Από την κοιλάδα του Καρπενησιώτη έως τη λίμνη Κρεμαστών, η Ιωάννα Γκομούζα ακολούθησε τα ποτάμια της Ευρυτανίας, τσεκάροντας αγαπημένα χωριά, νέα στέκια αλλά και βουνίσιες διαδρομές πέρα από τα κλασικά.
Δεν ξέρω πόσοι προορισμοί έχουν τα φόντα να γράφουν με τόσο ενδιαφέρον στο ταξιδιωτικό λεξικό κάθε εποχή. Ίσως γι’ αυτό το Καρπενήσι να έχει γίνει σταθερή αξία για όσους αποζητούν να «(απο)γειωθούν» με τη φύση. Έτσι ξεκινήσαμε κι εμείς αυτό το οδοιπορικό, από την κλασική διαδρομή δίπλα στον Καρπενησιώτη ποταμό. Φτάνοντας στον Προυσό, όμως, δεν κάναμε αναστροφή από την πεπατημένη. Κάτι οι βουνοπλαγιές της Χελιδόνας, κάτι οι δρόμοι που ασφαλτοστρώθηκαν τα τελευταία χρόνια, είπαμε να κυκλώσουμε το βουνό οδηγώντας προς τη λίμνη Κρεμαστών, τη σιωπηλή Βίνιανη και τα γοητευτικά Φιδάκια. Και είναι ζήτημα αν συναντήσαμε μια χούφτα αυτοκίνητα σε αυτό το κομμάτι...
Ακολουθώντας τον Καρπενησιώτη
Την τελευταία πενταετία στην περιοχή έβρεξε... καταλύματα. Οικογενειακά αγροκτήματα στην ποταμιά, μικρά σικ ξενοδοχεία στο Βουτύρο, αλλά και σε χωριά που δεν θα σκεφτόσουν να επισκεφθείς, όπως ο Άγιος Νικόλαος και η Μυρίκη. Μέχρι και ο Προυσός απέκτησε ξενώνα. Εν μέσω κρίσης δεν γίνεται να μην αναρωτηθείς πώς θα υποστηριχτεί όλο αυτό το δυναμικό. «Ήρθε η ώρα που η σχέση ποιότητας-τιμής θα πρυτανεύσει στη συνείδηση του επισκέπτη», μου έλεγε ο Νίκος Τσιάκας, ο άνθρωπος πίσω από το πρόσφατης εσοδείας «Kastanea House & Bar» στον ανερχόμενο Άγιο Νικόλαο. Αραχτή στο πριβέ μπαρ του, νιώθω ότι αξίζει να σκαρώσεις μια εκδρομή έστω και μόνο για να ξεκουραστείς σε αυτό το ντιζαϊνάτο κουκούλι. Να σεργιανίσεις στον οικισμό –δεν μας ιντριγκάρει αρχιτεκτονικά, αλλά στο βάθος του κάδρου προβάλλει επιβλητικό το Βελούχι–, να καθίσεις στο ρουστίκ καφενεδάκι στην πλατεία, να «χαθείς» στο καστανοδάσος. Κάπως έτσι δεν ανακαλύψαμε και τη γειτονική Μυρίκη, κοντά στο Καρπενήσι, σκαρφαλωμένη στα 1.200 μέτρα υψόμετρο; Στα πέτρινα σπίτια του χωριού λιγοστά τα τζάκια που καπνίζουν, όμως οι δύο ξενώνες στο λιβάδι, ένα χιλιόμετρο πριν από τον οικισμό, φαντάζουν σαν ονειροπαγίδες αν σας αρέσει να ξυπνάτε μες στα έλατα και να καμαρώνετε σαν από αεροπλάνο την πόλη με το Βελούχι αντίκρυ σας...
