Αναζητώντας την περιπέτεια στην Λατινική Αμερική η Κατερίνα – Καλλιστώ Γούναρη έφτασε μέχρι την Γουατεμάλα, για να εξακριβώσει αν οι φήμες για το πιο διάσημο Πάσχα της ηπείρου στην πόλη Αντίγουα είναι αληθινές.
Φτάσαμε στη Γουατεμάλα μεσημέρι με ωτοστόπ στα σύνορα με το Μεξικό και ανταλλάξαμε τα πέσος μας με αυτό το περίεργο νόμισμα που λέγεται κετσάλ. Κανένας δεν ζήτησε να δει το διαβατήριο μας. Οι υπεύθυνοι χαλάρωναν στην σιέστα τους κάτω από τους ίσκιους των λιγοστών δέντρων. Με €5 βρήκαμε θέση σ’ ένα chicken bus –λεωφορεία οικονομικής γραμμής που χρησιμοποιούν οι ντόπιοι - και φορτώσαμε τις αποσκεύες μας στην οροφή. Μετά από αρκετές ώρες ταξίδι, διασχίζοντας στριφογυριστά την οροσειρά Sierra Madre με τα ηφαιστειακά αποτυπώματα, φτάναμε στην πόλη Αντίγουα.
Το Πάσχα της πόλης αυτής- πρώην πρωτεύουσας της Γουατεμάλας- φημίζεται για τους ξεχωριστούς εορτασμούς του σε όλη την κεντρική Αμερική. Εδώ οι απόγονοι των Μάγιας ανακάτεψαν τις τοπικές δοξασίες με την διδασκαλία των καθολικών ιεραπόστολων και έφτιαξαν ένα πολύ ιδιαίτερο τελετουργικό. Με φόντο μια αποικιακή αρχιτεκτονική, περίπου 200,000 τουρίστες έρχονται κάθε χρόνο να δουν τις παράξενες τελετές της Semana Santa (Μεγάλη Εβδομάδα) που ξεκινούν την Κυριακή των Βαΐων. Εκεί ακριβώς κατευθύνονταν και τα αγροτικά Ι.Χ. που βλέπαμε από το παράθυρο του λεωφορείου, να μεταφέρουν στις καρότσες τους δεκάδες όρθιους ενθουσιώδεις γουατεμαλτέκους.
Άγρυπνη πόλη
Σχεδόν μεσάνυχτα. Μεγάλη Τετάρτη. Παρόλο που το υψόμετρο δεν ξεπερνά τα 1500 μέτρα, κάνει αρκετό κρύο. Στο ιστορικό κέντρο της Αντίγουα οι λιθόστρωτοι δρόμοι είναι γεμάτοι κόσμο, όμως επικρατεί απόκοσμη ησυχία. Σπίτια και μαγαζιά έχουν σκεπάσει με μωβ υφάσματα τις προσόψεις τους από πάνω ως κάτω. Με την σιωπή και το πένθιμο αυτό χρώμα οι ντόπιοι καθολικοί συμπάσχουν συμβολικά και, παρά την κούρασή μας, η ατμόσφαιρα δεν γίνεται να μας αφήσει ασυγκίνητους. Από την ολονύκτια αγρύπνια του καθεδρικού San Jose απόψε θα περάσει όλη η πόλη. Κάτω από την διακριτικά φωτισμένη αψίδα της Santa Catalina, αρχίζουν αθόρυβα οι αυριανές ετοιμασίες. Ινδιάνες φέρνουν λεκάνες με λουλούδια, πέταλα και χρωματιστά ροκανίδια, - φούξια, πορτοκαλί, γαλάζια κλπ- λεπτά σαν αλεσμένα.
