Από τα παραδοσιακά σουκ στις στιλάτες μπουτίκ-γκαλερί κι από τα εξωτικά αρώματα των μαροκινών τραπεζιών στις chic oriental νεο-brasserie. Η Νταϊάνα Σαλεβουράκη πιάνει τον παλμό του κοσμοπολίτικου Μαρόκου στο Μαρακές, εκεί όπου το καρτποσταλικό άρωμα της Μεδίνας μπλέκεται με τις νέες τάσεις σε ένα μοναδικό fusion.
Πού αλλού μπορείς να διασχίσεις την έρημο με καμήλα το πρωί, το απόγευμα να πίνεις το τσάι σου συντροφιά με Βεδουίνους σε κάποια σκηνή στις χιονισμένες βουνοπλαγιές του Άτλαντα και την επομένη να χορταίνεις το φρέσκο αέρα του Ατλαντικού κάνοντας windsurfing; Το Μαρόκο φέρνει στο νου εικόνες εξωτικές, ζεστής άμμου, μαγικών χαλιών, φοινικόδεντρων, γοητευτικών μεσαιωνικών πόλεων και πολύχρωμων αγορών, που όλα μαζί εξηγούν γιατί αποτελούσε ανέκαθεν προορισμό-φετίχ για τους Ευρωπαίους. Για να δεις τις διαφορετικές όψεις της χώρας δεν αρκεί ένα ταξίδι (εκτός αν τα εξαντλητικά τουρ είναι του στιλ σας): μερικά μόνο από τα σημεία που αξίζουν ένα πέρασμα είναι το λιμάνι της Ταγγέρης, η παλαιότερη βασιλική πόλη της Φεζ, η αγροτική πόλη του Μεκνές με τα εξαιρετικά κρασιά της, η art deco Καζαμπλάνκα, τα χωριά των Βεδουίνων, η παραθαλάσσια πόλη του Αγαδίρ με τις απέραντες αμμουδιές, το κατάλευκο ψαροχώρι της Εσαουίρα και η πρωτεύουσα της χώρας το Ράμπατ… Αν όμως θέλετε να ζήσετε σε ένα long weekend τον παλμό του σύγχρονου Μαρόκου, το γοητευτικό melange παράδοσης, αποικιοκρατικής αύρας και κοσμοπολίτικου lifestyle σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα ένα ταξίδι στην κόκκινη πόλη στα σύνορα της Σαχάρας και των βουνοπλαγιών του Άτλαντα, το υπέροχο Μαρακές.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι πλούσιοι Μαροκινοί το επιλέγουν πλέον ως τόπο μόνιμης κατοικίας εκτοξεύοντας την ανάπτυξή του. Διαμονή σε ένα από τα εκατοντάδες πλέον ριάντ (ανακαινισμένα παλιά αρχοντικά με περίτεχνη διακόσμηση), shopping σε δρόμους-λαβύρινθους αλλά και μπουτίκ που θυμίζουν γκαλερί, ροδόνερο και μυστήριες κρέμες που υπόσχονται πολλά, ένα απολαυστικό τσάι μέντας όσο σας εξηγούν την ποιότητα των χαλιών που απλώνουν στα πόδια σας, μαροκινά γλυκά σε τραπέζια στρωμένα με ροδοπέταλα αλλά και μοντέρνες brasseries, belly dancers αλλά και spa με το καλύτερο μασάζ που έχετε απολαύσει… Από το λαβύρινθο της Μεδίνας και τα σοκάκια των σουκ ως την ανερχόμενη γειτονιά του Γκελίζ όπου γράφονται οι νέες τάσεις του lifestyle, το Μαρακές σε συνεπαίρνει τόσο με το άρωμα της παράδοσης όσο και με τον νέο hip χαρακτήρα του.
Εξωτική μύηση στη Μεδίνα
Ήξερα ότι θα μου αρέσει το Μαρακές από την πρώτη κιόλας μέρα, όταν με ξύπνησε τα ξημερώματα η φωνή του μουεζίνη. Άνοιξα το ψηλό παράθυρο του δωματίου μου και όλα έλαμπαν στο φως του ήλιου. Ήταν μια θαυμάσια μέρα και οι βουνοκορφές του Άτλαντα διακοσμούσαν τον ορίζοντα. Όταν μου έφεραν ένα καλάθι γεμάτο ζεστά croissant (μια από τις καλύτερες γαλλικές συνήθειες που τους απομένουν) και φρέσκο χυμό πορτοκάλι για πρωινό, ήξερα ότι το Μαρακές ήταν ένας από τους λίγους προορισμούς που θα επισκεπτόμουν συχνά.
