Aνερχόμενες γειτονιές, μπιστρό εποχής που ξαναγίνονται hip, φευγάτα after hours στέκια, ψαγμένα budget ξενοδοχεία, μυστικές διευθύνσεις των fashionistas. Λίγο πριν τις γιορτές, η Τίνα Μανδηλαρά περπατά όλη μέρα και όλη νύχτα στο Παρίσι του σήμερα παρέα με τους ντόπιους φίλους της και μας ανοίγει το black book της πόλης.
Διατηρώντας στο ακέραιο το μύθο του, το Παρίσι παραμένει, ακόμη και για τους ντόπιους, μια ανεξάντλητη εμπειρία: η κάποτε «βασίλισσα του κόσμου» –όπως αποκαλούσαν την πόλη το 19ο αιώνα– προσπαθεί τελευταία να συμφιλιώσει τη μεγαλοπρεπή, θαρρείς κολλημένη στο χρόνο, εικόνα της με τους πιο μοντέρνους ρυθμούς και την οικονομική κρίση. Ακόμη και ο τελευταίος Parigot θα βρει τον τρόπο να ζήσει σαν γνήσιος bon vivant στην ίδια του την πόλη: θα ανακαλύψει νέα μπαράκια στα πέριξ της Βαστίλης και της Όμπερκαμφ, θα μετακινηθεί πιο βόρεια, προς τα νέα στέκια της Μπελβίλ, και θα επιστρέψει στα θρυλικά παζάρια των Πορτ.
Το σίγουρο είναι ότι δεν θα εγκαταλείψει ποτέ το joie de vivre σε μια πόλη όπου η ομορφιά και η απόλαυση είναι τρόπος ζωής και όχι απλή λεπτομέρεια. Ας τον ακολουθήσουμε...
H trendy δεξιά όχθη
άγαλμα Maman της Louise Bourgois το οποίο είχε τοποθετηθεί στο πάρκο της Τuileries (© c.vrinas/www.digitalimages.gr)
Οι Γάλλοι δεν αγαπούν τα τουριστικά μέρη. Γι’ αυτό και βρίσκουν, ακόμη και στα πιο διάσημα από αυτά, μικρές γωνιές όπου θα μπορούν να απολαμβάνουν ανενόχλητοι το αγαπημένο τους menthe a l’eau ή plat du jour. Για παράδειγμα, η πλατεία με τις στοές δίπλα στο Λούβρο αναμετράται ιδανικά με το χρόνο: όμορφες τσαγερί, ρομαντικές μουσικές και ρετρό διαθέσεις. Ξεχωρίζει η γοητευτική και ρομαντική «Angelina» (226 Rue de Rivoli, +33142608200) με μια τεράστια λίστα τσαγιών, την καλύτερη chocolat chaud a l ancienne και μουσικές του Σοπέν. Ούτε κατά διάνοια δεν σας περνάει από το μυαλό ότι μόλις λίγα μέτρα πιο κάτω η Rue de Rivoli μεταμορφώνεται σε αυτόν τον πολύβουο δρόμο για χάζεμα στις βιτρίνες και φτηνά ψώνια. Για διάλειμμα από το (εξαντλητικό) shopping κατευθυνθείτε στο δρομάκι που χωρίζει τη Rivoli στα δύο και βρείτε το bar-restaurant με την ωραιότερη θέα στην πόλη, το οποίο προτιμούν οι απανταχού fashionistas, οι ντόπιοι και... η Κάρι Μπράντσο. Στο περίφημο «Kong» (1 Rue du Pont Neuf, +33140390900) είχε συναντήσει η Κάρι την πρώην σύζυγο του Αλεξάντρ Πετρόφσκι, με φόντο την αριστερή όχθη, τον Σηκουάνα και την υπέροχη Ποντ Νεφ. Από εδώ θα θαυμάσετε το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα στο Παρίσι και θα καταλάβετε γιατί η ομορφιά αυτής της πόλης γεννά τις πιο λυρικές διαθέσεις – για τις οποίες φημίζονταν ανέκαθεν οι Γάλλοι.