Μέχρι αύριο όλα τα σοκάκια της πόλης θα έχουν στρωθεί με εντυπωσιακότατα χαλιά πολλών μέτρων -αlfombras - για να περάσει από πάνω τους μία από τις δώδεκα λιτανείες (procesion) που περνούν νυχθημερόν: περίπου 80 άτομα, ντυμένοι με μοβ χιτώνες και λευκές κουκούλες κουβαλούν στους ώμους τα andas, μακριές πλατφόρμες 400 κιλών που φέρουν ξύλινα ομοιώματα αναπαριστώντας σκηνές την ζωή του Χριστού και της Παρθένου. Κάποια από αυτά θα διανύσουν 15 χ.μ. πριν επιστρέψουν στον ναό τους. Πίσω ακολουθούν εκατοντάδες πιστοί με φαναράκια ψέλνοντας. Ο ατμοσφαιρικός φωτισμός τους σε συνδυασμό με τον ρεαλισμό των αγαλμάτων προκαλούν δέος. Την άλλη μέρα κάθε γειτονιά θα σπεύσει να φτιάξει καινούριο.
Καπνοί, κεριά και συγκίνηση
Από τον ναό του San Francisco El Grande, που τα «μπαλώματά» του από τους σεισμούς των αιώνων τον κάνουν μοναδικό, ξεκινούν οι ύμνοι της Μεγάλης Παρασκευής. Μαυροντυμένοι οι κάτοικοι συγκεντρώνονται από το μεσημέρι στην Plaza Mayor, η φιλαρμονική –που με τα μαύρα ψηλά καπέλα θυμίζει περισσότερο τζαζ μπάντα, σιγοντάρει. Κοντά στο σιντριβάνι έχει τοποθετηθεί ένα δέντρο, που θα καεί συμβολικά. Ήδη από τον καθεδρικό βγαίνει η anda της Παναγίας τυλιγμένη με καπνούς που απλώνονται στο πλήθος και στα αναμμένα κεριά, κάποιοι μάλιστα κλαίνε.
Το θέαμα είναι βαθιά υποβλητικό και θα διαρκέσει ως το πρωί. Πολλοί θα κοιμηθούν εκεί. Μόνο οι τουρίστες κατευθύνονται στα μπαράκια, όπου η μουσική απόψε είναι διακριτική. Ξημερώματα της Κυριακής του Πάσχα, φεύγοντας από την Αντίγουα προς νοτιότερους προορισμούς, βλέπουμε τους δρόμους γεμάτους από αγάλματα του Χριστού. Μόλις τότε συνειδητοποιούμε ότι για δύο μέρες δεν είχαμε δει κανένα ίχνος του.
Γουατεμάλα know-how
Η Γουατεμάλα βρίσκεται ανάμεσα στο Μεξικό και την Ονδούρα. Συνδυάζεται ως προορισμός τόσο συχνά με το Μεξικό που δεν αποκλείεται να συναντήσεις εκεί τους ίδιους ταξιδιώτες καθώς οι περισσότεροι ακολουθούν τις τυπικές τουριστικές διαδρομές. Αυτό είναι μια αρκετά σοφή επιλογή, αφού οι ιστορίες που έχουν να πουν οι ντόπιοι -καθώς και οι τοπικές εφημερίδες- για την εγκληματικότητα της χώρας προειδοποιούν τους περιπετειώδεις. Περνώντας τα σύνορα με το Μεξικό θα καταλάβει κανείς έντονα την διαφορά Κεντρικής και βόρειας Αμερικής (όπου και ανήκει το Μεξικό). Θα το διαπιστώσει σχεδόν αμέσως τόσο στην συμπεριφορά των ανθρώπων όσο και στο βιοτικό τους επίπεδο.
