Νέες πολυτελείς αφίξεις αλλά και προβληματισμός. Επιστρέφουμε στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου και καταθέτουμε μερικές σκέψεις με αφορμή το τρέχον στάτους της.
Σάββατο πρωί, παραμονή του Καθολικού Πάσχα και η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου σφύζει από ζωή. Δυνατός ήλιος, χωρίς την κάψα του καλοκαιριού, μυρωδιές από τα ανθισμένα λουλούδια και τις προετοιμασίες της Κυριακής των Βαΐων αντί για την εσάνς αντηλιακού του Αυγούστου, γρασίδι που ξεπετάγεται από τα ιπποτικά βοτσαλωτά σοκάκια, ιδανικές συνθήκες για περπάτημα και απόλαυση μιας από τις πιο ζωντανές και καλοδιατηρημένες μεσαιωνικές πόλεις της Ευρώπης.
Έχουμε ξυπνήσει στο ιδανικό περιβάλλον για να ζήσουμε την πιο ιδιαίτερη όψη της: στο καινούργιο boutique hotel Kokkini Porta Rossa (για το οποίο θα διαβάσετε αναλυτικά παρακάτω), έχουμε απολαύσει ένα ξεχωριστό πρωινό με τοπικές πινελιές από τα χέρια της Ιταλίδας σεφ Ορνέλας που είναι χρόνια στο νησί, και ετοιμαζόμαστε για περιήγηση στην πόλη. Κάπου εκεί αρχίζουν οι δυσάρεστες εκπλήξεις…
Το παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, μας υποδέχεται φρεσκαρισμένο, ξετυλίγοντας μέσα στις υποβλητικές αίθουσές του και με ενδιαφέρουσες συλλογές την ιστορία του νησιού. Παρόλο το διόλου ευκαταφρόνητο εισιτήριο των €6 βέβαια, το πωλητήριο παραμένει κλειστό, αφού προς το παρόν ανοίγει μόνο τις καθημερινές…
Οι πολύ εξυπηρετικοί υπάλληλοι, πάλι, αδυνατούν να απαντήσουν σε προφανείς ερωτήσεις των επισκεπτών, όπως ποιο είναι το κτίριο που δεσπόζει ακριβώς δίπλα στο παλάτι και βρίσκεται αυτή τη στιγμή υπό αναστήλωση. Αν αναρωτιέστε πρόκειται για το μουσουλμανικό σχολείο που κτίστηκε το 1876 πάνω στα ερείπια του κατεστραμμένου καθολικού ναού του Αγίου Ιωάννη του τάγματος των Ιωαννιτών Ιπποτών.
Κλειστή θα βρούμε και τη μουσουλμανική βιβλιοθήκη αλλά και το κεντρικό περίπτερο τουριστικών πληροφοριών ακριβώς στα σύνορα παλιάς και νέας πόλης, το ωράριό του οποίου προφανώς κανείς δεν σκέφτηκε ότι πρέπει να συμβαδίζει με αυτό των επισκεπτών.
Αν εξαιρέσουμε τα νέα boutique hotels που ξεφυτρώνουν στην Παλιά Πόλη η εικόνα δεν έχει αλλάξει από την προ δεκαετίας επίσκεψή μου. Τα ίδια μαγαζιά με τουριστικά είδη που μπορείς να βρεις σε οποιονδήποτε δημοφιλή προορισμό ανά τον κόσμο. Οι κράχτες που σε προσκαλούν να μπεις σε εστιατόρια με μπαμπού πολυθρόνες και εμπριμέ καλύμματα που σερβίρουν από ντολμαδάκια μέχρι φιλέτο αλά κρεμ. Ταμπέλες και κατασκευές ότι να ναι, και γενικά η αίσθηση ότι ένα μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco αντιμετωπίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως ένα παραλιακό θέρετρο προσανατολισμένο στον φθηνό εισερχόμενο τουρισμό, χωρίς κεντρική αισθητική κατεύθυνση και στρατηγική για την προσέλκυση επισκεπτών συγκεκριμένου προφίλ.
Προφανώς και δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει από την Παλιά Πόλη τους επισκέπτες κάθε στιλ μετατρέποντας την σε exclusive μουσείο. Κάτι τέτοιο θα αντιτασσόταν στη φυσιογνωμία της, αφού είναι μια πόλη ζωντανή και κατοικήσιμη, σίγουρα όμως θα μπορούσαν να μπουν κάποιες προδιαγραφές ως προς την αισθητική των επιχειρήσεων και ως προς τις παρεχόμενες υπηρεσίες.