Κατηφορίζοντας τη γλυκιά κοιλάδα του Καρπενησιώτη προς τον Προυσό, ανάμεσα στις δασωμένες πλαγιές της Χελιδόνας και της Καλιακούδας, νιώθουμε το μεγαλείο της φύσης να μας κατακλύζει. Σταδιακά οι ορθοπλαγιές μάς αγκαλιάζουν όλο και πιο «σφιχτά», σχεδόν αγγίζουμε το ποτάμι όταν περνάμε κάτω από το λαξεμένο βράχο στο Κλειδί, και φτάνοντας στα Διπόταμα, αντικρίζουμε τον Καρπενησιώτη να σμίγει με τον Κρικελλοπόταμο στα νερά του Τρικεριώτη. Στη διαδρομή αυτήν, όμως, κάναμε πολλές και αγαπημένες στάσεις: το πρωινό μες στην ομίχλη στα γεφυράκια του Κεφαλόβρυσου, στο ιστορικό σχολείο-μουσείο των Κορυσχάδων, στο αρχοντικό Παλαιό Μικρό Χωριό, στο πάρκο δραστηριοτήτων-καφέ «Saloon».
Ανηφορίζοντας τα καλντερίμια στο πετρόκτιστο Μεγάλο Χωριό, λιμπιστήκαμε το γαλακτομπούρεκο του Καρβέλη, πέρα από το παλαιό καφενεδάκι – σερβίρεται και στο σύγχρονο προσεγμένο στέκι που άνοιξε ο υιός Καρβέλης, ό,τι πρέπει για χουχούλιασμα δίπλα στο τζάκι με φόντο τη ρεματιά και τις ανταριασμένες πλαγιές. Από πέρυσι οι ντόπιοι τιμούν δεόντως και το ζεστό cafe-bar «Evilion Village» έξω από το Καρπενήσι.
Οι εκπλήξεις του Προυσού
Με την πρώτη ματιά Προυσός σημαίνει «λαϊκό προσκύνημα». Σφηνωμένο σαν αετοφωλιά στο χείλος ενός κατακόρυφου βράχου, το ιστορικό μοναστήρι, το οποίο σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε το 12ο αιώνα για να στεγάσει μια εικόνα της Παναγίας, τραβά σαν μαγνήτης τα πούλμαν. Αν ψήνεσαι για περπατήματα και γκουρμεδιές, βέβαια, ο «θησαυρός» σου βρίσκεται πίσω από το χωριό. Είκοσι λεπτά πεζοπορίας και φτάσαμε στη Μαύρη Σπηλιά, ένα καταπράσινο φαράγγι με το σάουντρακ των νερών και τους καταρράκτες να μας συντροφεύουν σε κάθε βήμα. Μιλώντας με τον δημοτικό σύμβουλο Γεράσιμο Παλαιό, πάντως, μας άνοιξε η όρεξη και για άλλες διαδρομές. Στο γειτονικό Τόρνο έχουν σηματοδοτηθεί επτά μονοπάτια που... σερφάρουν μέσα από δασωμένες ρεματιές, πέτρινα γεφύρια και παλιούς νερόμυλους. Είχαμε, όμως, άλλα πλάνα. Σταματήσαμε στο Αλλαντοποιείο του Στρεμμένου για προμήθειες, όπου απολαύσαμε μια ποικιλία αλλαντικών και τις κρεσεντίνες που ψήνουν στην αυλή, μες στη ρεματιά του Προυσιώτη, και φύγαμε για άλλες εμπειρίες.
