Αλώβητο ακόμα από το μαζικό τουρισμό, το νησί της Παναγίας κρύβει γοητευτικά ατού για όσους του αφιερώσουν χρόνο και προσφέρει γραφικούς οικισμούς, γαστρονομικές απολαύσεις και παραλίες σε ένα σοφιστικέ αμπαλάζ.
Η Τήνος ανήκει στις «εύκολες» Κυκλάδες, στις πιο κοντινές και ευνοημένες συγκοινωνιακά (από Ραφήνα και Πειραιά). Αλλά και στις πιο άγνωστες. Είναι αλήθεια ότι η Παναγία τη φύλαξε και τη φυλάει την Τήνο. Καθώς το προσκύνημα ήταν για χρόνια η κύρια αιτία μετάβασης στο νησί, διατηρήθηκε παρθένα η ενδοχώρα και γλίτωσε η αλλοίωση των γοητευτικών, μεσαιωνικών οικισμών. Η Τήνος προσφέρεται ακόμα για εξερεύνηση. Κι αξίζει ν’ ανακαλύψει κανείς αλλού τα ανεξίτηλα σημάδια που άφησε ο χρόνος κι η εγκατάλειψη, σαν σελίδες ιστορίας, κι αλλού χωριά ζωντανά, που διατηρούν πιστά την παλιά τους εικόνα.
Το καθολικό στοιχείο, από τους Φράγκους κατακτητές που έμειναν πάνω από 500 χρόνια, έχει αφήσει εδώ σημάδια περισσότερα από παντού. Τα συναντάς κάθε στιγμή μπροστά σου, ακόμα και στα ονόματα. Βλέπεις ξάφνου μια εκκλησία μπαρόκ –δεν την περιμένεις εκεί–, μπαίνεις και ξεχνάς πού βρίσκεσαι. Τα χωριά εξακολουθούν να κρατούν το χαρακτήρα τους: καθολικά και ορθόδοξα, ξεχωρισμένα. Ακόμα και τα φαγητά διαφέρουν. Και διαπιστώνεις, τελικά, ότι όλο αυτό το… ανορθόδοξο μπλέξιμο, προσθέτει μια εξωπραγματική γοητεία στο νησί.
Χωριά ανέγγιχτα από το χρόνο
Η Τήνος σε κατακτάει με την πρώτη επίσκεψη. Με περιπετειώδες ανάγλυφο και τον περίοπτο βράχο του Ξώμπουργκου, με το απόρθητο για αιώνες κάστρο, να κυριαρχεί στην εικόνα. Έχει ορεινό όγκο αλλά και πολύ πράσινο, νερά και όμορφες παραλίες. Αλλά, κυρίως, έχει οικισμούς σταματημένους στο χρόνο, που δεν έχουν ταίρι. Όπως η πράσινη Καρδιανή και τα μαρμαρόστρωτα Υστέρνια, δυο χωριά κρεμασμένα σε απότομες πλαγιές με εκπληκτική θέα, ή ο πανέμορφος Πύργος των γλυπτών και το γραφικό ψαροχώρι Πάνορμος στη βορινή πλευρά. Τα Δυο Χωριά, ο Τριαντάρος, ο Φαλατάδος, ο Τριπόταμος, πλάνα λευκά, με σκαλάκια, σκεπαστές καμάρες, δαιδαλώδη στενά, μαρμάρινες βρύσες, που σε πάνε πίσω στον Μεσαίωνα. Στα Λουτρά αξίζει να αναζητήσετε την Ιερά Μονή Ουρσουλινών και την αντίστοιχη Σχολή.
Χωριά με θέα στο Αιγαίο, αλλά και χωριά της μέσης, που κρύβουν εκπλήξεις, όπως η καταπράσινη Αγάπη, ο Ταραμπάδος με τους περίτεχνους περιστεριώνες, ο παράξενος Βώλαξ σπαρμένος βράχους σαν μετεωρίτες, ο παραμυθένιος Κουμάρος, η Μυρσίνη, η Μέση… όλα μια ανακάλυψη. Η Χώρα, πάλι, είναι δοσμένη στο πλήθος των εκατοντάδων καθημερινών προσκυνητών και στην εξυπηρέτησή τους. Τουριστική, πολύβουη, έμαθε από ανάγκη ν’ απευθύνεται σε όλα τα γούστα. Αν όμως ξεπεράσεις δυο-τρία τετράγωνα, σε μήκος και πλάτος, έχεις ν’ ανακαλύψεις. Παλιά σοκάκια, γειτονιές με ανεξίτηλο χρώμα, κάποια αρχοντικά με κήπους, κι ανάμεσα, εκείνα τα μυτερά καθολικά καμπαναριά, σχεδόν εξωπραγματικά, σαν να ξεπήδησαν από εικονογράφηση παραμυθιού.
