Καταπολεμάμε τη μετα-καλοκαιρινή μελαγχολία με ένα ταξιδάκι-αστραπή στην αρχόντισσα των Κυκλάδων, η οποία ετοιμάζεται για το 7ο φεστιβάλ animation Aniμasyroς αλλά και για να διεκδικήσει τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021.
Σύρος και του λιμανιού, και του σαλονιού... Καθώς το καράβι δένει, τα δύο πρόσωπα του νησιού φανερώνονται μπροστά μας αβίαστα. Απέναντί μας οι λόφοι της Ανάστασης των ορθοδόξων και ο Σαν Τζώρτζης των καθολικών αγκαλιάζουν την αρχοντική πρωτεύουσα Ερμούπολη, η οποία μας υποδέχεται πολύβουη όπως πάντα. Στρέφοντας τη ματιά προς τα αριστερά, το βλέμμα συναντά τους πανύψηλους γερανούς και τις υπόλοιπες εγκαταστάσεις της ναυπηγοεπισκευαστικής μονάδας Νεωρίου, που μαζί με τον γειτονικό ταρσανά αποτελούν σήμερα από τα ελάχιστα εν ενεργεία ενθύμια της βιομηχανικής και οικονομικής ανάπτυξης που γνώρισε η Σύρος το 19ο αιώνα. Μια επίσκεψη στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης, που στεγάζεται στο αποκατεστημένο Χρωματουργείο Κατσιμαντή και στο παρακείμενο Σκαγιοποιείο Αναιρούση, θα ξεδιπλώσει όλες τις λεπτομέρειες αυτής της συναρπαστικής διαδρομής, ενώ ένα ουζάκι στο γουστόζικο καφενείο που λειτουργεί εντός του ταρσανά μάς βάζει ακόμη περισσότερο στο κλίμα.
Οι βόλτες στην Ερμούπολη έχουν διαχρονικά την αφετηρία τους στην Πλατεία Μιαούλη και στο επιβλητικό δημαρχείο, το οποίο θεμελιώθηκε το 1876 με σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ – αν το πετύχουμε ανοιχτό, θα παρατηρήσουμε την εντυπωσιακή μαρμάρινη σκάλα, το αμαξίδιο περιπάτου της πριγκίπισσας Σίσι και την αίθουσα συνεδριάσεων, ενώ θα καθίσουμε στο βιενέζικου τύπου καφέ κάτω από το μεγάλο αίθριο. Εναλλακτικά θα ξεχυθούμε στην αγορά της πόλης για χάζι στην οδό Χίου με τα μανάβικα και το ψαγμένο παντοπωλείο του Πρέκα, όπου βρίσκουμε από παραδοσιακές παστελαριές μέχρι πέστο μάραθου και ζυμαρικά, ενώ τιμάμε ασφαλώς και τις χαλβαδόπιτες του Συκουτρή και του Κορρέ.
Στην άκρη της Ερμούπολης, η οδός Απόλλωνος μας φέρνει στην αγαπημένη μας συνοικία Βαπόρια: τα πανέμορφα αρχοντικά βυθίζονται –αλά Βενετία– κυριολεκτικά στη θάλασσα, ενώ πολλά από αυτά έχουν μετατραπεί σε boutique ξενώνες, όπως το «Hotel Ploes», το οποίο κοσμούν υπέροχες οροφογραφίες, καλόγουστα έπιπλα, σπάνια χειροποίητα χαλιά, γνήσια βενετσιάνικα φωτιστικά και αυθεντικά έργα Ελλήνων καλλιτεχνών. «Η πολυτέλεια των συριανών αρχοντικών κρύβεται στο εσωτερικό τους για να μη δίνει στόχο», μας εξηγεί η Ράνια Νικολοπούλου, ιδιοκτήτρια του ξενώνα «Αρχοντικό Ερμούπολις» κοντά στον μεγαλοπρεπή ναό του Αγίου Νικολάου στην κορυφή της συνοικίας. Λίγο παραδίπλα, το Ινστιτούτο Κυβέλη εστιάζει στη ζωή της μεγάλης ηθοποιού, ενώ φιλοξενεί και περιοδικές εκθέσεις.