Προς τη γέφυρα της Επισκοπής
και τα Φιδάκια
Μόνο η μηχανή του αυτοκινήτου μας ακουγόταν καθώς ανηφορίζαμε τις πλαγιές προς τη λίμνη Κρεμαστών. Τα σύννεφα το πήγαιναν για βροχή καθώς αποχαιρετούσαμε από ψηλά το φαράγγι του Καρπενησιώτη και οι βουνοκορφές στο πλάνο μας άλλαξαν ονόματα – η Χελιδόνα πιο κοντά, τα Άγραφα στο βάθος. Στον Ασπρόπυργο είπαμε να ζεσταθούμε στο καφενεδάκι του Σπύρου Πλακιά δοκιμάζοντας ένα σφηνάκι σπιτικό μούρο –με ρέγουλα, παιδιά, αυτό το απόσταγμα είναι πιο δυνατό ακόμη και από το τσίπουρο–, αλλά δεν το αργήσαμε πολύ. Είχαμε ακόμη πολλές στροφές μέχρι να ξαναβρούμε τον Τρικεριώτη. Στόχος ήταν να διανυκτερεύσουμε στα Φιδάκια, για τα οποία μπορούμε πλέον να κόψουμε δρόμο και με συμβατικό Ι.Χ. , αφού η θεϊκή ορεινή διαδρομή από Αμπέλια και Αγία Βλαχέρνα στρώθηκε κατά το ήμισυ με άσφαλτο – αν βρέχει για μέρες και δεν κινήστε με τετρακίνηση, ρωτήστε προτού βγείτε στο χωμάτινο τμήμα. Εμείς, πάντως, συνεχίσαμε στον «κεντρικό» ασφαλτόδρομο για ένα μεγάλο περιηγητικό κύκλο, αλλά φτάνοντας στη γέφυρα της Επισκοπής πού να μπορέσουμε να μαζευτούμε... Πώς να χορτάσουμε τα παιχνιδίσματα του νερού με τις δειλές δεσμίδες του ήλιου και το φιόρδ της τεχνητής λίμνης των Κρεμαστών η οποία ξετυλιγόταν μπροστά μας;
Στη Δυτική Φραγκίστα σταματήσαμε για ανεφοδιασμό. Ήταν η τελευταία μας ελπίδα για βενζίνη, άσε που θέλαμε να δούμε τη νεροτριβή και τον ανακαινισμένο παλιό νερόμυλο – είχαμε παραγγελιά από τη μαμά να πάρουμε αλεύρι. Την επόμενη στάση είχαμε ορκιστεί να την κάνουμε μακριά από κάθε ίχνος... πολιτισμού. Η παλιά Βίνιανη, ένα ατμοσφαιρικό, αλλά εγκαταλελειμμένο χωριό, είχε καρφωθεί στο χάρτη του μυαλού μας. Στο παλιό σχολείο της συγκροτήθηκε η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης τον Μάρτη του 1944. Από δω ξεκίνησε κι ο Βελουχιώτης για να ανατινάξει τη γέφυρα του Γοργοπόταμου. Οι προτομές των μελών της Κυβέρνησης του Βουνού φιγουράρουν σε παράταξη στο προαύλιο. αν πάρετε τα κλειδιά από την ταβέρνα «Η πλατεία» στη Νέα Βίνιανη, θα δείτε και τα ενδότερα του μουσείου.
Το φως της ημέρας είχε σχεδόν χαθεί και θα βόλευε να μείνουμε εδώ κοντά, ωσάν πυργοδεσπότες στον ατμοσφαιρικό «Πύργο του Μαραθιά». Το χωριό ενδείκνυται πραγματικά για αναχωρητές, αφού τέτοια ώρα το χειμώνα ούτε το καφενείο δεν είναι ανοιχτό! Είχαμε, λοιπόν, κλείσει δωμάτιο στα Φιδάκια και ας ξέραμε ότι έχει ακόμη αρκετές στροφές μέχρι να φτάσουμε. Χωριουδάκι μια σταλιά, μες στο δάσος, σε πέντε-δέκα λεπτά τα έχεις σεργιανίσει τα πέτρινα Φιδάκια ακολουθώντας το κυκλικό καλντερίμι. Κι όταν ανεβαίνεις τα 95 σκαλιά μέχρι τα Αλώνια ή φτάνεις με το αυτοκίνητο στα Τσαγκαράλωνα, ξέρεις ότι θα τα κρατάς στην καρδιά σου για πάντα: από αυτό το υψόμετρο η θέα στη λίμνη Κρεμαστών είναι απλώς απογειωτική.
Ο δρόμος της επιστροφής μάς έφερε ξανά στο Καρπενήσι. Αγοράσαμε τυριά από τον Κουτρουμάνο και μέλι από το «Σπίτι του μελιού» και αμφιταλαντευτήκαμε για το πού θα πιούμε καπουτσίνο: στο «Senso» ή το ολοκαίνουργιο «Είθισται» στην πλατεία; Το βράδυ, πάλι, μπορεί να πάρουμε μια μυρωδιά –έως και cult– από την μπαρότσαρκα στη Ζηνοπούλου.