Η Τήνος της γεύσης
Εστιατόρια με ενδιαφέρουσα κουζίνα ήρθαν να ανανεώσουν το γευστικό σκηνικό του νησιού, αναδεικνύοντας τα τοπικά προϊόντα, κοιτάζοντας την παράδοση με δημιουργική ματιά, προσφέροντας περιβάλλον και σέρβις επιπέδου και κάνοντας αργά αλλά σταθερά το νησί γαστρονομικό προορισμό. Σε αυτό το κλίμα κινούνται μέσα στη Χώρα το «Ήταν ένα μικρό καράβι» με καλοφτιαγμένες τοπικές συνταγές και μια πανέμορφη αυλή, το «Τηνίων Γεύσεις» (2283024514) και, για ούζα και θαλασσινά, ο «Ταρσανάς» στην άκρη του λιμανιού. Λίγο έξω, στην παραλία του Αγίου Φωκά, θα βρούμε τη δημιουργική «Μαραθιά» του Μαρίνου Σουράνη, για ιδιαίτερες συνταγές με ψάρι και homemade αλίπαστα. Στην ίδια παραλία, το χαρούμενο «Σαν το αλάτι», βλέπει με σύγχρονη ματιά τοπικά υλικά, με έμφαση στο ψάρι. Αν, πάλι, η όρεξη τραβά ιταλικές γεύσεις, το «Pranzo» είναι μια μοντέρνα τρατορία στην πόλη της Τήνου, πάνω στη θάλασσα, με στιλάτη διακόσμηση και πολύ καλή ιταλική κουζίνα, που βάζει στο παιχνίδι τοπικά προϊόντα, από τον πληθωρικό σεφ και ιδιοκτήτη Βαγγέλη Αλβέρτη.
Στον όρμο Υστερνίων, στο διάσημο πια «Θαλασσάκι», η Αντωνία Ζάρπα χειρίζεται έξυπνα τα τοπικά υλικά και φτιάχνει πιάτα-ζωγραφιές σ’ ένα μοναδικό σκηνικό, κυριολεκτικά πάνω στο κύμα, ενώ παραδίπλα, ο «Ναυτίλος» είναι μια κλασική ψαροταβέρνα (2283031642). Στα χωριά κρύβονται κι άλλες, πιο παραδοσιακές γευστικές εκπλήξεις. Στη μικρή Μυρσίνη, ανακαλύψτε ένα παλιό μπακάλικο που προσφέρει και φαγητό: στο «Παντοπωλείο η Τερέζα», η Τερέζα μαγειρεύει κάθε μέρα και σερβίρει στο δρομάκι, μπροστά στο μαγαζί της. Στην Αγάπη, στην αξιαγάπητη «Καμάρα τ’ Αγαπιού», φτιάχνουν γνήσια φουρτάλια, μαγειρεύουν σπιτικά και σερβίρουν στην όμορφη βεράντα (2283051795). Για κρεατικά, θα αναζητήσετε το «Ντουάρ» στη Στενή (2283041231) ή το «Μπεεε…» στον Αρνάδο (2283041890), ενώ στο «Κατώι» στο Σμαρδάκιτο θα χαρείτε μαγειρευτά.
Και από παραλίες;
Η Τήνος ακολουθεί τις υπόλοιπες Κυκλάδες στο είδος και την ομορφιά των παραλιών της. Διαθέτει πολλές και δίνει τη δυνατότητα να επιλέξετε ανάλογα με το πού φυσάει ο άνεμος –κάτι που θα χρειαστεί να κάνετε, καθώς το νησί είναι εκτεθειμένο στα μελτέμια. Κοντά στη Χώρα, θα πάτε στα Κιόνια και λίγο βορειότερα στον Άγιο Ρωμανό. Από τη νότια πλευρά, στην απέραντη παραλία του Αγίου Φωκά. Νότια, στον όμορφο Άγιο Σώστη. Με άμμο και η παραλία της Κολυμπήθρας, ανατολικά, από τις ωραιότερες του νησιού, αλλά εκτεθειμένη στον βοριά.
Τα τοπικά προϊόντα στο προσκήνιο
Μια καλή ιδέα, που θα δώσει πρόσθετο ενδιαφέρον στις διακοπές σας, είναι να επισκεφθείτε τους τοπικούς παραγωγούς. Τυριά, αλλαντικά και κρασιά είναι τα προϊόντα που δοξάζονται στην Τήνο. Αλλά όχι τα μόνα. Προτείνουμε να επισκεφθείτε: Το τυροκομείο San Lorenzo, στον Κέχρο (2283041549), το τυροκομείο του Συνεταιρισμού (2283021184), το οικογενειακό τυροκομείο της Αγγέλας Ρουγγέρη στον Τσικνιά, που φτιάχνει το περίφημο καρίκι (6948259427), το αλλαντοποιείο του Ιωάννη Κρητικού, για λούζα, λουκάνικα και σαλτσίσι, στη Χώρα (2283029280), την οικοτεχνία «Το Ντουλάπι της Γιαγιάς» στο Κτικάδο, για τοπικά προϊόντα σε βάζα, αρτοποιήματα και γλυκά (2283022807), το οινοποιείο Τ-OINOS (Τηνιακοί Αμπελώνες) που παράγει εκλεκτά κρασιά στο Φαλατάδο (2283041120), το οινοποιείο Χρήστου Φόνσου, στην Κώμη, με κρασιά από τοπικές ποικιλίες (2283051048) και τη μικροζυθοποιία Νήσος, έξω από τη Χώρα (2283026333).
Πού να μείνετε
Στο «Tutti Blu Living Space», ανακαινισμένο αρχοντικό στο ήσυχο χωριό της Μέσης, με 4 κομψούς ξενώνες.
Στο «Aeolis Tinos Suites» με άνετες και κομψές σουίτες, σε μεγάλη έκταση στον Τριαντάρο.
Στις υποδειγματικά αναστυλωμένες κατοικίες του «Crossroads Inn» στον Τριπόταμο.
Στο «Τήνος Beach», το πιο κλασικό ξενοδοχείο του νησιού, λίγο έξω από την πόλη, στα Κιόνια.
Περισσότερα για την Τήνο και αξιολογημένες προτάσεις διαμονής και φαγητού από τον AlphaGuide εδώ.
