Νότια Εύβοια

Απάτητες παραλίες, μυστηριώδη Δρακόσπιτα, το δριμύ τοπίο των έρημων χωριών του Κάβο Ντόρο, η φθίνουσα λίμνη Δύστος... Η Άρτεμις Τζίτζη τριγυρίζει χωρίς σαφή προορισμό και χωρίς χρονοδιάγραμμα.

ΓΡΑΦΕΙ: ΑΡΤΕΜΙΣ ΤΖΙΤΖΗ 30 Ιουλίου , 2011

Μπάνιο στις φυσικές πισίνες, σε ένα από τα ωραιότερα φαράγγια της Ελλάδας, αυτό του Δημοσάρη

Οι συναρπαστικές φωτογραφίες με μοναχικές, πανέμορφες παραλίες, που μας έδειξε πρωί-πρωί ένας φίλος ψαροντουφεκάς καθώς πίναμε καφέ στην παραλία της Ερέτριας, μια κουβέντα για το μυστήριο των Δρακόσπιτων και άλλη μια για τα ανεμοδαρμένα χωριά του Κάβο Ντόρο ήταν αρκετές για να ξεκινήσουμε αμέσως για Νότια Εύβοια. Πήραμε ένα χάρτη από το περίπτερο και φύγαμε έτσι. με τα ρούχα που φοράγαμε και με τα σλίπινγκ μπαγκ που πάντα βρίσκονται στο αυτοκίνητο.

ΛΙΜΝΗ ΔΥΣΤΟΣ - ΠΟΡΤΟ ΜΠΟΥΦΑΛΟ

λάθοντας χερίσια ζυμαρικά – εδώ τα λένε γκόγκλιες. Θα τις απολαύσετε σε πολλά εστιατόρια και ταβέρνες της περιοχής

Στη Δύστο ούτε που είχαμε σκεφτεί να πάμε. Απλώς είδαμε την ταμπέλα πηγαίνοντας προς Κάρυστο και στρίψαμε.

Ο σπουδαίος υγρότοπος έχει χάσει τα νερά του –τα πήραν για βιομηχανική χρήση–, και φυσικά τα πουλιά του και τα ψάρια του. Λίγο μετά φάνηκε το Πόρτο Μπούφαλο στο βάθος, προστατευμένο και υπέροχο. Απαλή ακτογραμμή, λίγα λευκά σπίτια, ακρογιαλιά με βοτσαλάκια και πρασινογάλαζα νερά. Στο ταβερνάκι «Ακρογιάλι» ο Νίκος Χασάπης είναι cult περίπτωση – μπορεί να σας ρωτήσει «τι θέλετε εδώ μεσημεριάτικα», αλλά θα σας σερβίρει καταπληκτικό φαγητό. Το σούρουπο και τα δύο καραφάκια ούζο μας πείθουν να μείνουμε στον ξενώνα «Το Σπίτι της Χαράς». Την επόμενη ημέρα ξεκινάμε με γερό πρωινό – έχουμε δρόμο μπροστά μας.

ΖΑΡΑΚΕΣ - ΑΛΜΥΡΟΠΟΤΑΜΟΣ - ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

Χρειάζεται καλό εξοπλισμό και αντοχή η διαδρομή στο φαράγγι του Δημοσάρη, όμως θα τη θυμάστε για πάντα

Ο κεντρικός δρόμος μας δημιουργεί δίλημμα. Αργυρό ή Ζάρακες; Διαλέγουμε τους Ζάρακες λόγω... περίεργου ονόματος. Ύστερα από 4-5 χλμ. κατηφορικό δρόμο φθάνουμε στη γλυκύτατη παραλία: ένας μικρός κόλπος στο Αιγαίο, με νερά που θυμίζουν πισίνα. Ένας χοντρός κύριος που λιάζεται ευτυχισμένος δίπλα μάς δίνει την πληροφορία: «Για φαγητό να πάτε στην ταβέρνα του Ντούρα, στον Άγιο Δημήτριο». Προσπερνάμε λοιπόν τον Αλμυροπόταμο, με την ψιλή άμμο και τους ευκάλυπτους που ρίχνουν σκιά σε σκηνές, τροχόσπιτα και ανθρώπους που ψήνουν παϊδάκια και φτάνουμε στο λιμανάκι του Αγίου Δημήτριου, όπου η ταβέρνα του Ντούρα μας περιμένει με τα τραπέζια στρωμένα κάτω από τη μουριά. Πιάνουμε κουβέντα με τον ιδιοκτήτη κ. Παναγιώτη Θεοδώρου. «Εγώ είμαι Αρβανίτης, αλλά η γυναίκα μου είναι Σαρακατσάνα κι έτσι το φαγητό στην ταβέρνα είναι μισό μισό», μας λέει. Γυρίζουμε στον Αλμυροπόταμο, στρώνουμε τα σλίπινγκ μπαγκ και κοιμόμαστε σαν πουλάκια.