Πού να μείνετε
Καρπενήσι Η νεολαία αναζητά προσιτά δωμάτια και νυχτερινή ζωή, οι σκιέρ αράζουν στα πολυτελή resorts στις παρυφές του. Καλύτερες επιλογές σε αυτήν τη δεύτερη κατηγορία το Montana Spa Hotel (2237080400-7, www.montana.gr) και το Avaris (2237089100-6, www.avarishotel.gr). Στην καρδιά της πόλης, στο φρεσκαρισμένο Ελβετία (2237022465, www.elvetiahotel.gr), από τα ιστορικά ξενοδοχεία της περιοχής με πολύ καλή σχέση ποιότητας-τιμής, αλλά και στο πλήρως ανακαινισμένο Άνεσις (2237080700-1, www.anesis.gr).
Κοντά στον Καρπενησιώτη Με παρέα στα ξύλινα σπίτια Likouresi Village (2237080702, www.likouresivillage.gr). Επίσης, στο καλόγουστο Μέλεγος Hotel (2237025578, www.melegos.gr), το οποίο προσφέρει δωμάτια με τζάκι, Wi Fi, αλλά και παιχνίδια χρωματοσφαίρισης, το Evilion Village (2237025555, http://evilion-village.gr/hotel) και τον Κώνισκο (2237021545, www.koniskos.blogspot.com). Τα πιτσιρίκια θα χαρούν το παιχνίδι στα Ninemia Bungalows Hotel (2237024614, www.ninemia.gr) και Μεσοστράτι (2237041118, www.mesostrati.com). Άγιος Νικόλαος Αρτίστικη μοντερνιτέ και σύγχρονες παροχές στο Kastanea House & Bar (2237021210, www.kastanea.gr). Με προδιαγραφές αστικής φινέτσας το Chalet Maritina (2237022481, www.chaletmaritina.gr). Άνετα δωμάτια στο Αρχοντικό Πέτρινο Ρόδο (2237023428, www.web-greece.gr/apartments/petrinorodo) και το Casa di Neve Chalet (2237022316, www.casadineve.gr). Μυρίκη Στα σαλέ του Κέδρος Village (2237021221, www.kedrosvillage.gr) και στον ξενώνα Πάνδοκος Γη (2237022000, www.pandokosgi.gr). Βουτύρο Όμορφα και μεγάλα δωμάτια, ορισμένα με τζάκι, διαθέτουν οι Αμαδρυάδες (2237080909, www.amadryades.gr). Προσεγμένη οικογενειακή φιλοξενία στο Βίλλα Βιργινία (2237080300, www.villavirginia.gr) και countrystyle πολυτέλεια στο Emotions Country Resort (2237025725, www.emotions.com.gr). Κορυσχάδες Στον Παραδοσιακό Οικισμό Κορυσχάδων (2237025102, www.koryschades.com.gr) προσφέρεται ένα μπουκέτο επιλογών σε αναπαλαιωμένα αρχοντικά αλλά και τεράστια σύγχρονα διαμερίσματα. Επίσης, στις Ορειάδες (2237025400, www.oriades.com.gr), με όμορφα δωμάτια. Νέο Μικρό Χωριό Ξεχωρίζει το Country Club Ελλάς (2237041570-6, www.countryclub.gr) για τη ζεστασιά, τα άνετα δωμάτια και τους ατμοσφαιρικούς κοινόχρηστους χώρους. Ασύλληπτη η θέα από το Studio Merses (2237041444) στο Παλιό Μικρό Χωριό. Μεγάλο Χωριό Αν σας αρέσει το ρομάντζο, ποντάρετε στο Ανεράδα Inn (2237041479, 6944505045, www.anerada.com.gr). Φιδάκια Το καλόγουστο Οιχαλία (2237024554, www.fidakia.gr) διαθέτει ταβέρνα και σερβίρει σπιτικό πρωινό. Μαραθιάς Για τους αναχωρητές προτείνουμε τον Πύργο του Μαραθιά (2237031441, www.maratheatowerhotel.gr).Πού να φάτε
Στα οπωσδήποτε για κρέατα και μαγειρευτά το Χωριάτικο (2237041257) στο Νέο Μικρό Χωριό, ο Σπίθας (2237022610) στο Βουτύρο και το ταβερνάκι της κυρίας Ελένης (2237022579) στο Νόστιμο. Στον Γαύρο για πέστροφα και τρυφερό κουνελάκι στο Σπίτι του Ψαρά (2237041202), ενώ για κρέατα της σούβλας στο Πέταλο (2237041487). φωτό © Παύλος Τσοκούνογλου
