Γοητευτικό μες στις αντιθέσεις του, γεμάτο πάρκα, με πολύ ζωντανή coffee & bar culture, το Βελιγράδι δεν πλασάρεται τυχαία ως το Βερολίνο των Βαλκανίων από τα διεθνή media. Διαβάστε όλα όσα χρειάζεστε για να ξεκλειδώσετε τις ομορφιές του.
«Τι πας να κάνεις στο Βελιγράδι» με ρωτούσαν φίλοι και γνωστοί όταν τους ανακοίνωνα πως το επόμενο μου ταξίδι θα ήταν στη σερβική πρωτεύουσα. Ξέρω πως αρκετοί από εσάς το ίδιο αναρωτιέστε. Μεταξύ μας, κι εγώ την ίδια απορία είχα. Είναι βλέπετε αυτό το πέπλο μυστηρίου που τυλίγει τις χώρες που έχουν βιώσει σοσιαλιστικά καθεστώτα και μια συχνά ταραχώδη ιστορία, το οποίο μας κάνει να ξεχνάμε ότι δίπλα μας υπάρχουν ακόμα ανεξερεύνητα διαμαντάκια, τα οποία συγκαταλέγονται μάλιστα στους ανερχόμενους τουριστικούς προορισμούς. Το Βελιγράδι είναι σίγουρα ένα από αυτά. Όχι όμορφο, αλλά γοητευτικό μέσα στις αντιθέσεις του. Με πλήθος μνηστήρων-κατακτητών να εποφθαλμιούν τη στρατηγική του τοποθεσία στη συμβολή του Σάβα και του Δούναβη. Με αυτά τα δύο ποτάμια αέναους μάρτυρες μιας ιστορίας 7.000 χρόνων, αλλά και σύμβολα ροής και εξέλιξης, καταπράσινο, γεμάτο πάρκα, με καφετέριες και μπαράκια φίσκα όλες τις ώρες, κατοίκους φιλικούς και μια ατμόσφαιρα ξεχωριστή και ταυτόχρονα οικεία. Όσα ακολουθούν πιστεύω πως είναι μια καλή βάση για να ανακαλύψετε κι εσείς το δικό σας Βελιγράδι.
Γνωριμία με την πόλη
Όταν οι ντόπιοι λένε «ραντεβού στο άλογο» εννοούν το άγαλμα του Mihailo Obrenovic που κυριαρχεί έφιππος στην Πλατεία Δημοκρατίας (Trg Republike) μπροστά από το κτίριο του Εθνικού Θεάτρου. Εδώ βρίσκεστε στην καρδιά του ιστορικού κέντρου και σε ιδανικό σημείο για να ξεκινήσετε τις βόλτες σας στην πόλη.
Η Knez Mihailova είναι ο πρώτος δρόμος της πόλης που ονοματοδοτήθηκε και ταυτόχρονα ο αγαπημένος πεζόδρομος ντόπιων και επισκεπτών για σουλατσάρισμα όλες τις ώρες της ημέρας. Τα εντυπωσιακά κτίρια του 19ου αιώνα στεγάζουν όλες τις γνωστές αλυσίδες (από Gap και Monsoon μέχρι Zara και Sephora) αλλά και όμορφα μέρη για καφέ, φαγητό και ποτό.
Το φρούριο Kalemegdan, σκαρφαλωμένο σε βράχο πάνω ακριβώς στη συμβολή του Σάβα και του Δούναβη, αποτελεί σήμα κατατεθέν της πόλης. Από την κομβική του τοποθεσία πέρασαν Κέλτες, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Άβαροι, Ούνοι, Σλάβοι, Ούγγροι, Τούρκοι και Αυστριακοί, σήμερα ωστόσο είναι ο δημοφιλέστερος τόπος αναψυχής της πόλης. Διαδοχικές πύλες, γεμάτες σημάδια από σφαίρες, σας φέρνουν στο εσωτερικό του και στο Άγαλμα του Νικητή για εκείνη την πανοραμική φωτογραφία πάνω από τα δύο ποτάμια.
Η Kneza Milos είναι η λεωφόρος που διανοίχτηκε το 1830 για να ενώσει την καινούργια κατοικία του πρίγκιπα Milos με το κέντρο της πόλης. Τα υπέροχα μπαρόκ παλάτια στις άκρες της στεγάζουν πλέον υπουργεία και πρεσβείες και ανάμεσά τους το κατεστραμμένο υπουργείο Άμυνας να θυμίζει για πάντα τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς του 1999 – θέαμα που αποσβολώνει.
Η πλατιά λεωφόρος Κralja Aleksandra, ή και σκέτη Boulevard για τους ντόπιους, ξεκινά από την πολύ κεντρική πλατεία Terazije. Περιδιαβείτε για λίγο το πιο όμορφο αρχικό της κομμάτι με τα επιβλητικά κτίρια του Δημαρχείου και της Βουλής και κάντε χάζι στα καταστήματα τοπικής μόδας.
