Μια ανοιξιάτικη εξόρμηση, ή καλύτερα μια πρόβα καλοκαιριού, στα Κύθηρα επιχείρησε η Μαρία Κρύου αμέσως μετά το Πάσχα κι έμεινε έκθαμβη από την ομορφιά και την απλότητα αυτού του ευλογημένου τόπου, ενώ η ήπια τουριστική ανάπτυξη σε κάνει να θέλεις να έρθεις και να ξανάρθεις στο Τσιρίγο.
Αν η Άνδρος είναι η «Μικρά Αγγλία» των Κυκλάδων, τα Κύθηρα είναι η «Μικρή Τοσκάνη» των Επτανήσων. Όχι μόνο λόγω της ποικιλίας στη μορφολογία του εδάφους, που συνεπάγεται ανάλογη ποικιλία στα είδη βλάστησης τα οποία ευδοκιμούν στο νησί, αλλά κυρίως λόγω της ηρεμίας που αποπνέει το τοπίο σε συνδυασμό με το φως και την ωραία αρχιτεκτονική της ενετικής περιόδου. Τους Κυθήριους δεν τους έπιασε η λυσσαλέα μανία εκμοντερνισμού, κι έτσι πολλά σπίτια-σωστά κομψοτεχνήματα, με καμάρες, σκάλες και εντυπωσιακές καμινάδες σπιτιών, έχουν αναπαλαιωθεί σε περιοχές όπως τα Tριφυλλιάνικα, τα Αρωνιάδικα, τα Καστρισιάνικα, τα Δόκανα, το Κεραμωτό, τα Αλοϊζιάνικα, οι Πιτσινάδες, τα Βιαράδικα.
Η δε φύση του νησιού, ιδιαίτερα αυτή την εποχή, είναι χάρμα οφθαλμών και αισθήσεων. Ανασαίνεις με ανακούφιση και ξεκουράζεις τα μάτια σου –δηλαδή την ψυχή σου–, κοιτώντας στα πεδινά τα ελαιόδεντρα και τα οπωροφόρα στα προστατευμένα από τους ανέμους λαγκάδια, το χρυσαφί λουλούδι σεμπρεβίβα (σημαίνει «ζωντανή για πάντα») κοντά στους γκρεμούς στα δυτικά και τα νότια, ενώ στα ανατολικά και βόρεια, που το βλέμμα χαμηλώνει προς ομαλότερους σχηματισμούς, απολαμβάνεις την ανοιχτωσιά των παραλιών Φυρή Άμμος, Λορέντζος, Κακή Λαγκάδα, Καλαδί, Κομπονάδα, Κακόσκαλα, Παλαιόπολη.
«Επιστρέφω ξανά και ξανά», μου είπε με χαμόγελο απόλυτης ευδαιμονίας μια Βορειοευρωπαία τουρίστρια που συνάντησα ν’ αγναντεύει το πέλαγος στον Άγιο Νικόλαο τον Κρασά. Μια μεγάλη φουρτούνα έξω από τα νησάκια Στρογγυλή και Καραβονήσι έκανε τον καπετάνιο ενός πλοίου που κουβαλούσε κρασί να κάνει τάμα στον Άγιο Νικόλα πως, αν σωθεί, θα χτίσει εκκλησιά με κρασί αντί για νερό. Σώθηκε, και το ανθρώπινο θαύμα είναι αυτό το ξωκλήσι χτισμένο πάνω από τον γκρεμό. Μαζί με τον Άγιο Δημήτριο στο Πούρκο και τις χτισμένες ψηλά, σαν παρατηρητήρια, εκκλησίες Αγία Ελέσσα, Άγιο Γεώργιο στο Βουνό και Αγία Μόνη, ο Άγιος Νικόλας είναι από τους πιο απόκοσμους τόπους θρησκευτικής λατρείας, που είναι πάμπολλοι στο νησί.
Αξίζει να τους δείτε, όπως επίσης αξίζει να περπατήσετε για να ανακαλύψετε σημεία απίστευτης ομορφιάς άρρηκτα δεμένα με την ιστορία και τον πολιτισμό των Κυθήρων: τους είκοσι δύο νερόμυλους της Νεράιδας, τις πηγές του Αμίρ Αλί μέσα σε μυρτιές και πλατάνια, την κατεστραμμένη από τον Μπαρμπαρόσα Παλαιόχωρα, την ενετική Κάτω Χώρα, το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας του Μυλοπόταμου, με τους σταλακτίτες και τους σταλαγμίτες και το μικρό ναό μρ τις βυζαντινές νωπογραφίες. Όλα αυτά και πολλά άλλα ωραία σημεία συνδέονται με ένα ευρύτατο δίκτυο μονοπατιών.
