Στο καθιερωμένο σεπτεμβριάτικο πέρασμά της από τα Κύθηρα, η Κική Βασσάλου απολαμβάνει ξανά τις χάρες του "στεριανού" νησιού που ταλαιπωρήθηκε φέτος και μας εξηγεί γιατί αυτή η εποχή είναι η καλύτερη για να το επισκεφτείς.
Χωρίς να υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος που συμβαίνει αυτό, στα Κύθηρα έχω έρθει μονάχα Σεπτέμβρη. Μετά τη θερινή πολυκοσμία, στο κλείσιμο της σεζόν –που σε τούτο το νησί δεν διαρκεί πολύ, είναι η αλήθεια–, για τις τελευταίες βουτιές, αλλά και τα resolutions της χρονιάς πριν από την επιστροφή στην κανονικότητα. Τραυματισμένα και ελαφρώς αποκαμωμένα φέτος, ωστόσο, λόγω της εκτεταμένης πυρκαγιάς του Αυγούστου στη δυτική πλευρά του νησιού, τα προτείνω όχι μόνο για να κλείσει όμορφα άλλο ένα καλοκαίρι, αλλά και για τη στήριξη που έχουν ανάγκη οι πληγωμένοι τόποι και πολύ περισσότερο για την ενθάρρυνση που έχει ανάγκη ο κόσμος τους.
Διαδρομές στα ψηλά
"Στεριανό" νησί το Τσιρίγο –από το Cerigo, που ήταν η ενετική ονομασία των Κυθήρων–, ανάμεσα σε Κρήτη και Πελοπόννησο, έχει πολλή από τη φύση και αρκετή από την ιστορία και των δύο. Έχει κληρονομήσει στοιχεία από τη ρωμαϊκή και τη βυζαντινή εποχή, την Τουρκοκρατία και την Ενετοκρατία, ενώ εκτός από τους γηγενείς Τσιριγώτες, μέρος του πληθυσμού του έχει μακρινή πια καταγωγή από την Κρήτη και τη Μάνη, όταν οι εξόριστοι πρόγονοί τους βρήκαν καταφύγιο εδώ. Τα Κύθηρα δεν είναι κλασικός νησιωτικός προορισμός, γι’ αυτό και δεν προσελκύουν κλασικούς τουρίστες.
Έχουν πολλούς επαναλαμβανόμενους επισκέπτες, ενώ δεν είναι και λίγοι εκείνοι, Έλληνες και ξένοι, που αγάπησαν τόσο πολύ τον τόπο, ώστε να τον επιλέξουν για μόνιμη ή θερινή κατοικία τους, χωρίς να έλκουν καμία καταγωγή. Επίσης τα Κύθηρα, αν και έχουν κάποιες απίθανες παραλίες, που αυτή την εποχή θα τις χαρείτε χωρίς πολυκοσμία, έχουν και πολύ πλούσια ενδοχώρα, η οποία μάλιστα ξεδιπλώνεται στα ψηλά.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι θα φροντίσετε να είστε με αυτοκίνητο (το νησί έχει αποστάσεις και αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να το γυρίσετε), και τότε, στις ουκ ολίγες βόλτες που θα κάνετε θα διαπιστώσετε ότι το μεγαλύτερο μέρος του οδικού δικτύου, όπως και τα περισσότερα χωριά και οικισμοί βρίσκονται σε υψόμετρο, έχουν μικρή επαφή με τη θάλασσα αλλά ανοιχτό ορίζοντα, και "ύφος" ορεινό. Καταπράσινες (όχι πια στο σύνολό τους, δυστυχώς) κοιλάδες, απότομα φαράγγια, ξερολιθιές, ελαιώνες, περιβόλια και αμπέλια συμπληρώνουν την εικόνα.
Αν αγαπάτε την πεζοπορία, συμβουλευτείτε το πολύ ενημερωμένο site της Kythera Hiking. Οι άνθρωποί της έχουν σχεδιάσει οχτώ διαφορετικές πεζοπορικές εξορμήσεις, διάρκειας 1 έως 3 ωρών περίπου, κάποιες από τις οποίες είναι δυνατό να γίνουν ακόμα και με παιδιά (π.χ. Αβλέμονας-Άγιος Γιώργης, Διακόφτι-Αγία Μονή και Ποταμός-Παλαιοχώρα).
Οι βόλτες της εποχής
Ένας λόγος που αξίζει κανείς να επιλέξει τα Κύθηρα τέτοια εποχή, είναι επειδή τα ωραία του νησιού δεν περιορίζονται στα παραθαλάσσια χωριά και τις παραλίες. Η δημοφιλής Αγία Πελαγία, το εξωτικό Διακόφτι (που είναι και το λιμάνι του νησιού), ο πολυφωτογραφημένος Αβλέμωνας και το επίνειο της Χώρας, εκεί στον Νότο, το Καψάλι, ησυχάζουν σιγά σιγά, ενώ το μπάνιο εξαρτάται σε κάθε περίπτωση από τις διαθέσεις του καιρού. Αυτός θα καθορίσει αν θα κατεβείτε τα 120 περίπου σκαλοπάτια για να κολυμπήσετε στο Καλαδί ή αν θα απλώσετε την πετσέτα σας στην απέραντη Φυρή Άμμο και στον γαλήνιο Χαλκό. Και να μην το επιτρέψει όμως, δεν πειράζει.
