Η κοντινή απόσταση από τη Ρόδο είναι ίσως το μοναδικό κοινό γνώρισμα αυτών των δύο νησιών της άγονης γραμμής. Πιο «έξω καρδιά» η Τήλος, σας δείχνει νάνους ελέφαντες κι ένα χωριό που ζει μόνο τα βράδια. Πιο εστέτ η Χάλκη, βάζει χρώμα στη ζωή σας με ένα από τα ομορφότερα λιμάνια του Αιγαίου. Εμείς πήγαμε, είδαμε και καταγράψαμε. Η επιλογή δική σας!
Τήλος
Μαγεία για εξερεύνηση
Πατώντας το πόδι μου στο μικρό μόλο του λιμανιού της Τήλου, των Λιβαδιών, προς στιγμήν αποσυντονίζομαι. Από τη μία πλευρά η απόλυτη απεραντοσύνη μιας θάλασσας που φτάνει μέχρις εκεί όπου βλέπει το μάτι και, ως φυσικό αγχολυτικό, σχεδόν σου επιβάλλει να κατεβάσεις ρυθμούς. Από την άλλη πλευρά, τη στεριανή, πανύψηλα, μυτερά βουνά σχηματίζουν μια πελώρια αγκαλιά για τον κόλπο του οικισμού που απλώνεται στα ριζά τους. Λίγη ώρα αργότερα βρίσκομαι καθισμένος στη βεράντα του δωματίου μου στο «Ilidi Rock». Τα βουνά κάνουν και πάλι παιχνίδι. Ο ήλιος που δύει πίσω τους (το λιμάνι έχει ανατολικό προσανατολισμό) τους προσθέτει… φωτοστέφανα σε όλες τις αποχρώσεις του πορτοκαλί. Όταν πια νυχτώνει, με το φεγγάρι από πάνω τους θαρρείς πως αποκτούν μορφή. Μια γυναίκα ξαπλωμένη, ένα αντρικό προφίλ… Είπαμε, σε αυτήν τη μικρή κουκίδα γης των Δωδεκανήσων το μυαλό καθαρίζει και η φαντασία μπορεί ανενόχλητη να οργιάσει. Καθόλου τυχαία, η Τήλος βρίσκεται σταθερά ψηλά στη λίστα τόσο των free campers, που προτιμούν κατά κύριο λόγο την αμμουδιά της Ερίστου και τη βοτσαλωτή Πλάκα, όσο και των ξένων επισκεπτών, που εξερευνούν το νησί μέσα από τα μονοπάτια του. Οι τελευταίοι μάλιστα, συνήθως ζευγάρια μεγαλύτερης ηλικίας, είναι αρκετοί. Καθισμένοι στα παραδοσιακά καφενεία των Λιβαδιών, θα τους δείτε συχνά πυκνά να επιστρέφουν από τις πεζοπορίες αναψοκοκκινισμένοι και με τα ειδικά μπαστουνάκια στα χέρια.