Παρόμοια λυρική διάθεση θα σας καταλάβει σαν στρίψετε χαμηλά στη Rivoli, προς το Μαρέ, όπου το θρόισμα των εφημερίδων και η μυρωδιά του καφέ ανακατεύονται ιδανικά με τους ψίθυρους από τις εναλλακτικές κοινότητες, οι οποίες συνωστίζονται στα μεσαιωνικά σοκάκια αυτής της πανέμορφης συνοικίας. Εδώ συναντιούνται οι γκέι και οι ορθόδοξοι Εβραίοι – γεγονός που αιτιολογεί και την ύπαρξη των θρυλικών φαλαφελάδικων «Chez Marianne» (2 Rue des Hospitalieres-Saint-Gervais, +33142721886) και «Chez Hannah» (54 Rue des Rosiers), τα οποία σερβίρουν το πιο γευστικό και υγιεινό «βρόμικο» στην πόλη. Ακριβώς στην καρδιά του Μαρέ, στη Vielle-du-Temples βρίσκει κάποιος τα πιο trendy cafes-bistrot («Les Petits Marseillais», «Les Philosophes», «L’Εtoile Μanquante», «Chez Richard») αλλά και τα καλύτερα μαγαζιά για ρούχα (Zadig & Voltaire, Maje, Miyake). Ειδικά στη γωνία Vieille-du-Temple και Sainte-Croix-de-la-Bretonnerie θα ανακαλύψετε ανεπανάληπτα fripes (έτσι αποκαλούν οι Γάλλοι τα vintage) στο Free ’p’ Star, που μένει ανοιχτό μέχρι και μετά τα μεσάνυχτα (!). Το μαγαζί σε κερδίζει ήδη από τη βιτρίνα, χάρη στη σουρεαλιστική της διακόσμηση, αλλά και με τη δυνατή μουσική και την πάρτι διάθεση των ιδιοκτητών – κυρίως όμως με τις τιμές (το υπόγειο είναι γεμάτο πάμφθηνα παλτά και faux γουναρικά).
Από τη Vieille-du-Temple αξίζει να ακολουθήσετε τη διαδρομή που έκαναν κάποτε οι Ναΐτες Ιππότες και να βγείτε (σε ακριβώς δέκα λεπτά με τα πόδια) στην παραμυθένια Place des Vosges με τις αψιδωτές στοές. Ακριβώς δίπλα στην πεζοδρομημένη πλατεία με τις μανόλιες υπάρχει μια μικρότερη, θαρρείς βγαλμένη από κινηματογραφική ταινία. Εδώ δεσπόζει το περίφημο μπιστρό «Chez Jannou» (2 Rue Roger Verlomme, +330142722841), ένα από τα πιο πολυσύχναστα του Παρισιού, με καταπληκτικό συνδυασμό γεύσεων (ακαταμάχητα entrecote και ratatouille) και τιμών. Ενδεχομένως να περιμένετε όρθιοι για τραπέζι πίνοντας ένα kir στον πεζόδρομο, αλλά η αναμονή συνιστά μέρος της τελετουργίας του γοητευτικού αυτού μπιστρό. Μια αξιόλογη επιλογή διαμονής, αν θέλετε να νιώσετε αυτό το ιδιαίτερο feeling της περιοχής, είναι το «Hostellerie du Marais» (30 Rue de Turenne, +330142727347), το οποίο απέχει μόλις λίγα μέτρα απο το «Chez Jannou». Πρόκειται για ένα κτίριο του 17ου αιώνα που έχει μετατραπεί σε μικρό ξενοδοχεία με πρόσφατα ανακαινισμένα δωμάτια και καλές τιμές. Πιο πολυτελές και design το Hotel Gabriel (www.gabrielparismarais.com). Μην ξεχάσετε επιστρέφοντας στο ξενοδοχείο να προμηθευτείτε ιταλικό παγωτό από τις τζελατερίες.