ΛΙΜΝΙΩΝΑΣ - ΔΡΑΚΟΣΠΙΤΑ - ΣΤΥΡΑ

Η περαντζάδα με τα ταβερνάκια στα Στύρα

Ξυπνάμε με τον ήλιο που σηκώνεται κόκκινος μέσα από τη θάλασσα. Βγαίνουμε ξανά στον κεντρικό Χαλκίδας-Καρύστου με προορισμό τα Δρακόσπιτα. Η ταμπέλα «Μεσοχώρια» μας αλλάζει πορεία. Οδηγούμε μέσα από τα αρβανιτοχώρια: σεμνά, χωρίς την έπαρση του «τουριστικά αναπτυγμένου», με ευγενικούς, αξιοπρεπείς ανθρώπους. Γραφικά δεν τα λες. Η χαμηλόφωνη ύπαρξή τους με την ήπια φύση τους (θάμνοι, λιγνά δέντρα) παραχωρούν τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον άνθρωπο. Στρίβοντας μετά τους Τσακαίους, εντυπωσιαζόμαστε. Ένας πολύ μικρός όρμος με πέτρινα παλιά σπίτια και παραλία με λευκή άμμο και θαλασσινές σπηλιές. Κολυμπώντας ανακαλύπτουμε τη διπλανή παραλία, τον Λιμνιώνα, μεγαλύτερη, με άσπρη άμμο. Τρώμε στην ταβέρνα του Γιώργου και γυρίζουμε προς τα πίσω, προς τα Δρακόσπιτα, με οδηγό τις ταμπέλες για Στύρα. Ύστερα από 3-4 χλμ. χωματόδρομο, αφήνουμε το αμάξι και ακολουθούμε τα κόκκινα ορειβατικά σημάδια σε ένα μονοπάτι ανηφορικό όσο δεν λέγεται.

Το λιμανάκι του Αλμυροποτάμου με την ομώνυμη παραλία

Είκοσι λεπτά μετά τα βλέπουμε: τρία δρακόσπιτα μέσα στην ερημιά. Αισθανόμαστε σαν τον Κολόμβο κι επαναλαμβάνουμε τις χιλιοειπωμένες ερωτήσεις: ποιοι, πώς, γιατί τα έφτιαξαν; Αλλά αυτά δεν δείχνουν διάθεση για εξομολογήσεις. Λίγο προτού πάθουμε θερμοπληξία, ανακαλύπτουμε στα Στύρα τον παράδεισό μας: ένα καφενεδάκι με τραπεζάκια κάτω από τη μουριά! Φεύγοντας περνάμε από το Παραδείσι (πλατάνια, δροσιά, ρεματιές) και το Πόθι (ορεινό και μέσα στο πράσινο) και καθώς σουρουπώνει σιγά-σιγά κατηφορίζουμε στην παραλία των Καλλιανών, όπου το ποτάμι που κατεβαίνει από το φαράγγι του Δημοσάρη χύνεται μέσα στη θάλασσα σχηματίζοντας μια ρηχή λιμνούλα. Στην άκρη μια ταμπέλα που γράφει «Delivery στην παραλία - Ταβέρνα Μπάρμπα Μήτσος». Χλιδή! Γίδα κοκκινιστή, παπουτσάκια και γλυκό του κουταλιού. Δείπνο αξέχαστο, με δανεικό φως από τη λάμπα θυέλλης των διπλανών.

ΔΗΜΟΣΑΡΗΣ - ΚΑΒΟ ΝΤΟΡΟ - ΠΟΤΑΜΙ

Φρέσκο κατσικίσιο βούτυρο με ζυμωτό ψωμί

Την άλλη ημέρα ξυπνάμε σε μια εκστατική ευφορία. Βουτάμε στα κύματα που έρχονται θυμωμένα απ’ το μελτέμι και ξαναβγαίνουμε στον κεντρικό δρόμο, προς Λενοσαίους, την πύλη για το φαράγγι του Δημοσάρη που ένωνε παλιά τα χωριά του Κάβο Ντόρο με την Κάρυστο. Στο τέλος του οικισμού, το μονοπάτι ανηφορίζει μέσα στο δάσος. Το (ανύπαρκτο) πρόγραμμά μας δεν προβλέπει να το διασχίσουμε, έτσι ξεκινάμε για τα χωριά του Κάβο Ντόρο.