Αν, τώρα, δεν ανήκετε ούτε στη μία ούτε στην άλλη κατηγορία, μην ανησυχείτε γιατί κι εσείς μια χαρά διακοπές μπορείτε να κάνετε στο νησί, αρκεί βέβαια να σας θέλγει η άγονη γραμμή. Διότι εδώ μιλάμε για άγονη γραμμή all the way, αμόλυντη, ανεπιτήδευτη, με χαρές απλές, αλλά μεγάλες. Τουτέστιν, ένας και μοναδικός ασφαλτοστρωμένος δρόμος, ο οποίος ξεκινά από τα Λιβάδια και διατρέχει τη μικρή ραχοκοκαλιά του νησιού. Περνώντας από το επίσης μοναδικό βενζινάδικο, με έναν καναπέ σαλονιού δίπλα στις αντλίες (!), και αφού διασχίσετε μια γαλήνια πεδιάδα σπαρμένη με εκκλησάκια, σύντομα θα αντικρίσετε το Μεγάλο Χωριό, πρωτεύουσα του νησιού, χτισμένο αμφιθεατρικά στις πλαγιές του λόφου του Αγίου Στεφάνου. Στην είσοδό του μια εντυπωσιακή στεφάνη από μπουκαμβίλιες και δίπλα η Έκθεση Νάνων Ελεφάντων. ενδεχομένως το πιο μικρό μουσείο του κόσμου, με κύριο έκθεμα τους σκελετούς των μικροσκοπικών (το ύψος τους δεν ξεπερνούσε το 1,5 μ.) ενδημικών ελεφάντων που κατοικούσαν στο νησί πριν από περίπου 45.000 χρόνια –και μέχρι πριν από 4.000 χρόνια–, που είναι επισκέψιμο τις καθημερινές (9 π.μ.-2 μ.μ.). Μετά, διασχίζοντας το υπέροχο βοτσαλωτό της εκκλησίας του Ταξιάρχη, θα φτάσετε στο παραδοσιακό καφενείο «Η Καλή Καρδιά», γνωστό για τις νοστιμιές της κ. Σοφίας, που φτιάχνει από δικά της τυριά και καβουρμά μέχρι άπαιχτο ρυζόγαλο. Αν έρθετε δε ώρα ηλιοβασιλέματος, σκαρφαλώστε στα γρήγορα μέχρι το Κάστρο στην κορυφή του λόφου, για θέα που χωράει τόσο τον κάμπο και την Έριστο όσο και το λιμανάκι του Αγιαντώνη. Εδώ, βέβαια, θα έρθετε ούτως ή άλλως για ψαρονοστιμιές στο «Δελφίνι».
Έπειτα από λίγα χιλιόμετρα νησί και δρόμος τελειώνουν στην καταπράσινη όαση της μονής του Αγίου Παντελεήμονα με το διάσημο πανηγύρι. Προηγουμένως όμως αξίζει να ζήσετε τη μοναδική εμπειρία του μεσαιωνικού –κι εγκαταλειμμένου εδώ κι 60 χρόνια– Μικρού Χωριού. Σεργιανίστε ανάμεσα στα ερειπωμένα κι ετοιμόρροπα σπίτια του με κατάληξη στην Παναγία τη Θεοτόκισσα, που γιορτάζει με μεγάλο πανηγύρι την παραμονή του Δεκαπενταύγουστου. «Παρακαλούμε όπως περιφέρεστε σεμνά», λέει ανορθόγραφα μια επιγραφή στον περίβολο, αν και λίγο παραδίπλα ένα από τα σπίτια του χωριού, που έχει μετατραπεί σε μπαρ, βαπτίζει τις νύχτες του καλοκαιριού στην κολυμπήθρα του cult ξεσαλώματος.
Όσο για τις βουτιές σας, τα πράγματα έχουν ως εξής: η μεγαλύτερη και δημοφιλέστερη παραλία είναι ασφαλώς η Έριστος, με άμμο, αρμυρίκια κι ένα μονοπάτι στην αριστερή της πλευρά που καταλήγει σε δύο απομονωμένους κολπίσκους. Υπέροχα νερά, βότσαλα και αρμυρίκια έχει και η Πλάκα λίγο μετά τον Αγιαντώνη, ενώ από τα Λιβάδια φτάνετε με καΐκι στις παραλίες Σκάφη, Θολό και Άγιος Σέργιος και με ζόρικο μονοπάτι στα μοναχικά Λεθρά – υπολογίστε περπάτημα μιας ώρας. Προσωπική μου προτίμηση η παραλία των Λιβαδιών, για διάφορους λόγους. Καταρχάς πρόκειται για παραλία μες στα πόδια σας, αφού λογικά η βάση σας θα είναι τα Λιβάδια. εδώ βρίσκονται τα αρκετά για το μέγεθος του νησιού ενοικιαζόμενα δωμάτια, κάποια ξενοδοχεία που άνοιξαν τα τελευταία χρόνια, τα επίσης αρκετά ταβερνάκια – με λίγα λόγια η τουριστική ζωή του νησιού. Α ναι, και το ιδιότυπης φρουριακής αισθητικής κτίριο της Αστυνομίας. Κατά δεύτερον, είναι πανέμορφη παραλία. Ολόλευκα βότσαλα, που λαμπυρίζουν στο φως του ήλιου, διαυγή, πεντακάθαρα νερά και ακριβώς από πάνω η περιποιημένη πλακόστρωτη περαντζάδα με όλα τα μαγαζιά σε απόσταση αναπνοής. Αν θες ξαπλώστρα, αράζεις μπροστά στο «Liana’s», οπότε συνδυάζεις την ηλιοθεραπεία με χειροποίητο παγωτό, κρέπες, βάφλες και τοστ. Όταν πεινάσεις, επιλέγεις κάποιο ταβερνάκι. Μετά το φαγητό –γιατί όχι;– χύμα ύπνος στην παραλία και το βραδάκι εκ νέου επιστροφή στην περαντζάδα για ποτάκια στην «Ινώ».