Αφιερωμένος στον ιδρυτή της σερβικής ορθόδοξης εκκλησίας, ο Καθεδρικός Ναός του Αγίου Σάββα αποτελεί ίσως την πιο τρανή απόδειξη του ισχυρού θρησκευτικού πνεύματος που χαρακτηρίζει τους Σέρβους, αφού η ανοικοδόμησή του, στα πρότυπα της Αγια-Σοφιάς, στηρίχτηκε στη χρηματική συνεισφορά των πιστών. Οι εργασίες στο ανοιχτό προς το κοινό εσωτερικό συνεχίζονται, ωστόσο στην ολοκληρωμένη μορφή του θα συγκαταλέγεται στους μεγαλύτερους ορθόδοξους ναούς των Βαλκανίων χωρώντας 2.000 ψάλτες και 15.000 πιστούς, ενώ ο ήχος από τις 39 καμπάνες θα ακούγεται από απόσταση 30 χιλιομέτρων!
Το «Belgrade Underground Tour» είναι από εκείνες τις εμπειρίες που θυμάσαι για καιρό. Μαζί με οδηγό, παίρνεις βαθιά ανάσα (πολύ βαθιά αν είσαι κλειστοφοβικός όπως εγώ) και βυθίζεσαι 5 φορές στα έγκατα του Βελιγραδίου εξερευνώντας το λαβυρινθώδες και εκτεταμένο υπόγειο δίκτυο διαφυγής μιας πόλης που βομβαρδίστηκε 115 φορές. Σε κάποια στιγμή ένα λαγούμι σε βάζει από την πίσω πόρτα σε ένα καφέ-μπαρ μόνο για γνώστες αφού βγαίνοντας συνειδητοποιείς ότι δεν έχει ταμπέλα, ενώ η σουρεαλιστική βόλτα ολοκληρώνεται με ένα μπουκάλι κρασί σε ένα παμπάλαιο κελάρι που έχει μετατραπεί σε μπαρ (διάρκεια ξενάγησης 2 ώρες, κόστος ανά άτομο € 12, www.go2serbia.net).
Άμεσα συνδεδεμένο με τη σοσιαλιστική περίοδο της χώρας, το Νέο Βελιγράδι ξεκίνησε να χτίζεται μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο σε μια μέχρι τότε no man’s land στην απέναντι όχθη του Σάβα. Ασφαλώς οι πελώριες πολυκατοικίες σε αυστηρή διάταξη αιχμαλωτίζουν το βλέμμα, συνειδητοποιείς εύκολα ωστόσο ότι η περιοχή αναζητά νέα ταυτότητα. Καθόλου τυχαία εδώ βρίσκεται το πεντάστερο «Hyatt Regency Belgrade», πολύ κοντά του το mall «Usce», αλλά και η τεράστια Belgrade Arena, ενώ λέγεται πως πολύ σύντομα θα ξεκινήσει η ανακαίνιση του εμβληματικού «Hotel Jugoslavia», το οποίο έχει περιέλθει στην Kempinski. Από το Νέο Βελιγράδι θα περάσετε ούτως ή άλλως κατευθυνόμενοι προς το Zemun, ένα πανέμορφο προάστιο της πόλης με υπέροχη περαντζάδα πάνω στο ποτάμι και πολλές επιλογές για φαγητό.
Για όσους θέλουν να εξερευνήσουν τα περίχωρα του Βελιγραδίου, το κουκλίστικο Novi Sad προσφέρεται για χαλαρές βόλτες στην πεζοδρομημένη καρδιά του. Μια γέφυρα οδηγεί ακριβώς απέναντι στο καλοδιατηρημένο φρούριο του Petrovaradin, εκεί όπου κάθε καλοκαίρι δίνουν ραντεβού δεκάδες χιλιάδες μουσικόφιλοι για το Exit Festival, ένα από τα σημαντικότερα μουσικά φεστιβάλ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο (φέτος 10-14/7, www.exitfest.org). Συνεχίζοντας την εξερεύνηση στο γειτονικό όρος Fruska Gora, το αποκαλούμενο και Άγιο Όρος της Σερβίας εξαιτίας του πλήθους μοναστηριών που φιλοξενεί (όπως το γαλήνιο Krushedol), στάση θα κάνετε στο μεσαιωνικό χωριουδάκι Sremski Karlovci με το παραμυθένιο κέντρο. Μια ενδιαφέρουσα ιστορία συνοδεύει το τοπικό και δυσεύρετο γλυκό, αρωματικό κρασί Bermet. Η δημιουργία του αποδίδεται στην επιθυμία της Μαρίας Θηρεσίας για ένα κρασί που θα βάραινε τα πόδια αλλά όχι το κεφάλι των συνομιλητών της, γι’ αυτό είναι γνωστό και ως κρασί των διαπραγματεύσεων. Η συνταγή του κρατείται επτασφράγιστο μυστικό από τρεις οικογένειες που το παράγουν κατ’ αποκλειστικότητα. Και τα τρία οινοποιεία είναι επισκέψιμα, με πιο γνωστό αυτό της οικογένειας Kis.