Συμβουλευτείτε το χάρτη ή το gps σας και αναζητήστε αφενός την Παλαιοχώρα, την ερειπωμένη μεσαιωνική πρωτεύουσα των Κυθήρων, που χτίστηκε τον 12ο αιώνα στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού (στα χρόνια του Βυζαντίου λεγόταν Άγιος Δημήτριος) και αφετέρου το χωριό Μυλοπόταμος με τα ψηλά σκιερά πλατάνια και τα ωραία μαγαζιά για καφέ και φαγητό. Μέχρι να φτάσετε εδώ θα περάσετε και από σημεία με καμένη γη, το ίδιο το χωριό ωστόσο –από τα ωραιότερα των Κυθήρων– διατηρεί ανέγγιχτη την ομορφιά του.
Αξιοπρόσεχτη επίσης είναι η οδική διαδρομή στην καρδιά των Κυθήρων που διασχίζει γραφικούς και εξαιρετικά ήσυχους οικισμούς (αν τα σπίτια δεν ήταν τόσο περιποιημένα "από ανθρώπου χέρι" θα αμφισβητούσα ότι υπάρχει ζωή εδώ πέρα), και που ο καθένας ακούει στο όνομα της οικογένειας που κάποτε τον ίδρυσε: Αρωνιάδικα, Αλοϊζιάνικα, Φριλιγκιάνικα, Καστριτσιάνικα, Περλεγκιάνικα, Λογοθετιάνικα κ.ά.
Συνεχίζοντας την εξερεύνηση, και προς μεγάλη σας έκπληξη, θα διαπιστώσετε ότι η Χώρα των Κυθήρων δεν βρίσκεται στο επίκεντρο της τοπικής ζωής. H Χώρα λειτουργεί ολόκληρη σαν ατραξιόν και θα την επισκεφθείτε για να τριγυρίσετε στα σοκάκια της, να ανεβείτε μέχρι το Κάστρο, να περάσετε το κατώφλι του καλοστημένου Αρχαιολογικού Μουσείου (2736031739) που άνοιξε το 2016 έπειτα από εργασίες δέκα χρόνων, αλλά και για να αγοράσετε το sempre viva σας – το αειθαλές κίτρινο μπουκετάκι, απαραίτητο αναμνηστικό από το νησί.
Και βέβαια για σπιτικό γλυκό με θέα στο διαχρονικά αγαπημένο καφέ-ζαχαροπλαστείο "Fossa" (2736031991) ή χειροποίητα παγωτά, σορμπέ και κρέπες στη φετινή "παριζιάνικη" άφιξη "BON BON Fait Maison" (2736031418). Κατά τα άλλα, το Λιβάδι και ο Ποταμός είναι τα δυο κεφαλοχώρια, όπου συγκεντρώνονται οι περισσότεροι μόνιμοι κάτοικοι των Κυθήρων. Στον Ποταμό, επίσης, γίνεται το socializing τα πρωινά της Κυριακής. Το χωριό φιλοξενεί παζάρι, στο πολυσύχναστο καφέ "Αστικόν" (2736033141) βρίσκεις δύσκολα τραπέζι και γενικά όλος ο κόσμος, ντόπιοι και λιγότερο ή περισσότερο ξένοι συναντιούνται εκεί. Συζητήσεις, προβληματισμοί, σχέδια, αποφάσεις, όλα στο τραπέζι.
Είναι αυτή η εποχή που το φως γλυκαίνει, η μέρα μικραίνει, η νοσταλγία περισσεύει και η ζωή βιάζεται να επιστρέψει στα κανονικά της.
Πού να μείνετε
Portari Houses (Αρωνιάδικα, από € 110) Τέσσερις ανεξάρτητες κατοικίες (60-110 τ.μ) μέσα σε ένα κατάφυτο κτήμα. Μίνιμαλ αισθητική, πολυτελείς ανέσεις.
Astarti Hidden Retreats (Άγιος Προκόπιος, Καραβάς, 6970333450, από € 220) Πέντε πλήρως εξοπλισμένες βιοκλιματικές κατοικίες με απίθανη θέα, πρωινό και γεύματα με οργανικές πρώτες ύλες, δυνατότητα συμμετοχής σε μαθήματα γιόγκα και εξατομικευμένες δραστηριότητες.
Athena Hotel (Μυλοπόταμος, 2736031942, από € 80) Καινούργιο ξενοδοχείο 11 δωματίων σε απόσταση 300 μ. από το κέντρο του χωριού με άνετους χώρους, προσεγμένη διακόσμηση και πλούσιο πρωινό.
Celestia Traditional Houses (Κεραμωτό, 2736033755, € 40). Ανακαινισμένο παραδοσιακό σπίτι, βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής.
Πού να φάτε
Σκάνδεια (Παλαιόπολη) Για κρέας, ψάρι και μαγειρευτά, με επιλεγμένες πρώτες ύλες, σε πολύ χορταστικές μερίδες.
Λεμονόκηπος (Καραβάς, 2736033354) Νόστιμη σπιτική κουζίνα σε μια όμορφη ήσυχη αυλή με κληματαριά.
Φιλιώ (Κάλαμος) Διαχρονική επιλογή για φαγητό στο νησί, με ένα signature τηγανόψωμο που πρέπει οπωσδήποτε να δοκιμάσετε.