Ανηφορίζοντας στην Άνω Σύρα, η ατμόσφαιρα αλλάζει. Περνώντας την Καμάρα στην είσοδο του οικισμού, δεν βλέπουμε πια αρχοντικά, αλλά όλα εκείνα τα στοιχεία μιας κυκλαδίτικης Χώρας: φιδίσια λιθόστρωτα δρομάκια, πολλά σκαλοπάτια, πυκνοχτισμένα σπίτια και φουντωτές μπουκαμβίλιες. Περπατάμε στο κεντρικό σοκάκι, εντοπίζουμε το Μουσείο Μάρκου Βαμβακάρη και καθόμαστε στο «Συριανών Καφεποτείο» για πλούσιο πρωινό και καφέ με όλη την Ερμούπολη στο πιάτο. Ανοίγουμε το χάρτη και προβληματιζόμαστε για τη συνέχεια: μήπως να κάνουμε εκείνο το σαφάρι που πάντα αναβάλλουμε στις εξοχικές επαύλεις της συριανής αριστοκρατίας στις πλαγιές του Πισκοπιού, στην Παρακοπή, στη Χρούσσα και στην Ντελαγκράτσια (Ποσειδωνία) ή να σπεύσουμε για τις τελευταίες βουτιές της σεζόν;
Οι γλυκές ζέστες του Σεπτεμβρίου δίνουν προβάδισμα στο δεύτερο σενάριο, οπότε το σκηνικό έχει ως εξής: οι πιο κοσμικές και οργανωμένες παραλίες του νησιού είναι οι αμμουδερές Γαλησσάς, Κίνι και Αγκαθωπές. Οι οικογένειες απλώνουν την ψάθα τους συνήθως στην Αζόλιμνο, στη Βάρη, κάτω από τα αρμυρίκια στον Μέγα Γιαλό και στον Φοίνικα. Η νεολαία προτιμά το Κόμητο αλλά και τις βουτιές από την τσιμεντένια προβλήτα της πλαζ Αστέρια στα Βαπόρια. Για βουτιές χωρίς πολυκοσμία σε διάφανα τιρκουάζ νερά, θα πρέπει να πάρουμε το καΐκι που φτάνει στις δυσπρόσιτες βόρειες παραλίες Βαρβαρούσα, Αετός, Λια και Γράμματα, ενώ γαλαζοπράσινα νερά μας περιμένουν και στο Δελφίνι.
Με το σούρουπο ξαναπιάνουμε τα στενά της Ερμούπολης. Ενδιαφέροντα νέα και παλιότερα στέκια συγκεντρώνονται πέριξ της Πλατείας Μιαούλη. Στη μία της άκρη ανεβαίνουμε τα σκαλοπάτια της «Ελιάς». Πρόκειται για ένα μικρό πολυχώρο που άνοιξε πέρυσι το καλοκαίρι, αγαπώντας τόσο το ψαγμένο φαγητό όσο και τις περιοδικές εκθέσεις ή τις θεματικές βραδιές, ενώ την ενημερωμένη λίστα κρασιών από τον ελληνικό αμπελώνα συμπληρώνουν ευφάνταστα κοκτέιλ. Απέναντί του, το «Ελληνικό Καφενείο» άνοιξε ξανά φέτος, ριζικά ανακαινισμένο σε στιλ νεο-ρετρό, έχοντας δίπλα το «Belle Epoque», ένα λιλιπούτειο μπιστρουδάκι που τιμά διακοσμητικά το όνομά του. Από την άλλη πλευρά της πλατείας, το γλυκοπωλείο «Στης Νινέττας» μας εισάγει... γλυκά στο δημοφιλή πεζόδρομο-πιάτσα της Εμμ. Ροΐδη, ενώ τα πρώτα κοκτέιλ της βραδιάς στο γλυκύτατο «Baba» γίνονται ακόμη περισσότερα στα μαγαζιά της προκυμαίας («Mammo», «Liquid», «Severo»).