H κλασική αριστερή όχθη
Αφήνοντας πίσω το Μαρέ και κατηφορίζοντας προς τον Σηκουάνα, θα βρεθείτε στην πιο όμορφη, κατά τη γνώμη μας, γωνιά της πόλης, το Ιλ Σεν Λουί. Στο ιστορικό γωνιακό «Berthillon» μπορείτε να απολαύσετε το ομώνυμο, αγαπημένο παγωτό των Γάλλων σε ένα cafe που προσφέρει καταπληκτική θέα και παλιό, αριστοκρατικό σέρβις – με τον τρόπο που μόνο οι Γάλλοι γνωρίζουν. Αρκεί να διασχίσετε από εκεί τη γέφυρα, για να βρεθείτε στο Ιλ ντε λα Σιτέ, που φιλοξενεί την Παναγία των Παρισίων. Η υπερήφανη Notre Dame «συμφιλιώνει» τις φυλές της αριστερής και της δεξιάς όχθης φέρνοντας στο νου ταινίες από το παρελθόν. Για παράδειγμα, ακριβώς απέναντί της, στην αριστερή όχθη, στις «παρυφές» του Σεν Μισέλ, βρίσκεται το πάρκο όπου περιδιάβαιναν ο Ιθαν Χοκ και η Ζιλί Ντελπί στο «Πριν το Ηλιοβασίλεμα». Δίπλα βρίσκεται η τσαγερί-μπιστρό με το χαρακτηριστικά σουρεαλιστικό όνομα «La Fourmi Ailee» –ελληνιστί «το ιπτάμενο μυρμήγκι»– (8 Rue du Fouarre, +33143294099). Στους τοίχους ξεχωρίζουν μια σειρά από βιβλιοθήκες γεμάτες με κλασικά βιβλία, ενώ η υποβλητική μουσική αποτελεί το ιδανικό συμπλήρωμα της παραμυθένιας ατμόσφαιρας του «μυρμηγκιού»: μαριονέτες και υπερμεγέθεις πεταλούδες κρέμονται στις γωνίες και το πιο γευστικό τσάι τριαντάφυλλο προσγειώνεται την κατάλληλη ώρα στο ξύλινο τραπέζι σου. Αν το συμπληρώσετε με μια μηλόπιτα, θα καταλάβετε γιατί ο Προυστ έγραψε το τεράστιο έπος του δαγκώνοντας απλώς μια μαντλέν.
Ζήστε λοιπόν το παριζιάνικο παραμύθι σας και συνεχίστε να νιώθετε σαν άλλη Αλίκη στη Χώρα των (γαλλικών) Θαυμάτων, όταν βγείτε από το «μυρμήγκι» για να περπατήσετε παράλληλα με το ποτάμι, στην αριστερή όχθη, προς τη Rue des Fosses-Saint Bernard. Η διαδρομή θα σας οδηγήσει στη γωνία όπου στεγάζεται το επιβλητικό μεγαθήριο της Ζαχά Χαντίτ, το Ινστιτούτο του Αραβικού Κόσμου, το οποίο μοιάζει να βγάζει υπερήφανο τη μοντέρνα του γλώσσα στον παρισινό κλασικισμό. Ανηφορίστε το δρομάκι που ξεκινά από το Ινστιτούτο και βγάζει στο ονειρικό Τζαμί του Παρισιού (2 bis Place du Puits-de-l’Ermite), όπου τα παραμύθια της Χαλιμάς συναντούν την πιο νωχελική αυλή της πόλης: εδώ μπορείτε να προτιμήσετε το πανέμορφο αίθριο, όπου σερβίρονται τα ανατολίτικα γλυκά, ή να ξαπλώσετε σε κάποιον από τους καναπέδες που βρίσκονται στο δαιδαλώδες εσωτερικό του πίνοντας ζεστό και αρωματικό the a la menthe. Όταν βγείτε από αυτό το ανατολίτικο ταξίδι στο χρόνο, μην αφήσετε τον εαυτό σας να επιστρέψει κατευθείαν στα εγκόσμια, αλλά χωθείτε στον πανέμορφο Βοτανικό Κήπο, ακριβώς στα σύνορα του 5ου και του 13ου διαμερίσματος.
