοξένια») και τις δύο ταβέρνες («Κατάλπεις», 6984503247, και «Τζατζαράκος», 2710431266) όλα κι όλα. Και αν η ατμοσφαιρικότητα δεν φτάνει από μόνη της για να θολώσει την έννοια του χρόνου, φροντίζει να τη συμπληρώσει το γλυκόπιοτο τσίπουρο που κερνά τους φρεσκοαφιχθέντες του το παραδοσιακό και αναπάντεχο καφενεδάκι του «Μπαρμπαθόδωρα» (6973277385) με τον ιδιοσυγκρασιακό διάκοσμο και την πλινθοδομή του 1831.
Θεόπνευστη ραστώνη στην ιερά μονή Λουκούς
Χτισμένος δίπλα στην έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού, σε απόσταση 3 χλμ. από το Άστρος Κυνουρίας, με τη βασική στατική δομή να στηρίζεται σε κίονες του αρχαίου γείτονα αλλά και με πολλά ευρήματα να κοσμούν τον προαύλιο χώρο και τα τοιχία του, ο ναός (ταιριαστά αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος) στεγάζει περίτεχνο δάπεδο του 1117, ενώ οι τοιχογραφίες, φιλοτεχνημένες στα μέσα του 1600, φέρουν ορατά σημάδια πολλαπλών βανδαλισμών στα πρόσωπα των αγίων. Το ξυλόγλυπτο σημερινό τέμπλο προστέθηκε το 1826 σε αντικατάσταση του αρχικού, που είχε αφαιρεθεί για να γλιτώσει τη μήνη του Ιμπραήμ, αναπόδραστη όμως είναι η χαλαρωτική αύρα που εκπέμπει η οργιώδης βλάστηση στο προαύλιο της μονής, την οποία σε προσκαλεί να απολαύσεις η σκιά του μεγάλου πλάτανου, ξαποσταίνοντας σε κιονόκρανα και άλλα αρχαία ευρήματα «μεταμορφωμένα» σε sui generis στασίδια και πολυθρονάκια.
Museum hopping σε Χρυσοβίτσι, Τεγέα και Τρίπολη
Πληγωμένα από την πρακτική των κεντρικών μουσείων της χώρας να συγκεντρώνουν στις σάλες (και τις αποθήκες) τους τα καλύτερα των εκθεμάτων της χώρας, τα μικρά μουσεία της περιφέρειας συνήθως δυσκολεύονται να επιδείξουν συλλογές με υπερτοπικό ενδιαφέρον. Παρ’ όλα αυτά, το Αρχαιολογικό Μουσείο Τεγέας, στον παραδοσιακό οικισμό Αλέα, είναι ένα έκθεμα από μόνο του, έχοντας ανακαινιστεί κι εκμοντερνιστεί πλήρως το 2011. Στην ατμοσφαιρική του σάλα εκτίθενται σπουδαία έργα του γλύπτη Σκόπα, μεταξύ των οποίων και μια σειρά από επιβλητικές προτομές του Ασκληπιού, με την εμπειρία επίσκεψης να υποστηρίζεται από καινοτόμες ψηφιακές τεχνολογίες, που εξασφάλισαν προ διετίας στο μουσείο ειδικό τιμητικό έπαινο στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό του European Museum Forum.
Στο δε Πολεμικό Μουσείο Τρίπολης, το αυθεντικό νεκρικό εκμαγείο του προσώπου του Κολοκοτρώνη (ένα από τα δύο που δημιουργήθηκαν) αποτελεί κεντρικό κομμάτι σε μια σημαντική συλλογή από εκθέματα της Επανάστασης του ’21, ενώ το Μουσείο Δασικής Ιστορίας Μαινάλου στο Χρυσοβίτσι προσφέρει μια διαφωτιστική αναδρομή στην Ιστορία και τις καλές πρακτικές τις υλοτομίας – δυστυχώς όμως λειτουργεί μόνον κατόπιν ραντεβού, για ομαδικές επισκέψεις (πληροφορίες: 2713600489).
Επιβλητική φύση στο Σπήλαιο Κάψιας
Το πρώτο σπήλαιο που εξερευνήθηκε επί ελληνικού εδάφους, αλλά ένα από τα τελευταία που παραδόθηκαν στο κοινό, το Σπήλαιο Κάψιας, με εξίμισι χιλιάδες εξερευνημένα τετραγωνικά μέτρα, θεωρείται ένα από τα εντυπωσιακότερα της Ευρώπης, και όχι άδικα. Δεν είναι μόνο οι αμέτρητοι σχηματισμοί από σταλακτίτες και σταλαγμίτες που προξενούν δέος στον επισκέπτη, είναι και αυτή η πανταχού παρούσα ωχροκόκκινη γραμμή, σαν μεταφυσικός ορίζοντας, που έχει χαράξει στα τοιχώματα και στις στήλες του σπηλαίου τη μακάβρια ιστορία του: σημάδια μιας παλιάς πλημμύρας, που είχε καταπιεί το σπήλαιο στα πρωτοχριστιανικά χρόνια, το νερό που είχε εγκλωβιστεί στις στοές και στα ανοίγματά του είναι υπεύθυνο για το πλήθος ορατών θραυσμάτων από ανθρώπινα οστά πιστών που είχαν κατασκευάσει εδώ το κρυφό τους λατρευτήριο, όπου βρήκαν φρικτό τέλος.
Πού να φάτε
Λαχταριστή γουρουνοπούλα και κόκορα με χυλοπίτες στο «Βαρελάδικο» (2796022455) στο Λεβίδι. Στο «Στέκι του Μoριά» (2710431343) στο Χρυσοβίτσι, νεο-παραδοσιακά πιάτα όπως το τραχανότο με τοπική γραβιέρα. Στην Τρίπολη η «Κληματαριά Πιτερού» παραμένει ταβέρνα αναφοράς, ενώ πιο αστικό προφίλ έχει το πολυσυλλεκτικό μενού του «Desidero» (Δολιανών 1, 2710234700). Κομψά πιάτα με θαλασσινά στο «Estella» (2755051222) στο λιμάνι του Άστρους Κυνουρίας.
Πού να μείνετε
Στον Καρδαρά, μια ανάσα από το χιονοδρομικό του Μαινάλου, το «Nefeles Luxury Residences & Lounge» συνδυάζει μοντέρνα αισθητική με παραδοσιακή φιλοξενία. Ρουστίκ και οικογενειακή φιλοξενία στον ξενώνα «Αλωνίσταινα» (2710431284) στο ομώνυμο χωριό. Το «Μπελλαίικο» στη Στεμνίτσα είναι εγγυημένη πρόταση για σπιτική περιποίηση. Για urban άνεση προτιμήστε το πρόσφατα ανακαινισμένο «Anaktorikon» στην Τρίπολη.