Αφιερώστε χρόνο για μια βόλτα σε ένα από τα ωραιότερα ψαροχώρια της Μεσογείου, τον Αβλέμονα, που χάρη στις πρωτοβουλίες του τοπικού συλλόγου έχει μεταμορφωθεί σε ένα μαγευτικής ομορφιάς hot spot για άραγμα, κολύμπι και διαμονή. Περπατήστε στη γραφική Χώρα με το βενετσιάνικο κάστρο, το οποίο δεσπόζει πάνω από το επίνειο Kαψάλι (το υψηλότερο πλάτωμα του κάστρου ατενίζει το Kαψάλι, τα Aντικύθηρα και την Kρήτη), και επιστρέφοντας στην πλατεία της Χώρας με τα καφέ κάντε στάση για μια φατουράδα (λικέρ με βάση το τσίπουρο και κανελογαρίφαλα), για γλυκό ξεροτήγανο με μέλι ή πάστα μύλου (αμυγδαλόπαστα με πικραμύγδαλο). Αγοράστε κυθηραϊκά παξιμάδια από το εκσυγχονισμένο αρτοποιείο του Καραβά που έχει καταφέρει να κάνει το ταπεινό αλλά πεντανόστιμο λαδοπαξίμαδο των Κυθήρων γνωστό σε όλη την Ελλάδα.
Τα Κύθηρα φημίζονται επίσης για τα ιδιαίτερα κεραμικά τους και δεν θα ξέρετε τι να πρωτοδιαλέξετε στο εγαστήριο κεραμικών της οικογένειας Ρούσσου στο Λιβάδι ή στο κατάστημά τους στη Χώρα. Εκεί, βρίσκεται και το Αρχαιολογικό Μουσείο που μόλις άνοιξε έπειτα από εννέα χρόνια. Μετά την περιήγηση στη συλλογή του, κάντε βουτιά και χαλαρώστε στο μικρό παραθεριστικό οικισμό Καψάλι, που συνοψίζει τη χαλαρότητα ενώ παράλληλα συγκεντρώνει και το beach nightlife του νησιού. Πιείτε κοκτέιλ στο «Fox Anglais» του Άρη, ένα από τα πιο ιδιαίτερα και με χαρακτήρα μπαρ που μπορεί θα συναντήσετε σε ελληνικό νησί, και απολαύστε τις ψαγμένες μουσικές του.
Τίποτα δεν κραυγάζει στα Κύθηρα, ακόμα και τα στιλάτα minimal style apartments, όπως το «Porto Delfino Hotel Bungalows» (2736031940) στο Καψάλι, το «Astarti hidden retreats» (2736034270) στον Άγιο Προκόπιο, τα καταλύματα-κατοικίες σαν στο εξοχικό σου, όπως αυτές του συγκροτήματος το «Gerakari Suites» (2736038184) στο Γερακάρι, «Το σπίτι στο Κεραμωτό» (6932294169) στο ομώνυμο χωριό, το «Πορτάρι» (27360/33398) στα Αρωνιάδικα, το «Νόστος» (2736031056) στη Χώρα είναι απόλυτα εναρμονισμένα στο τοπίο.
Τουρίστες, Έλληνες και ξένοι, γίναμε ένα με τους ντόπιους στον πρωινό κυριακάτικο καφέ στην πλατεία του Ποταμού –εμπορικό κέντρο του βόρειου τμήματος του νησιού με νεοκλασικά αρχοντικά–, εκεί όπου γίνεται το παζάρι με τα τοπικά προϊόντα (λαδοτύρι, θυμαρίσιο μέλι, βουτυροτσίκουδο, ανάλογο της στάκας, ελαιόλαδο, κρασί, τραχανάς ξινόχοντρος, κρίταμα τουρσί) και το απόγευμα στο «Αστικόν», με την ατμόσφαιρα παλιομοδίτικου αστικού καφενείου. Το ίδιο συνέβη απολαμβάνοντας το κρασάκι μας στον «Πλάτανο» του Μυλοπόταμου, κάτω από τα πλατάνια, όπως προδίδει το όνομά του, στο καφέ-εστιατόριο του «Μιχάλη» στα Μητάτα και στον «Λεμονόκηπο» στον Καραβά, όπου όλα τα μαγειρευτά είναι φτιαγμένα με ζαρζαβατικά από το μποστάνι τους.