Το λιμάνι της Καρύστου

Βγαίνοντας από το Αγαθό, το Αιγαίο απλώνεται μπροστά μας. Γύρω μας το ανεμοδαρμένο τοπίο του Καφηρέα, με πουρνάρια, αγκάθια και σπάρτα, όπου κι αν κοιτάξεις. Γύρω μας διπλές και τριπλές σειρές βουνών που ανοίγουν κάπου κάπου με πλατάνια και νερά που τρέχουν απ’ τα βράχια. Χωριά άδεια, πέτρινα σπίτια που καταρρέουν. Κοντά στο χωριό Σχίζαλη, οι ανεμογεννήτριες του αιολικού πάρκου εποπτεύουν αυστηρά το πέλαγος. Στα Πρινιά συναντάμε τον πρώτο άνθρωπο. «Πηγαίνουμε στο Κάβο Ντόρο», του ανακοινώνουμε υπερήφανα. «Με αυτό το αυτοκίνητο δεν θα φτάσετε ποτέ. Αν πάθετε τίποτα, εγώ φεύγω σε λίγο και κανείς δεν θα σας βοηθήσει». Μας έπεισε. Κάποια στιγμή, μπαίνουμε σε άσφαλτο. Προσωρινή ευτυχία, αφού εδώ και 2,5 ώρες νιώθουμε σαν να μας έβαλαν στο μίξερ. Μια μεγάλη στροφή μας φέρνει στην Αμυγδαλιά, το διοικητικό κέντρο των χωριών του Καφηρέα.

Εικόνες όπως αυτή θα συναντήσετε στις περισσότερες αγαπημένες παραλίες των κατασκηνωτών στη Νότια Εύβοια

Δεν μπορεί, εδώ θα έχει παγωμένο καφέ! Και ναι, ένα καφενεδάκι με τρεις ανθρώπους που κουβεντιάζουν. Ξαναπιάνουμε τον κεντρικό δρόμο και μπαινοβγαίνουμε σε χωριά: Ζαχαριά, Θύμιο, Καψουριό, Κόμιτο, Αντιάς – έχουμε καταληφθεί από τη «μέθη του δρομέα». Ο χωματόδρομος τελειώνει. Περάσαμε τα χωριά του Καφηρέα με ένα Twigo. Αλληλοσυγχαιρόμαστε με ενθουσιασμό. Στρίβουμε για Ποτάμι και ύστερα από 6 χλμ. φιδογυριστού χωματόδρομου αναφωνούμε: «Θάλαττα, θάλαττα». Μια τεράστια παραλία ανάμεσα στις πλαγιές, ένα ποτάμι που φθάνει στη θάλασσα με χήνες που πλατσουρίζουν, σκηνές και καντίνες. Ορμάμε στα κύματα και κολυμπάμε μέχρι να βγει το φεγγάρι. Πανευτυχείς, νοικιάζουμε δωμάτια και κοιμόμαστε ξεροί.

ΠΛΑΤΑΝΙΣΤΟΣ -
ΠΑΝΩΧΩΡΙ - ΚΑΡΥΣΤΟΣ

Μάγεψε το φακό του φωτογράφου η ορτανσία στις αυλές πολλών σπιτιών

Μαστρογιαναίικα, Πηδουλέικα, ήσυχα χωριά, χωρίς κάτι το ιδιαίτερο. Στο Πανωχώρι τα πράγματα αλλάζουν: ένα φαράγγι με πέτρινο γεφύρι και από κάτω ένας παλιός νερόμυλος. Ο δήμος έχει φτιάξει τσιμεντένια πεζούλια για να κοιτάζεις το νερό να πέφτει από γούρνα σε γούρνα – σαν μικροί καταρράκτες. Αποφασίζουμε να μείνουμε εκεί. Ένα ζευγάρι Ιρλανδών, κοκκινομάλληδες και τσουρουφλισμένοι από τον ήλιο, στρώνουν ήδη τα σλίπινγκ μπαγκ για το βράδυ. Μόλις χάνεται το φως, ένα σκοτάδι, όπως αυτό που υπήρχε προτού πει ο Θεός «γεννηθήτω φως», καλύπτει τα πάντα. Κάποιος θυμάται πως οι Ιρλανδοί είναι Κέλτες, πως οι Κέλτες λάτρευαν τα δέντρα κι έκαναν ανθρωποθυσίες.

Πώς να ερμηνεύσει κάποιος τα Δρακόσπιτα; Απλώς τα θαυμάζει!

Τους κοιτάζουμε ύποπτα, αλλά αυτοί διαβάζουν με ατομικό φακουδάκι. Περνάμε υπέροχα λέγοντας ιστορίες για φαντάσματα και Δρυίδες με χρυσό δρεπάνι. Το άλλο πρωί ξυπνάμε βλέποντας τους αγουροξυπνημένους Ιρλανδούς να βάζουν γιαούρτι στην καμένη πλάτη τους. Σκέτη απομυθοποίηση οι Κέλτες τελικά. Στο δρόμο για την Κάρυστο βουτάμε στα παγωμένα νερά ενός καταρράκτη που πέφτει αφρίζοντας σε μια όμορφη γούρνα. Και μετά σου λέει εξωτικοί προορισμοί...

Προσπερνάμε την Κάρυστο, το Μαρμάρι και τα Στύρα και σταματάμε στο Ρεούζι για να φάμε στον «Μητσάκο» προβατίνα κοκκινιστή, παϊδάκια και κόκορα με γκόγλιες. Πίσω στην Ερέτρια, δεν αντέχουμε να κοιμηθούμε στο σπίτι. Ξαπλώνουμε στα σλίπινγκ μπαγκ, βλέποντας απέναντι τα φώτα του Ωρωπού.