Ακούσαμε πολλά παράπονα για την εξάπλωση των μπαρ σε δυο τρία δρομάκια που με την ανεξέλεγκτα δυνατή μουσική και τα σκουπίδια που δημιουργούνται το ξημέρωμα κάνουν τη ζωή δύσκολη στα γειτονικά ξενοδοχεία και δημιουργούν ηχορύπανση ακόμη και σε ταβερνάκια σε μέχρι πρότινος ήσυχες πλατείες.
Εντύπωση μου κάνει πάντως που δεν έχουν βρει εφαρμογή εδώ δημοφιλή είδη μαγαζιών που θα ταίριαζαν πιο πολύ με τη φυσιογνωμία της Παλιάς Πόλης, όπως π.χ. τα wine bars.
Το λιλιπούτειο When in Greece Rhodes που άνοιξε στην οδό Σωκράτους την 1η Απριλίου με ιδιαίτερα σουβενίρ από γνωστούς designers μοιάζει σαν ψέμα στο κραταιό μαζικό σκηνικό.
Και η Ρόδος πάντως δεν αντιστάθηκε στη γοητεία των escape rooms που κάνουν θραύση ανά την Ελλάδα και το πρώτο δωμάτιο απόδρασης σε μεσαιωνικό κτίσμα στο κέντρο της παλιάς πόλης, το Rhodes Mystery , είναι πολύ δημοφιλές.
Μιλώντας με τους ξενοδόχους της Παλιάς Πόλης βλέπεις ότι υπάρχει η διάθεση εκ μέρους τους να μείνουν ανοιχτοί όλο το χρόνο και να βάλουν την πρώτη μαγιά για την περίφημη επιμήκυνση της σεζόν.
Τι θα αντικρίσει όμως ο επισκέπτης που θα έρθει το Φεβρουάριο στην Παλιά Πόλη; Κλειστά μουσεία και μαγαζιά; Σκοτεινούς δρόμους; Για να γυρίσουμε στα δικά μας πάντως, οι πτήσεις της Ryanair κάνουν τη Ρόδο ακόμη πιο προσιτή ιδέα για ανοιξιάτικο Σαββατοκύριακο και για τους Αθηναίους.
Όσο για τη διαμονή, οι παλιές πανσιόν εκσυγχρονίζονται και μετατρέπονται σε φιλόξενα οικονομικά bed & breakfast, ενώ στο κομμάτι του πολυτελούς τουρισμού υπάρχει άνθιση και αισιοδοξία ότι το κοινό, ειδικά από το εξωτερικό υπάρχει.
Η προσωπική φιλοξενία χτυπάει… κόκκινο
Το ίδιο αισθάνθηκα κι εγώ Σάββατο βράδυ στην ατμοσφαιρικά φωτισμένη σάλα του Kokkini Porta Rossa, όπου συνφάγαμε με τρία ζευγάρια ξένων επισκεπτών από την Σκανδιναβία ως την Αυστραλία, κάτω από το διακριτικά άγρυπνο βλέμμα του Νίκου Βουλγαρίδη και της συζύγου του Άντζελας Χατζηδημητρίου, οι οποίοι συμμετέχουν ενεργά στη φιλοξενία, σερβίροντας ή δίνοντας συμβουλές για τα κρασιά για τα οποία έχουν προσωπικό μεράκι.
Κοσμοπολίτες, λάτρες των μικρών ξενοδοχείων και της πλούσιας πολυπολιτισμικής ιστορίας της Παλιάς Πόλης, συλλέκτες αντικών, γνώστες της ουσίας της φιλοξενίας, και ενεργοί πολίτες, έστησαν ένα υπόδειγμα ατμοσφαιρικής ποιοτικής διαμονής στα πρότυπα ενός Auberge de Charme.
«Ήταν ένα όνειρο 30 χρόνων, πάντα ταξιδεύαμε σε μικρά boutique ξενοδοχεία και τώρα που μεγαλώσαμε τα παιδιά μας είπαμε να κάνουμε το χόμπυ μας επάγγελμα» μου λέει η Άντζελα που έχει δουλέψει χρόνια στο χώρο των ξενοδοχείων. «Θέλουμε να παρέχουμε φιλοξενία σαν στο σπίτι μας» συμπληρώνει ο Νίκος, «γι αυτό και χαιρόμαστε να βλέπουμε τους πελάτες μας να κατεβαίνουν στο σαλόνι με τις παντόφλες ή να επιστρέφουν οι ίδιοι τα πιάτα τους από τον κήπο στην κουζίνα νιώθοντας άνετα, σαν φίλοι».