Δεν θα πιστεύετε στα μάτια σας: οι πλέον περίοπτοι κήποι, ένας ολόκληρος ζωολογικός κήπος και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας είναι μόνο λίγα από αυτά που μπορεί να βρει κάποιος στο απέραντο εσωτερικό του – υπάρχει ακόμη και χαμάμ! Η μία από τις εξόδους των κήπων οδηγεί κατευθείαν στην περιβόητη Rue Mouffetard –την παριζιάνικη Πλάκα με άλλα λόγια. Από κει και πέρα τα υπόλοιπα είναι γνωστά: αφήνοντας αυτήν τη μικρή συνοικία, θα βγείτε περπατώντας στα γνωστά τουριστικά και άλλοτε μπαρουτοκαπνισμένα βουλεβάρτα του Σεν Μισέλ ή στους πιο χλιδάτους δρόμους του Σεν Ζερμέν (σημειώστε το ατμοσφαιρικό ξενοδοχείο La Bellechasse δια χειρός Christian Lacroiχ). Αν, πάντως, ανήκετε σε αυτούς που επιμένουν στο κλασικό Παρίσι και θέλουν να αγναντεύουν τις μεγάλες λεωφόρους και να βλέπουν τον Πύργο του Άιφελ, υπάρχει ένα ξενοδοχείο με φτηνά δωμάτια και θέα στο ολόφωτο σήμα κατατεθέν της πόλης. Έχει πρόσφατα ανακαινιστεί και φέρει ιδιαίτερη ιστορία: τα κομψά δωμάτια του «Hotel Eber Mars» (117 Av. La Bourdonnais, +33147054230) κοσμούνται από αυθεντικά έργα τέχνης, καθώς ο πρώτος ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου τύγχανε να είναι σπουδαίος γλύπτης και αρτίστας. Μάλιστα, τα περισσότερα από τα έργα που στόλιζαν παλιότερα τους διάδρομους έχουν δωριστεί στο Μusee d’Orsay.
Όσοι, από την άλλη, επιμένουν να ζήσουν παρισινές περιπέτειες, πρέπει οπωσδήποτε να πάρουν το μετρό και να διαβούν το κατώφλι του αγαπημένου μπιστρό κάθε Παριζιάνου που σέβεται τον γκουρμέ εαυτό του. Μιλάμε για το «Les Tontons» (73 Rue Brancion). Παραδοσιακό μπιστρό –σκέτη φαντασίωση γαλλικού μπιστρό δηλαδή–, που μετράει σχεδόν έναν αιώνα ιστορίας, με τα καλύτερα ταρτάρ στην πόλη (στο μενού θα μετρήσετε πάνω από τριάντα!) και πόστερ στους τοίχους που συνοψίζουν τη θρυλική ιστορία του μέρους (με αφιερώσεις από τον καιρό του πολέμου και γνήσιες αφίσες από ταινίες του ’30). Η μυσταγωγία ενισχύεται από τα υπέροχα κόκκινα κρασιά και τα πιάτα, όπως για παράδειγμα το άλογο με μέλι. Το καλύτερο απ’ όλα, βέβαια, είναι οι τιμές: σε ένα αντίστοιχο μπιστρό στην Ελλάδα θα αφήνατε μια μικρή περιουσία, ενώ εδώ δεν πληρώνετε πάνω από 25 ευρώ το άτομο). Αντίστοιχου χαρακτήρα είναι και το θρυλικό «Le Tambour» (41 Rue Montmartre, +33142330690), κρυμμένο σε έναν παράδρομο πίσω από την κεντρική αγορά (Les Halles), ανάμεσα στις βιοτεχνίες και στους εναπομείναντες παράνομους οίκους ανοχής. Εκεί θα βρείτε σκληροπυρηνική γαλλική γαστρονομία, confit de canard, ταρτάρ, χύμα καλό κρασί, ικανοποιητικές τιμές και τεράστιες μερίδες. Όσο για τα υπόλοιπα που συνοδεύουν το μαγαζί, θα τα διηγείστε για καιρό: γεμίζει με τους απανταχού ξενύχτηδες και διάφορους περίεργους τύπους, καθώς μένει ανοιχτό μέχρι την ανατολή του ηλίου.
Φροντίζει δε να μοιράσει «φρέσκες» εφημερίδες κατευθείαν από το τυπογραφείο (στις 5 το πρωί), ενώ διαθέτει την πιο απρόσμενη διακόσμηση (ένα άγαλμα του Στάλιν συναντά την προτομή του Σωκράτη και μια πινακίδα από το Gare d’Austerlitz παλιά πολεμικά συμπράγκαλα). Καλύτερα όλων, πάντως, είναι τα γκαρσόνια: ο Ντενί με την παχιά μουστάκα και το τρομερό χιούμορ έχει να σου πει ανεπανάληπτα ανέκδοτα με το γνωστό, μπρουτάλ χιούμορ των Γάλλων (έστω και σε σπαστά αγγλικά).