Λαβύρινθος η Μεδίνα, η οχυρωμένη παλιά πόλη του Μαρακές (κόκκινη πόλη στα αραβικά), με τους μπλεγμένους δρόμους, τις αυλές και τα σοκάκια γεμάτα μοτοποδήλατα, ταξί, μικροπωλητές και γαϊδούρια που τραβάνε αμαξάκια φορτωμένα με τα πάντα, από λάστιχα αυτοκινήτων μέχρι τσαμπιά φρέσκιας μέντας. Πάνε όμως οι μέρες που η πόλη ήταν γεμάτη επιθετικούς πλανόδιους πωλητές, πορτοφολάδες και μυστηριώδεις κουκουλωμένους ντόπιους που χτυπούσαν μικρά κουδούνια (ένας Θεός ξέρει γιατί). Η μεγαλύτερη έκπληξη είναι ότι το σημερινό Μαρακές έχει μεταμορφωθεί σε μια σύγχρονη εμπορική πόλη που παραμένει όμως μισή αφρικάνικη, μισή ευρωπαϊκή^ μισή παλιά, μισή νέα.
Η ιδανική μέρα για να φτάσετε στο Μαρακές είναι η Παρασκευή (σαν Κυριακή για τους μουσουλμάνους) που η πόλη είναι κάπως πιο ήσυχη και τα περισσότερα μαγαζάκια στα στενά σοκάκια των σουκ είναι κλειστά – έτσι θα προσανατολιστείτε πιο εύκολα. Περπατήστε κατά μήκος της λεωφόρου που οδηγεί ανατολικά από το τζαμί της Koutoubia και θα φανερωθεί μπροστά σας μια πελώρια υπαίθρια πλατεία σε σχήμα L, η Djemaa el-Fna. Περιτριγυρισμένη από cafe με μεγάλες ταράτσες και πανοραμική θέα, την ημέρα η πλατεία είναι μια μεγάλη λαϊκή αγορά φρούτων, λαχανικών και ξηρών καρπών που μετατρέπεται τη νύχτα σε πιάτσα διασκέδασης για τους Μαροκινούς και τους τουρίστες. Αφηγητές ιστοριών, γητευτές φιδιών, περίεργα ντυμένοι πωλητές νερού, λούστροι και χειρομάντες διασκεδάζουν τις χιλιάδες των επισκεπτών, ενώ δίπλα τους, μέσα σε σύννεφα καπνού, μικρά πλανόδια εστιατόρια προσφέρουν πιάτα με σαλιγκάρια (ας μην ξεχνάμε ότι το Μαρόκο ήταν γαλλική αποικία) και αρνίσια κεφαλάκια. Ούτε για χάρη της έρευνας δεν πείστηκα να τα δοκιμάσω, προτιμώντας ένα αρωματικό αμυγδαλωτό και ένα φρέσκο χυμό πορτοκαλιού. Πολλοί ποιητές έχουν αποπειραθεί να περιγράψουν τις μυρωδιές των κάρβουνων και την εξωτική ζωντάνια της Djemaa el-Fna, εγώ όμως πιστεύω ότι καλύτερα να κρίνετε μόνοι σας.
Shopping με ονομασία προέλευσης
Το Σάββατο είναι η μέρα των αγορών στο Μαρόκο. Χωθείτε με θάρρος λοιπόν στο λαβύρινθο των σουκ: σκεπαστά σοκάκια γεμάτα μικρομάγαζα που στην αρχή σου φαίνεται ότι πουλάνε τα πάντα, από παπούτσια μέχρι ζωντανές κότες^ σιγά σιγά όμως ανακαλύπτεις ότι υπάρχει μια μέθοδος ακόμα και στους μαροκινούς λαβύρινθους! Κάθε τμήμα του σουκ ειδικεύεται σε κάποιο υλικό, όπως το μέταλλο (κηροπήγια, φωτιστικά και μεγάλες κλειδαριές), το δέρμα (πολύχρωμες παντόφλες στολισμένες με χάνδρες, μυτερές babouches και ζώνες), το ύφασμα ( djellabas και μάλλινα κασκόλ) και το γυαλί (ποτήρια για το τσάι), ενώ σε ένα σημείο τα σοκάκια οδηγούν σε μια υπαίθρια πλατεία όπου οι γυναίκες πουλάνε όλων των ειδών τα καλάθια.
Τα σοκάκια της Μεδίνας δεν έχουν ονόματα, πινακίδες και σήματα και παρά το γεγονός ότι μια πυξίδα σίγουρα θα σας είναι χρήσιμη, νομίζω ότι ένας οδηγός θα διευκολύνει πολύ τη διαδικασία. Καλύτερο είναι να προσλάβετε κάποιον που θα σας προτείνει το ξενοδοχείο σας, πρέπει να γνωρίζετε όμως ότι οι οδηγοί συνεργάζονται τις περισσότερες φορές με καταστήματα που τους δίνουν προμήθειες. Αν πάλι δεν θέλετε, δεν έχετε παρά να εξερευνήσετε την περιοχή μόνοι σας. Οι μαγαζάτορες θα σας μιλήσουν και οι πλανόδιοι πωλητές θα σας ακολουθήσουν, όπως και τα μοτοποδήλατα και τα γαϊδούρια που πρέπει φυσικά να μάθετε να αποφεύγετε. Έτσι όμως (χωρίς χάρτες και οδηγούς) θα δείτε το πραγματικό Μαρακές και θα χαθείτε στους δρόμους που οδηγούν όλοι ανεξαιρέτως στη μεγάλη πλατεία της Djemaa el-Fna για ένα τσάι με μέντα στο Cafe Argana, το αγαπημένο του Jean Paul Gaultier.