Το μότο τους είναι η εξατομικευμένη φιλοξενία κάτι που διαπίστωσα κι η ίδια δεχόμενη τα διαδοχικά e-mail πριν την κράτηση που σε καλούν να μοιραστείς μαζί τους τις διατροφικές προτιμήσεις σου ή να επιλέξεις το μαξιλάρι που σου ταιριάζει. «Κατά μέσο όρο έχουμε μια επικοινωνία με 13 περίπου email ανά πελάτη πριν φτάσει στο ξενοδοχείο. Τελικά πολλοί μας λένε ότι καταλήγουν να κάνουν πολύ διαφορετικές διακοπές απ’ αυτές που είχαν ξεκινήσει!»
Καθισμένοι στο σαλόνι της υποδοχής, ανάμεσα σε ιδιαίτερα αντικείμενα από την προσωπική τους συλλογή (όπως ο κεντητός Θρακιώτικος τσεβρές με τον οποίο ο Νίκος ξεκίνησε ως έφηβος την πρώτη του συλλογή, το συλλεκτικό τεύχος του National Geographic του 1933 με αφιέρωμα για τη Ρόδο ή τη συνταγή για κουφέτα ροσολάτα του ζαχαροπλάστη παππού της Άντζελας από τη Μικρά Ασία) τους ρωτώ πώς αποφάσισαν να μπουν στην περιπέτεια της φιλοξενίας, γνωρίζοντας ήδη την απάντηση από τη συμπεριφορά τους.
Οι πέντε σουίτες είναι άνετες και ατμοσφαιρικές, με έθνικ στοιχεία, κομμάτια από παλιές πόρτες, παράθυρα κλπ. που εντάσσονται αρμονικά στο σύνολο και αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες που συνδυάζουν το μεσαιωνικό παρελθόν με το εκλεκτικό γούστο των ιδιοκτητών και την πολυπολιτισμική ιστορία του τόπου.
«Η παλιά πόλη της Ρόδου ήταν και είναι πολυπολιτισμική, ακόμη και σήμερα στη γειτονιά που μας που είναι κυρίως γειτονιά κατοικιών θα δεις τις γειτόνισσες. μουσουλμάνες και χριστιανές. να πηγαίνουν μαζί πρώτα στο ένα και μετά στο άλλο νεκροταφείο, περιμένοντας η μια την άλλη,» μας λέει η Άντζελα.
Όσο για τη γειτονιά, από τις πιο ήσυχες και ελκυστικές σήμερα της πόλης, έγινε αγώνας όπως μας λένε για να τη συνεφέρουν από τα σκουπίδια και την εγκατάλειψη. «Όλοι μας απέτρεπαν να επενδύσουμε στη συγκεκριμένη περιοχή - αναζητώντας στο google Κόκκινη πόρτα πριν μερικά χρόνια θα συναντούσες μόνο αρνητικά δημοσιεύματα.»
Ξεχνώντας τα προβλήματα με τη γραφειοκρατία, σήμερα κρατούν τον ενθουσιασμό της ανακαίνισης και διακόσμησης του χώρου που επέβλεψαν προσωπικά σε συνεργασία με στενούς τους συνεργάτες και ευχαριστήθηκαν κάθε λεπτό της.
Η προσοχή στη λεπτομέρεια είναι εμφανής (από τις παλιές πόρπες που στολίζουν τις κουρτίνες μέχρι τα προσεκτικά εξοπλισμένα μεγάλα μπάνια). Μια που το κτίριο κτίστηκε στο μεγαλύτερο μέρος του από την αρχή δεν στερείται σε ανέσεις που δεν συναντάς συνήθως στα παλιά κτίσματα.
Οι τρεις από τις πέντε σουίτες έχουν το υπνοδωμάτιο σε πατάρι, ενώ η μοναδική ισόγεια είναι φιλική για ΑΜΕΑ και διαθέτει ένα πριβέ χώρο με παραβάν που βγάζει στην όμορφη κοινόχρηστη εσωτερική αυλή. Ιδιαίτερο σημείο το χαγιάτι της σουίτας Deniz με μαξιλάρες για ρομαντικό ριλαξ.