Το διεθνές φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων Aniμasyroς σφυρίζει παραδοσιακά τη λήξη των πλούσιων πολιτιστικών εκδηλώσεων που λαμβάνουν χώρα κάθε καλοκαίρι στο νησί, με επίκεντρο το θαυμάσιο Θέατρο Απόλλων. Επίτιμος προσκεκλημένος της φετινής, έβδομης κατά σειρά διοργάνωσης (2-5/10) θα είναι ο Mark Shapiro της Laika Entertainment, ο οποίος θα παρευρεθεί και στο kick-off event του Aniμasyroς στις 29/9 στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς, δίνοντας μια πρώτη γεύση της νέας ταινίας του στούντιο, του «Boxtrolls», που θα προβληθεί σε πανελλήνια πρεμιέρα στο πλαίσιο του φεστιβάλ.
Αυτό το γνωρίζατε; Μαζί με τον Πειραιά, την Καλαμάτα, την Ξάνθη, το Μεσολόγγι, τον Βόλο και άλλες πόλεις, η Σύρος φιλοδοξεί και αυτή να καταθέσει τον Οκτώβριο του 2015 την υποψηφιότητά της διεκδικώντας τον τίτλο της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021. Αφετηρία της προσπάθειας που αγκαλιάστηκε και από τις τοπικές αρχές αποτελεί η κίνηση πολιτών Forum 20.21, ενώ το γεγονός ότι αφορά και τα υπόλοιπα κυκλαδονήσια συνιστά την πρωτοτυπία αλλά και τη δυσκολία του όλου εγχειρήματος, καθώς για πρώτη φορά διεκδικεί τον τίτλο ένα νησί μαζί με την πολυνησία του.
Πού να μείνετε
Hotel Ploes Η πιο ξεχωριστή πρόταση διαμονής στο νησί. Ανάμεσα στην Ερμούπολη και τη συνοικία Βαπόρια, συνδυάζει μοναδικά το κλασικό με το σύγχρονο, σε ένα διατηρητέο κτίριο του 19ου αιώνα. Στα ατού η ενημερωμένη βιβλιοθήκη, η φοβερή θέα στο ανοιχτό πέλαγος και το ειδικό ντεκ για απευθείας πρόσβαση στη θάλασσα.
Απολλώνειον Palace Νεοκλασικό διατηρητέο του 19ου αιώνα μοιρασμένο σε πέντε επίπεδα με άνετα δωμάτια και σουίτες αλλά και πολλές βεράντες με θέα.
Ξενών Απόλλωνος Μόλις τρία δωμάτια διαθέτει αυτός ο κουκλίστικος ξενώνας, που στεγάζεται σε ένα παραδοσιακό σπίτι με θαυμάσιες οροφογραφίες.
Αρχοντικό Ερμούπολις (Ερμούπολη, 2281087711) Ένα πετρόχτιστο αρχοντικό με τρία εσωτερικά πηγάδια μετατράπηκε σε ένα ζεστό ξενώνα τριών δωματίων – highlight η βεράντα του πρωινού.
Λοκάντα (Αχλάδι, 2281062225) Ένας ιδιαίτερος ξενώνας στη νότια παραλία Αχλάδι, ο οποίος στεγάζεται στις ανακαινισμένες εγκαταστάσεις ενός παλιού καθολικού μοναστηριού.
Πού να φάτε
Αλλού Γυαλού Από τα καλύτερα ρεστοράν του νησιού, με ευφάνταστα και μοντέρνα παρουσιασμένα πιάτα πάνω στο κύμα.
Το Αρχονταρίκι της Μαρίτσας Στον πεζόδρομο-πέρασμα της Ροΐδη, σερβίρει παραδοσιακά μαγειρευτά και τοπικές συνταγές.
Όνειρο Κουκλίστικο bar-restaurant σε ένα νεοκλασικό με υπέροχη αυλή ακριβώς απέναντι από το Θέατρο Απόλλων.
Της Φιλομήλας (Αζόλιμνος, 2281062088) Καλή επιλογή πάνω στον παραλιακό δρόμο, με προτάσεις τόσο για κρεατοφάγους όσο και για τους λάτρεις του ψαριού.
Ηλιοβασίλεμα Ποικιλία από φρεσκότατα ψάρια (ο ιδιοκτήτης έχει δικά του καΐκια), μακαρονάδες με θαλασσινά, μαγειρευτά και της ώρας.