Ο κυριότερος τόπος έλξης είναι στα βόρεια της χώρας: το Tikal, οι λεγόμενες πυραμίδες των Mayas που ξεπερνούν σε φήμη ακόμα και εκείνες του Palenque στο Μεξικό. Μέσα σε μία τροπική ζούγκλα που κρύβει τζάγκουαρ, και πρέπει να παραμερίσεις τα φύλλα των δέντρων για να ανοίξεις δρόμο βρίσκεται μια συγκλονιστική αρχαία πόλη των Mayas. Υπό την προστασία της Unesco- είναι προσιτή στο κοινό με το πάρκο Tikal (tikalpark.com). Η πιο κοντινή πόλη στην Antigua είναι η Flores (περίπου 12 ώρες). Από εκεί το Tikal απέχει 30’. Αν και μόνο μία ώρα μακριά από την όμορφη Antίgua, η σημερινή πρωτεύουσα, η Πόλη της Γουατεμάλας (ciudad de Guatemala) – μια χαώδης μεγαλούπολη με πολύβουο οικονομικό κέντρο, ψηλα κτίρια και υψηλότατο δείκτη εγκληματικότητας- είναι πολύ χαμηλά στις προτιμήσεις των ταξιδιωτών.
Αν έχετε αρκετό χρόνο για να ταξιδέψετε νότια, αξίζει να δείτε την λίμνη Atitlan. Περιστοιχισμένη από 3 ηφαίστεια και 12 χωριά που έχουν τα ονόματα των Αποστόλων, αξίζει. Οι Mayas που μένουν στις όχθες μιλούν ακόμα την διάλεκτό τους. Από την Αntigua απέχει περίπου 3 ώρες. Υπάρχουν λεωφορεία τουριστικά και chicken buses για το Panajachel και από εκεί στην αποβάθρα. Το ίδιο το Panajachel δεν παρουσιάζει κάποιο ενδιαφέρον. Είναι απλά το πέρασμα προς τα χωριά της λίμνης, ωστόσο αξίζει να μείνει κανείς μια μέρα με σκοπό να επισκεφτεί από εκεί αυθημερόν την αγορά Mercado de Chichicastenango, που είναι και η πιο διάσημη και η πιο χρωματιστή της χώρας.
Από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς στην περιοχή (με πολλούς Βορειομερικάνους) είναι δύο παραλίμνια χωριά σε μικρή απόσταση μεταξύ τους αλλά με εντελώς διαφορετικό προφίλ. Πρόκειται για το San Pedro που είναι διάσημο για την διασκέδασή του μέχρι αργά και για το San Marco στην άλλη όχθη , όπου έχει γίνει τόπος διαλογισμού, yoga meditation και reiki. Για να πάτε από το ένα στο άλλο θα πρέπει να πάρετε βάρκα η οποία σας αφήνει -σε περίπου μισή ώρα- πολύ κοντά στον κυρίως οικισμό.
Στην πλευρά της Καραϊβικής βρίσκεται το χωριό Livingston. Το τοπίο δεν είναι τόσο εξωτικό όσο τα νησιά της Καραϊβικής ωστόσο χιλιάδες backpackers ξεχειμωνιάζουν εδώ για την reggae κουλτούρα του και γενικά την χαλαρή ατμόσφαιρα. Είναι ένα καταπλητικό μείγμα παραδοσιακής Γουατεμάλας και τρόπου ζωής της Καραϊβικής - από τα τρόφιμα με τη μουσική, τη γλώσσα στο χρώμα του δέρματος. Το μέρος προσεγγίζεται μόνο με βάρκα από το Rio Dulce ή το Puero Barrios με συχνή σύνδεση απέχοντας περίπου 1,30 ώρα.
Tips
Οι πασχαλινές εκδηλώσεις κορυφώνονται το βράδυ Μεγάλης Παρασκευής (και όχι την Κυριακή). Τα δρώμενα των επόμενων ημερών είναι ελάχιστα, κυρίως φωτιές σε πλατείες και μικρές παρελάσεις. Χάρτες και πρόγραμμα τελετών θα βρείτε στα κιόσκια της Plaza Mayor. Για πολύ καλές φωτογραφίες μάθετε το πρόγραμμα των παρελάσεων και φωτογραφίστε τις πομπές από μπροστά, πριν πατήσουν το alfombra. Επειδή είναι η πιο τουριστική περίοδος της πόλης τα μαγαζιά της πόλης είναι ανοιχτά συνεχώς σε ώρες καταστημάτων αλλά τα μπαράκια κρατούν χαμηλούς τους τόνους. Στις αγορές οι Γουατεμαλτέκοι δεν κάνουν εύκολα παζάρι. Αν πραγματικά θέλετε κάτι, πάρτε το στην τιμή που σας το δίνουν. Τιμήστε άφοβα το φαγητό του δρόμου. Ειδικά την τηγανητή μπανάνα με σαντιγί!