Πού να μείνετε
Ilidi Rock (Λιβάδια, 2246044293, από € 80, πρωινό προαιρετικό) Όμορφο συγκρότημα, σχεδόν κρέμεται από τα βράχια στην άκρη του λιμανιού, με άνετα και πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια, υπέροχο ντεκ και δύο μικρές πριβέ παραλίες με ξαπλώστρες.
Dream Island (Λιβάδια, 2246070707, από € 130) Ξενοδοχείο κυκλαδίτικου στιλ πάνω στην περαντζάδα, με εξοπλισμένα διαμερίσματα ευχάριστης αισθητικής.
Sea View (Λιβάδια, 2246044427, από € 75, προαιρετικό πρωινό). Πλήρως εξοπλισμένα διαμερίσματα σε παλ αποχρώσεις στην επάνω γειτονιά του λιμανιού.
ElliBay (Λιβάδια, 2246044435, από € 80) Άνετα διαμερίσματα και δωμάτια στην καρδιά της περαντζάδας.
Stefanakis Villas (Λιβάδια, 2246044360, από € 98) Τέσσερις μικρές πανέμορφες βίλες με όλες τις ανέσεις, σε γαλήνια τοποθεσία με εξαιρετική θέα στα Λιβάδια. Παρέχεται δωρεάν αυτοκίνητο από το ιδίας ιδιοκτησίας «rent a car» του νησιού.
Πού να φάτε
Μιχάλης (Λιβάδια, 2246044359) Διάσημος για το κατσικάκι στη λαδόκολλα, το γουρουνάκι στη σούβλα αλλά και την πληθωρική μακαρονάδα με κολοχτύπα.
Άρμενον (Λιβάδια, 2246044134) Πάνω στην περαντζάδα, προτιμήστε τα μαγειρευτά του, όπως το λεμονάτο μοσχαράκι, το κοκκινιστό κατσικάκι και το αρνάκι στάμνας.
Κρητικός (Λιβάδια, 2246044077) Για μαγειρευτά καθώς και κάποια πιο πειραγμένα πιάτα, όπως οι μελιτζάνες με γαρίδες και φέτα, ακριβώς πάνω στην περαντζάδα.
Δελφίνι (Αγιαντώνης, 2246044252) Οικογενειακή ταβέρνα με ιστορία, δίνει έμφαση στο ψάρι και στα θαλασσινά, με τα περισσότερα να ψαρεύονται από το καΐκι τους.
Το Κάστρο (Μεγάλο Χωριό, 2246044232) Δύο βεράντες στην άκρη του χωριού, με έμφαση στα μαγειρευτά και θέα στην κοιλάδα και την παραλία της Ερίστου.
