Παθιασμένη με το θέατρο, φιλομοναρχική, ερωτικά απελευθερωμένη, αθυρόστομη: αυτή ήταν η Μαρίκα Κοτοπούλη, μία εκ των δύο μεγάλων κυριών (η άλλη ήταν η Κυβέλη) που σφράγισαν τα θεατρικά πράγματα της Ελλάδας στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα και η οποία ενέπνευσε τον Πέτρο Ζούλια στο νέο συγγραφικό και σκηνοθετικό του εγχείρημα. Το έργο του "Μαρίκα" πιάνει το νήμα από το 1936, χρονιά των εγκαινίων του Θεάτρου Ρεξ-Κοτοπούλη, όταν το όνειρο της μεγάλης πρωταγωνίστριας να στήσει ένα υπερσύγχρονο θέατρο που θα ανταγωνιζόταν το Εθνικό παίρνει σάρκα και οστά και την ακολουθεί μέχρι το θάνατό της, το 1954.
Ο Ζούλιας εκμεταλλεύεται τα ντοκουμέντα για να σκιαγραφήσει την προσωπικότητα της Κοτοπούλη, εγκλωβίζεται όμως στην αφήγηση των γεγονότων κι έτσι το σκηνικό ενδιαφέρον του κειμένου είναι μικρό. Δεν παύει όμως να συναρπάζει με τον πλούτο των πληροφοριών. Η "Μαρίκα" παραδίδει ένα μάθημα ιστορίας του ελληνικού θεάτρου, αναδεικνύοντας θέματα όπως τα θεατρικά ήθη της εποχής, η σταδιακή άνθηση του επαγγέλματος του σκηνοθέτη, το θέατρο ως χωνευτήρι κρίσιμων ζητημάτων όπως ήταν το γλωσσικό, και τα τοποθετεί βέβαια μέσα στον ρου της Ιστορίας, στο πλαίσιο των πολιτικών γεγονότων που σημάδεψαν το πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Έτσι, αν κάτι ακόμη μένει από το έργο πλην της φλογερής προσωπικότητας της Κοτοπούλη, είναι η υπενθύμιση πως θέατρο και κοινωνία συμπορεύονται.
Μέσα στα είκοσι χρόνια που διανύονται επί σκηνής η Κοτοπούλη είναι η αδιαμφισβήτητη πρωταγωνίστρια: η δαιμόνια επαγγελματίας που αντιλαμβάνεται την ανερχόμενη δύναμη του σκηνοθέτη, η αδιαμφισβήτητη πρωταγωνίστρια κάθε ρεπερτορίου, η θιασάρχισσα που αναδεικνύει νέα ταλέντα (με γνωστότερη περίπτωση την Έλλη Λαμπέτη, αλλά και τον Ντίνο Ηλιόπουλο και τη Μελίνα Μερκούρη). Και βέβαια υπάρχει και η Μαρίκα-γυναίκα· η ερωτική της σχέση με τον Ίωνα Δραγούμη φωτίζει μιαν άλλη πλευρά της, εξίσου παθιασμένη, κυριαρχική και απόλυτη.
Έτσι ο Πέτρος Ζούλιας, ως σκηνοθέτης, δημιουργεί μια παράσταση με προσωποκεντρικό ενδιαφέρον, που στρέφεται γύρω από τη συγκινητική ερμηνεία της Νένας Μεντή. Συντονίζει μεν με άνεση τον πολυπρόσωπο θίασο που ενσαρκώνει ανθρώπους-κλειδιά στη διαδρομή της πρωταγωνίστριας, τους δίνει όμως μικρό περιθώριο ανάπτυξης κι εξέλιξης: Γιώργος Δεπάστας (Γιώργος Χέλμης), Μάκης Πατέλης (Βασίλης Λογοθετίδης), Νεφέλη Κουρή (Έλλη Λαμπέτη), Δημήτρης Σαμόλης (Ίων Δραγούμης) κ.ά.
Κι ενώ το όλο θέαμα περιορίζεται από το κείμενο σε μια αλληλουχία σκηνών χωρίς ιδιαίτερη σκηνοθετική οπτική, η Νένα Μεντή σηκώνει το βάρος του μεγάλου ρόλου της με όλο το πάθος, το μεράκι και την τρέλα που χρειάζεται, αποτίνοντας έτσι φόρο τιμής σε μια εκρηκτική προσωπικότητα, που ζούσε και ανέπνεε στο σανίδι. Τα απολύτως απαραίτητα σκηνικά της Άννας Ζούλια εξυπηρετούν κυρίως τις αναγκαίες, συνεχείς αλλαγές, ενώ τα κοστούμια της Ηλένιας Δουλαδίρη αναλαμβάνουν να υποστηρίξουν τις απαιτήσεις ενός χορταστικού θεάματος.
ΧΩΡΑ Αμοργού 20, Κυψέλη, 2108673945. Διάρκεια: 120΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Μαρίκα
Η μεγάλη πρωταγωνίστρια του ελληνικού θεάτρου Μαρίκα Κοτοπούλη, η οποία πήγαινε κόντρα στο κατεστημένο, όποτε η περίσταση και τα «πιστεύω» της το απαιτούσαν, ενέπνευσε τον Π. Ζούλια να γράψει αυτό το έργο για τη ζωή της.