Αν ταξιδέψετε εκτός της Αντίγουα πάρτε ένα chicken bus (camionetas για τους ντόπιους) Είναι μοναδική εμπειρία. Μόνο κρατήστε τις αποσκευές μαζί σας γιατί κάποιες φορές οι ανταγωνιστές τις «κλέβουν» για να διεκδικήσουν να σας μεταφέρουν με το δικό τους λεωφορείο. Από την μεγάλη Πέμπτη οι υπεραστικές συγκοινωνίες σταματούν. Εντός της πόλης μπορείτε να πάτε παντού με τα πόδια. Για τυχόν άλλες μεταφορές σας ανεβείτε άφοβα στην καρότσα ενός αγροτικού, που εκτελούν χρέη «πειρατικών» ταξί, έναντι αντιτίμου βέβαια (περίπου €5 τα 80χ.μ). Αν σας ζητήσουν να πληρώσετε στα σύνορα, ζητήστε απόδειξη, θα δείτε ότι δεν θα επιμείνουν. Οι θερμοκρασίες είναι ανοιξιάτικες προς καλοκαιρινές αλλά λόγω του υψομέτρου το βράδυ κάνει αρκετή ψύχρα.
Πώς θα πάτε
Με Iberia μέσω Μαδρίτης από €1200 στην πρωτεύουσα της Γουατεμάλας , Guatemala City, και από εκεί με μικρό van (www.transportguatemala.com) στη Αntigua. Από €12
Ταξιδέψτε οργανωμένα
Το Versus Travel διοργανώνει ταξίδι 15 ημερών σε Γουατεμέλα, Ονδούρα, Μπελίζ από € 3190 κατ’ άτομο. Αναχ. 14/4 (versus-travel.gr)
Antigua know-how
Που να μείνετε
El Εnsueño
Μόλις 15’ από το Parque Central, με υπέροχο αίθριο και κόκκους κακάου για καλωσόρισμα. Από €45/δίκλινο (Calle del Agua, Callejón La Ermita final - Colonia Santa Ana, tel.+ 50278327958)
Soleil antigua
Στην παλιά πόλη, δίπλα στην Plaza Mayor, επιλέξτε πολυτελή δωμάτια με τοπική διακόσμηση . Από €100/ δίκλινο
Τι να δείτε
Mercado de Artesanias: Πίσω από το terminal των λεωφορείων συναντάτε μια υπαίθρια αγορά με χειροποίητα και προϊόντα, εξωτικά φρούτα και απίστευτα χρώματα. Ανοιχτή από το πρωί μέχρι αργά το απόγευμα.
Museo Casa del Tejido: Ώρα για λίγη.. λαογραφία, δείτε παραδοσιακές φορεσιές φυλών των Μάγιας και τον τρόπο ύφανσης τους από τους αυτόχθονες. ( calle Poniente 51, tel. +50278323169) Δ- Παρ. : 9:00 - 17:30, εισ. €0,50
Αγορές
Τα παραδοσιακά χρωματιστά υφάσματα που θα βλέπετε παντού υφαίνονται από τις γυναίκες των τοπικών φυλών. Αν δεν εμπιστεύεστε τις υπαίθριες αγορές αναζητείστε τα σε καταστήματα.
Που να φάτε
La Escudilla
Πάρτε πρωινό στην δροσερή εσωτερική αυλή του σε νοτιοαμερικάνικο στυλ. Δοκιμάστε το guacamole του. Από €2.
Luna de Miel
Μενού τοπικό ή διεθνές για όλες τις ώρες. Το βράδυ με τον απαλό φωτισμό και τα ξύλινα τραπεζάκια είναι ιδανικό για κοκτέιλ από μάνγκο. Από €3