Κανάλι Σεν Μαρτέν, Βαστίλη, Μπελβίλ: το Παρίσι των bobos
Αν αναζητάτε πιο νεανικές γαλλόφατσες, οι πιο τρέντι από αυτές βολτάρουν στα στενά του διαβολικού τριγώνου της νυχτερινής ζωής: κανάλι Σεν Μαρτέν, Βαστίλη, Όμπερκαμφ. Εδώ έχει «μετοικίσει» και ο παρισινός εναλλακτικός νεαρόκοσμος των εικαστικών, της υποκριτικής, του χορού και των υπόλοιπων τεχνών σε μερικά από τα πιο πολυσύχναστα και ξακουστά μπαράκια. Ειδικά γύρω από το κανάλι Σεν Μαρτέν –όπου έριχνε τα βοτσαλάκια της η Αμελί στη σκηνή της ομώνυμης μετα-ρομαντικής ταινίας– ανοίγουν διαρκώς νέα μικρά στέκια και μοντέρνες, εναλλακτικές παριζιάνικες ταβέρνες σε πολύ καλές τιμές. Το πιο διάσημο σήμερα είναι το «Chez Prune» (36 Rue Beaurepaire, Quai de Valmy, +33142413047) με hype ατμόσφαιρα και υπέροχα, τεράστια σάντουιτς. Εδώ ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια καινούργια μπιστρό αλλά κι εστιατόρια με ιδιαίτερη αδυναμία στις έθνικ κουζίνες. Τα πιάτα των πρώην αποικιών γίνονται τώρα η νέα τάση, με τα κογκολέζικα στέκια να κρατούν τα σκήπτρα. Καλλιτέχνες, μποέμ κι εναλλακτικοί τύποι απαρτίζουν την πλειονότητα του πλήθους στην περιοχή. Τέτοιους θα συναντήσετε οπωσδήποτε στο «Cafe des Anges» – που φέρνει πολύ στο cafe της Αμελί. Στο εσωτερικό του δεσπόζει το τεράστιο ρολόι στον τοίχο και το επίσης τεράστιο μπέργκερ αλά γαλλικά (66 Rue de la Roquette, +330147000063). Ιδανική πάντως περιοχή για τους απανταχού bobos (bourgeois-boheme) είναι η αναπτυσσόμενη πολυπολιτισμική Μπελβίλ, που αποκτά ολοένα και πιο καλλιτεχνικό χαρακτήρα: οι γκρίζοι τοίχοι αυτής της αλλοτινής αφρικανικής συνοικίας καλύπτονται βαθμιαία από πολύχρωμα γκράφιτι και τα εγκαταλειμμένα σπίτια μετατρέπονται σε αυτοσχέδια λοφτ και καταλήψεις καλλιτεχνών. Παρόλα αυτά, τα μαγαζιά διατηρούν τον αυθεντικό χαρακτήρα τους, όπως το πατσατζίδικο «Le Baratin» (3 Rue Jouye-Rouve, +33143493970): μοσχαρίσιος πατσάς με κεφαλάκια και τεράστιος κατάλογος κρασιών – και όλα αυτά με το ζόρι θα σας κοστίσουν 15 ευρώ. Η ατμόσφαιρα θυμίζει όσα είχε ζήσει κάποτε από κοντά ο Χένρι Μίλερ, ο οποίος έγραφε ότι «φτάνει πια με τους καθεδρικούς ναούς, τις πλατείες και τα θηριοτροφεία» του Παρισιού. Τότε δεν θα μπορούσε καν να φανταστεί πόσο πολύ θα γούσταρε αυτήν μοντέρνα πνοή που φυσάει πια πάνω από την πόλη μεταμορφώνοντας τη γερασμένη κυρία σε ανάλαφρη κορασίδα. Είναι γνωστό πως τη σύζυγο μπορεί να τη βαρεθείς, την ερωμένη ποτέ. και το Παρίσι αναμφισβήτητα παραμένει η αιώνια ερωμένη.