Χάλκη
Χρώμα κι εστέτ αύρα
Η Χάλκη συγκεντρώνει μεν όλες εκείνες τις αρετές που αναζητά ο ταξιδιώτης της άγονης γραμμής, όπως ησυχία, μηδαμινές μετακινήσεις, χρόνος με το ταίρι του ή τον εαυτό του, τις μπολιάζει όμως με χρώμα –πάρα πολύ χρώμα– αλλά και μια αύρα σχεδόν εστέτ. Αναφέρομαι στο Νημποριό, φυσικά, το κουκλίστικο λιμάνι και ταυτόχρονα μοναδικό οικισμό της, με τα περιποιημένα αρχοντόσπιτα βαμμένα σε όποιο χρώμα μπορείτε να φανταστείτε – υπάρχει μέχρι και ασπρόμαυρο! Όλα τους αποτελούν σημάδια μιας εποχής κατά την οποία το εμπόριο άκμαζε στη Χάλκη χάρη στη σπογγαλιεία. Όταν αυτή σταμάτησε και πολλοί Χαλκίτες μετανάστευσαν, δείχνοντας μάλιστα προτίμηση στο Tarpon Springs της Φλόριντα, το νησί αποίκησαν «καινούργιοι εραστές». Ιταλοί, Γερμανοί, Άγγλοι και Γάλλοι είναι από τους πιο κλασικούς επισκέπτες, ενώ πολλά είναι τα σπίτια που εκμεταλλεύονται ταξιδιωτικά γραφεία του εξωτερικού. Από την αυστηρή πολυχρωμία δεν ξεφεύγουν, πάντως, ούτε τα μετρημένα στα δάκτυλα μαγαζιά του Νημποριού. Λογικά θα τα τιμήσετε σχεδόν όλα, ωστόσο ενδεικτικά αναφέρω την πράσινη «Pizza Remezzo» για πίτσα με αβοκάντο και καβούρι, τη θαλασσί «Μαύρη Θάλασσα» για τεράστια ποικιλία σε ψάρια και θαλασσινά (δοκιμάστε οπωσδήποτε γαριδάκι συμιακού τύπου, που εδώ λέγεται βεβαίως χαλκίτικο) και τον μπλε «Μόλο» για πρωινό και καφέ. κάπως έτσι, χαλαρά και χωρίς πρόγραμμα, κυλούν οι ημέρες στη Χάλκη: με βόλτες μέχρι το πανέμορφο δημαρχείο και την εκκλησία του Αγίου Νικολάου με το επιβλητικό καμπαναριό, ψώνια στο μικρό παράδεισο παραδοσιακών προϊόντων Λουλούι της Μαρίας και σκαρφάλωμα μέχρι την κορυφή του εγκαταλειμμένου Παλιού Χωριού (η παλιά πρωτεύουσα του νησιού) για φοβερή θέα στη χερσόνησο της Τραχειάς από το ενετικό Φρούριο των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη.