Eating and drinking
- Πολύ κοντινή στη δική μας coffee culture, η πόλη είναι γεμάτη υπέροχα all-day spots που θα στέκονταν πολύ άνετα στην πλατεία Αγίας Ειρήνης. Αναζητήστε λόγου χάρη το βιομηχανικού ύφους και ευάερο «Love Café» στo 98 της Kralja Aleksandra. Ή το απίθανο «Leila» σε κάθετο της Knez Mihailova, με έναν τοίχο καλυμμένο από βινύλια που πωλούνται, πικάπ με ακουστικά για ακρόαση και φοβερά mouse pad-45άρια για να τα κάνετε δώρο στους φίλους σας (Kralja Petra 41, www.leila.rs).
- Υψώστε το ποτήρι σας και ευχηθείτε «ziveli», δηλαδή μακροζωία. Δοκιμάστε οπωσδήποτε μια δυνατή rakijah (από διάφορα φρούτα, πολύ κοντά στη δική μας ρακή), την ξανθιά ντόπια μπύρα Jeven και τα κρασιά της περιοχής, όπως το ξηρό κόκκινο της ποικιλίας Vranac.
- Γευστικός θεσμός της πόλης είναι οι ντόπιες ταβέρνες kafanas, που συνδυάζουν άρτο και θέαμα από περιφερόμενους πλανόδιους μουσικούς. Πολλές επιλογές προσφέρει η Skadarska, ένας μάλλον τουριστικός δρόμος με ατμόσφαιρα που θα σας θυμίσει Πλάκα. Ένα πέρασμα επιβάλλεται ωστόσο, οπότε προτιμήστε το φημισμένο «Tri Sesira» (Skadarska 29, www.trisesira.rs). Δοκιμάσαμε vesalica (μοσχάρι ρολό), teletina ispod saca (διάφορα είδη κρέατος ψημένα στη χόβολη), gibanica (θα σας θυμίσει τη σκοπελίτικη τυρόπιτα, με πιο στεγνό φύλο) και στο τέλος orasnica (γλυκό ψωμί με καρύδια), όλα σε τεράστιες μερίδες και πεντανόστιμα.
- Από τις hot πιάτσες για ποτό είναι τα μπαράκια που απλώνονται κατά μήκος της πολύ κεντρικής Strahinjica Bana. Κοιτάξτε δεξιά κι αριστερά, αλλά μην προσπεράσετε το πανέμορφο «Pastis», σε στιλ vintage μπιστρό με ωραίες μουσικές και χαλαρή ατμόσφαιρα παρά την κοσμοσυρροή. Trendy άνεμος φυσάει στην πρώην υποβαθμισμένη γειτονιά του Savamala, στους πρόποδες του Kalemegdan πάνω στον Σάβα. Εξαιρετικά δημοφιλή, το λευκό και μίνιμαλ «Iguana» (www.iguana.rs) και το πολύχρωμο «Cantina de Frida» (www.cantinadefrida.com), αμφότερα bar restaurants με συχνά live, πλάι πλάι σε κτίρια παλιών αποθηκών στο 2-4 της Karadordeva με θέα στην υπέροχα φωτισμένη γέφυρα Brankov. Έτερο δίδυμο για τις πιο προχωρημένες ώρες τα μπαρ «Ludost» και «Mladost», επίσης το ένα δίπλα στο άλλο, στην Karadordeva 44.
Διαμονή
Hotel Prag (www.hotelprag.rs) Σε ατμοσφαιρικό κτίριο του 1929, με όλες τις σύγχρονες ανέσεις και σε απόσταση αναπνοής από τα αξιοθέατα του κέντρου.
Hyatt Regency Belgrade (www.belgrade.regency.hyatt.com) Διαμονή 5 αστέρων, στο γνώριμο ύφος της πολύ καλής ξενοδοχειακής αλυσίδας.
Metropol Palace (www.metropolpalace.com) Ιστορικό ξενοδοχείο της πόλης, σε κτίριο-στολίδι πάνω στην Kralja Aleksandra. Άνοιξε ξανά τον περασμένο Σεπτέμβριο από τον όμιλο Δασκαλαντωνάκη και είναι μέλος της Luxury Collection της Starwood. Το πολύ ενδιαφέρον μενού του εστιατορίου υπογράφει ο Χριστόφορος Πέσκιας.
Περισσότερες προτάσεις διαμονής για όλα τα γούστα, καθώς και πολλές χρήσιμες πληροφορίες για την ιστορία, τα αξιοθέατα και όλα όσα συμβαίνουν στην πόλη βρίσκετε στην επίσημη ιστοσελίδα www.travel-belgrade.com.
Private tours και στα ελληνικά διοργανώνει η πιστοποιημένη ξεναγός Sladana Prijic (+381641552454).
Για την πραγματοποίηση του ταξιδιού ευχαριστούμε θερμά τον Εθνικό Οργανισμό Τουρισμού Σερβίας, τον Οργανισμό Τουρισμού Βελιγραδίου και την Jat Airways. Ο εθνικός αερομεταφορέας της Σερβίας συνδέει όλο το χρόνο την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη με τη σερβική πρωτεύουσα (www.jat.com).