Όσο θα είστε στη Μεδίνα πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφθείτε τους πλούσια διακοσμημένους τάφους των Saadian (βασιλική δυναστεία του Μαρακές) που ανακαλύφτηκαν το 1917 και έχουν ανακαινιστεί από τους Γάλλους. Είναι όλοι στραμμένοι προς την Ανατολή και τη Μέκκα και είναι καλυμμένοι με υπέροχα πλακάκια. Αξίζει επίσης να δείτε το διπλανό τζαμί που δεσπόζει στο Κάσμπαχ, μια από τις φτωχότερες περιοχές της πόλης. Εδώ, άντρες καθισμένοι έξω στους δρόμους ράβουν κελεμπίες με κουκούλες ενώ τα τυπικά mosharabi (προστατευτικά πλέγματα) επιτρέπουν στις γυναίκες να παρακολουθούν τους επισκέπτες χωρίς να φαίνονται.
Σε αντίθεση με την παλιά, η νέα πόλη του Μαρακές μεγαλώνει διαρκώς με ένα πλήθος Μαροκινών της μεσαίας τάξης να την επιλέγουν για τη μόνιμη κατοικία τους. Η συνοικία Γκελίζ στην καρδιά της νέας πόλης θεωρείται η καλύτερη και είναι γεμάτη καταστήματα, από μικρές boutique μέχρι shopping centres και γνωστές διεθνείς αλυσίδες. Εδώ, αντίθετα με τις τιμές των σουκ όπου το παζάρι είναι υποχρεωτικό, οι τιμές είναι ακατέβατες.
The riad empire
Για να διαλέξετε πού θα μείνετε στο Μαρακές πρέπει αναγκαστικά να αποφασίσετε αν θέλετε να συμμετέχετε πλήρως στον καθημερινό τρόπο ζωής της Μεδίνας ή να χρησιμοποιείτε το ξενοδοχείο σας σαν όαση για να ξεκουραστείτε από τις... εξωτικές εμπειρίες της ημέρας. Δώδεκα χρόνια πριν υπήρχαν μόνο 25 ριάντ, ενώ σήμερα έχετε στη διάθεση σας 500 που εκτελούν χρέη μικρών boutique ξενοδοχείων. Στη κατηγορία των ακριβότερων διαλέξτε να μείνετε στο La Sultana, κόσμημα της μαροκινής φιλοξενίας που στεγάζεται σε 4 παλιά αρχοντικά που έχουν ανακαινιστεί από τους Γάλλους ιδιοκτήτες με πολύ γούστο και στοργή ή σε ένα από τα 6 υπέροχα αναστηλωμένα Riads της εταιρείας Angsana τα οποία συμπεριλαμβάνουν θαυμάσια χαμάμ και Spa με το καλύτερο μασάζ της πόλης καθώς και εστιατόρια με Ταϊλανδέζικη και Μαροκινή κουζίνα. Το Riad Casa Lalla προσφέρει παραδοσιακή διαμονή σε πιο προσιτές τιμές και με καταπληκτικό γαλλικό φαγητό καθώς ο ιδιοκτήτης του είναι σεφ. Το Le Meridien N’Fis ανήκει στη συλλογή των πολυτελών ξενοδοχείων της εταιρείας Starwood και σας προσφέρει όλες τις απαραίτητες ανέσεις και τεχνολογίες καθώς και μια υπαίθρια θερμαινόμενη πισίνα, λίγα λεπτά με ταξί από την Μεδίνα. Αν θέλετε πολυτέλεια δεν έχετε παρά να μείνετε στο La Mamounia, το Art-Deco ξενοδοχείο και πρώην παλάτι που βρίσκεται στα σύνορα της παλιάς και της νέας πόλης και έχει φιλοξενήσει την Elizabeth Taylor, τον Winston Churchill και πρόσφατα την Naomi Campbell και την Nicole Kidman. Τέλος, αν θέλετε να ξεκουραστείτε σε απόσταση 30-45 λεπτών από την Μεδίνα και στο μέσο μιας φυτείας φοινικόδεντρων, μείνετε στο Dar Liqama όπου μπορείτε να παρακολουθήσετε μαθήματα μαροκινής μαγειρικής ή στο Le Palais Rhoul, όπου μπορείτε να μείνετε και σε σκηνή Βεδουίνων.
Μαρακές know how
ΠΟΥ ΝΑ ΜΕΙΝΕΤΕ
La Mamounia Avenue Bab Jdid Marrakech, 21224388600
Les Palais Rhoul Route des Fes, Gueliz, 21224329494
Le Meridien N’fis Avenue Mohamed VI, 21224339400, www.starwoodhotels.com
Dar Liqama La Palmeraie, www.luxurypropertyrentals.com, www.rhodeschoolofcuisine.com
La Sultana Rue De La Kasbah 403, 21224388008, www.lasultanamarrakech.com
Casa Lalla Rue Riad Zitoun Lakdime, Derb Jamaa16, 21224429757
Angsana Riads Collection Residence Ben Fateh, Rue Loubnane, Gueliz, 21224421979, www.angsana.com