Έμφαση δίνεται και στο κομμάτι του φαγητού, παρόλο που το εστιατόριο λειτουργεί προς το παρόν κατόπιν συνεννόησης με τους ένοικους με ένα μενού ημέρας με μεσογειακές, έθνικ και τοπικές πινελιές.
Το πρωινό είναι ενδιαφέρον με υγιεινές και βιολογικές επιλογές, όπως η γευστικότατη γύρη και το τοπικό μέλι με κερήθρα, τα αυγά από κότες ελευθέρας βοσκής που μαγειρεύονται όπως τα θέλεις, οι power χυμοί λαχανικών και οι νοστιμότατες πίτες με σπιτικό φύλλο. Δεν λείπουν οι ιδέες για διαφορετικές δραστηριότητες: από πικ-νικ στην ανθισμένη τάφρο και βόλτα με ποδήλατα που σου παραχωρεί το ξενοδοχείο μέχρι γευσιγνωσίες κρασιών και περίπατοι για μάζεμα άγριων βοτάνων.
Στη θέση του σημερινού σπιτιού βρισκόταν μια ιπποτική κατοικία, με τη μικρή εκκλησία του Αγίου Ιωάννη στην αυλή της, η οποία σήμερα είναι ανακαινισμένη και επισκέψιμη και έχει «υιοθετηθεί» από τους ανθρώπους της Κόκκινης πόρτας.
Από το 1522 που τη Ρόδο κατάκτησαν οι Οθωμανοί, στο μεγάλο σπίτι άρχισαν να κατοικούν οικογένειες Τούρκων, Εβραίων και, αργότερα, Ελλήνων, ονόματα των οποίων οι ιδιοκτήτες έχουν δώσει σήμερα στις σουίτες: Gülbin, Kατίνα, Deniz, Ειρήνη, Orhan.
Δίπλα στη ξύλινη κόκκινη εξώπορτα του ξενώνα δεσπόζει η μαρμάρινη σαρκοφάγος που τοποθέτησε πριν 200 χρόνια ένας από τους ιδιοκτήτες, ο Αχμέτ Αγά που έφερε τρεχούμενο νερό με πήλινους σωλήνες από μακριά, προσφέροντας το στους γείτονες και τους περαστικούς.
Μια που είναι το πρώτο κτίριο που συναντάς όταν μπαίνεις από την Πύλη του Αγίου Ιωάννη στην Παλιά Πόλη, το ξενοδοχείο είναι εύκολα προσεγγίσιμο σε λίγα λεπτά περπάτημα από εκεί που σε αφήνει το αυτοκίνητο.
Kokkini Porta Rossa, τηλ. 2241075114, από € 170.
Boutique… οργασμός στην Παλιά Πόλη
Αν πάντως πριν δεκαπέντε χρόνια που πρωτοπήγα στη Ρόδο στο πλαίσιο της έρευνας για τον Ρόδος Guide έψαχνα μάταια για μικρά ξεχωριστά ξενοδοχεία στην Μεσαιωνική Πόλη, και προς μεγάλη μου έκπληξη δεν κατάφερα να βρω τίποτε το ιδιαίτερο πέρα από τον πρώτο διδάξαντα σπαρτιάτικου class Marco Polo και την πανσιόν S. Nikolis, σήμερα η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική.
Η Κόκκινη Πόρτα έρχεται να ενισχύσει ένα ολοένα και πιο ενισχυμένο boutique σκηνικό στην Παλιά Πόλη που ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια με το Avalon Boutique Hotel και το Nikos Takis fashion Hotel, και τα δύο σε απόσταση αναπνοής απ’ το Καστέλο.
Πιο πρόσφατες αφίξεις το Spirit of the Knights, σε ήσυχο σημείο, ψηλά στη Μεσαιωνική πόλη κοντά στο Ρολόι, όπου μια οικογένεια Βρετανών έχει στήσει ένα φιλόξενο μικρό ξενοδοχείο με έθνικ ύφος και πολύ όμορφη αυλή - ησυχαστήριο, και το In Camera Art Boutique Hotel (22410 77277), όπου ο φωτογράφος Νίκος Κασέρης, ειδικευμένος στην φωτογραφία τουρισμού, αρχαιολογικών μνημείων και διαφήμισης έχει στήσει διαφορετικές σουίτες εμπνευσμένες από τις δουλειές του, οι οποίες και τις διακοσμούν.