Τα πρωινά έχουν γεύση από φοβερή μπουγάτσα και τυρόπιτα με θυμάρι στον παραδοσιακό φούρνο του Δημήτρη, ένας ελληνικός καφές συνδυάζεται περίφημα με παραδοσιακά χαλκίτικα παξιμάδια με γαρίφαλο, ενώ τα άπαιχτα γλυκά και τα χειροποίητα παγωτά της Θεοδοσίας είναι ό,τι πρέπει για όλες τις ώρες. Και όταν έρθει η ώρα για μπάνιο, επιλέγεις απλώς σημείο και, κάνοντας ελάχιστα βήματα, βουτάς στα πεντακάθαρα νερά του Νημποριού με φόντο τις ψαρόβαρκες. Στις τρεις οργανωμένες παραλίες της Χάλκης πηγαίνει και το μοναδικό ταξί (6943973744), διαθέσιμο «25 ώρες το 24ωρο», όπως λέει και η σχετική ταμπέλα στο λιμάνι. Πρόκειται για την κοντινή αμμουδιά Πόνταμος (τσεκάρετε και το γειτονικό Καλό Πηγάδι με νερά σε 4 αποχρώσεις του γαλάζιου), τα βραχώδη Φτενάγια και τα Κάνια με ψιλό χαλίκι και ωραία νερά. Με καΐκι προσεγγίζετε τις παραλίες Γιάλι, Τραχιά, Αρέτα, όπως και την Αλιμνιά, κάποτε κατοικημένο νησάκι μεταξύ Χάλκης και Ρόδου, με ιδιαίτερη Ιστορία και σημαντικό αρχαιολογικό πλούτο. Οδηγώντας, τώρα, στο μοναδικό δρόμο που διατρέχει τη μακρόστενη ραχοκοκαλιά του νησιού, η Χάλκη ξεδιπλώνει αβίαστα το πιο τραχύ, μα συνάμα γοητευτικό πρόσωπό της. Από το Παλιό Χωριό και μετά συνεχείς ανηφορικές φουρκέτες αποκαλύπτουν ένα απόλυτα γυμνό τοπίο με ξερολιθιές, εκκλησάκια, ένα σχεδόν ξέμπαρκο χωράφι με ελιές να χαρίζει μια υποψία χρώματος στην απέναντι πλαγιά και στο βάθος... Κάρπαθος. Όλα αυτά μέχρι την ανεμοδαρμένη κορυφή του Κατσιά, ένα φοβερό διάσελο με τοπίο σεληνιακό, που θα σας κάνει σίγουρα να τραβήξετε χειρόφρενο. Αφενός για την εξαιρετική θέα και αφετέρου για να περιεργαστείτε τις κήφες, τις μικρές πέτρινες αγροικίες στις πλαγιές που θυμίζουν τις θεμωνιές της Φολεγάνδρου. Αμέσως μετά ο δρόμος κατηφορίζει και, παραμένοντας απόκρημνος, καταλήγει στη μονή του Αϊ-Γιάννη του Αλάργα με το πελώριο κυπαρίσσι στην καρδιά της. Στη σκιά του Χαλκίτες από όλο τον κόσμο ανταμώνουν κάθε χρόνο στις 28/8 για το πιο μεγάλο θρησκευτικό πανηγύρι του νησιού, αποχαιρετώντας παράλληλα και το καλοκαίρι.
Πού να μείνετε
Saint Nicholas Boutique Hotel (Νημποριό, 2246045333, από € 100) Περιποιημένο ξενοδοχείο στην άκρη του λιμανιού, για απευθείας βουτιές στη θάλασσα και με υπέροχη θέα. Απλά και καθαρά δωμάτια, πρωινό στο roof garden ή στη βεράντα, εστιατόριο που δίνει έμφαση στις τοπικές παραδοσιακές γεύσεις.
Villa Kalypso (Νημποριό, 6936128308, από € 170) Ένα από τα παλιότερα αρχοντόσπιτα του λιμανιού, στεγάζει στο εσωτερικό του δύο αυτόνομες κατοικίες, σύγχρονες και καλαίσθητες, με μπάνιο, υπνοδωμάτιο κι ενιαίο χώρο καθιστικού με πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα.
Villa Praxithea (Νημποριό, 6972427272, από € 180) Αρχοντικό του λιμανιού με δύο αυτόνομες κατοικίες σε παραδοσιακό στιλ για όσους επιθυμούν διαμονή ακριβώς πάνω στη θάλασσα.
Ταξίδια πολλών ωρών από τον Πειραιά στην Τήλο με το «Διαγόρας» της Blue Star Ferries και στη Χάλκη με το «Πρέβελης» της Αιγαίον Πέλαγος. Εναλλακτικά, από τη Ρόδο στην Τήλο με το ταχύπλοο «Sea Star» ή το επίσης γρήγορο «Δωδεκάνησος Εξπρές», το οποίο πιάνει και Χάλκη.
Οι τιμές των δωματίων αφορούν ημερήσια διαμονή σε στάνταρ δίκλινο δωμάτιο κατά την υψηλή καλοκαιρινή περίοδο.